Segjum upp 157 læknum! Teitur Guðmundsson skrifar 10. desember 2011 06:00 Nýverið var birt skýrsla Boston Consulting Group og úttekt þeirra á heilbrigðiskerfi okkar Íslendinga sem er aðgengileg á vef velferðarráðuneytisins. Þar koma fram ýmsar gagnlegar upplýsingar og er vert að hrósa þeim fyrir sín störf sem fóru fram á tiltölulega stuttum tíma en gefa engu að síður ágæta mynd af aðstæðum, vandamálum og tækifærum varðandi heilbrigðisþjónustu þvert yfir landið. Það er augljóst að glöggt er gests augað og þegar pólitískum hagsmunum og kjördæmapoti sleppir að ekki sé minnst á sérhagsmuni fæst nokkuð skýr mynd af ástandi mála. Ég er þó handviss um að ýmislegt má gagnrýna í þessari vinnu, en heilt yfir er framsetningin skýr og tillögurnar miðað við gefin markmið róttækar en málefnalegar. Meðal þess sem kemur fram er afburðagóður árangur okkar íslendinga á hinum ýmsu sviðum í alþjóðlegum samanburði, en slíkt höfum við vitað og stært okkur af með réttu undanfarin ár. Nægir þar að nefna lifun eftir hjartaáföll, 5 ára dánartíðni brjóstakrabbameins og ristilkrabbameina. Þá erum við með hátt hlutfall nýrnaþega, ágætan árangur við skurðaðgerðir, einn lægsta burðarmálsdauða í heimi og svona mætti lengi telja. Allur þessi árangur er til kominn vegna þrotlausrar og óeigingjarnar vinnu fagfólks í heilbrigðisstéttum og auðvitað vegna þess að við höfum fram til þessa haft nokkuð óheftan aðgang að góðri heilbrigðisþjónustu, opinberri sem einkarekinni, og þeim lyfjum sem nauðsynleg eru. Í skýrslunni kemur hins vegar einnig fram gagnrýni og þá sérstaklega á skipulag og flæði sjúklinga innan kerfisins, innra gæðastarf í tengslum við tölvukerfi, gagnaöflun og úrvinnslu, auk þess að tekið er sérstaklega á málefnum eldri borgara og skipulagi öldrunarþjónustu. Þá hafa höfundar áhyggjur af því að það vanti heildarsýn í kerfinu, við ofnotum sérgreinalæknaþjónustu, bráðamóttökur sjúkrahúsa og læknavaktir umfram samanburðarþjóðir. Það er áhyggjuefni fyrir íslendinga í þeirri hagræðingarkröfu sem hefur blasað við okkur síðastliðin ár og þeirri staðreynd að við þurfum að breyta kerfinu ef útkomur okkar versna, eða hvað? Höfundar skýrslunnar leggja fram nokkrar áhugaverðar hugmyndir í þeirri viðleitni að lýsa þeirri hagræðingarkröfu sem unnið var með fyrir fjárlög 2012. Ein þeirra hugmynda er að segja upp 157 læknum, eða 314 hjúkrunarfræðingum, draga úr greiðsluþáttöku lyfja um 23% og ýmislegt fleira mætti telja. Rætt er um tilvísunarkerfi, að draga úr þjónustu barnalækna á höfuðborgarsvæðinu og færa þjónustu þeirra til heimilislækna svo eitthvað sé nefnt. Þessar tillögur lýsa vandanum vel, við þurfum því að hagræða innan kerfisins áfram og leggja línur með hvað skuli gera hvar, hvernig og af hverjum. Þarna munu sérhagsmunir vega þungt og vafalítið mun sú virka hótun að fagfólk flýji land og leiti betri kjara vera stöðugt uppi við. Það er auðvitað ekki mögulegt að segja upp 157 læknum, hvað þá heldur 314 hjúkrunarfræðingum. Hins vegar má vissulega auka framleiðni, nýta upplýsingatækni og þá einnig fjarlækningar og stuðning í þessu skyni. Þá er nauðsynlegt að fræða almenning betur um hvert hann geti leitað, jafnvel nýta hjúkrunarfræðinga í símaveri sem leiðbeina um bestu úrlausn hverju sinni og forgangsraða sjúklingum innan kerfisins líkt og gerist á bráðamóttöku sjúkrahúsa. Allt þetta höfum við gert um 25 ára skeið núna hjá Heilsuvernd og með vef okkar www.doktor.is, en betur má ef duga skal. Undirritaður hefur lagt fram tillögur við velferðarráðuneyti um nýtingu úrræða í þessu skyni sem þegar eru til staðar auk þess að bjóðast til að aðstoða eftir fremsta megni um samtengingu sjúkraskráa á landsvísu sem er eitt helsta baráttumál lækna um árabil. Með samstilltu átaki munum við fjölga en ekki fækka læknum á Íslandi og á sama tíma varðveita skilvirkni og gæði þjónustunnar að teknu tilliti til hagkvæmnissjónarmiða. Þannig veitum við öllum landsmönnum bestu mögulegu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni. Höfundur er læknir. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Teitur Guðmundsson Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson Skoðun Skoðun Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Skoðun Af fordómum gervigreindar, Gísla Marteini og því sem þú getur gert til að hafa áhrif! Lilja Dögg Jónsdóttir,Hafsteinn Einarsson skrifar Skoðun Ég var með alþingismanni í meðferð Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Sjá meira
Nýverið var birt skýrsla Boston Consulting Group og úttekt þeirra á heilbrigðiskerfi okkar Íslendinga sem er aðgengileg á vef velferðarráðuneytisins. Þar koma fram ýmsar gagnlegar upplýsingar og er vert að hrósa þeim fyrir sín störf sem fóru fram á tiltölulega stuttum tíma en gefa engu að síður ágæta mynd af aðstæðum, vandamálum og tækifærum varðandi heilbrigðisþjónustu þvert yfir landið. Það er augljóst að glöggt er gests augað og þegar pólitískum hagsmunum og kjördæmapoti sleppir að ekki sé minnst á sérhagsmuni fæst nokkuð skýr mynd af ástandi mála. Ég er þó handviss um að ýmislegt má gagnrýna í þessari vinnu, en heilt yfir er framsetningin skýr og tillögurnar miðað við gefin markmið róttækar en málefnalegar. Meðal þess sem kemur fram er afburðagóður árangur okkar íslendinga á hinum ýmsu sviðum í alþjóðlegum samanburði, en slíkt höfum við vitað og stært okkur af með réttu undanfarin ár. Nægir þar að nefna lifun eftir hjartaáföll, 5 ára dánartíðni brjóstakrabbameins og ristilkrabbameina. Þá erum við með hátt hlutfall nýrnaþega, ágætan árangur við skurðaðgerðir, einn lægsta burðarmálsdauða í heimi og svona mætti lengi telja. Allur þessi árangur er til kominn vegna þrotlausrar og óeigingjarnar vinnu fagfólks í heilbrigðisstéttum og auðvitað vegna þess að við höfum fram til þessa haft nokkuð óheftan aðgang að góðri heilbrigðisþjónustu, opinberri sem einkarekinni, og þeim lyfjum sem nauðsynleg eru. Í skýrslunni kemur hins vegar einnig fram gagnrýni og þá sérstaklega á skipulag og flæði sjúklinga innan kerfisins, innra gæðastarf í tengslum við tölvukerfi, gagnaöflun og úrvinnslu, auk þess að tekið er sérstaklega á málefnum eldri borgara og skipulagi öldrunarþjónustu. Þá hafa höfundar áhyggjur af því að það vanti heildarsýn í kerfinu, við ofnotum sérgreinalæknaþjónustu, bráðamóttökur sjúkrahúsa og læknavaktir umfram samanburðarþjóðir. Það er áhyggjuefni fyrir íslendinga í þeirri hagræðingarkröfu sem hefur blasað við okkur síðastliðin ár og þeirri staðreynd að við þurfum að breyta kerfinu ef útkomur okkar versna, eða hvað? Höfundar skýrslunnar leggja fram nokkrar áhugaverðar hugmyndir í þeirri viðleitni að lýsa þeirri hagræðingarkröfu sem unnið var með fyrir fjárlög 2012. Ein þeirra hugmynda er að segja upp 157 læknum, eða 314 hjúkrunarfræðingum, draga úr greiðsluþáttöku lyfja um 23% og ýmislegt fleira mætti telja. Rætt er um tilvísunarkerfi, að draga úr þjónustu barnalækna á höfuðborgarsvæðinu og færa þjónustu þeirra til heimilislækna svo eitthvað sé nefnt. Þessar tillögur lýsa vandanum vel, við þurfum því að hagræða innan kerfisins áfram og leggja línur með hvað skuli gera hvar, hvernig og af hverjum. Þarna munu sérhagsmunir vega þungt og vafalítið mun sú virka hótun að fagfólk flýji land og leiti betri kjara vera stöðugt uppi við. Það er auðvitað ekki mögulegt að segja upp 157 læknum, hvað þá heldur 314 hjúkrunarfræðingum. Hins vegar má vissulega auka framleiðni, nýta upplýsingatækni og þá einnig fjarlækningar og stuðning í þessu skyni. Þá er nauðsynlegt að fræða almenning betur um hvert hann geti leitað, jafnvel nýta hjúkrunarfræðinga í símaveri sem leiðbeina um bestu úrlausn hverju sinni og forgangsraða sjúklingum innan kerfisins líkt og gerist á bráðamóttöku sjúkrahúsa. Allt þetta höfum við gert um 25 ára skeið núna hjá Heilsuvernd og með vef okkar www.doktor.is, en betur má ef duga skal. Undirritaður hefur lagt fram tillögur við velferðarráðuneyti um nýtingu úrræða í þessu skyni sem þegar eru til staðar auk þess að bjóðast til að aðstoða eftir fremsta megni um samtengingu sjúkraskráa á landsvísu sem er eitt helsta baráttumál lækna um árabil. Með samstilltu átaki munum við fjölga en ekki fækka læknum á Íslandi og á sama tíma varðveita skilvirkni og gæði þjónustunnar að teknu tilliti til hagkvæmnissjónarmiða. Þannig veitum við öllum landsmönnum bestu mögulegu heilbrigðisþjónustu sem völ er á hverju sinni. Höfundur er læknir.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Skoðun Af fordómum gervigreindar, Gísla Marteini og því sem þú getur gert til að hafa áhrif! Lilja Dögg Jónsdóttir,Hafsteinn Einarsson skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun