Hvernig á alþjóðasamfélagið að verja samfélag, sem ekki sýnir minnsta vilja eða getu til að verja sig sjálft? Ole Anton Bieltvedt skrifar 17. ágúst 2021 18:01 Fyrir nokkrum mánuðum ákvað Biden Bandaríkjaforseti, að draga til baka bandarískt herlið, sem þá hafði verið staðsett í Afganistan í 20 ár, þar sem hann taldi tilgangi hertökunnar og hersetunnar vera náð, og, að Bandaríkin og NATO hefðu lagt heimamönnum, þ.e. ríkisstjórn þeirra og herliði, til nægilegt liðsinni – fjármuni, leiðsögn og þjálfun – til að stand á eigin fótum. Undirritaður láir Bandaríkjaforseta þetta ekki og telur hann, að aðrir geti það heldur ekki, ef farið er í greinigu málsins með málefnalegum hætti og af sanngirni. Upphaflegur tilgangur hernámsins var að þrengja að og reyna að útrýma þeim hermdarverkasamtökum, sem höfðu hreiðrað um sig í landinu, og vegið höfði hart að Bandaríkjamönnum með 9.-11. árásinni í New York 2001. Efst á blaði Bandaríkjamanna og vestrænna þjóða var að ná Osama bin Laden, foringja hermdaverkarhópsins al-Qaida, og upprætta þennan hóp illvirkja, sem ógnaði hafði allri heimsbyggðinni. 2. maí 2011 tókst Bandaríkjamönnum að vega bin Laden, en það var þáverandi forseti Bandaríkjanna, Barack Obama, sem endanlega stýrði og leyfði þá aftöku. Þar með var fótunum að mestu kippt undan al-Qaida. Síðan eru liðin 10 ár. Þennan tíma hafa Bandaríkjamenn og Vestræn ríki haldið herliði sínu mikið í Afganistan, en þó hafa áherzlur setuliðsins breytzt úr hreinum hernaðaraðgerðum og hervernd í það, að fræða, þjálfa og styrkja heimamenn og þeirra innviði. Bandalagsþjóðirnar hafa varið til þessa gífurlegum fjármunum, en talið var, að ríkisstjórn landins og heimamenn vildu stefna á vestrænt lýðræði, frelsi og mannréttinsi í landinu til frambúðar, og, að þeir væru tilbúnir til, að taka yfir varnir sjálfra sín og síns frelsis og sinna eigin mannréttinda. Þegar Biden tók sína ákvörðun um að draga herlið sitt til baka, eftir þessi 20 ár, sem reyndar er lengsta hernaðaraðgerð Bandaríkjamanna á erlendri grund frá upphafi, hafði verið byggður upp afganskur stjórnarher með um 300.000 mönnum, sem hafði hlotið áralanga þjálfun færustu hernaðarsérfræðinga Bandaríkjamanna, Breta og Þjóðverja og fengið hafði í hendur nýjustu og beztu vopn Vesturlanda. Á sama tíma höfðu Talíbanar á 75.000 liðsmönnum að skipa, sem höfðu litla eða enga skipulega hernaðarlega menntun eða þjálfun fengið, mátti fremur flokka undir ofsatrúaða bardagamenn eða, nánast, villimenn. Biden taldi, að þessi stjórnarher myndi hafa alla burði til að geta varið „frjálst“ Afganistan fyrir ofsatrúarmönnunum og yfirgangi þeirra. Ekki sízt með tilliti til öryggis og velfarnaðar stúlkna og kvenna, sem, um leið, voru auðvitað systur og mæður, mátti ætla, að stjórnarhermenn myndu verja lýðræðið og frelsið, sem áunnizt hafði, með kjafti og klóm. En, hvað gerist!? Talibanar vaða inn á hvert valdasvæði ríkistjórnar Afganistan og stjórnarhermanna af öðru og leggja þar allt undir sig, lén fyrir lén og fylki fyrir fylki, þar til þeir labba inn í höfuðborgina, Kabúl, án varnar stjórnarhersins eða nokkurrar andspyrnu. Menn voru orðlausir. Nú heyrast þær raddir frá Afganistan, líka frá Afgönum hér, að Vesturveldin hafi brugðizt Afganistan, og, að þau verði nú að bæta þeim skaðann, sem fyrir urðu. Þetta ágæta fólk verður að snúa sér að þeim, sem nær þeim standa, með sínar kvartanir og kröfugerð. Ábyrgir aðilar eru ekki Vesturveldin, heldur heimamenn sjálfir, einkum foringjar afganska hersins og hermenn sjálfir. Án þess að þekkja vel til og geta dæmt þetta endanlega, liggur við að ég segi: Annar eins andskotans aumingjaskapur! Þetta breytir þó ekki einu: Þeir Afganir, sem undan falli Afganista líða, eiga jafnvel á hætti að glata lífi og limum vegna samvinnu við Vesturveldin, sambands við vestrænar þjóðir eða vegna vestrænnar lífssýnar eða sjónarmiða, verða að fá umfangsmikla vernd og aðstoð. Fyrst þarf að tryggja með öruggum og skipulegum hætti brottflutning þessa fólks. Síðan þarf að veita því dvalar- og starfsréttindi í hinum Vestræna heimi af örlæti. Þetta er ekki skyldu- verkefni vegna þess, að Vesturveldin hafi brugðizt, heldur er þetta skylduverkefni vegna þeirrar MANNÚÐAR, sem við viljum kenna okkur við. Kanadamenn hafa boðizt til að taka við 20.000 afgönskum flóttamönnum. Ef við vildum sýna sama samhug, bæri okkur að opan dyrnar fyrir 200 afgönskum flóttamönnum. Það væri sama hlutfall. Það verður fróðlegt að sjá, hvað mannúðarflokkurinn Vinstri grænir gera nú, með sinn forsætisráðherra. Var einhver að tala um 20 flóttamenn!? Ef svo er, falla aftur orðin „andskotans aumingjar“. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður og stjórnmálarýnir Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ole Anton Bieltvedt Afganistan Bandaríkin Mest lesið Carbfix: Stærsta framlag Íslands í loftslagsmálum heimsins Sævar Freyr Þráinsson Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason Skoðun Halldór 05.07.2024 Halldór Að óttast blokkir Ásta Logadóttir Skoðun Skoðun Skoðun Carbfix: Stærsta framlag Íslands í loftslagsmálum heimsins Sævar Freyr Þráinsson skrifar Skoðun Sigmundi Davíð svarað Björn Bjarnason skrifar Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar Skoðun Líf og dauði leikur á hnífsegg Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Mengum meira Heiðar Guðjónsson skrifar Skoðun Hvað verður um Kára? Helga Sigrún Harðardóttir skrifar Skoðun Að eiga tertuna og borða hana líka – svar til formanns Hildur Sverrisdóttir skrifar Skoðun Hik er sama og tap Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Af hverju leka gluggar fyrr en áður? Böðvar Bjarnason skrifar Skoðun Hluta þjóðarinnar hent út í kuldann – hinn baðar sig í sólinni Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Að óttast blokkir Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Engin gúrka hjá Blaðamannafélaginu Sigríður Dögg Auðunsdóttir,Freyja Steingrímsdóttir skrifar Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Sjá meira
Fyrir nokkrum mánuðum ákvað Biden Bandaríkjaforseti, að draga til baka bandarískt herlið, sem þá hafði verið staðsett í Afganistan í 20 ár, þar sem hann taldi tilgangi hertökunnar og hersetunnar vera náð, og, að Bandaríkin og NATO hefðu lagt heimamönnum, þ.e. ríkisstjórn þeirra og herliði, til nægilegt liðsinni – fjármuni, leiðsögn og þjálfun – til að stand á eigin fótum. Undirritaður láir Bandaríkjaforseta þetta ekki og telur hann, að aðrir geti það heldur ekki, ef farið er í greinigu málsins með málefnalegum hætti og af sanngirni. Upphaflegur tilgangur hernámsins var að þrengja að og reyna að útrýma þeim hermdarverkasamtökum, sem höfðu hreiðrað um sig í landinu, og vegið höfði hart að Bandaríkjamönnum með 9.-11. árásinni í New York 2001. Efst á blaði Bandaríkjamanna og vestrænna þjóða var að ná Osama bin Laden, foringja hermdaverkarhópsins al-Qaida, og upprætta þennan hóp illvirkja, sem ógnaði hafði allri heimsbyggðinni. 2. maí 2011 tókst Bandaríkjamönnum að vega bin Laden, en það var þáverandi forseti Bandaríkjanna, Barack Obama, sem endanlega stýrði og leyfði þá aftöku. Þar með var fótunum að mestu kippt undan al-Qaida. Síðan eru liðin 10 ár. Þennan tíma hafa Bandaríkjamenn og Vestræn ríki haldið herliði sínu mikið í Afganistan, en þó hafa áherzlur setuliðsins breytzt úr hreinum hernaðaraðgerðum og hervernd í það, að fræða, þjálfa og styrkja heimamenn og þeirra innviði. Bandalagsþjóðirnar hafa varið til þessa gífurlegum fjármunum, en talið var, að ríkisstjórn landins og heimamenn vildu stefna á vestrænt lýðræði, frelsi og mannréttinsi í landinu til frambúðar, og, að þeir væru tilbúnir til, að taka yfir varnir sjálfra sín og síns frelsis og sinna eigin mannréttinda. Þegar Biden tók sína ákvörðun um að draga herlið sitt til baka, eftir þessi 20 ár, sem reyndar er lengsta hernaðaraðgerð Bandaríkjamanna á erlendri grund frá upphafi, hafði verið byggður upp afganskur stjórnarher með um 300.000 mönnum, sem hafði hlotið áralanga þjálfun færustu hernaðarsérfræðinga Bandaríkjamanna, Breta og Þjóðverja og fengið hafði í hendur nýjustu og beztu vopn Vesturlanda. Á sama tíma höfðu Talíbanar á 75.000 liðsmönnum að skipa, sem höfðu litla eða enga skipulega hernaðarlega menntun eða þjálfun fengið, mátti fremur flokka undir ofsatrúaða bardagamenn eða, nánast, villimenn. Biden taldi, að þessi stjórnarher myndi hafa alla burði til að geta varið „frjálst“ Afganistan fyrir ofsatrúarmönnunum og yfirgangi þeirra. Ekki sízt með tilliti til öryggis og velfarnaðar stúlkna og kvenna, sem, um leið, voru auðvitað systur og mæður, mátti ætla, að stjórnarhermenn myndu verja lýðræðið og frelsið, sem áunnizt hafði, með kjafti og klóm. En, hvað gerist!? Talibanar vaða inn á hvert valdasvæði ríkistjórnar Afganistan og stjórnarhermanna af öðru og leggja þar allt undir sig, lén fyrir lén og fylki fyrir fylki, þar til þeir labba inn í höfuðborgina, Kabúl, án varnar stjórnarhersins eða nokkurrar andspyrnu. Menn voru orðlausir. Nú heyrast þær raddir frá Afganistan, líka frá Afgönum hér, að Vesturveldin hafi brugðizt Afganistan, og, að þau verði nú að bæta þeim skaðann, sem fyrir urðu. Þetta ágæta fólk verður að snúa sér að þeim, sem nær þeim standa, með sínar kvartanir og kröfugerð. Ábyrgir aðilar eru ekki Vesturveldin, heldur heimamenn sjálfir, einkum foringjar afganska hersins og hermenn sjálfir. Án þess að þekkja vel til og geta dæmt þetta endanlega, liggur við að ég segi: Annar eins andskotans aumingjaskapur! Þetta breytir þó ekki einu: Þeir Afganir, sem undan falli Afganista líða, eiga jafnvel á hætti að glata lífi og limum vegna samvinnu við Vesturveldin, sambands við vestrænar þjóðir eða vegna vestrænnar lífssýnar eða sjónarmiða, verða að fá umfangsmikla vernd og aðstoð. Fyrst þarf að tryggja með öruggum og skipulegum hætti brottflutning þessa fólks. Síðan þarf að veita því dvalar- og starfsréttindi í hinum Vestræna heimi af örlæti. Þetta er ekki skyldu- verkefni vegna þess, að Vesturveldin hafi brugðizt, heldur er þetta skylduverkefni vegna þeirrar MANNÚÐAR, sem við viljum kenna okkur við. Kanadamenn hafa boðizt til að taka við 20.000 afgönskum flóttamönnum. Ef við vildum sýna sama samhug, bæri okkur að opan dyrnar fyrir 200 afgönskum flóttamönnum. Það væri sama hlutfall. Það verður fróðlegt að sjá, hvað mannúðarflokkurinn Vinstri grænir gera nú, með sinn forsætisráðherra. Var einhver að tala um 20 flóttamenn!? Ef svo er, falla aftur orðin „andskotans aumingjar“. Höfundur er alþjóðlegur kaupsýslumaður og stjórnmálarýnir
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Coda Terminal hefur ekki áhrif á neysluvatnsból höfuðborgarsvæðisins Sigrún Tómasdóttir skrifar
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun