Letingja í valdastöður Borgar Þór Einarsson skrifar 19. ágúst 2007 05:00 Það er ekki margt að í íslensku samfélagi, sem betur fer. Fáar þjóðir búa við aðra eins hagsæld og velmegun. Verkefni og viðfangsefni sem áður voru á höndum stjórnmálamanna, eins og að reka bankakerfið og ákveða verð á vörum og þjónustu, er að verulegu leyti komin í hendur einkaaðila. Þeir eru fáir sem andmæla því að sú skipan er líklegri til að skila almenningi ávinningi. Sú staðreynd að samfélagið lýtur í ríkari mæli vilja og athöfnum einstaklinga hefur ekki bara orðið til þess að efla og bæta þjóðarhag heldur hefur þessi þróun einnig leitt til þess að stjórnmálamenn hafa minna um þessi mál að segja en áður. Því miður er það svo að fáir stjórnmálamenn vilja sitja aðgerðalausir. Þeir eru jú kosnir út á loforð um athafnir en ekki orð. Duglegir stjórnmálamenn eru reyndar almennt lakari kostur en þeir lötu, þótt fáir myndu beinlínis leita eftir stuðningi á þeim forsendum að þeir væru almennt latir til verka og vildu helst gera sem minnst. Þetta er einkum áberandi á sveitarstjórnarstiginu þar sem kosningabaráttan líkist helst raunveruleikaþætti þar sem keppendur reyna að setja sveitarfélagið á hausinn á sem skemmstum tíma.Sjónarmið en ekki sannleikurÁ undanförnum dögum og vikum hefur átt sér stað áberandi umræða í fjölmiðlum um það sem kallað er ófremdarástand í miðborg Reykjavíkur. Það er ekki til neinn algildur sannleikur um „ástandið" í miðbænum. Í huga manns sem bíður eftir aðhlynningu á slysadeild eftir að hafa verið kýldur í andlitið hefur ástandið í bænum vafalítið aldrei verið eins slæmt. Par sem fer út að borða og hittir vini sína og fleira skemmtilegt fólk, sér fólk syngja og dansa á götum úti, hugsar eflaust að skemmtanamenningin í Reykjavík hafi aldrei verið betri. Hvort tveggja er sjónarmið en hvorugt er sannleikurinn.Þau gögn sem kynnt hafa verið í umræðunni á síðustu dögum eru oftar en ekki misvísandi um þróun þessara mála á undanförnum árum. Margt bendir til þess að glæpum hafi fjölgað eftir að eftirlitsmyndavélar voru settar upp í miðbænum og getur það ekki talist mikil viðurkenning fyrir þá vafasömu lögregluaðgerð sem er í raun tilefnislaus lögreglurannsókn á flestum þeim sem leggja leið sína um miðbæinn. Því verður vissulega ekki slegið föstu að fækka mætti glæpum með því að taka myndavélarnar niður. Mörgum gengur hins vegar illa að skilja að atburðir geta gerst samtímis án þess að beint orsakasamband sé þar á milli. Þessi hugsunarvilla leiðir oft til þess að menn velja röng úrræði í viðleitni sinni til að laga hlutina.Ekki vænlegt til árangursÞví miður eru hugmyndir borgaryfirvalda í Reykjavík og yfirstjórnar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um aðgerðir í málefnum miðborgarinnar dæmi um þetta. Vissulega er mikilvægt að efla löggæslu og koma í veg fyrir ofbeldi og önnur lögbrot. Hins vegar eru afskipti þessara aðila að frjálsri verslun í miðborginni með öllu fráleit. Að ætla að beita opinberu valdi til þess að ákveða hvenær fólk fer að sofa er ekki líklegt til árangurs. Hugmyndin um að fjölga eftirlitsmyndavélum hlýtur vera tilraun til friðþægingar þegar ljóst má vera að uppsetning þeirra fyrir sjö árum hefur litlu skilað. Af sama meiði eru hugmyndir um að þrengja enn frekar að verslunarrekstri með hámarksfjölda veitingastaða eða annars konar höftum.Eins og oft vill verða yrðu þessi lyf mun skaðlegri en þeim sjúkdómi sem þeim er ætlað að uppræta. Áður en rokið er upp til handa og fóta með opinberu valdi, skerðingu á grundvallarréttindum borgaranna, þá hlýtur að vera hægt að gera þá kröfu til viðkomandi aðila að þeir hafi fast land undir fótum. Í fyrsta lagi að fyrir liggi að ástandið í miðbænum sé raunverulega verra eða eins slæmt og sumir vilja vera láta. Í því verður að styðjast við meira en uppsláttarfréttir í gúrkutíð eða eðlislæga sókn lögreglunnar eftir ríkari valdheimildum. Í öðru lagi verða menn að velja úrræði af kostgæfni og gæta þess vandlega að þau drepi ekki sjúklinginn sem lækna skal.Fyrst og fremst verður þó að höfða til ábyrgðar þeirra sem leggja leið sína í miðbæinn að næturlagi í þeim tilgangi að skemmta sjálfum sér. Frelsinu fylgir ábyrgð og hún liggur hjá hverjum og einum. Almenn löggæsla verður að miðast við umfang verkefnisins. Rétta leiðin er því að efla löggæsluna en færa ekki vandann til með því að leggja boð og bönn á verslunarrekstur í miðborginni. Vissulega er erfitt fyrir dugnaðarforka í opinberum embættum að aðhafast fátt og falla ekki í þá freistni að beita opinberu valdi sínu en í þessu tilviki er kapp best með forsjá. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Skoðun Mest lesið Það er allt í lagi að vera þú sjálfur Kári Stefánsson Skoðun Samfélag án Pírata Lenya Rún Taha Karim Skoðun Foreldrar, ömmur og afar þessa lands - áskorun til ykkar! Ragnheiður Stephensen Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Þarf ég að flytja úr landi? Katrín Sigríður J. Steingrímsdóttir Skoðun Hver er munurinn á Viðreisn og Samfylkingu? Soffía Svanhvít Árnadóttir Skoðun Helvítis fokking fokk!! Er ekki nóg komið? Maríanna H. Helgadóttir Skoðun Bannað að lækna sykursýki II Lukka Pálsdóttir Skoðun Borgið lausnargjaldið Ólafur Hauksson Skoðun Þegar Skagamenn glöddu lítið hjarta María Rut Kristinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Við sem förum til Tenerife - Vaxta og húsnæðispyntingar á almenningi komið frá lífeyrissjóðum og leigufélögum Hreinn Pétursson skrifar Skoðun Hvar eru málefni barna og ungs fólks? Gunnar E. Sigurbjörnsson skrifar Skoðun Þetta með verðgildin Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Stöndum með trans börnum og foreldrum þeirra! Birna Guðmundsdóttir,Elín Oddný Sigurðardóttir,Ynda Eldborg skrifar Skoðun Ég á ‘etta, ég má ‘etta Jón Ármann Steinsson skrifar Skoðun Dómsmálið sem gæti kippt grunninum undan Heidelberg-verksmiðjunni Jón Hjörleifur Stefánsson skrifar Skoðun Viljum við sósíalisma? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur Kári Stefánsson skrifar Skoðun Rjúfum kyrrstöðu í vegaframkvæmdum um allt land G.Svana Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Lýðheilsa bænda Unnur Rán Reynisdóttir,Arnar Páll Gunnlaugsson skrifar Skoðun Hvenær á að skattleggja lífeyri? Inn eða út? Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Glasið er hálffullt Ingveldur Anna Sigurðardóttir skrifar Skoðun Skilvirkari og einfaldari stjórnsýsla í þágu almennings Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Gervilíf Geir Gunnar Markússon skrifar Skoðun Málsvari hinsegin samfélagsins og mannréttinda Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Framtíð til sölu Júlíus Kristjánsson skrifar Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar Skoðun Hagsmunir Evrópu í orkumálum stangast á við okkar hagsmuni Magnús Gehringer skrifar Skoðun Eitt lag enn með Lilju Hópur óperusöngvara skrifar Skoðun Skaðsemi vindtúrbínuvera á íslenska náttúru Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Hver er munurinn á Viðreisn og Samfylkingu? Soffía Svanhvít Árnadóttir skrifar Skoðun Kennarinn sem hvarf Álfhildur Leifsdóttir skrifar Skoðun Hamborgarhryggur - minnst viðeigandi jólamaturinn Óskar H. Valtýsson skrifar Skoðun Annarra manna peningar eru peningar okkar allra Davíð Þór Jónsson skrifar Skoðun Fasismi er að trenda – erum við að sofna á verðinum? Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Ehf-gatið og leiðir til að loka því Matthias Harksen skrifar Skoðun Heilbrigðisvandamál heilbrigðiskerfisins Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Heimilislæknir ----- þverfaglegt heilsugæsluteymi! Pétur Heimisson skrifar Skoðun Til friðarsinna á Íslandi Saga Unnsteinsdóttir skrifar Skoðun Að segja satt skiptir máli Þórunn Sveinbjörnsdóttir skrifar Sjá meira
Það er ekki margt að í íslensku samfélagi, sem betur fer. Fáar þjóðir búa við aðra eins hagsæld og velmegun. Verkefni og viðfangsefni sem áður voru á höndum stjórnmálamanna, eins og að reka bankakerfið og ákveða verð á vörum og þjónustu, er að verulegu leyti komin í hendur einkaaðila. Þeir eru fáir sem andmæla því að sú skipan er líklegri til að skila almenningi ávinningi. Sú staðreynd að samfélagið lýtur í ríkari mæli vilja og athöfnum einstaklinga hefur ekki bara orðið til þess að efla og bæta þjóðarhag heldur hefur þessi þróun einnig leitt til þess að stjórnmálamenn hafa minna um þessi mál að segja en áður. Því miður er það svo að fáir stjórnmálamenn vilja sitja aðgerðalausir. Þeir eru jú kosnir út á loforð um athafnir en ekki orð. Duglegir stjórnmálamenn eru reyndar almennt lakari kostur en þeir lötu, þótt fáir myndu beinlínis leita eftir stuðningi á þeim forsendum að þeir væru almennt latir til verka og vildu helst gera sem minnst. Þetta er einkum áberandi á sveitarstjórnarstiginu þar sem kosningabaráttan líkist helst raunveruleikaþætti þar sem keppendur reyna að setja sveitarfélagið á hausinn á sem skemmstum tíma.Sjónarmið en ekki sannleikurÁ undanförnum dögum og vikum hefur átt sér stað áberandi umræða í fjölmiðlum um það sem kallað er ófremdarástand í miðborg Reykjavíkur. Það er ekki til neinn algildur sannleikur um „ástandið" í miðbænum. Í huga manns sem bíður eftir aðhlynningu á slysadeild eftir að hafa verið kýldur í andlitið hefur ástandið í bænum vafalítið aldrei verið eins slæmt. Par sem fer út að borða og hittir vini sína og fleira skemmtilegt fólk, sér fólk syngja og dansa á götum úti, hugsar eflaust að skemmtanamenningin í Reykjavík hafi aldrei verið betri. Hvort tveggja er sjónarmið en hvorugt er sannleikurinn.Þau gögn sem kynnt hafa verið í umræðunni á síðustu dögum eru oftar en ekki misvísandi um þróun þessara mála á undanförnum árum. Margt bendir til þess að glæpum hafi fjölgað eftir að eftirlitsmyndavélar voru settar upp í miðbænum og getur það ekki talist mikil viðurkenning fyrir þá vafasömu lögregluaðgerð sem er í raun tilefnislaus lögreglurannsókn á flestum þeim sem leggja leið sína um miðbæinn. Því verður vissulega ekki slegið föstu að fækka mætti glæpum með því að taka myndavélarnar niður. Mörgum gengur hins vegar illa að skilja að atburðir geta gerst samtímis án þess að beint orsakasamband sé þar á milli. Þessi hugsunarvilla leiðir oft til þess að menn velja röng úrræði í viðleitni sinni til að laga hlutina.Ekki vænlegt til árangursÞví miður eru hugmyndir borgaryfirvalda í Reykjavík og yfirstjórnar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu um aðgerðir í málefnum miðborgarinnar dæmi um þetta. Vissulega er mikilvægt að efla löggæslu og koma í veg fyrir ofbeldi og önnur lögbrot. Hins vegar eru afskipti þessara aðila að frjálsri verslun í miðborginni með öllu fráleit. Að ætla að beita opinberu valdi til þess að ákveða hvenær fólk fer að sofa er ekki líklegt til árangurs. Hugmyndin um að fjölga eftirlitsmyndavélum hlýtur vera tilraun til friðþægingar þegar ljóst má vera að uppsetning þeirra fyrir sjö árum hefur litlu skilað. Af sama meiði eru hugmyndir um að þrengja enn frekar að verslunarrekstri með hámarksfjölda veitingastaða eða annars konar höftum.Eins og oft vill verða yrðu þessi lyf mun skaðlegri en þeim sjúkdómi sem þeim er ætlað að uppræta. Áður en rokið er upp til handa og fóta með opinberu valdi, skerðingu á grundvallarréttindum borgaranna, þá hlýtur að vera hægt að gera þá kröfu til viðkomandi aðila að þeir hafi fast land undir fótum. Í fyrsta lagi að fyrir liggi að ástandið í miðbænum sé raunverulega verra eða eins slæmt og sumir vilja vera láta. Í því verður að styðjast við meira en uppsláttarfréttir í gúrkutíð eða eðlislæga sókn lögreglunnar eftir ríkari valdheimildum. Í öðru lagi verða menn að velja úrræði af kostgæfni og gæta þess vandlega að þau drepi ekki sjúklinginn sem lækna skal.Fyrst og fremst verður þó að höfða til ábyrgðar þeirra sem leggja leið sína í miðbæinn að næturlagi í þeim tilgangi að skemmta sjálfum sér. Frelsinu fylgir ábyrgð og hún liggur hjá hverjum og einum. Almenn löggæsla verður að miðast við umfang verkefnisins. Rétta leiðin er því að efla löggæsluna en færa ekki vandann til með því að leggja boð og bönn á verslunarrekstur í miðborginni. Vissulega er erfitt fyrir dugnaðarforka í opinberum embættum að aðhafast fátt og falla ekki í þá freistni að beita opinberu valdi sínu en í þessu tilviki er kapp best með forsjá.
Skoðun Við sem förum til Tenerife - Vaxta og húsnæðispyntingar á almenningi komið frá lífeyrissjóðum og leigufélögum Hreinn Pétursson skrifar
Skoðun Stöndum með trans börnum og foreldrum þeirra! Birna Guðmundsdóttir,Elín Oddný Sigurðardóttir,Ynda Eldborg skrifar
Skoðun Dómsmálið sem gæti kippt grunninum undan Heidelberg-verksmiðjunni Jón Hjörleifur Stefánsson skrifar
Skoðun Kona, vertu ekki fyrir! Elín Björg Jónsdóttir,Halldóra Sigríður Sveinsdóttir,Hrafnhildur Lilja Harðardóttir skrifar