„Rússland vill augljóslega stríð“ Elín Margrét Böðvarsdóttir skrifar 16. maí 2025 10:45 Kaja Kallas ávarpaði árlegu lýðræðisráðstefnuna Copenhagen Democracy Summit á þriðjudaginn. AP/Ritzau/Claus Rasmussen Kaja Kallas, yfirmaður utanríkis- og öryggismála Evrópusambandsins, telur ljóst að Rússar hafi ekki áhuga á að semja um frið í Úkraínu og segir nauðsynlegt að halda áfram að setja enn meiri þrýsting á Rússa með frekari viðskiptaþvingunum. Þá sé áhyggjuefni að evrópsk fyrirtæki leiti sum leiða til að komast hjá viðskiptaþvingunum og haldi áfram að eiga viðskipti við Rússa, þvert á reglur um viðskiptaþvinganir. Í dag fara fram fyrstu friðarviðræðurnar á milli sendinefnda Úkraínu og Rússlands síðan í mars 2022. Fyrr í vikunni lá þegar fyrir að sjálfur myndi Pútín ekki mæta til fundarins og þar af leiðandi ekki Selenskí Úkraínuforseti heldur. Sjá einnig: Litlar væntingar til fyrstu beinu friðarviðræðnanna í meira en þrjú ár Kaja Kallas var stödd í Kaupmannahöfn á þriðjudaginn þar sem hún sótti árlega lýðræðisráðstefnuna Copenhagen Democracy Summit. Vísir var á staðnum en í samtali við blaðamenn lýsti Kallas efasemdum um raunverulegan friðarvilja Rússa. Blaðamenn bíða eftir að eiga orð við Kaju Kallas í Kaupmannahöfn.Vísir/Elín „Ég held að þeir hafi ekki áhuga á friði. Af hverju held ég það? Vegna þess að þeir eru enn að sprengja Úkraínu. Ef þeir hefðu áhuga á friði þá gætu þeir hætt núna strax. Það eru komnir meira en tveir mánuðir síðan Úkraína samþykkti skilyrðislaust vopnahlé, en við sjáum frá Rússlandi að þeir eru bara að spila leiki. Rússar eru augljóslega að leika einhvern leik, reyna að kaupa tíma og vona að tíminn sé með þeim í liði,“ sagði Kallas á þriðjudaginn. Nú á eftir að koma í ljós hvort eitthvað breytist og hvort Kallas hafi rétt fyrir sér eftir viðræðurnar sem fram fara í Tyrklandi í dag. Vill sjá enn meiri viðskiptaþvinganir Sendiherrar ESB samþykktu sautjánda pakka viðskiptaþvingana ESB geng Rússlandi á miðvikudaginn sem meðal annars á að beinast gegn hátt í 200 skipum hins svokallaða rússneska skuggaflota. Kallas segir undirbúning að næsta pakka þar á eftir þegar vera hafinn. „Við erum stöðugt að undirbúa ólíka pakka því við verðum að setja meiri þrýsting á Rússa til að stöðva þetta stríð. Við erum með tækin, efnahagslegu tækin til þess að þrýsta á þá svo við erum að vinna í sautjánda pakkanum sem ég vona að við innleiðum hjá utanríkismálanefndinni í næstu viku. Síðan erum við að ræða næsta pakka og það var ákall frá ólíkum aðildarríkjum um að endurspegla það sem er til umræðu í Bandaríkjunum, viðskiptaþvingana-pakki öldungadeildarþingmannsins Lindsey Graham, til að gera eitthvað sambærilegt í Evrópu. En við erum auðvitað ekki komin á þann stað ennþá,“ svaraði Kallas. Tillaga Grahams felur í sér harðar efnahagsþvinganir gegn Rússlandi auk þess sem lagt er til að leggja 500% tolla á innflutning frá ríkjum sem kaupa olíu, gas, úraníum og aðrar afurðir frá Rússlandi. Evrópsk fyrirtæki sem vilja viðskipti við Rússland Aðspurð segir Kallas einnig mikilvægt að auka eftirfylgni og refsiaðgerðir gegn þeim sem brjóta eða fara í kringum þær þvinganir sem þegar eru í gildi. „Algjörlega. Það er stórt vandamál að farið sé í kringum viðskiptaþvinganir og þess vegna höfum við þegar kynnt til sögunnar refsingar gagnvart þeim sem forðast viðskiptaþvinganir. Því það er alveg ljóst að það eru evrópsk fyrirtæki sem vilja áfram hagnast af viðskiptum í Rússlandi, og þetta er oft sama fólkið og kvartar yfir því að stríðið sé enn í gangi. Stríðið er enn í gangi af því við höfum ekki gert nóg og við höfum ekki einbeitt okkur að því að gera enn meira til að virkilega setja þrýsting á Rússa til að hætta þessu stríði. Svo auðvitað erum við að tala við þau ríki sem eru að hjálpa til við að farið sé fram hjá viðskiptaþvingunum en við þurfum líka að líta inn á við því það eru evrópsk fyrirtæki sem vilja halda áfram að kaupa og selja til Rússlands,“ svaraði Kallas. Kaja Kallas var ein af aðal ræðumönnum ráðstefnunnar Copenhagen Democracy Summit sem fram fór í vikunni.Vísir/Elín Hún var einnig spurð hvort hún væri bjartsýn á að Evrópa og Bandaríkjastjórn geti unnið saman og verið samstíga hvað snýr að Úkraínu eða hvort hún telji Evrópa ætti að halda áfram sjálf, án Bandaríkjanna. „Við erum að ræða hvað við ætlum að gera en auðvitað fylgjumst við með því hvernig þetta stríð blasir við Bandaríkjunum, og Bandaríkin eru líka að styðja Úkraínu. Auðvitað viljum við að komist verði að friðarsamkomulagi, við viljum frið og líklega þráir enginn frið meira en Úkraínumenn. En til að komast þangað þurfum við að setja meiri þrýsting á Rússa. Því það þarf tvo til að vilja frið, en aðeins einn til að vilja stríð og Rússland vill augljóslega stríð,“ svaraði Kallas. Danmörk Evrópusambandið Innrás Rússa í Úkraínu Viðskiptaþvinganir Mest lesið „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Nafngreina árásarmanninn í Manchester Erlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Rauk upp úr flugvél Jet2 Innlent Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Innlent Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Innlent Ragnhildur tekur við Kveik Innlent Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Innlent Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Erlent Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Innlent Fleiri fréttir Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Leiðtogafundur í Danmörku: „Rússar munu ekki stoppa fyrr en tilneyddir“ Tveir látnir og þrír alvarlega særðir eftir árás í Manchester Afganir fagna því að vera aftur komnir í samband við umheiminn Thunberg meðal 500 handtekinna aðgerðasinna Demókrötum kennt um og uppsögnum hótað Frelsisflotinn umkringdur og farþegar fluttir til Ísraels Jane Goodall látin Telja sig hafa fundið skipið sem skaut drónunum Brýnt að koma rafmagni aftur á kjarnorkuverið „Dimmur dagur“ í sögu Slóvakíu Völdu tveggja ára stúlku sem nýja jómfrúargyðju Höfuðpaur tælingarhóps dæmdur í þrjátíu og fimm ára fangelsi Chunk er loksins „feitasti“ björninn Átján tegundir af sólarvörn teknar úr sölu í Ástralíu Dómari skikkar lækna til að vanda skriftina Tæplega hundrað nemenda saknað Gríðarleg öryggisgæsla í Kaupmannahöfn í aðdraganda leiðtogafundar Ríkisreksturinn í Bandaríkjunum í limbó Tala látinna hækkar á Filippseyjum Lykillinn að kraftaverki að Birgir var frá Íslandi Fleiri en tuttugu látnir eftir jarðskjálfta á Filippseyjum Sendiherra fannst látinn í miðborg Parísar Tillögum Trumps lýst sem uppgjöf Segir herforingjum að búa sig undir átök gegn innlendum „óvinum“ Aðstoðarmaður AfD-leiðtoga í fangelsi fyrir njósnir Stefnir í fyrstu ríkisstöðvunina í sjö ár Ná ekki að leika árangur Wagner eftir Sjá meira
Í dag fara fram fyrstu friðarviðræðurnar á milli sendinefnda Úkraínu og Rússlands síðan í mars 2022. Fyrr í vikunni lá þegar fyrir að sjálfur myndi Pútín ekki mæta til fundarins og þar af leiðandi ekki Selenskí Úkraínuforseti heldur. Sjá einnig: Litlar væntingar til fyrstu beinu friðarviðræðnanna í meira en þrjú ár Kaja Kallas var stödd í Kaupmannahöfn á þriðjudaginn þar sem hún sótti árlega lýðræðisráðstefnuna Copenhagen Democracy Summit. Vísir var á staðnum en í samtali við blaðamenn lýsti Kallas efasemdum um raunverulegan friðarvilja Rússa. Blaðamenn bíða eftir að eiga orð við Kaju Kallas í Kaupmannahöfn.Vísir/Elín „Ég held að þeir hafi ekki áhuga á friði. Af hverju held ég það? Vegna þess að þeir eru enn að sprengja Úkraínu. Ef þeir hefðu áhuga á friði þá gætu þeir hætt núna strax. Það eru komnir meira en tveir mánuðir síðan Úkraína samþykkti skilyrðislaust vopnahlé, en við sjáum frá Rússlandi að þeir eru bara að spila leiki. Rússar eru augljóslega að leika einhvern leik, reyna að kaupa tíma og vona að tíminn sé með þeim í liði,“ sagði Kallas á þriðjudaginn. Nú á eftir að koma í ljós hvort eitthvað breytist og hvort Kallas hafi rétt fyrir sér eftir viðræðurnar sem fram fara í Tyrklandi í dag. Vill sjá enn meiri viðskiptaþvinganir Sendiherrar ESB samþykktu sautjánda pakka viðskiptaþvingana ESB geng Rússlandi á miðvikudaginn sem meðal annars á að beinast gegn hátt í 200 skipum hins svokallaða rússneska skuggaflota. Kallas segir undirbúning að næsta pakka þar á eftir þegar vera hafinn. „Við erum stöðugt að undirbúa ólíka pakka því við verðum að setja meiri þrýsting á Rússa til að stöðva þetta stríð. Við erum með tækin, efnahagslegu tækin til þess að þrýsta á þá svo við erum að vinna í sautjánda pakkanum sem ég vona að við innleiðum hjá utanríkismálanefndinni í næstu viku. Síðan erum við að ræða næsta pakka og það var ákall frá ólíkum aðildarríkjum um að endurspegla það sem er til umræðu í Bandaríkjunum, viðskiptaþvingana-pakki öldungadeildarþingmannsins Lindsey Graham, til að gera eitthvað sambærilegt í Evrópu. En við erum auðvitað ekki komin á þann stað ennþá,“ svaraði Kallas. Tillaga Grahams felur í sér harðar efnahagsþvinganir gegn Rússlandi auk þess sem lagt er til að leggja 500% tolla á innflutning frá ríkjum sem kaupa olíu, gas, úraníum og aðrar afurðir frá Rússlandi. Evrópsk fyrirtæki sem vilja viðskipti við Rússland Aðspurð segir Kallas einnig mikilvægt að auka eftirfylgni og refsiaðgerðir gegn þeim sem brjóta eða fara í kringum þær þvinganir sem þegar eru í gildi. „Algjörlega. Það er stórt vandamál að farið sé í kringum viðskiptaþvinganir og þess vegna höfum við þegar kynnt til sögunnar refsingar gagnvart þeim sem forðast viðskiptaþvinganir. Því það er alveg ljóst að það eru evrópsk fyrirtæki sem vilja áfram hagnast af viðskiptum í Rússlandi, og þetta er oft sama fólkið og kvartar yfir því að stríðið sé enn í gangi. Stríðið er enn í gangi af því við höfum ekki gert nóg og við höfum ekki einbeitt okkur að því að gera enn meira til að virkilega setja þrýsting á Rússa til að hætta þessu stríði. Svo auðvitað erum við að tala við þau ríki sem eru að hjálpa til við að farið sé fram hjá viðskiptaþvingunum en við þurfum líka að líta inn á við því það eru evrópsk fyrirtæki sem vilja halda áfram að kaupa og selja til Rússlands,“ svaraði Kallas. Kaja Kallas var ein af aðal ræðumönnum ráðstefnunnar Copenhagen Democracy Summit sem fram fór í vikunni.Vísir/Elín Hún var einnig spurð hvort hún væri bjartsýn á að Evrópa og Bandaríkjastjórn geti unnið saman og verið samstíga hvað snýr að Úkraínu eða hvort hún telji Evrópa ætti að halda áfram sjálf, án Bandaríkjanna. „Við erum að ræða hvað við ætlum að gera en auðvitað fylgjumst við með því hvernig þetta stríð blasir við Bandaríkjunum, og Bandaríkin eru líka að styðja Úkraínu. Auðvitað viljum við að komist verði að friðarsamkomulagi, við viljum frið og líklega þráir enginn frið meira en Úkraínumenn. En til að komast þangað þurfum við að setja meiri þrýsting á Rússa. Því það þarf tvo til að vilja frið, en aðeins einn til að vilja stríð og Rússland vill augljóslega stríð,“ svaraði Kallas.
Danmörk Evrópusambandið Innrás Rússa í Úkraínu Viðskiptaþvinganir Mest lesið „Mér finnst þeir vera að taka frá mér lífið“ Innlent Nafngreina árásarmanninn í Manchester Erlent Óljóst hvort Kínverjarnir geti sótt vélina sína Innlent Rauk upp úr flugvél Jet2 Innlent Föst á Spáni næstu mánuði vegna meðgöngukvilla Innlent Loka leikskóladeild á Stöðvarfirði vegna manneklu Innlent Ragnhildur tekur við Kveik Innlent Refsing fyrir að reyna að myrða lækni þyngd Innlent Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Erlent Eðlilegt að Ísland skoði að taka þátt Innlent Fleiri fréttir Nafngreina árásarmanninn í Manchester Segist eiga í vopnuðum átökum við eiturlyfjasmyglara Árásin í Manchester skilgreind sem hryðjuverk Leiðtogafundur í Danmörku: „Rússar munu ekki stoppa fyrr en tilneyddir“ Tveir látnir og þrír alvarlega særðir eftir árás í Manchester Afganir fagna því að vera aftur komnir í samband við umheiminn Thunberg meðal 500 handtekinna aðgerðasinna Demókrötum kennt um og uppsögnum hótað Frelsisflotinn umkringdur og farþegar fluttir til Ísraels Jane Goodall látin Telja sig hafa fundið skipið sem skaut drónunum Brýnt að koma rafmagni aftur á kjarnorkuverið „Dimmur dagur“ í sögu Slóvakíu Völdu tveggja ára stúlku sem nýja jómfrúargyðju Höfuðpaur tælingarhóps dæmdur í þrjátíu og fimm ára fangelsi Chunk er loksins „feitasti“ björninn Átján tegundir af sólarvörn teknar úr sölu í Ástralíu Dómari skikkar lækna til að vanda skriftina Tæplega hundrað nemenda saknað Gríðarleg öryggisgæsla í Kaupmannahöfn í aðdraganda leiðtogafundar Ríkisreksturinn í Bandaríkjunum í limbó Tala látinna hækkar á Filippseyjum Lykillinn að kraftaverki að Birgir var frá Íslandi Fleiri en tuttugu látnir eftir jarðskjálfta á Filippseyjum Sendiherra fannst látinn í miðborg Parísar Tillögum Trumps lýst sem uppgjöf Segir herforingjum að búa sig undir átök gegn innlendum „óvinum“ Aðstoðarmaður AfD-leiðtoga í fangelsi fyrir njósnir Stefnir í fyrstu ríkisstöðvunina í sjö ár Ná ekki að leika árangur Wagner eftir Sjá meira