Hvílir Geirfinnur hér? Jón Ármann Steinsson skrifar 23. febrúar 2021 12:30 Á vormánuðum 1980 var Hásteinn ÁR-8 á humarveiðum suð-austur af Vestmannaeyjum. Það var rjómalogn og sléttur sjór þegar skipverjar drógu inn trollið og tæmdu pokann á dekkið. Innan um humarinn sást glitta í tvö vaðstígvél, og þegar betur var að gáð neðri helming af mannslíkama klæddan í gallabuxur með leðurbelti um mittið. Nálykt fyllti lognið og skipverjar brugðu á það ráð að setja líkið í tunnu með loki. Þá var haldið til hafnar í Eyjum þar sem lögreglan beið á kæjanum. Hér gæti frásögnin endað ef ekki væri fyrir það að einskiss manns var saknað og engin tilraun var gerð, hvorki fyrr né síðar, til að finna út hver þessi óþekkti sjómaður væri. Af því beltið var með silfursylgju gat lögreglan sér til að hér væri um útlending að ræða. Þá var ómögulegt að segja til um hversu lengi útlendingurinn hafði hvílt í sjó. Þar með endaði lögreglurannsóknin. Víkur nú sögunni til Vestmannaeyja þann 20 nóvember 1974. Þrír menn komu til eyja, og tveir þeirra fóru þaðan aftur, og eftir það spurðist ekkert til hins þriðja. Já, þetta hljómar eins og saga um ekki neitt, en engu að síður varð þessi heimsókn til þess að endurupptaka Geirfinnsmálsins tók vinkilbeygju árið 2016. Lögreglan yfirheyrði mennina tvo og fyrrum lagskonu annars þeirra en ekkert kom út úr því. Svo var pælt í hvort og hvernig Geirfinnur gæti hafa komið til Eyja daginn eftir að hann hvarf í Keflavík, og ef þriðji maðurinn var ekki sjálfur Geirfinnur, hver var hann þá, og hvað varð svo um þriðja manninn? Stokkseyrarkirkja og minnisvarði um Óþekkta sjómanninn.Guðmundur Guðmundsson Gróusögurnar lognuðust brátt útaf enda engin svör. Í millitíðinni finnst sjórekið lík árið 1980 sem enginn veit deili á en engin gróusaga verður til úr því hráefni; Var líkið Geirfinnur? Var þarna fram kominn þriðji maðurinn? Eða bara einhver óþekktur útlendur sjómaður? Í algjöru upplýsingatómi um þennan meinta óþekkta sjómann tók stýrimaður Hásteins sig til og hóf fjársöfnun. Sá var frá Stokkseyri og bar sterkar taugar til kirkjunnar á staðnum. Taldi hann plássinu til bóta ef líkið yrði jarðað þar og reistur minnisvarði helgaður „Óþekkta sjómanninum“. Fjársöfnunin gekk vonum framar og minnisvarðinn er Stokkseyringum og kirkjugarðinum til sóma. Eftir jarðsetningu með viðhöfn virðast allir hafa sætt sig við að um væri að ræða „varanlega óþekktan sjómann“ og algjör óþarfi að finna út hver hann væri. Skítt með tilkomu DNA sem gæti sýnt ættartré í báða ættliði um aldir og jafnvel birt nafn hans í leitarniðurstöðum á netinu. Þá er eflaust einhversstaðar fjölskylda sem veltir því fyrir sér hvað varð um þennan horfna ættingja sinn. Kannski er það fólk í útlöndum, eða fólk hér heima á Íslandi? Hver veit? Þá er komið að lausn gátunnar, eða í það minnsta formálanum að lausninni. Á rykfallinni skrifstofu inni í íslenska ríkisbákninu situr embættismaður og les vefblöðin, þessa sömu grein og þú ert að lesa núna hér á Vísi. Þessi embættismaður er samviskusamur með afbrigðum og beintengdur hinni stórmerkilegu Kennslanefnd. Nefndin sú hefur ekki mikið fyrir stafni dags daglega og virðist ekki knúin af frumkvæðisáráttu heldur bíður skipana að ofan. En þessi embættismaður okkar hefur bæði faglegan metnað og auk þess persónulegan áhuga á Geirfinnsmálinu. Hann tekur snarlega upp símann, hringir í formann nefndarinnar... ...og ef sá hinn sami svarar kallinu þá kemur kannski ný forsíðufrétt hér á vefnum síðar meir: Týndi sjómaðurinn er fundinn! Og nafnið hans og æviágrip fylgir, einnig viðbrögð ættingja og þakklæti þeirra til Kennslanefndar eftir áratuga vangaveltur. En því miður er hæpið að þetta verði forsíðufrétt um að Geirfinnur sé loks fundinn í ómerktri gröf á Stokkseyri, þökk sé Kennslanefnd. En allt eru þetta innantómar spekúlasjónir nema formaður Kennslanefndar svari símanum. Höfundur starfar við nýsköpun. Heimildarmaður: Gylfi Jónsson, skipstjóri á Hásteini ÁR-8. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árborg Mest lesið Skólaforðun: Rangnefni sem þarfnast nýrrar nálgunar Rakel Norðfjörð Vilhjálmsdóttir Skoðun Heimskasta þjóð í heimi? Sverrir Björnsson Skoðun Hvernig gerðist þetta? Tryggvi Hjaltason Skoðun Gleymdu leikskólabörnin Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Hugsjónir ójafnaðarmanns - svar við bréfi Kára Snorri Másson Skoðun Það er allt í lagi að vera þú sjálfur - Opið bréf til Snorra Mássonar Kári Stefánsson Skoðun „Ég hefði nú ekkert á móti því að taka aðeins í tæjuna“ Eva Pandora Baldursdóttir Skoðun Ráðherrann Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Foreldrar, ömmur og afar þessa lands - áskorun til ykkar! Ragnheiður Stephensen Skoðun Viðreisn er Samfylkingin Júlíus Viggó Ólafsson Skoðun Skoðun Skoðun Skólaforðun: Rangnefni sem þarfnast nýrrar nálgunar Rakel Norðfjörð Vilhjálmsdóttir skrifar Skoðun Viska bendir á ójöfnuð kynslóðanna Yngvi Sighvatsson skrifar Skoðun Frjálsar handfæraveiðar - Opið svar til Strandveiðifélags Íslands Álfheiður Eymarsdóttir skrifar Skoðun Ofbeldisvarnir og alhliða kynfræðsla alla skólagönguna! Sigrún Birna Björnsdóttir Kaaber skrifar Skoðun Að kjósa í roki, hríð og nístingskulda Jón Ferdínand Estherarson skrifar Skoðun Hvernig gerðist þetta? Tryggvi Hjaltason skrifar Skoðun Borgum rétta vexti - Landsbankinn verði banki allra landsmanna Baldur Borgþórsson skrifar Skoðun Gleymdu leikskólabörnin Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir skrifar Skoðun Tími fyrir breytingar – Nú er tækifærið Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Ölvunarakstur á Arnarnesbrú Anna Linda Bjarnadóttir skrifar Skoðun Flokknum er sama um þig Valgerður Árnadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan í Reykjavík er efnahagslegt vandamál Guðlaugur Þór Þórðarson skrifar Skoðun Virði en ekki byrði Hulda Bjarnadóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkurinn – svarið fyrir fjölskyldur og ungt fólk Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar Skoðun Vanrækt barn er besti ráðherrann Sævar Þór Jónsson skrifar Skoðun Fjárfestum í vellíðan – því hver króna skilar sér margfalt til baka Theodór Ingi Ólafsson skrifar Skoðun Úr öskunni í eldinn á laugardaginn? Jón Steindór Valdimarsson skrifar Skoðun Skuggaspil valdsins Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Viltu að barnabörnin þín verði fátækir leiguliðar? Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Nýtt upphaf – í þjónustu við þjóðina Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Hlustum á hvert annað og breytum þessu Aðalsteinn Leifsson skrifar Skoðun Kæru landsmenn – þetta er ekki lengur boðlegt Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun XL niðurskurður – hugsum stórt! Arnar Þór Jónsson,Kári Allansson skrifar Skoðun Blórabögglar og gylliboð frá vinstri Njáll Trausti Friðbertsson skrifar Skoðun Hvað kjósa foreldrar ósýnilegra barna? Vigdís Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Heimskasta þjóð í heimi? Sverrir Björnsson skrifar Skoðun Jöfnum leikinn á laugardaginn Björgvin G. Sigurðsson skrifar Skoðun ADHD, fjórir stafir og hvað svo? Jóna Kristín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Skattagleði á kostnað ferðaþjónustunnar Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Börnin heim Hanna Katrín Friðriksson skrifar Sjá meira
Á vormánuðum 1980 var Hásteinn ÁR-8 á humarveiðum suð-austur af Vestmannaeyjum. Það var rjómalogn og sléttur sjór þegar skipverjar drógu inn trollið og tæmdu pokann á dekkið. Innan um humarinn sást glitta í tvö vaðstígvél, og þegar betur var að gáð neðri helming af mannslíkama klæddan í gallabuxur með leðurbelti um mittið. Nálykt fyllti lognið og skipverjar brugðu á það ráð að setja líkið í tunnu með loki. Þá var haldið til hafnar í Eyjum þar sem lögreglan beið á kæjanum. Hér gæti frásögnin endað ef ekki væri fyrir það að einskiss manns var saknað og engin tilraun var gerð, hvorki fyrr né síðar, til að finna út hver þessi óþekkti sjómaður væri. Af því beltið var með silfursylgju gat lögreglan sér til að hér væri um útlending að ræða. Þá var ómögulegt að segja til um hversu lengi útlendingurinn hafði hvílt í sjó. Þar með endaði lögreglurannsóknin. Víkur nú sögunni til Vestmannaeyja þann 20 nóvember 1974. Þrír menn komu til eyja, og tveir þeirra fóru þaðan aftur, og eftir það spurðist ekkert til hins þriðja. Já, þetta hljómar eins og saga um ekki neitt, en engu að síður varð þessi heimsókn til þess að endurupptaka Geirfinnsmálsins tók vinkilbeygju árið 2016. Lögreglan yfirheyrði mennina tvo og fyrrum lagskonu annars þeirra en ekkert kom út úr því. Svo var pælt í hvort og hvernig Geirfinnur gæti hafa komið til Eyja daginn eftir að hann hvarf í Keflavík, og ef þriðji maðurinn var ekki sjálfur Geirfinnur, hver var hann þá, og hvað varð svo um þriðja manninn? Stokkseyrarkirkja og minnisvarði um Óþekkta sjómanninn.Guðmundur Guðmundsson Gróusögurnar lognuðust brátt útaf enda engin svör. Í millitíðinni finnst sjórekið lík árið 1980 sem enginn veit deili á en engin gróusaga verður til úr því hráefni; Var líkið Geirfinnur? Var þarna fram kominn þriðji maðurinn? Eða bara einhver óþekktur útlendur sjómaður? Í algjöru upplýsingatómi um þennan meinta óþekkta sjómann tók stýrimaður Hásteins sig til og hóf fjársöfnun. Sá var frá Stokkseyri og bar sterkar taugar til kirkjunnar á staðnum. Taldi hann plássinu til bóta ef líkið yrði jarðað þar og reistur minnisvarði helgaður „Óþekkta sjómanninum“. Fjársöfnunin gekk vonum framar og minnisvarðinn er Stokkseyringum og kirkjugarðinum til sóma. Eftir jarðsetningu með viðhöfn virðast allir hafa sætt sig við að um væri að ræða „varanlega óþekktan sjómann“ og algjör óþarfi að finna út hver hann væri. Skítt með tilkomu DNA sem gæti sýnt ættartré í báða ættliði um aldir og jafnvel birt nafn hans í leitarniðurstöðum á netinu. Þá er eflaust einhversstaðar fjölskylda sem veltir því fyrir sér hvað varð um þennan horfna ættingja sinn. Kannski er það fólk í útlöndum, eða fólk hér heima á Íslandi? Hver veit? Þá er komið að lausn gátunnar, eða í það minnsta formálanum að lausninni. Á rykfallinni skrifstofu inni í íslenska ríkisbákninu situr embættismaður og les vefblöðin, þessa sömu grein og þú ert að lesa núna hér á Vísi. Þessi embættismaður er samviskusamur með afbrigðum og beintengdur hinni stórmerkilegu Kennslanefnd. Nefndin sú hefur ekki mikið fyrir stafni dags daglega og virðist ekki knúin af frumkvæðisáráttu heldur bíður skipana að ofan. En þessi embættismaður okkar hefur bæði faglegan metnað og auk þess persónulegan áhuga á Geirfinnsmálinu. Hann tekur snarlega upp símann, hringir í formann nefndarinnar... ...og ef sá hinn sami svarar kallinu þá kemur kannski ný forsíðufrétt hér á vefnum síðar meir: Týndi sjómaðurinn er fundinn! Og nafnið hans og æviágrip fylgir, einnig viðbrögð ættingja og þakklæti þeirra til Kennslanefndar eftir áratuga vangaveltur. En því miður er hæpið að þetta verði forsíðufrétt um að Geirfinnur sé loks fundinn í ómerktri gröf á Stokkseyri, þökk sé Kennslanefnd. En allt eru þetta innantómar spekúlasjónir nema formaður Kennslanefndar svari símanum. Höfundur starfar við nýsköpun. Heimildarmaður: Gylfi Jónsson, skipstjóri á Hásteini ÁR-8.
Skoðun Frjálsar handfæraveiðar - Opið svar til Strandveiðifélags Íslands Álfheiður Eymarsdóttir skrifar
Skoðun Ofbeldisvarnir og alhliða kynfræðsla alla skólagönguna! Sigrún Birna Björnsdóttir Kaaber skrifar
Skoðun Sjálfstæðisflokkurinn – svarið fyrir fjölskyldur og ungt fólk Guðbjörg Oddný Jónasdóttir skrifar
Skoðun Fjárfestum í vellíðan – því hver króna skilar sér margfalt til baka Theodór Ingi Ólafsson skrifar