Ríkis­sak­sóknari stað­festir niður­fellingu í stórri slysasleppingu

Málið vakti mikla athygli haustið 2023 þegar norskir rekkafarar voru sendir í ferskvatnsár vestur á fjörðum til að freista þess að veiða þar eldislaxinn sem slapp. 

Langlestir laxarnir voru kynþroska og var óttast að rúmlega þúsund laxar leituðu í ár og gætu þannig blandast erfðablöndun við villt íslenska laxastofninn.

Lögreglan á Vestfjörðum tók málið til rannsóknar eftir kæru Matvælastofnunar, MAST, í september 2023. MAST kærði Stein Ove Teiten framkvæmdastjóra Arctic Fish og stjórnarfólk venga slysasleppinganna. Töldu þau að skoða þyrfti hvort fólkið bæri refsiábyrgð á því að fiskurinn slapp úr kvínni með vanrækslu við fiskeldið. 

Lögregla hætti rannsókn í desember sama ár þar sem ekki var talinn grundvöllur til frekari rannsóknir. Gögn málsins bæru ekki með sér að umbúnaður við kvínna hefði verið áfátt vegna athafna eða athafnaleysis sakbornings.

„Lögreglustjórinn á Vestfjörðum hafði upphaflega hætt rannsókn málsins, en sú ákvörðun var kærð af MAST og fjölmörgum veiðifélögum og samtökum þeirra og ákvað ríkissaksóknari að rétt væri að málið yrði rannsakað að fullu og síðan tekin ákvörðun. Lögreglan á Vestfjörðum kláraði því rannsókn málsins og síðan var tekin ákvörðun um að fella málið niður þar sem það væri ekki líklegt til sakfellis,“ segir í færslu Lögreglustjórans á Vestfjörðum, Helga Jenssonar.

Embættið segist almennt ekki vant að tjá sig um niðurstöðu mála. Í færslunni er gerð undantekning á því.

„Í þessu máli gengu lögmenn veiðifélaga mjög hart fram í málflutningi sínum í fjölmiðlum um að lögreglustjórinn á Vestfjörðum væri bæði óhæfur lögfræðingur og ekki fær um að taka ákvarðanir í þessu mikilvæga máli og einnig vanhæfur í málinu vegna hagsmuna ASF á Vestfjörðum, sem mátti skilja þannig að lögreglan þyrði ekki að taka ákvarðanir sem gengju gegn ASF,“ segir í færslu lögreglunnar. ASF er skammstöfun á Arctic Sea farm.

„Í áðurnefndri ákvörðun ríkissaksóknara er tekið undir sjónarmið lögreglunnar og niðurstaðan staðfest. Í henni kemur fram að ríkissaksóknari telur, eins og lögreglan að rannsókn málsins hafi ekki leitt í ljós að kærðu, framkvæmdarstjóri eða stjórnarmenn, hafi með athöfnum sínum eða athafnalaleysi sínu, valdið því, af ásetningi eða gáleysi, að eldisfiskur slapp úr sjókví ASF í Patreksfirði, í ágúst 2023.“

Þá hafi ríkissaksóknari staðfest ákvörðun Lögreglustjórans á Vestfjörðum að hafna beiðni Landssambands veiðifélaga um aðgang að gögnum málsins, vegna þess að sambandið hafi ekki sýnt fram á að það hefði slíka lögvarinna hagsmuna að gæta að það ætti rétt á þeim.

Þá gagnrýnir lögreglustjórinn fjölmiðla fyrir umfjöllun sína og meint áhugaleysi um niðurstöðu málsins. Aðeins staðarmiðillinn Bæjarins besta á Ísafirði hafi flutt fréttir af endanlegri niðurstöðu.

„Fjölmiðlar hafa frá upphafi sýnt þessu máli mikinn áhuga og tekið viðtöl við forsvarsmenn Landssambands veiðifélaga og forsvarsmenn veiðifélaga eða lögmenn þeirra. Nú þegar endanleg niðurstaða liggur fyrir og ekki hægt að gagnrýna lögregluna lengur, er áhuginn hins vegar mjög lítill, en einungis vefmiðillinn Bæjarins besta á Ísafirði hefur sýnt málinu áhuga og birt fréttir um ákvörðun ríkissaksóknara,“ segir í færslu lögreglustjórans.

Hana má sjá í heild að neðan.