Svört Hvítbók forstjórans Guðjón Brjánsson skrifar 11. apríl 2018 07:00 Forstjóri Sjúkratrygginga Íslands svarar þann 5. apríl sl. tveimur greinarstúfum mínum um stofnunina sem birtust fyrir skömmu í Fréttablaðinu. Honum þykir nóg um bíræfni mína, meint gífuryrði og sleggjudóma. Greinin sé augljóslega rituð í tilfinningalegu uppnámi og geðshræringu. Ég sjái hvergi ljós, bara náttmyrkur. Vera kann að ég horfi ekki til þessarar lykilstofnunar í sama ljósi og forstjórinn sem skóp hana frá fyrsta degi. Hann hefur verið með puttana í flestum samningum um heilbrigðisþjónustu. Hann hefur varðað leiðina og varið sjónarmið og verklag sem að henni lúta sem oft hafa orkað tvímælis.Tilfinningalegt uppnám Mér misbýður, ekki persónulega, heldur miklu fremur vegna mismununar sem á sér stað, sérstaklega gagnvart þúsundum landsmanna sem ekki njóta jafnræðis skv. þeim lögum sem stofnunin á að vinna eftir. Þar á ég einkum við íbúa utan höfuðborgarsvæðisins. Yfir þessu ætti forstjórinn sjálfur að vera skekinn og jafnvel að vera í tilfinningalegu uppnámi. Það er broslegt hvernig forstjórinn kemst að þeirri niðurstöðu að skýrsla Ríkisendurskoðunar sé eiginlega Hvítbók því svo alvarlegar og margvíslegar ávirðingar koma fram um starfsemi stofnunarinnar á þeim tíu árum sem hún hefur starfað, flest árin með myndarlegum halla. Tvær spurningar Úttekt Ríkisendurskoðunar leitar svara við tveimur meginspurningum: 1. Eru samningar Sjúkratrygginga Íslands um heilbrigðisþjónustu hagkvæmir og árangursríkir? Stuðla þeir að skilvirkni innan heilbrigðiskerfisins í heild? 2. Eru annmarkar á starfsumhverfi, starfsemi og starfsháttum stofnunarinnar við gerð og framkvæmd samninga um kaup á heilbrigðisþjónustu?Þetta segir skýrslan Við yfirlestur skýrslunnar blasir við harla dapurleg niðurstaða, hugsanlega einhvers staðar í námunda við falleinkunn. Meðal atriða sem upp úr standa eru eftirfarandi:l Sjúkratryggingar Íslands hafa aldrei mótað sér langtímastefnu eins og henni ber skv. lögum um sjúkratryggingar nr. 112/2008.l Gerðir hafa verið ómarkvissir samningar um kaup á heilbrigðisþjónustu, stundum ekki í samræmi við lög.l Enn eru í gildi samningar við fagfélög og stéttarfélög. Það er í andstöðu við lög um sjúkratryggingar.l Í rammasamningi um læknisþjónustu utan sjúkrahúsa eru ekki ákvæði um skilgreint magn, gæði eða jafnt aðgengi allra landsmanna.l Vísbendingar eru um að samningurinn sé ekki í samræmi við eðlilega þjónustuþörf, þar séu fjárhagslegir hvatar til mikilla afkasta óháð gæðum og árangri.l Sjúkratryggingar Íslands hafa ekki virkt eftirlit með raunkostnaði þjónustuveitenda.l Verulega skortir á upplýsingar um ábata og kostnað ólíkra þjónustuleiða ef horft er til heildarhagsmuna sjúkratryggðra og ríkisins.l Sjúkratryggingar Íslands ganga til samninga um kaup á heilbrigðisþjónustu án heildstæðra og ítarlegra þarfa- og kostnaðargreininga.l Samstarf við Embætti landlæknis um gæðaeftirlit hefur ekki verið fyrir hendi frá því Sjúkratryggingar Íslands tóku til starfa.l Ætlunin var að flytja starfsmenn frá þremur aðilum innan stjórnsýslunnar til Sjúkratrygginga Íslands í upphafi og efla stofnunina faglega. Þetta hefur aldrei verið gert.l Það ríkir fagleg togstreita milli Sjúkratrygginga Íslands og lykilstofnana í heilbrigðiskerfinu.l Ríkisendurskoðun gagnrýnir ómarkvisst eftirlit með ýmsum samningum. Verkaskipting milli velferðarráðuneytis og Sjúkratrygginga Íslands er óljós.l Flest bendir til að sérfræðiþjónusta á landsbyggðinni sé ófullnægjandi skv. skýrslunni. Engin þarfagreining liggur fyrir.l Ríkisendurskoðun gerir athugasemdir við, að viðsemjendur Sjúkratrygginga Íslands hafi verulega aðkomu að undirbúningi stefnumarkandi ákvarðana um fjárútlát.l Heildareiningafjöldi sem greiddur er sérgreinalæknum hefur ítrekað farið fram úr áætlunum árin 2014 – 2016 og það í sívaxandi mæli. Ótti við breytingar? Forstjórinn nefnir í grein sinni meintan ótta minn við breytt greiðslufyrirkomulag fyrir heilbrigðisþjónustu og gerir því skóna að ég sé fullur tortryggni. Ótti minn er enginn en eftirvæntingin hins vegar umtalsverð. Þetta er löngu tímabær ákvörðun en hafa verður þó í huga að jafnræði ríki meðal stofnana, óháð rekstrarformi. Eini fyrirvarinn er sá að enn verði landsbyggðin látin mæta afgangi. Það sem ég færði í orð var einungis það sem fram kemur í sjálfri skýrslunni um reynslu nágrannalandanna og alþjóðlegra sérfræðinga. Þar reynir sem aldrei fyrr á Sjúkratryggingar Íslands í markvissri og vel skilgreindri samningagerð. Vegurinn og ljósið Það eru umtalsverðir breytingatímar fram undan og sameiginlegir hagsmunir okkar miklir. Þjóðarbúið ver milljarðatugum til heilbrigðisþjónustu og aukin krafa er gerð um vandaða og markvissa ráðstöfun fjármuna. Á þessu sviði munu Sjúkratryggingar Íslands að óbreyttu gegna veigamiklu hlutverki. Forstjórinn segist nú fylgja góðum vegvísi og sinni Hvítbók sem vonandi nýtist vel. Honum og öllu hans góða starfsfólki er óskað velfarnaðar í krefjandi verkefnum.Höfundur er þingmaður Samfylkingarinnar Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Birtist í Fréttablaðinu Mest lesið Takk, Gísli Marteinn Eva Dögg Davíðsdóttir Skoðun „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir Skoðun Hvað er fátækt? Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir Skoðun Græn vindorka Ásdís Hlökk Theodórsdóttir Skoðun Heilsugæsla í vanda Jón Magnús Kristjánsson Skoðun Halldór 28.09.2024 Halldór Skoðun Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir skrifar Skoðun Takk, Gísli Marteinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hvað er fátækt? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Evrópusambandið er í vanda Þórður Birgisson skrifar Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson skrifar Skoðun Þetta gengur ekki lengur! Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun „Með Guði vinkonu okkar“ Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Græn vindorka Ásdís Hlökk Theodórsdóttir skrifar Skoðun Af hverju þetta tímabundna álag á útsvarið? Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar Skoðun Heilsugæsla í vanda Jón Magnús Kristjánsson skrifar Skoðun Laxalús og varnir gegn henni Jón Sveinsson skrifar Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Sjá meira
Forstjóri Sjúkratrygginga Íslands svarar þann 5. apríl sl. tveimur greinarstúfum mínum um stofnunina sem birtust fyrir skömmu í Fréttablaðinu. Honum þykir nóg um bíræfni mína, meint gífuryrði og sleggjudóma. Greinin sé augljóslega rituð í tilfinningalegu uppnámi og geðshræringu. Ég sjái hvergi ljós, bara náttmyrkur. Vera kann að ég horfi ekki til þessarar lykilstofnunar í sama ljósi og forstjórinn sem skóp hana frá fyrsta degi. Hann hefur verið með puttana í flestum samningum um heilbrigðisþjónustu. Hann hefur varðað leiðina og varið sjónarmið og verklag sem að henni lúta sem oft hafa orkað tvímælis.Tilfinningalegt uppnám Mér misbýður, ekki persónulega, heldur miklu fremur vegna mismununar sem á sér stað, sérstaklega gagnvart þúsundum landsmanna sem ekki njóta jafnræðis skv. þeim lögum sem stofnunin á að vinna eftir. Þar á ég einkum við íbúa utan höfuðborgarsvæðisins. Yfir þessu ætti forstjórinn sjálfur að vera skekinn og jafnvel að vera í tilfinningalegu uppnámi. Það er broslegt hvernig forstjórinn kemst að þeirri niðurstöðu að skýrsla Ríkisendurskoðunar sé eiginlega Hvítbók því svo alvarlegar og margvíslegar ávirðingar koma fram um starfsemi stofnunarinnar á þeim tíu árum sem hún hefur starfað, flest árin með myndarlegum halla. Tvær spurningar Úttekt Ríkisendurskoðunar leitar svara við tveimur meginspurningum: 1. Eru samningar Sjúkratrygginga Íslands um heilbrigðisþjónustu hagkvæmir og árangursríkir? Stuðla þeir að skilvirkni innan heilbrigðiskerfisins í heild? 2. Eru annmarkar á starfsumhverfi, starfsemi og starfsháttum stofnunarinnar við gerð og framkvæmd samninga um kaup á heilbrigðisþjónustu?Þetta segir skýrslan Við yfirlestur skýrslunnar blasir við harla dapurleg niðurstaða, hugsanlega einhvers staðar í námunda við falleinkunn. Meðal atriða sem upp úr standa eru eftirfarandi:l Sjúkratryggingar Íslands hafa aldrei mótað sér langtímastefnu eins og henni ber skv. lögum um sjúkratryggingar nr. 112/2008.l Gerðir hafa verið ómarkvissir samningar um kaup á heilbrigðisþjónustu, stundum ekki í samræmi við lög.l Enn eru í gildi samningar við fagfélög og stéttarfélög. Það er í andstöðu við lög um sjúkratryggingar.l Í rammasamningi um læknisþjónustu utan sjúkrahúsa eru ekki ákvæði um skilgreint magn, gæði eða jafnt aðgengi allra landsmanna.l Vísbendingar eru um að samningurinn sé ekki í samræmi við eðlilega þjónustuþörf, þar séu fjárhagslegir hvatar til mikilla afkasta óháð gæðum og árangri.l Sjúkratryggingar Íslands hafa ekki virkt eftirlit með raunkostnaði þjónustuveitenda.l Verulega skortir á upplýsingar um ábata og kostnað ólíkra þjónustuleiða ef horft er til heildarhagsmuna sjúkratryggðra og ríkisins.l Sjúkratryggingar Íslands ganga til samninga um kaup á heilbrigðisþjónustu án heildstæðra og ítarlegra þarfa- og kostnaðargreininga.l Samstarf við Embætti landlæknis um gæðaeftirlit hefur ekki verið fyrir hendi frá því Sjúkratryggingar Íslands tóku til starfa.l Ætlunin var að flytja starfsmenn frá þremur aðilum innan stjórnsýslunnar til Sjúkratrygginga Íslands í upphafi og efla stofnunina faglega. Þetta hefur aldrei verið gert.l Það ríkir fagleg togstreita milli Sjúkratrygginga Íslands og lykilstofnana í heilbrigðiskerfinu.l Ríkisendurskoðun gagnrýnir ómarkvisst eftirlit með ýmsum samningum. Verkaskipting milli velferðarráðuneytis og Sjúkratrygginga Íslands er óljós.l Flest bendir til að sérfræðiþjónusta á landsbyggðinni sé ófullnægjandi skv. skýrslunni. Engin þarfagreining liggur fyrir.l Ríkisendurskoðun gerir athugasemdir við, að viðsemjendur Sjúkratrygginga Íslands hafi verulega aðkomu að undirbúningi stefnumarkandi ákvarðana um fjárútlát.l Heildareiningafjöldi sem greiddur er sérgreinalæknum hefur ítrekað farið fram úr áætlunum árin 2014 – 2016 og það í sívaxandi mæli. Ótti við breytingar? Forstjórinn nefnir í grein sinni meintan ótta minn við breytt greiðslufyrirkomulag fyrir heilbrigðisþjónustu og gerir því skóna að ég sé fullur tortryggni. Ótti minn er enginn en eftirvæntingin hins vegar umtalsverð. Þetta er löngu tímabær ákvörðun en hafa verður þó í huga að jafnræði ríki meðal stofnana, óháð rekstrarformi. Eini fyrirvarinn er sá að enn verði landsbyggðin látin mæta afgangi. Það sem ég færði í orð var einungis það sem fram kemur í sjálfri skýrslunni um reynslu nágrannalandanna og alþjóðlegra sérfræðinga. Þar reynir sem aldrei fyrr á Sjúkratryggingar Íslands í markvissri og vel skilgreindri samningagerð. Vegurinn og ljósið Það eru umtalsverðir breytingatímar fram undan og sameiginlegir hagsmunir okkar miklir. Þjóðarbúið ver milljarðatugum til heilbrigðisþjónustu og aukin krafa er gerð um vandaða og markvissa ráðstöfun fjármuna. Á þessu sviði munu Sjúkratryggingar Íslands að óbreyttu gegna veigamiklu hlutverki. Forstjórinn segist nú fylgja góðum vegvísi og sinni Hvítbók sem vonandi nýtist vel. Honum og öllu hans góða starfsfólki er óskað velfarnaðar í krefjandi verkefnum.Höfundur er þingmaður Samfylkingarinnar
Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir skrifar
Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar
Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir Skoðun