Nýtt hlið að höfuðborgarsvæðinu Davíð Þorláksson skrifar 27. október 2023 11:31 Nú styttist í að hægt verði að bjóða út fyrstu framkvæmdir vegna nýrrar Fossvogsbrúar, Öldu. Brúin verður krúnudjásnið í þeim framkvæmdum sem felast í Samgöngusáttmálanum. Í honum eru ellefu stofnvegaframkvæmdir, sex lotur Borgarlínunnar, fjöldi hjóla- og göngustíga, auk fjárfestinga í umferðarljósabúnaði og minni framkvæmdum sem bæta munu öryggi og umferðarflæði. Brúin tengir tvö stærstu sveitarfélög höfuðborgarsvæðisins og landsins alls, Reykjavík og Kópavog. Gert er ráð fyrir að 6-9.000 manns muni eiga leið um hana með almenningssamgöngum daglega, þegar Borgarlínan verður komin í fulla notkun, auk fjölda gangandi og hjólandi. Brúin verður í miklu návígi við eitt vinsælasta útivistarsvæði höfuðborgarsvæðisins í Nauthólsvík og Öskjuhlíð auk nýrrar byggðar og útvistarsvæða meðfram strandlengju Kópavogs. Hún verður að auki sýnileg öllum þeim sem aka milli Reykjavíkur og Kópavogs um Kringlumýrarbraut. Í dag eru það rúmlega 50.000 bílferðir á hverjum vikum degi eða rúmlega 60.000 manns. Hún mun væntanlega standa þarna vel fram á 22. öldina a.m.k., þótt erfitt sé að segja hve margt fólk muni þá eiga leið á eða framhjá henni og á hvaða fararmáta. Metnaður í hönnun Í ljósi alls þessa var ákveðið að fara í hönnunarsamkeppni í byrjun árs 2021, líklega þá einu sem verður farið í vegna Samgöngusáttmálans. Niðurstaðan kom í lok árs 2021, en það voru EFLA og BEAM Architects sem voru með sigurtillöguna. Síðan þá hefur undirbúningur og hönnun verið í fullum gangi og er nú á lokastigum. Kostnaður vegna hönnunar, framkvæmda, umsjónar og eftirlits er áætlaður um 6,1 milljarður og 1,4 milljarðar vegna landfyllinga. Kostnaðaráætlanir hafa hækkað talsvert frá upphafsáætlunum. Þar munar mestu um miklar hækkanir á verði á stáli og steypu, auk þess sem stækkað hefur þurft fyllingarnar við brúnna. Um 1,4 milljarðar króna sparast með því að nota hefðbundið stál í stað ryðfrís stáls, eins áður hafði verið gert ráð fyrir. Það mun þó augljóslega auka viðhaldskostnað, sem er áætlaður 400 milljónir á þessari öld. Ekki dýr í samanburði Þetta er því ekki ódýrt mannvirki og í því ljósi er eðlilegt að spurt sé hvort ekki sé hægt að fara hagkvæmari leiðir. Vegagerðin, sem annast undirbúning framkvæmdarinnar í samstarfi við okkur hjá Betri samgöngum, Reykjavíkurborg og Kópavogsbæ, hefur borið kostnaðinn saman við nokkrar aðrar brýr sem hafa verið í undirbúningi. Er þar um að ræða brýr yfir Hornafjarðarfljót, Þorskafjörð, sem var vígð í fyrradag, Kvíá og Hverfisfljót. Niðurstaðan er að það munar ekki miklu í verði þótt að um mjög ólíkar brýr sé að ræða. Það þarf ekki alltaf að vera mikið dýrara að gera hluti fallega. Þess má líka geta að ef ákveðið væri að fara aðrar leiðir værum við aftur komin á byrjunarreit og allt að þriggja ára vinna þyrfti að eiga sér stað aftur með tilheyrandi töfum á framkvæmdum. Hugsum stórt Mér varð hugsað til þess þegar ég átti erindi í Aðalbyggingu Háskóla Íslands nýlega hve magnað það er að fátæk þjóð hafi á fyrri hluta 20. aldar verið svo stórhuga að byggja þá glæsilegu byggingu. Og ekki bara hana, heldur líka Eimskipafélagshúsið, Hallgrímskirkju, Hótel Borg, Kristskirkju, Landsímahúsið, Aðalbyggingu Landspítalans, Listasafn Íslands, Reykjavíkurapótek, Þjóðleikhúsið, Sundhöllina og Verkamannabústaðina. Er ég þá bara að nefna nokkrar af þeim byggingum, eftir Guðjón Samúelsson, sem voru byggðar miðsvæðis í Reykjavík. Geta þær kynslóðir sem eru nú að byggja upp landið, sem er nú eitt það ríkasta í heimi, ekki leyft sér að búa til stórhuga mannvirki, þótt þau séu e.t.v. aðeins dýrari? Hvers konar mannvirki viljum við skilja eftir fyrir börnin okkar og barnabörn á þessum vinsæla útivistarstað? Höfundur er framkvæmdastjóri Betri samgangna ohf. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Davíð Þorláksson Borgarlína Reykjavík Kópavogur Mest lesið Halldór 23.8.2025 Halldór Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson Skoðun Skoðun Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Notkun ökklabanda Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Skólaskætingur Þórdís Kolbrún R. Gylfadóttir skrifar Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar Skoðun Ný sókn í menntamálum Guðmundur Ari Sigurjónsson skrifar Skoðun Þjóðarmorð, fálmandi mjálm eða aðgerðir? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Vin í eyðimörkinni – almenningsbókasöfn borgarinnar Sanna Magdalena Mörtudóttir skrifar Skoðun Er Akureyri að missa háskólann sinn? Aðalbjörn Jóhannsson skrifar Skoðun Tíu staðreyndir um alvarlegustu kvenréttindakrísu heims Stella Samúelsdóttir skrifar Skoðun Ég vildi óska þess að ég hefði hreinlega fengið krabbamein Íris Elfa Þorkelsdóttir skrifar Skoðun Mestu aularnir í Vetrarbrautinni Kári Helgason skrifar Skoðun Fjárfestum í fyrsta bekk, frekar en fangelsum Hjördís Eva Þórðardóttir skrifar Skoðun Eftirlíking vitundar og hætturnar sem henni fylgja Þorsteinn Siglaugsson skrifar Skoðun Andaðu rólega elskan... Ester Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Gagnvirkni líkama og vitundar til heilbrigðis Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Nýjar lausnir í kennslu – gamlar hindranir Bogi Ragnarsson skrifar Skoðun Kópavogsleiðinn Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Samstarf sem skilar raunverulegum loftslagsaðgerðum Nótt Thorberg skrifar Skoðun Lærum að lesa og reikna Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Loforðið sem borgarstjóri gleymdi Magnea Gná Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Kristrún, það er bannað að plata Snorri Másson skrifar Skoðun Öndunaræfingar í boði SFS Vala Árnadóttir skrifar Sjá meira
Nú styttist í að hægt verði að bjóða út fyrstu framkvæmdir vegna nýrrar Fossvogsbrúar, Öldu. Brúin verður krúnudjásnið í þeim framkvæmdum sem felast í Samgöngusáttmálanum. Í honum eru ellefu stofnvegaframkvæmdir, sex lotur Borgarlínunnar, fjöldi hjóla- og göngustíga, auk fjárfestinga í umferðarljósabúnaði og minni framkvæmdum sem bæta munu öryggi og umferðarflæði. Brúin tengir tvö stærstu sveitarfélög höfuðborgarsvæðisins og landsins alls, Reykjavík og Kópavog. Gert er ráð fyrir að 6-9.000 manns muni eiga leið um hana með almenningssamgöngum daglega, þegar Borgarlínan verður komin í fulla notkun, auk fjölda gangandi og hjólandi. Brúin verður í miklu návígi við eitt vinsælasta útivistarsvæði höfuðborgarsvæðisins í Nauthólsvík og Öskjuhlíð auk nýrrar byggðar og útvistarsvæða meðfram strandlengju Kópavogs. Hún verður að auki sýnileg öllum þeim sem aka milli Reykjavíkur og Kópavogs um Kringlumýrarbraut. Í dag eru það rúmlega 50.000 bílferðir á hverjum vikum degi eða rúmlega 60.000 manns. Hún mun væntanlega standa þarna vel fram á 22. öldina a.m.k., þótt erfitt sé að segja hve margt fólk muni þá eiga leið á eða framhjá henni og á hvaða fararmáta. Metnaður í hönnun Í ljósi alls þessa var ákveðið að fara í hönnunarsamkeppni í byrjun árs 2021, líklega þá einu sem verður farið í vegna Samgöngusáttmálans. Niðurstaðan kom í lok árs 2021, en það voru EFLA og BEAM Architects sem voru með sigurtillöguna. Síðan þá hefur undirbúningur og hönnun verið í fullum gangi og er nú á lokastigum. Kostnaður vegna hönnunar, framkvæmda, umsjónar og eftirlits er áætlaður um 6,1 milljarður og 1,4 milljarðar vegna landfyllinga. Kostnaðaráætlanir hafa hækkað talsvert frá upphafsáætlunum. Þar munar mestu um miklar hækkanir á verði á stáli og steypu, auk þess sem stækkað hefur þurft fyllingarnar við brúnna. Um 1,4 milljarðar króna sparast með því að nota hefðbundið stál í stað ryðfrís stáls, eins áður hafði verið gert ráð fyrir. Það mun þó augljóslega auka viðhaldskostnað, sem er áætlaður 400 milljónir á þessari öld. Ekki dýr í samanburði Þetta er því ekki ódýrt mannvirki og í því ljósi er eðlilegt að spurt sé hvort ekki sé hægt að fara hagkvæmari leiðir. Vegagerðin, sem annast undirbúning framkvæmdarinnar í samstarfi við okkur hjá Betri samgöngum, Reykjavíkurborg og Kópavogsbæ, hefur borið kostnaðinn saman við nokkrar aðrar brýr sem hafa verið í undirbúningi. Er þar um að ræða brýr yfir Hornafjarðarfljót, Þorskafjörð, sem var vígð í fyrradag, Kvíá og Hverfisfljót. Niðurstaðan er að það munar ekki miklu í verði þótt að um mjög ólíkar brýr sé að ræða. Það þarf ekki alltaf að vera mikið dýrara að gera hluti fallega. Þess má líka geta að ef ákveðið væri að fara aðrar leiðir værum við aftur komin á byrjunarreit og allt að þriggja ára vinna þyrfti að eiga sér stað aftur með tilheyrandi töfum á framkvæmdum. Hugsum stórt Mér varð hugsað til þess þegar ég átti erindi í Aðalbyggingu Háskóla Íslands nýlega hve magnað það er að fátæk þjóð hafi á fyrri hluta 20. aldar verið svo stórhuga að byggja þá glæsilegu byggingu. Og ekki bara hana, heldur líka Eimskipafélagshúsið, Hallgrímskirkju, Hótel Borg, Kristskirkju, Landsímahúsið, Aðalbyggingu Landspítalans, Listasafn Íslands, Reykjavíkurapótek, Þjóðleikhúsið, Sundhöllina og Verkamannabústaðina. Er ég þá bara að nefna nokkrar af þeim byggingum, eftir Guðjón Samúelsson, sem voru byggðar miðsvæðis í Reykjavík. Geta þær kynslóðir sem eru nú að byggja upp landið, sem er nú eitt það ríkasta í heimi, ekki leyft sér að búa til stórhuga mannvirki, þótt þau séu e.t.v. aðeins dýrari? Hvers konar mannvirki viljum við skilja eftir fyrir börnin okkar og barnabörn á þessum vinsæla útivistarstað? Höfundur er framkvæmdastjóri Betri samgangna ohf.
Skoðun Meiri gæði og mun minni álögur - Hveragerðisleiðin í leikskólamálum Jóhanna Ýr Jóhannsdóttir,Sandra Sigurðardóttir,Dagný Sif Sigurbjörnsdóttir,Halldór Benjamín Hreinsson,Njörður Sigurðsson skrifar
Skoðun Reykjavíkurborg stígur fyrsta skrefið í snjallvæðingu umferðarljósa! Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Framtíðin í fyrsta sæti – mikilvægi forgangsröðunar á tillögum Kópavogsbæjar í grunnskólamálum Sigrún Ólöf Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Þéttingarstefnan hefur brugðist og Dóra breytir um umræðuefni Aðalsteinn Haukur Sverrisson skrifar