Innlent

„Það er þessi lína sem liggur til norðausturs sem er hættuleg“

Kristín Ólafsdóttir skrifar
Kvikugangurinn nær frá Nátthaga og að Keili.
Kvikugangurinn nær frá Nátthaga og að Keili.

Kristín Jónsdóttir eldfjalla- og jarðskjálftafræðingur segir nýjan kafla að hefjast í eldgosinu í Geldingadölum, nú þegar nýjar sprungur hafa opnast. Hún telur ekki ólíklegt að sprunga opnist áfram í norðaustur og nær Keili. Fólk eigi ekki að vera á ferli á tiltekinni „línu“ til norðausturs sem kvikugangurinn teiknar upp.

Nýja sprungan opnaðist um miðnætti. Samkvæmt upplýsingum frá Veðurstofunni í nótt er hún staðsett um 420 metrum norðaustur af upptökum eldgossins í Geldingadölum. Kristín ræddi stöðu mála við gosstöðvarnar í Bítinu á Bylgjunni í morgun.

Nýr kafli í gosinu

Hún benti á að eldgosið hefði haldist nokkuð stöðugt í dágóðan tíma eftir að það hófst 19. mars og litlar breytingar orðið á virkninni. Nú væri nýr kafli að hefjast í ljósi þess að ný sprunga opnaðist á mánudag og svo önnur í nótt.

„Þannig að það skyldi fara að brotna svona til norðausturs frekar skyndilega er auðvitað nýr kafli í þessari sögu. Þetta er allt á sömu sprungunni, þetta er þessi lína sem gangurinn teiknaði upp fyrir okkur sem nær frá Nátthaga og langleiðina norðaustur að Keili,“ sagði Kristín.

Vísindaráð almannavarna hafi bent á frá upphafi að þetta væri líkleg þróun.

„Þetta er ekkert að koma upp á „random“ stöðum heldur er þetta að koma upp yfir þessum gangi sem við teiknuðum upp þarna í lok febrúar og skjálftarnir í rauninni teikna upp.“

Kristín Jónsdóttir, eldfjalla- og jarðskjálftafræðingur.Vísir/vilhelm

Sprungan opnist áfram til norðausturs

Kristín taldi ekki hættu á að sprungur opnuðust á stikuðu gönguleiðinni að gosinu, sem flestir hafa nýtt sér undanfarnar vikur til að komast á svæðið. Hún benti á að svæðið hefði verið rýmt um leið og fregnir bárust af því að hraun væri byrjað að flæða upp um nýja sprungu.

„Það eru engar þekktar sprungur fyrir sunnan gosstöðvarnar og svo benda aflögunargögn til þess að gangurinn þar sé enn þá á eins kílómetra dýpi.“

En hvað finnst Kristínu líklegast að gerist næst?

„Mér fyndist ekki ólíklegt að sprunga myndi halda áfram að opnast norðausturúr, að hún færi að færa sig nær Keili. Það er eitthvað sem gæti gerst.“

Ragnar Visage

Líklega meira hraun að koma upp

Þá sagði hún vísindamenn nú vera að reyna að átta sig á umfangi hraunfæðisins, hvort hraunið sem streymdi nú úr nýju sprungunni væri hrein viðbót við það sem flæddi áður eða hvort verulega hefði dregið úr hraunflæði á öðrum stöðum.

„Við fáum ekki lokasvar með þetta fyrr en er búið að fljúga yfir og gera almennileg líkön af því rúmmáli sem kemur upp núna. Fyrstu niðurstöður benda til þess að það sé meira að koma upp, að það hafi aðeins dregið úr gosinu í Geldingadölum samfara því að þessar sprungur myndist en í heildina litið erum við að fá meira hraun koma upp og þá líka meira gas, sem er eitt af því sem við þurfum að skoða. Því þá má búast við að mengun í byggð verði meira vandamál en hún hefur verið hingað til.“

Þá yrði líklega engin meiriháttar breyting á stöðu mála ef þróunin verður í norðausturátt eins og búist er við.

„Það fer eftir því hversu langt hún [sprungan] nær til norðausturs en á einhverjum tímapunkti fer að renna norður af Fagradalsfjalli og inn á það svæði. En þar erum við aftur með svæði fjarri mannabyggðum, engir vegir eða mikilvægir innviðir akkúrat þar þannig að við erum áfram ágætlega vel sett,“ sagði Kristín.

Fólk haldi sig á svæði þar sem aðrir eru

En hvað með fyrirvarann sem fólk hefur ef það er statt á svæðinu og eitthvað byrjar að gerast undir niðri? Kristín benti á að fólk ætti ekki að fara langt út fyrir stikuðu gönguleiðina. Þá myndist sprungur áður en byrjar að gjósa upp úr þeim.

„Við skulum fyrst vona að það verði ekki þannig. Fólk á ekki að fara inni á svæði sem almannavarnir skilgreina sem hættusvæði. Þarna opnuðust sprungur sem eru töluvert norðar en það svæði sem fólk hefur verið að labba á. Fólk ætti að halda sig á svæði þar sem annað fólk er, ekki vera að labba mjög langt út fyrir svæðið. Það er þessi lína sem liggur til norðausturs sem er hættuleg. Í aðdraganda þess að fer að gjósa upp um sprungurnar þurfa þær fyrst að myndast, þannig það er alltaf komin einhver sprunga sem gýs upp úr.“


Tengdar fréttir

Bílastæðin opin en viðbragðsaðilar funda um þróun mála kl. 9

Ekki hefur verið tilkynnt um breytingar á opnun á gossvæðinu í og umhverfis Geldingadali þrátt fyrir þróun mála í nótt. Samkvæmt stöðufærslu á Facebook-síðu lögreglunnar á Suðurnesjum frá því í gærkvöldi stóð til að opna kl. 6 í morgun.

„Þetta er þar sem fólk stóð fyrir viku síðan“

Kári Rafn Þorbergsson björgunarsveitarmaður frá Hellu er einn fjögurra sem stóð til að stæðu næturvaktina á gosstöðvunum í nótt. Fjölgað hefur í þeim hópi eftir að ný sprunga opnaðist á miðnætti.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×