Tímamót í örorku- og endurhæfingarmálum - takk VG, takk ríkisstjórn Steingrímur J. Sigfússon skrifar 24. júní 2024 18:01 Mjög hefur ágerst hin síðari ár að ræða um störf kjörinna fulltrúa, á Alþingi og í sveitarstjórnum eins og það sé sjálfgefið að þeir sem þar starfa eigi fátt skilið nema skít og skömm fyrir sín störf. Eru þetta þó þeir sem kjósendur sjálfir völdu til þessara verka. Í reynd eru hinir kjörnu fulltrúar að sinna samfélagsþjónustu, bjóða fram krafta sína til að vinna fyrir samfélagið í fjögur ár. Að sjálfsögðu þurfa hinir kjörnu fulltrúar aðhald og hafa gott af heilbrigðri gagnrýni, en það mætti stundum ætla af umræðunni að kjósendur hefðu verið einstaklega óheppnir í vali sínu með fulltrúa. Sökum þess að það gerist svo sjaldan, afar sjaldan að þessum hinu sömu kjörnu fulltrúum sé þakkað fyrir nokkurn skapaðan hlut. Það skal nú gert. Nú laugardaginn 22. júní urðu mikil og gleðileg tímamót í málaflokki örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega. Langþráðar breytingar á úr sér gengnu bótakerfi sem var stagbætt, flókið, með meira og minna öfugum hvötum til virkni, atvinnuþátttöku og náms, með götóttri framfærslu og óöryggi voru loks lögfestar á Alþingi. Þær taka gildi að ári og gefst því góður tími til að undirbúa og innleiða þessar miklu kerfisbreytingar vel. Mest um vert er að kjör nær allra sem eru í þeirri stöðu að hafa örorku-, sjúkra- eða endurhæfingargreiðslur sér til framfærslu, að minnsta kosti um tíma munu batna verulega og afkomuöryggi þeirra aukast til muna. Verður enda 18 milljörðum króna til viðbótar veitt til kerfisins. Félags- og vinnumarkaðsráðherra Guðmundur Ingi Guðbrandsson hefur verið vakin og sofinn yfir því mikla verkefni að koma þessu máli í höfn. Það þekki ég undirritaður frá fyrstu hendi sem fulltrúi hans og formaður í stýrihópi fjögurra ráðuneyta sem hafði það verkefni að vinna að framgangi málsins í samræmi við ákvæði stjórnarsáttmála núverandi ríkisstjórnar. Með mér í stýrihópnum var öndvegis lið og við náðum vel saman, Eygló Harðardóttir fulltrúi heilbrigðisráðherra, Henný Hinz fulltrúi forsætisráðherra og Óli Björn Kárason fulltrúi fjármálaráðherra. Ekki skal þó gert of mikið úr okkar hlut, þungi vinnunnar mæddi á starfsfólki ráðuneyta, hagsmunasamtökum og fagfólki stofnana sem koma til með að bera hitann og þungann af framkvæmd breytinganna. Loks var það velferðarnefnd Alþingis og Alþingi sjálft sem afgreiddi málið í ánægjulegri sátt og er á engan hallað þó Steinunn Þóra Árnadóttir framsögumaður málsins sé nefnd sérstaklega í því sambandi. Árangur af ríkisstjórnarsamstarfi Hér skal það fullyrt að farsæl málalok í þessu risavaxna lífskjara- og mannréttindamáli megi þakka núverandi ríkisstjórnarsamstarfi og þó fyrst og fremst þátttöku Vinstrihreyfingarinnar-græns framboðs í því. VG hefur haft þetta mál á oddinum frá upphafi núverandi stjórnarsamstarfs 2017, beitti sér fyrir ákvæðum um það í stjórnarsáttmálum bæði 2017 og 2021 og hefur svo haft forustu í málinu síðan þá. Þá er sérstaklega gleðilegt að Alþingi gerði einnig að lögum og þennan sama dag, þ.e. laugardaginn 22. júní sl. tilurð sjálfstæðrar og óháðrar mannréttindastofnunar, Mannréttindastofnunar Íslands sem mun ekki síst leika lykilhlutverk í mannréttindagæslu í þágu öryrkja og staðið hefur upp á Ísland að stofna til að geta fullnægt ákvæðum samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Fyrir því máli beitti fyrrverandi forsættisráðherra Katrín Jakobsdóttir sér sérstaklega eins og alkunnugt er og má því þakka henni og þátttöku VG í núverandi ríkisstjórn einnig því samhengi. Tugir þúsunda öryrkja, þeirra sem veikjast, lenda í slysum eða áföllum og verða af þeim sökum óvinnufærir og þurfa á endurhæfingu að halda munu á næstu árum og áratugum njóta góðs af þeim breytingum sem með þessum málum verða. Ekki svo að skilja að lífskjara- og réttindabarátta fatlaðs fólks og annarra þeirra sem höllum fæti standa er viðvarandi verkefni og langt í frá allt fengið með afgreiðslu þessara mál. Þau eru þó stórt skref, risastórt skref að mínu mati í rétta átt og höfum í huga að fyrri tilraunir til breytinga í sömu átt hafa aftur og aftur endað úti í skurði sl. tvo áratugi eða svo. Það er því ekki sjálfgefið að koma stórmálum í þessum vandasama og viðkvæma málaflokki í höfn. Takk Guðmundur Ingi Guðbrandsson, takk Katrín Jakobsdóttir, takk Steinunn Þóra Árnadóttir, takk VG, takk ríkisstjórnarsamstarf VG, Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks. Höf. Er fyrrverandi alþingismaður, ráðherra og forseti Alþingis, í flokksráði VG og eindreginn stuðningsmaður hreyfingarinnar og núverandi ríkisstjórnarsamstarfs, en þó auðvitað ekki ánægður með allt. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Steingrímur J. Sigfússon Alþingi Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur (2017-2024) Ríkisstjórn Bjarna Benediktssonar Vinstri græn Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Afkastadrifin menntun og verðgildi nemenda Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Ég er deildarstjóri í leikskóla Helga Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Sjá meira
Mjög hefur ágerst hin síðari ár að ræða um störf kjörinna fulltrúa, á Alþingi og í sveitarstjórnum eins og það sé sjálfgefið að þeir sem þar starfa eigi fátt skilið nema skít og skömm fyrir sín störf. Eru þetta þó þeir sem kjósendur sjálfir völdu til þessara verka. Í reynd eru hinir kjörnu fulltrúar að sinna samfélagsþjónustu, bjóða fram krafta sína til að vinna fyrir samfélagið í fjögur ár. Að sjálfsögðu þurfa hinir kjörnu fulltrúar aðhald og hafa gott af heilbrigðri gagnrýni, en það mætti stundum ætla af umræðunni að kjósendur hefðu verið einstaklega óheppnir í vali sínu með fulltrúa. Sökum þess að það gerist svo sjaldan, afar sjaldan að þessum hinu sömu kjörnu fulltrúum sé þakkað fyrir nokkurn skapaðan hlut. Það skal nú gert. Nú laugardaginn 22. júní urðu mikil og gleðileg tímamót í málaflokki örorku- og endurhæfingarlífeyrisþega. Langþráðar breytingar á úr sér gengnu bótakerfi sem var stagbætt, flókið, með meira og minna öfugum hvötum til virkni, atvinnuþátttöku og náms, með götóttri framfærslu og óöryggi voru loks lögfestar á Alþingi. Þær taka gildi að ári og gefst því góður tími til að undirbúa og innleiða þessar miklu kerfisbreytingar vel. Mest um vert er að kjör nær allra sem eru í þeirri stöðu að hafa örorku-, sjúkra- eða endurhæfingargreiðslur sér til framfærslu, að minnsta kosti um tíma munu batna verulega og afkomuöryggi þeirra aukast til muna. Verður enda 18 milljörðum króna til viðbótar veitt til kerfisins. Félags- og vinnumarkaðsráðherra Guðmundur Ingi Guðbrandsson hefur verið vakin og sofinn yfir því mikla verkefni að koma þessu máli í höfn. Það þekki ég undirritaður frá fyrstu hendi sem fulltrúi hans og formaður í stýrihópi fjögurra ráðuneyta sem hafði það verkefni að vinna að framgangi málsins í samræmi við ákvæði stjórnarsáttmála núverandi ríkisstjórnar. Með mér í stýrihópnum var öndvegis lið og við náðum vel saman, Eygló Harðardóttir fulltrúi heilbrigðisráðherra, Henný Hinz fulltrúi forsætisráðherra og Óli Björn Kárason fulltrúi fjármálaráðherra. Ekki skal þó gert of mikið úr okkar hlut, þungi vinnunnar mæddi á starfsfólki ráðuneyta, hagsmunasamtökum og fagfólki stofnana sem koma til með að bera hitann og þungann af framkvæmd breytinganna. Loks var það velferðarnefnd Alþingis og Alþingi sjálft sem afgreiddi málið í ánægjulegri sátt og er á engan hallað þó Steinunn Þóra Árnadóttir framsögumaður málsins sé nefnd sérstaklega í því sambandi. Árangur af ríkisstjórnarsamstarfi Hér skal það fullyrt að farsæl málalok í þessu risavaxna lífskjara- og mannréttindamáli megi þakka núverandi ríkisstjórnarsamstarfi og þó fyrst og fremst þátttöku Vinstrihreyfingarinnar-græns framboðs í því. VG hefur haft þetta mál á oddinum frá upphafi núverandi stjórnarsamstarfs 2017, beitti sér fyrir ákvæðum um það í stjórnarsáttmálum bæði 2017 og 2021 og hefur svo haft forustu í málinu síðan þá. Þá er sérstaklega gleðilegt að Alþingi gerði einnig að lögum og þennan sama dag, þ.e. laugardaginn 22. júní sl. tilurð sjálfstæðrar og óháðrar mannréttindastofnunar, Mannréttindastofnunar Íslands sem mun ekki síst leika lykilhlutverk í mannréttindagæslu í þágu öryrkja og staðið hefur upp á Ísland að stofna til að geta fullnægt ákvæðum samnings Sameinuðu þjóðanna um réttindi fatlaðs fólks. Fyrir því máli beitti fyrrverandi forsættisráðherra Katrín Jakobsdóttir sér sérstaklega eins og alkunnugt er og má því þakka henni og þátttöku VG í núverandi ríkisstjórn einnig því samhengi. Tugir þúsunda öryrkja, þeirra sem veikjast, lenda í slysum eða áföllum og verða af þeim sökum óvinnufærir og þurfa á endurhæfingu að halda munu á næstu árum og áratugum njóta góðs af þeim breytingum sem með þessum málum verða. Ekki svo að skilja að lífskjara- og réttindabarátta fatlaðs fólks og annarra þeirra sem höllum fæti standa er viðvarandi verkefni og langt í frá allt fengið með afgreiðslu þessara mál. Þau eru þó stórt skref, risastórt skref að mínu mati í rétta átt og höfum í huga að fyrri tilraunir til breytinga í sömu átt hafa aftur og aftur endað úti í skurði sl. tvo áratugi eða svo. Það er því ekki sjálfgefið að koma stórmálum í þessum vandasama og viðkvæma málaflokki í höfn. Takk Guðmundur Ingi Guðbrandsson, takk Katrín Jakobsdóttir, takk Steinunn Þóra Árnadóttir, takk VG, takk ríkisstjórnarsamstarf VG, Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks. Höf. Er fyrrverandi alþingismaður, ráðherra og forseti Alþingis, í flokksráði VG og eindreginn stuðningsmaður hreyfingarinnar og núverandi ríkisstjórnarsamstarfs, en þó auðvitað ekki ánægður með allt.
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun
Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun