Hver er mannúð? – saga Amirs Toshiki Toma skrifar 12. mars 2016 18:04 Umsækjendur um alþjóðalega vernd eru ekki sérstök, „tegund“ manna. Þeir eru manneskjur. ,,Að leita hælis“ er staða sem hvaða manneskja sem er gæti lent í vegna hættu sem gæti ógnað henni í heimalandi hennar. Að baki sérhverri umsókn um alþjóðlega vernd liggur saga manneskju sem hefur lent í mikinn erfiðleikum og jafnvel þótt sögurnar eigi margt sameiginlegt þá er hver saga einstök. Amir Shokrogozar frá Íran á sína sögu. Hér er stutt samantekt hans sögu. Amir er 29 ára samkynhneigður maður. Það er ef til vill óþarft að útskýra hvers vegna hann þyrfti að flýja heimaland sitt, Íran, en fyrir þá sem ekki vita þá kveður 110 gr. og 111 gr. refsilaga íslamska lýðveldisins Írans á um að kynmörk milli tveggja einstaklinga af sama kyni varði dauðarefsingu. Amir flúði Íran árið 2009 og dvaldi í Tyrklandi í eitt ár, þaðan fór hann til Ítalíu í gegnum Grikkland. Hann sótti um alþjóðlega vernd í Ítalíu. Þar var honum sagt: ,,Við gefum þér sex mánaðar dvalarleyfi, en eftir það verður þú sendur baka til Grikklands“. En í raun virðist hann hafa fengið dvalarleyfi sem flóttamaður í einhvern tíma á meðan hann dvaldi í Ítalíu en þar var hann í 11 mánuði. En Amir fékk hins vegar aldrei neina formlega tilkynningu um það.Kynferðislegt ofbeldiAmir bjó í flóttamannabúðum og varð þar fyrir miklu áfalli þegar nokkrir menn réðust á hann og börðu hann og nauðguðu. Hann var skilinn eftir meðvitundarlaus. Hann varð að fara úr flóttamannabúðum, þar sem lögreglan tók hann ekki alvarlega og gerði ekkert í málinu. Þá var ekkert annað sem beið hans nema gatan því hann gat ekki fengið vinnu, íbúð eða mat. Þetta var mjög erfiður tími fyrir Amir. Svo skömmu eftir alvarlegt líkamlegt og andlegt áfall var hann neyddur til að lifa á götunni þar sem hann fékk enga formlega aðstoð sem flóttamaður. Hann fór því til Svíþjóðar. Hann sótti ekki um hæli í Svíþjóð. Lögfræðingur sem hann hafði hitti gaf honum það ráð að ef hann myndi sækja um hæli í Svíþjóð yrði hann sendur aftur til Ítalíu vegna Dyflinnarreglunnar. Hann var ólöglegur útlendingur í þrjú ár þar í Svíþjóð. Hann tók svarta vinnu að sér af og til svo að hann gæti lifað af. Það leituðu oft á hann sjálfsvígshugsanir þegar hann varð þreyttur á að leita sér að stað til að gista á hverja einustu nótt. Í Svíþjóð kynntist Amir kristninni í gegnum vin sinn og hann naut þess að sækja messu í St. Klarakirkju í Stokkhólmi og fá góða fræðslu um hana sem leikmaður og hann lét skírast. Þá fékk Amir annað ráð frá vini sínum um að Ísland gæti verið rétti staðurinn fyrir hann því þar byggi sú þjóð sem taldist meðal þeirra sem minnsta fordóma hafa til samkynhneigðra. Hann kom til Íslands júní 2015 og sótti þá um alþjóðlega vernd.Hvað er mannúðarlegt sjónarmið? Amir fékk synjun frá útlendingastofnun í september 2015, og einnig synjun frá kærunefnd útlendingamála í janúar 2016. Nú stendur hann frammi fyrir brottvísun til Ítalíu samkvæmt Dyflinnarreglugerðinni. Álit útlendingastofnunar er í stuttu máli sagt þannig: í fyrsta lagi fékk Amir dvalarleyfi í Ítalíu (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn), í öðru lagi virðist ástæða flutnings Amirs vera á efnahagslegum nótum, en ekki að hann óttist öryggi sitt (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn). Í þriðju lagi, þó að aðstæður flóttafólks í Ítalíu séu ekki viðunandi, þá bannar Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna ekki endursendingu flóttafólks til þangað (réttlæting brottvísunar). Og í fjórða lagi telst kynferðislegt ofbeldi sem Amir upplifði í Ítalíu lítilsháttar ,,verður (...) ekki jafnað við pyntingar eða annað sem réttlætt gæti þá afstöðu að telja skuli hann í sérstakri stöðu“(úr úrskurði ÚTL – réttlæting brottvísunar). Álit kærunefndar útlendingamála er á sömu nótum. Mér sýnist að vinnubrögð Útlendingastofunar séu, sem og vinnubrögð kærunefndar útlendingamála, þau að sundurgreina sögu umsækjanda í þeim tilgangi til að réttlæta synjun. Kærunefndin segir að Ítalía hafi veitt Amir vernd. Er það rétt? Mig langar að spyrja. Við þurfum að lesa sögu Amirs heildstætt. Amir var aðeins 11 mánuði á Ítalíu. Hann skildi ekki hvað var að gerast í kringum sig því hann fékk ekki nægar upplýsingar. Hann trúði því að hann myndi verða sendur til Grikklands eftir hálft ár. Þá var ráðist á hann og honum nauðgað. Álit Útlendingastofnunar og kærunefndar þykir lítið til þeirrar lífsreynslu koma og það vekur mér ekkert annað en undrun. Hann áleit sig öruggari á götunni en í flóttamannabúðunum en þar vantaði hann vitaskuld húsaskjól og mat. Amir áleit að hann fengi aldrei vernd á Ítalíu. Allt þetta reið yfir Amir á fáum mánuðum, næstum samstundis. Að sundurgreina sögu hans eins og yfirvöld hafa gert er hvorki réttlátt né mannúðlegt. Það er nauðsynlegt að lesa og skilja söguna sem heild, skilja aðstæðurnar þar sem Amir hafði verið settur og hugsa hvort hann eigi skilið mannúðarlega björgun eða ekki. Lögfræðileg sundurgreining hlýtur að vera mikilvæg fyrir lögfræðing til að rökstyðja eitthvert mál og sinna starfi sínu almennilega. Ég gagnrýni ekki alla sundurgreiningu. En þegar um mannúðarsjónarmið er að ræða, þá þurfum við að skoða heildarmynd sögunnar, manns eins og Amir. Mannúðarsjónarmið skoða hlutina heildrænt og hvað það er sem mótar lífsreynslu manns og möguleika í lífinu. Það sem sést ekki í rofnum hlutum getur sést í heildarmynd og heildarsögu. Ég vil skora á yfirvöld að endurskoða mál Amir Shokrogozar og veita honum dvalarleyfi af mannúðarástæðum. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Toshiki Toma Mest lesið 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Þegar þeir sem segjast þjóna þjóðinni ráðast á hana Ágústa Árnadóttir Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Hvað kosta mannréttindi? Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Faglegt mat eða lukka? I: Frá kennslustofu til stafbókar Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Hvers vegna ekki bókun 35? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun 1 stk. ísl. ríkisborgararéttur - kr. 1,600 Róbert Björnsson skrifar Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar Skoðun Setjum kraft í íslenskukennslu fullorðinna Anna Linda Sigurðardóttir skrifar Skoðun Áhrif veiðigjalda ná út fyrir atvinnugreinina Ásgerður Kristín Gylfadóttir skrifar Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar Skoðun RÚV - ljósritunarstofa ríkisins? Birgir Finnsson skrifar Skoðun Að vera hvítur og kristinn Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta í heimabyggð – loksins orðin að veruleika Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Komum heil heim eftir hvítasunnuhelgina Ágúst Mogensen skrifar Skoðun Leiðin til Parísar (bókstaflega) Ólafur St. Arnarsson skrifar Skoðun Ósnertanlegir eineltisseggir og óhæfir starfsmenn Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Opinber skýring til Sigurjóns Þórðarsonar Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Ekkert kerfi lifir af pólitískan geðþótta Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar Skoðun Hoppað yfir girðingarnar Vilhjálmur Árnason skrifar Skoðun Þegar ég fékk séns Heiða Ingimarsdóttir skrifar Skoðun Verður greinilega að vera Ísrael Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Evrópumet! Háskólamenntun minnst metin á Íslandi Vilhjálmur Hilmarsson skrifar Skoðun Ríkið tekur – landsbyggðirnar fá minna Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Snjallasta stefnubreyting Samfylkingarinnar Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Þegar samfélagið þagnar Benóný Valur Jakobsson skrifar Skoðun Stjórnleysi í íslenskri dýravernd Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Olíumjólk Sigurður Ingi Friðleifsson skrifar Skoðun Leikskólagjöld í Kópavogi þau hæstu á landinu Örn Arnarson skrifar Skoðun Pólitískur gúmmítékki Jens Garðar Helgason skrifar Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Morðæðið á Gaza - Vitfirringin má ekki eyðileggja mennskuna Jón Baldvin Hannesson skrifar Sjá meira
Umsækjendur um alþjóðalega vernd eru ekki sérstök, „tegund“ manna. Þeir eru manneskjur. ,,Að leita hælis“ er staða sem hvaða manneskja sem er gæti lent í vegna hættu sem gæti ógnað henni í heimalandi hennar. Að baki sérhverri umsókn um alþjóðlega vernd liggur saga manneskju sem hefur lent í mikinn erfiðleikum og jafnvel þótt sögurnar eigi margt sameiginlegt þá er hver saga einstök. Amir Shokrogozar frá Íran á sína sögu. Hér er stutt samantekt hans sögu. Amir er 29 ára samkynhneigður maður. Það er ef til vill óþarft að útskýra hvers vegna hann þyrfti að flýja heimaland sitt, Íran, en fyrir þá sem ekki vita þá kveður 110 gr. og 111 gr. refsilaga íslamska lýðveldisins Írans á um að kynmörk milli tveggja einstaklinga af sama kyni varði dauðarefsingu. Amir flúði Íran árið 2009 og dvaldi í Tyrklandi í eitt ár, þaðan fór hann til Ítalíu í gegnum Grikkland. Hann sótti um alþjóðlega vernd í Ítalíu. Þar var honum sagt: ,,Við gefum þér sex mánaðar dvalarleyfi, en eftir það verður þú sendur baka til Grikklands“. En í raun virðist hann hafa fengið dvalarleyfi sem flóttamaður í einhvern tíma á meðan hann dvaldi í Ítalíu en þar var hann í 11 mánuði. En Amir fékk hins vegar aldrei neina formlega tilkynningu um það.Kynferðislegt ofbeldiAmir bjó í flóttamannabúðum og varð þar fyrir miklu áfalli þegar nokkrir menn réðust á hann og börðu hann og nauðguðu. Hann var skilinn eftir meðvitundarlaus. Hann varð að fara úr flóttamannabúðum, þar sem lögreglan tók hann ekki alvarlega og gerði ekkert í málinu. Þá var ekkert annað sem beið hans nema gatan því hann gat ekki fengið vinnu, íbúð eða mat. Þetta var mjög erfiður tími fyrir Amir. Svo skömmu eftir alvarlegt líkamlegt og andlegt áfall var hann neyddur til að lifa á götunni þar sem hann fékk enga formlega aðstoð sem flóttamaður. Hann fór því til Svíþjóðar. Hann sótti ekki um hæli í Svíþjóð. Lögfræðingur sem hann hafði hitti gaf honum það ráð að ef hann myndi sækja um hæli í Svíþjóð yrði hann sendur aftur til Ítalíu vegna Dyflinnarreglunnar. Hann var ólöglegur útlendingur í þrjú ár þar í Svíþjóð. Hann tók svarta vinnu að sér af og til svo að hann gæti lifað af. Það leituðu oft á hann sjálfsvígshugsanir þegar hann varð þreyttur á að leita sér að stað til að gista á hverja einustu nótt. Í Svíþjóð kynntist Amir kristninni í gegnum vin sinn og hann naut þess að sækja messu í St. Klarakirkju í Stokkhólmi og fá góða fræðslu um hana sem leikmaður og hann lét skírast. Þá fékk Amir annað ráð frá vini sínum um að Ísland gæti verið rétti staðurinn fyrir hann því þar byggi sú þjóð sem taldist meðal þeirra sem minnsta fordóma hafa til samkynhneigðra. Hann kom til Íslands júní 2015 og sótti þá um alþjóðlega vernd.Hvað er mannúðarlegt sjónarmið? Amir fékk synjun frá útlendingastofnun í september 2015, og einnig synjun frá kærunefnd útlendingamála í janúar 2016. Nú stendur hann frammi fyrir brottvísun til Ítalíu samkvæmt Dyflinnarreglugerðinni. Álit útlendingastofnunar er í stuttu máli sagt þannig: í fyrsta lagi fékk Amir dvalarleyfi í Ítalíu (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn), í öðru lagi virðist ástæða flutnings Amirs vera á efnahagslegum nótum, en ekki að hann óttist öryggi sitt (nægileg ástæða til að synja hælisumsókn). Í þriðju lagi, þó að aðstæður flóttafólks í Ítalíu séu ekki viðunandi, þá bannar Flóttamannastofnun Sameinuðu þjóðanna ekki endursendingu flóttafólks til þangað (réttlæting brottvísunar). Og í fjórða lagi telst kynferðislegt ofbeldi sem Amir upplifði í Ítalíu lítilsháttar ,,verður (...) ekki jafnað við pyntingar eða annað sem réttlætt gæti þá afstöðu að telja skuli hann í sérstakri stöðu“(úr úrskurði ÚTL – réttlæting brottvísunar). Álit kærunefndar útlendingamála er á sömu nótum. Mér sýnist að vinnubrögð Útlendingastofunar séu, sem og vinnubrögð kærunefndar útlendingamála, þau að sundurgreina sögu umsækjanda í þeim tilgangi til að réttlæta synjun. Kærunefndin segir að Ítalía hafi veitt Amir vernd. Er það rétt? Mig langar að spyrja. Við þurfum að lesa sögu Amirs heildstætt. Amir var aðeins 11 mánuði á Ítalíu. Hann skildi ekki hvað var að gerast í kringum sig því hann fékk ekki nægar upplýsingar. Hann trúði því að hann myndi verða sendur til Grikklands eftir hálft ár. Þá var ráðist á hann og honum nauðgað. Álit Útlendingastofnunar og kærunefndar þykir lítið til þeirrar lífsreynslu koma og það vekur mér ekkert annað en undrun. Hann áleit sig öruggari á götunni en í flóttamannabúðunum en þar vantaði hann vitaskuld húsaskjól og mat. Amir áleit að hann fengi aldrei vernd á Ítalíu. Allt þetta reið yfir Amir á fáum mánuðum, næstum samstundis. Að sundurgreina sögu hans eins og yfirvöld hafa gert er hvorki réttlátt né mannúðlegt. Það er nauðsynlegt að lesa og skilja söguna sem heild, skilja aðstæðurnar þar sem Amir hafði verið settur og hugsa hvort hann eigi skilið mannúðarlega björgun eða ekki. Lögfræðileg sundurgreining hlýtur að vera mikilvæg fyrir lögfræðing til að rökstyðja eitthvert mál og sinna starfi sínu almennilega. Ég gagnrýni ekki alla sundurgreiningu. En þegar um mannúðarsjónarmið er að ræða, þá þurfum við að skoða heildarmynd sögunnar, manns eins og Amir. Mannúðarsjónarmið skoða hlutina heildrænt og hvað það er sem mótar lífsreynslu manns og möguleika í lífinu. Það sem sést ekki í rofnum hlutum getur sést í heildarmynd og heildarsögu. Ég vil skora á yfirvöld að endurskoða mál Amir Shokrogozar og veita honum dvalarleyfi af mannúðarástæðum.
Skoðun Ný nálgun fyrir börn með fjölþættan vanda Guðmundur Ingi Þóroddsson,Guðbjörg Sveinsdóttir skrifar
Skoðun Við stöndum með Anahitu og Elissu Valgerður Árnadóttir,Rósa Líf Darradóttir,Aldís Amah Hamilton,Þorgerður María Þorbjarnardóttir,Árni Finnsson skrifar
Skoðun Þegar undirskrift skiptir máli – um gervigreind, vottun og verðmæti mannlegra athafna Henning Arnór Úlfarsson skrifar
Skoðun Þegar bændur bregðast dýrum sínum – Valda þeim þjáningu og skelfilegum dauðdaga Ole Anton Bieltvedt skrifar