Lausnir á löngum biðlista barna Kolbrún Baldursdóttir skrifar 19. mars 2020 08:00 Í svari frá velferðarsviði kom fram að í desember 2019 biðu um 750 börn eftir að hitta sérfræðinga hjá skólaþjónustu. Það ár bárust 2162 beiðnir til skólaþjónustu Reykjavíkurborgar vegna 1875 barna. Málum hefur fjölgað milli ára um 23%. Fjöldi barna sem biðu eftir fyrstu þjónustu voru 452 börn, þar af 297 eftir þjónustu sálfræðinga. Eftir talmeinafræðingi biðu 121 barn. Annar hópur barna beið eftir meiri og frekari þjónustu og voru þau 307 talsins. Þessi börn voru fyrst á biðlista eftir fyrstu þjónustu en þar sem metið var að þau þyrftu frekari þjónustu fóru þau aftur á biðlista. Í millitíðinni má gera ráð fyrir að þau hafi fengið snemmtæka íhlutun og jafnvel einhverjar skimun á sínum vanda. Rúmlega helmingur beiðna til skólaþjónustu eru vegna einbeitingarerfiðleika (ADHD). Ég hef lagt fram í borgarstjórn nokkrar tillögur sem lúta að lausnum vegna langra biðlista og sem miða að því að gera þjónustuna skilvirkari og faglegri. Á fundi borgarstjórnar 17. mars stóð til að leggja fram tillögu um að um að velferðarráð leiti eftir að formgera samstarf skólaþjónustu og Þroska- og hegðunarstöðvar (ÞHS) í þeim tilgangi að vinna saman að málum barna þar sem aðkoma barnalæknis er nauðsynleg. Málum var öllum frestað nema einu á þessum fundi og mun ég því leggja þessa tillögu fram á næsta fundi borgarstjórnar. Með samstarfi sérfræðinga skólaþjónustu og Þroska- og hegðunarstöðvar myndu biðlistar styttast og börnin fá fyrr þá þjónustu sem þau þarfnast. Aðrar tillögur Flokks fólksins sem lagðar hafa verið fram eru:1. Að fjölga stöðugildum sálfræðinga2. Að færa aðsetur sálfræðinga frá þjónustumiðstöðvum inn í skólana3. Að börn skulu ávallt hafa biðlistalaust aðgengi að sérfræðingum4. Að skólasálfræðingar heyri undir skóla- og frístundaráð. Mikið álag er á sérfræðinga skólaþjónustunnar. Skortur er auk þess á úrræðum og bjargráðum fyrir tvítyngd börn í leik- og grunnskólum. Stöðugildi sálfræðinga í grunnskólum eru 15.60 á 15.000 börn sem þýðir gróflega að hver sálfræðingur/stöðugildi þjónustar 1000 börn. Dæmi eru um að einn sálfræðingur sinni þremur skólum. Í desember sl. lagði ég fram breytingatillögu við fjárhagsáætlun um að fjárheimildir skóla- og frístundasviðs yrðu hækkaðar um 40,5 m.kr. til að ráða tvo sálfræðinga og einn talmeinafræðing til eins árs. Tillagan var felld. Árið 2018 lagði Flokkur fólksins fram tillögu um að hver skóli hefði sálfræðing a.m.k. í 40% starfshlutfalli með aðsetur í skólunum. Meirihlutinn í velferðarráði var á öðru máli og mat svo að „vænlegra til árangurs væri að halda áfram á þeirri braut að samþætta þjónustu sálfræðinga annarri þjónustu á vegum þjónustumiðstöðva í hverfum“ eins og sagði í kynningu sviðsins frá 17. ágúst 2018. Til þess að barn geti notið þjónustu sálfræðings sem best er mikilvægt að sálfræðingurinn hafi aðsetur í skólanum. Hér má vísa í skýrslu innri endurskoðunar sem kom út í júlí 2019 um rekstrarramma skóla. Í henni kom fram skýrt ákall um nærveru sálfræðinga í skólum m.a. til að létta á álagi kennara. Þjónustumiðstöðvar eru óþarfa milliliður í þessu tilliti og hamla aðgengi barna að sálfræðingum skóla. Þjónustumiðstöðvar mætti auk þess sameina. Veita snemmtæka íhlutun á kostnað greininga Skóla- og velferðaryfirvöld í borginni segja að með aukningu snemmtækrar íhlutunar sé minni þörf á greiningum og þar með aðkomu sálfræðinga. Snemmtæk íhlutun felur í sér að byrjað er að vinna strax með börnum sem eru ekki að fylgja jafnöldrum sínum í þroska. Í löndum sem við berum okkur saman við er minna um alls kyns greiningar en þar virðast börnum líða almennt betur eftir því sem kannanir sýna. Aukning á vanlíðan barna á Íslandi endurspeglast í niðurstöðum PISA og skýrslum landlæknisembættisins. Þrátt fyrir að nú sé snemmtæk íhlutun meginreglan er biðlisti til sérfræðinga mjög langur. Ástæðan kann að vera að börn þurfa að bíða of lengi eftir sérfræðiaðstoð hvort heldur greiningum eða viðtölum. Margir foreldrar fara með með börn sín til sjálfstætt starfandi sérfræðinga en það er ekki á færi allra. Vandi sumra barna verður einfaldlega ekki ljós nema með fyrirlögn kvarða og prófana. Börnin sem þola bið og þola ekki bið Vissulega er reynt að forgangsraða í skólaþjónustunni og málum sem metin eru að þoli ekki bið er sinnt fyrr. Ef mál barns er metið þannig að það þoli ekki bið má telja fullvíst að vandinn hefur einhvern aðdraganda, jafnvel langan. En hvað með börnin sem sögð eru þola bið. Mál sem þola bið þurfa iðulega að bíða lengi. Í svari frá velferðarsviði segir að flest mál hafni í 3. flokki en það er flokkur mála sem þolir „bið“ samkvæmt flokkunarmati. Þegar barn hefur beðið lengi eftir þjónustu hefur vandi þess oft undið upp á sig og getur á einni svipstundu orðið bráður vandi sem ekki hefði orðið hefði barnið fengið fullnægjandi aðstoð á fyrri stigum. Skóla- og velferðaryfirvöld borgarinnar tala um að skólaþjónusta sé samfelld, heildstæð og óháð staðsetningu. Í dag er þjónustan því miður fæst af þessu. Velta má upp þeirri spurningu hvort verið sé að framfylgja lögum um grunnskóla nr. 91/2008 og reglugerð um sérfræðiþjónustu sveitarfélaga við leik- og grunnskóla? Höfundur er borgarfulltrúi Flokks fólksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Kolbrún Baldursdóttir Skóla - og menntamál Reykjavík Mest lesið „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Takk, Gísli Marteinn Eva Dögg Davíðsdóttir Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir Skoðun Hvað er fátækt? Sanna Magdalena Mörtudóttir Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium Skoðun Halldór 28.09.2024 Halldór Græn vindorka Ásdís Hlökk Theodórsdóttir Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith Skoðun Skoðun Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir skrifar Skoðun Takk, Gísli Marteinn Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Hvað er fátækt? Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun „Sýndu mér vini þína og ég sýni þér framtíð þína“ Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Evrópusambandið er í vanda Þórður Birgisson skrifar Skoðun Skynsemishyggja Miðflokksins hvarf hratt Kristófer Már Maronsson skrifar Skoðun Þetta gengur ekki lengur! Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun „Með Guði vinkonu okkar“ Sigurvin Lárus Jónsson skrifar Skoðun Græn vindorka Ásdís Hlökk Theodórsdóttir skrifar Skoðun Af hverju þetta tímabundna álag á útsvarið? Bragi Bjarnason skrifar Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar Skoðun Heilsugæsla í vanda Jón Magnús Kristjánsson skrifar Skoðun Laxalús og varnir gegn henni Jón Sveinsson skrifar Skoðun En hér er ég ekkert... Nichole Leigh Mosty skrifar Skoðun Við getum ekki beðið í 131 ár Jódís Skúladóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf hjá Vinstri grænum Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Íslensk kjör á íslenskum vinnumarkaði Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Viðbrögð við vanlíðan ungmenna Sandra Björk Birgisdóttir skrifar Skoðun Valdatafl Skák og Mát! Lárus Guðmundsson skrifar Skoðun FO: Hvernig getur þú skipt sköpum fyrir konur í Súdan? Áslaug Eva Björnsdóttir skrifar Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar Skoðun Miðflokkurinn: fjarverandi í landi tækifæranna Lilja Hrund Lúðvíksdóttir skrifar Skoðun Við stöndum saman með réttindum táknmálsins! Mordekaí Elí Esrason skrifar Skoðun Það sem „gleymist“ að segja Sigmar Guðmundsson skrifar Skoðun Hvar er fótspor stjórnvalda gegn vinnumansali? Þorbjörrg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Þegar Joe Camel varð jafngóður vinur barnanna og Mikki mús Eyrún Magnúsdóttir skrifar Skoðun Riddarar kærleikans Halla Tómasdóttir skrifar Skoðun Um mennsku og samfélag Bolli Pétur Bollason skrifar Skoðun Er rúmdýnan þín hægt og rólega að murka úr þér líftóruna? Gunnar Dan Wiium skrifar Sjá meira
Í svari frá velferðarsviði kom fram að í desember 2019 biðu um 750 börn eftir að hitta sérfræðinga hjá skólaþjónustu. Það ár bárust 2162 beiðnir til skólaþjónustu Reykjavíkurborgar vegna 1875 barna. Málum hefur fjölgað milli ára um 23%. Fjöldi barna sem biðu eftir fyrstu þjónustu voru 452 börn, þar af 297 eftir þjónustu sálfræðinga. Eftir talmeinafræðingi biðu 121 barn. Annar hópur barna beið eftir meiri og frekari þjónustu og voru þau 307 talsins. Þessi börn voru fyrst á biðlista eftir fyrstu þjónustu en þar sem metið var að þau þyrftu frekari þjónustu fóru þau aftur á biðlista. Í millitíðinni má gera ráð fyrir að þau hafi fengið snemmtæka íhlutun og jafnvel einhverjar skimun á sínum vanda. Rúmlega helmingur beiðna til skólaþjónustu eru vegna einbeitingarerfiðleika (ADHD). Ég hef lagt fram í borgarstjórn nokkrar tillögur sem lúta að lausnum vegna langra biðlista og sem miða að því að gera þjónustuna skilvirkari og faglegri. Á fundi borgarstjórnar 17. mars stóð til að leggja fram tillögu um að um að velferðarráð leiti eftir að formgera samstarf skólaþjónustu og Þroska- og hegðunarstöðvar (ÞHS) í þeim tilgangi að vinna saman að málum barna þar sem aðkoma barnalæknis er nauðsynleg. Málum var öllum frestað nema einu á þessum fundi og mun ég því leggja þessa tillögu fram á næsta fundi borgarstjórnar. Með samstarfi sérfræðinga skólaþjónustu og Þroska- og hegðunarstöðvar myndu biðlistar styttast og börnin fá fyrr þá þjónustu sem þau þarfnast. Aðrar tillögur Flokks fólksins sem lagðar hafa verið fram eru:1. Að fjölga stöðugildum sálfræðinga2. Að færa aðsetur sálfræðinga frá þjónustumiðstöðvum inn í skólana3. Að börn skulu ávallt hafa biðlistalaust aðgengi að sérfræðingum4. Að skólasálfræðingar heyri undir skóla- og frístundaráð. Mikið álag er á sérfræðinga skólaþjónustunnar. Skortur er auk þess á úrræðum og bjargráðum fyrir tvítyngd börn í leik- og grunnskólum. Stöðugildi sálfræðinga í grunnskólum eru 15.60 á 15.000 börn sem þýðir gróflega að hver sálfræðingur/stöðugildi þjónustar 1000 börn. Dæmi eru um að einn sálfræðingur sinni þremur skólum. Í desember sl. lagði ég fram breytingatillögu við fjárhagsáætlun um að fjárheimildir skóla- og frístundasviðs yrðu hækkaðar um 40,5 m.kr. til að ráða tvo sálfræðinga og einn talmeinafræðing til eins árs. Tillagan var felld. Árið 2018 lagði Flokkur fólksins fram tillögu um að hver skóli hefði sálfræðing a.m.k. í 40% starfshlutfalli með aðsetur í skólunum. Meirihlutinn í velferðarráði var á öðru máli og mat svo að „vænlegra til árangurs væri að halda áfram á þeirri braut að samþætta þjónustu sálfræðinga annarri þjónustu á vegum þjónustumiðstöðva í hverfum“ eins og sagði í kynningu sviðsins frá 17. ágúst 2018. Til þess að barn geti notið þjónustu sálfræðings sem best er mikilvægt að sálfræðingurinn hafi aðsetur í skólanum. Hér má vísa í skýrslu innri endurskoðunar sem kom út í júlí 2019 um rekstrarramma skóla. Í henni kom fram skýrt ákall um nærveru sálfræðinga í skólum m.a. til að létta á álagi kennara. Þjónustumiðstöðvar eru óþarfa milliliður í þessu tilliti og hamla aðgengi barna að sálfræðingum skóla. Þjónustumiðstöðvar mætti auk þess sameina. Veita snemmtæka íhlutun á kostnað greininga Skóla- og velferðaryfirvöld í borginni segja að með aukningu snemmtækrar íhlutunar sé minni þörf á greiningum og þar með aðkomu sálfræðinga. Snemmtæk íhlutun felur í sér að byrjað er að vinna strax með börnum sem eru ekki að fylgja jafnöldrum sínum í þroska. Í löndum sem við berum okkur saman við er minna um alls kyns greiningar en þar virðast börnum líða almennt betur eftir því sem kannanir sýna. Aukning á vanlíðan barna á Íslandi endurspeglast í niðurstöðum PISA og skýrslum landlæknisembættisins. Þrátt fyrir að nú sé snemmtæk íhlutun meginreglan er biðlisti til sérfræðinga mjög langur. Ástæðan kann að vera að börn þurfa að bíða of lengi eftir sérfræðiaðstoð hvort heldur greiningum eða viðtölum. Margir foreldrar fara með með börn sín til sjálfstætt starfandi sérfræðinga en það er ekki á færi allra. Vandi sumra barna verður einfaldlega ekki ljós nema með fyrirlögn kvarða og prófana. Börnin sem þola bið og þola ekki bið Vissulega er reynt að forgangsraða í skólaþjónustunni og málum sem metin eru að þoli ekki bið er sinnt fyrr. Ef mál barns er metið þannig að það þoli ekki bið má telja fullvíst að vandinn hefur einhvern aðdraganda, jafnvel langan. En hvað með börnin sem sögð eru þola bið. Mál sem þola bið þurfa iðulega að bíða lengi. Í svari frá velferðarsviði segir að flest mál hafni í 3. flokki en það er flokkur mála sem þolir „bið“ samkvæmt flokkunarmati. Þegar barn hefur beðið lengi eftir þjónustu hefur vandi þess oft undið upp á sig og getur á einni svipstundu orðið bráður vandi sem ekki hefði orðið hefði barnið fengið fullnægjandi aðstoð á fyrri stigum. Skóla- og velferðaryfirvöld borgarinnar tala um að skólaþjónusta sé samfelld, heildstæð og óháð staðsetningu. Í dag er þjónustan því miður fæst af þessu. Velta má upp þeirri spurningu hvort verið sé að framfylgja lögum um grunnskóla nr. 91/2008 og reglugerð um sérfræðiþjónustu sveitarfélaga við leik- og grunnskóla? Höfundur er borgarfulltrúi Flokks fólksins.
Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir Skoðun
Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith Skoðun
Skoðun Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir skrifar
Skoðun Aðgengi að húsnæði fyrir ungt fólk – ekki lúxus heldur grundvallarréttur Gísli Rafn Ólafsson skrifar
Skoðun Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith skrifar
Skoðun Tvö útspil Pírata fyrir notendur heilbrigðiskerfisins Halldóra Mogensen,Eva Sjöfn Helgadóttir skrifar
Áskorun til hæstvirts fjármálaráðherra Sigurðar Inga Jóhanssonar frá sérfræðingum í klínískri sálfræði Haukur Haraldsson,Inga Hrefna,Sólveig Erna Jónsdóttir,Kristbjörg Þórisdóttir Skoðun
Að eldast – ertu undirbúin? Hafdís Dögg Sveinbjarnardóttir ,Lára María Valgerðardóttir ,Magnús E. Smith Skoðun