Áramótaheit óvissunnar Ragnheiður Björk Halldórsdóttir skrifar 11. desember 2019 09:00 Óvissa er sú tilfinning sem fór um mig er ég las um stöðu loftslagsmála heimsins nú á dögunum. Ég var orðin því trúföst, að við sem heimsbyggð værum vel á veg komin með að berjast gegn þeirri fráleiddu þróun loftslagsbreytinga, sem við höfum orðið vitni af á síðustu áratugum. Fleiri einstaklingar virðast vera orðnir meðvitaðri um neysluhyggju sína og áhrif hennar á koltvísýringsútblástur, fyrirtæki eru sökum þrýstings frá neytendum farin að leggja vaxandi áherslu á sjálfbærni og stjórnvöld um allan heim hafa lagst á eitt um að reyna að redda málunum í tæka tíð. Engu að síður blasti þessi óhugnanlega staðreynd við mér í þessum lestri: tökum við ekki til drastískari aðgerða í loftslagsmálum en nokkru sinni fyrr, munum við stofna heilsu og framtíð næstu kynslóða í verulega hættu. Þessi sannfæring mín var þó ekki byggð á loftinu einu. Eins og er virðast mörg þeirra landa, sem eru hluthafar í 2020 markmiðunum, fremur líkleg til árangurs á komandi ári. Flest hafa þau náð langt upp í þá 20% nýtingu endurunnina orkuauðlinda sem stefnt var á, styrkt verulega nýtni orkukerfa sinna og nálgast óðum þá 20% útblástursminnkun sem stefnt var að í markmiðunum. Þegar líða tók á lestur skýrslunnar, fór svartsýnin þó að taka yfir hugsanir mínar. Þótt það þyki verulega jákvætt að flest öll heimsins ríki hafi á síðari árum komist að niðurstöðu og í sameiningu skrifað undir samkomulag á borð við Parísarsamninginn, er um að ræða viðmið og aðgerðir, sem munu ekki koma nálægt því að bjarga þeirri óafturkræfu þróun, sem nálgast nú á ljóshraða. Met útblástur var losað í andrúmsloftið árið 2018. Á sama tíma munu 2030 markmiðin ekki geta forðað okkur frá rúmlega 3° hlýnun jarðar fyrir lok aldarinnar. Að sama skapi mun einungis 1,5° hækkun stefna lífríki og kóralrifjum sjávar í verulega hættu og valda útdauða yfir milljón dýrategunda. Það er því hræðileg tilhugsun að ekki sé meiri áhersla lögð á breytingar á núverandi hagkerfi en raun ber vitni. Raunin er vissulega sú, að líf mitt hefur upp á síðkastið snúist að mestu leiti um að vinna að verkefnum sem miða að umbyltingu núverandi hagkerfis, verndun lífríkis jarðar og því að umsnúa þeim skaða, sem við höfum þegar valdið. Eflaust hefur þessi staðreynd haft áhrif á hugsun mína. Ég var sannfærð um að nú væru allir komnir á svipaðan stað og ég og væru sammála því að mikilvægar breytingar þyrftu að eiga sér stað til þess að hættulegar afleiðingar hryndu ekki áfram. Það hefur jú verið mér mikilvægt að breiða út boðskapinn og iðulega mætir maður opnum hug og svipuðum hugmyndum. Eftir að hafa verið kippt all rækilega niður á jörðina við lestur fyrrnefndrar skýrslu, var mér ekki einungis brugðið, heldur var um að ræða áminningu þess að halda úti mikilvægum díalóg og vekja athygli á þessu efni eftir mestu megni. Handan við hornið er nú hið mikla ár markmiðanna, árið 2020. Vitandi hve mikið hefur verið reynt til þess að setja markmið fyrir þetta ár, er þeim mun mikilvægara að við setjum okkur öll djörf markmið fyrir komandi ár og látum til okkar taka. Nýtum þau tækifæri sem við höfum til að ræða við fólk af hinum ýmsu skoðunum um raunverulega stöðu loftlagsmála. Ræðum ekki einungis þau skref sem einstaklingar, fyrirtæki og valdastofnanir geta tekið til jákvæðra breytinga í framleiðsluháttum, neyslumynstri og minnkun kolefnisútblásturs. Munum þess í stað hverjar afleiðingar aðgerðarleysis munu vera og gerum eitthvað í málunum. Það er kominn tími til að við eyðum þessari óvissu fyrir fullt og gerum það í sameiningu með nýjum áramótaheitum árið 2020.Höfundur er meistaranemi í stjórnun ásamt iðnaðarverkfræði í Tækniháskólanum í München.Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Loftslagsmál Rómur Mest lesið Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson Skoðun Skoðun Skoðun Sótt að réttindum kvenna — núna Svandís Svavarsdóttir skrifar Skoðun Afnám tilfærslu milli skattþrepa Breki Pálsson skrifar Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar Skoðun Opið bréf til umhverfis-, orku- og loftslagsráðherra Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Íslenska þjóð, þú ert núna að gleyma Sighvatur Björgvinsson skrifar Skoðun Tölum íslensku um bíðandi börn: Uppgjöf, svarthol og lögbrot Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Fjórði hver vinnur í verslun og þjónustu Benedikt S. Benediktsson skrifar Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar Skoðun Pabbar, mömmur, afar, ömmur Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Vellíðan í vinnu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Hefur vanfjármögnun sveitarfélaga áhrif á byggingarkostnað? Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Þar sem gervigreind er raunverulega að breyta öllu Björgmundur Örn Guðmundsson skrifar Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar Skoðun Íslenskir flóttamenn - í okkar eigin landi Gunnar Magnús Diego skrifar Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Mótum framtíðina saman Jónína Hauksdóttir ,Magnús Þór Jónsson skrifar Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Sjá meira
Óvissa er sú tilfinning sem fór um mig er ég las um stöðu loftslagsmála heimsins nú á dögunum. Ég var orðin því trúföst, að við sem heimsbyggð værum vel á veg komin með að berjast gegn þeirri fráleiddu þróun loftslagsbreytinga, sem við höfum orðið vitni af á síðustu áratugum. Fleiri einstaklingar virðast vera orðnir meðvitaðri um neysluhyggju sína og áhrif hennar á koltvísýringsútblástur, fyrirtæki eru sökum þrýstings frá neytendum farin að leggja vaxandi áherslu á sjálfbærni og stjórnvöld um allan heim hafa lagst á eitt um að reyna að redda málunum í tæka tíð. Engu að síður blasti þessi óhugnanlega staðreynd við mér í þessum lestri: tökum við ekki til drastískari aðgerða í loftslagsmálum en nokkru sinni fyrr, munum við stofna heilsu og framtíð næstu kynslóða í verulega hættu. Þessi sannfæring mín var þó ekki byggð á loftinu einu. Eins og er virðast mörg þeirra landa, sem eru hluthafar í 2020 markmiðunum, fremur líkleg til árangurs á komandi ári. Flest hafa þau náð langt upp í þá 20% nýtingu endurunnina orkuauðlinda sem stefnt var á, styrkt verulega nýtni orkukerfa sinna og nálgast óðum þá 20% útblástursminnkun sem stefnt var að í markmiðunum. Þegar líða tók á lestur skýrslunnar, fór svartsýnin þó að taka yfir hugsanir mínar. Þótt það þyki verulega jákvætt að flest öll heimsins ríki hafi á síðari árum komist að niðurstöðu og í sameiningu skrifað undir samkomulag á borð við Parísarsamninginn, er um að ræða viðmið og aðgerðir, sem munu ekki koma nálægt því að bjarga þeirri óafturkræfu þróun, sem nálgast nú á ljóshraða. Met útblástur var losað í andrúmsloftið árið 2018. Á sama tíma munu 2030 markmiðin ekki geta forðað okkur frá rúmlega 3° hlýnun jarðar fyrir lok aldarinnar. Að sama skapi mun einungis 1,5° hækkun stefna lífríki og kóralrifjum sjávar í verulega hættu og valda útdauða yfir milljón dýrategunda. Það er því hræðileg tilhugsun að ekki sé meiri áhersla lögð á breytingar á núverandi hagkerfi en raun ber vitni. Raunin er vissulega sú, að líf mitt hefur upp á síðkastið snúist að mestu leiti um að vinna að verkefnum sem miða að umbyltingu núverandi hagkerfis, verndun lífríkis jarðar og því að umsnúa þeim skaða, sem við höfum þegar valdið. Eflaust hefur þessi staðreynd haft áhrif á hugsun mína. Ég var sannfærð um að nú væru allir komnir á svipaðan stað og ég og væru sammála því að mikilvægar breytingar þyrftu að eiga sér stað til þess að hættulegar afleiðingar hryndu ekki áfram. Það hefur jú verið mér mikilvægt að breiða út boðskapinn og iðulega mætir maður opnum hug og svipuðum hugmyndum. Eftir að hafa verið kippt all rækilega niður á jörðina við lestur fyrrnefndrar skýrslu, var mér ekki einungis brugðið, heldur var um að ræða áminningu þess að halda úti mikilvægum díalóg og vekja athygli á þessu efni eftir mestu megni. Handan við hornið er nú hið mikla ár markmiðanna, árið 2020. Vitandi hve mikið hefur verið reynt til þess að setja markmið fyrir þetta ár, er þeim mun mikilvægara að við setjum okkur öll djörf markmið fyrir komandi ár og látum til okkar taka. Nýtum þau tækifæri sem við höfum til að ræða við fólk af hinum ýmsu skoðunum um raunverulega stöðu loftlagsmála. Ræðum ekki einungis þau skref sem einstaklingar, fyrirtæki og valdastofnanir geta tekið til jákvæðra breytinga í framleiðsluháttum, neyslumynstri og minnkun kolefnisútblásturs. Munum þess í stað hverjar afleiðingar aðgerðarleysis munu vera og gerum eitthvað í málunum. Það er kominn tími til að við eyðum þessari óvissu fyrir fullt og gerum það í sameiningu með nýjum áramótaheitum árið 2020.Höfundur er meistaranemi í stjórnun ásamt iðnaðarverkfræði í Tækniháskólanum í München.Þessi grein er birt í samstarfi við Róm. Rómur er vettvangur fyrir ungt frjálslynt fólk til þess að láta að sér kveða í samfélagsumræðunni.
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun
Skoðun Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir skrifar
Skoðun Engin eftirspurn eftir Viðreisnar- og Samfylkingarmódelinu Andri Steinn Hilmarsson skrifar
Skoðun Eru vegir fyrir ferðamenn mikilvægari en vegir fyrir fólk sem býr hér? Petrína Þórunn Jónsdóttir skrifar
Skoðun Er Evrópa á villigötum? Efnahagsleg hnignun kallar á róttæka endurskoðun Eggert Sigurbergsson skrifar
Skoðun Samræmd nálgun að öryggi og skilvirkni á ytri landamærum - Innleiðing EES á Íslandi Arngrímur Guðmundsson skrifar
Skoðun Ísrael á ekki heima á gleðileikum evrópskra sjónvarpsstöðva sem starfa í almannaþágu Stefán Jón Hafstein skrifar
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Þegar heilinn sveltur: Tími til að endurhugsa stefnu í geðheilbrigðismálum Vigdís M. Jónsdóttir Skoðun