Réttindabarátta sjávarbyggðanna Eyjólfur Ármannsson skrifar 29. nóvember 2024 07:12 Helsta forgangsmál Flokks fólksins er baráttan gegn fátækt. Flokkur fólksins berst fyrir að allir fái lifað mannsæmandi lífi. Lífsgæði eru ekki einkaréttur útvalinna! Það á einnig við um landsbyggðina og sjávarbyggðir. Ein gjöfulustu fiskimið í heimi eru í hafinu undan ströndum Íslands. Þessa auðlind hafa forfeður okkar nýtt frá landnámi og er hún grundvöllur byggðar í landinu við sjávarsíðuna. Íbúar sjávarbyggðanna eiga nýtingarrétt til fiskimiðanna undan ströndum byggðanna. Takmarkanir stjórnvalda á veiðum undan ströndum sjávarbyggða eru skerðing á búseturétti íbúa þeirra. Kvótakerfinu í sjávarútvegi var komið á til bráðabirgða 1984 og hefur það haft gríðarlegar afleiðingar fyrir margar sjávarbyggðir. Aflamark í þorski var ákveðið 220.000 tonn til að byggja upp þorskstofninn. Það eru sömu veiðiheimildir og í dag árið 2024. Árangurinn er enginn. Örfáir útgerðarmenn hafa náð til sín stærstum hluta veiðiheimilda og lítt hefur verið skeytt um afkomu sjávarbyggðanna. Atvinnufrelsi íbúanna hefur verið tekið frá þeim og sjávarbyggðunum hefur hnignað og íbúum fækkar og margar þeirra eru brothættar byggðir. Kvótakerfið var sett á til verndar fiskistofna og á einungis að ná til þeirra veiða sem ógna fiskistofnum. Stjórnarskráin er skýr þegar kemur að atvinnufrelsi og segir þar að; öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda krefjist almannahagsmunir þess. (75. gr.) Handfæraveiðar á krók ógna ekki fiskistofnum og á því að gefa frjálsar. Því skortir rök fyrir takmörkun á atvinnufrelsi íbúa sjávarbyggðanna til handfæraveiða. Það eru ekki almannahagsmunir fyrir hendi til að takmarka handfæraveiðar við Íslandsstrendur. Handfæraveiðar ógna ekki fiskistofnum. Í lögbók Íslendinga um árhundruð, Jónsbók frá 1282, sem enn eru kaflar úr í lagasafninu segir eftirfarandi: Allir menn eigu at veiða fyrir utan netlög at ósekju. Handfæraveiðar voru stundaðar öldum saman við Íslandsstrendur, alveg frá landnámi, þar til kvótakerfinu var komið á fót. Strandveiðar hafa reynst vel fyrir hinar dreifðu sjávarbyggðir og hleypt nýju lífi í byggðarlögin þann stutta tíma sem þær hafa verið leyfðar á sumrin. Til að tryggja áframhaldandi búsetu við sjávarsíðuna verður að viðurkenna nýtingarrétt sjávarbyggðanna. Það er viðurkenning á atvinnufrelsi og búseturétti íbúa sjávarbyggðanna. Mikilvægt er að endurreisa þennan rétt íbúa sjávarbyggðanna til að nýta sjávarauðlindina þannig að fjölskyldur geti lifað af fiskveiðum með rekstri lítilla fjölskyldufyrirtækja sem gera út á strandveiðar. Öflug smábátaútgerð mun hleypa nýju lífi í sjávarbyggðirnar og er forsenda fjölbreytts atvinnulífs og mannlífs. Það heldur landinu öllu í byggð og er þjóðhagslega hagkvæmt. Strandveiðar eru umhverfisvænar og valda minnstu raski í hafrýminu enda stundaðar á kyrrstæð veiðarfæri, krók. Þær hafa minnsta kolefnissporið og hámarka verðmæti aflans. Þær hafa gefið nýjum aðilum og ungu fólki tækifæri til hefja veiðar. Smábátaútgerð hefur spornað gegn samþjöppun og komið í veg fyrir að fjölbreyttur sjávarútvegur legðist af á landsbyggðinni. Baráttan fyrir frjálsum strandveiðum er réttindabarátta. Barátta fyrir atvinnufrelsi og búseturétti. Takmarkanir á atvinnufrelsi mega ekki ganga lengra en nauðsyn krefur. Aflahámark sem takmarkar fiskveiðar á aðeins að ná til þeirra veiða sem ógna fiskistofnum. Handfæraveiðar ógna ekki fiskistofnum. Þetta er einnig barátta fyrir jöfnum búseturétti og rétti íbúa sjávarbyggðanna á landsbyggðinni, þar sem byggð hefur alla tíð byggst á fiskveiðum. Íbúar sjávarbyggðanna eiga skilið að fá að nýta sjávarauðlindina þannig að fjölskyldur geti lifað af fiskveiðum. Sá réttur verður einungis tryggður með eflingu strandveiða. Flokkur fólksins hefur það sem forgangsmál að stórefla strandveiðar og gefa frjálsar handfæraveiðar smábáta. Íbúar sjávarbyggða skulu njóta aukins réttar til að nýta sjávarauðlindina með jákvæðum áhrifum á sjávarplássin víðs vegar um landið. Lagfæra þarf handónýtt byggðakvótakerfi fjórflokksins. Breytum lögum og kveðum á um að allur afli skuli fara á markað, til að tryggja sanngjarnt uppgjör til sjómanna. Þetta eru allt skref til sátta í deilum um sjávarútvegsmál, sem hafa áratugum saman skaðað tiltrú almennings á stjórnkerfið og stjórnmálin. Flokkur fólksins mun gera frjálsar handfæraveiðar og réttindabaráttu sjávarbyggðanna að forgangsmáli eftir kosningar. Kjósum x-F. Kjósum atvinnufrelsi og frjálsar krókaveiðar til handa íbúum sjávarbyggðanna. Fólkið fyrst – og svo allt hitt! Höfundur er þingmaður og oddviti F-lista Flokks fólksins í Norðvesturkjördæmi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Eyjólfur Ármannsson Skoðun: Alþingiskosningar 2024 Flokkur fólksins Byggðamál Mest lesið Halldór 4.10.2025 Halldór Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 7 milljarða húsnæðisstuðningur afnuminn… en hvað kemur í staðinn? Vilhjálmur Hilmarsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Skoðun Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar Skoðun Kæra Epli, skilur þú mig? Lilja Dögg Jónsdóttir skrifar Skoðun Þorgerður og erlendu dómstólarnir Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Barnafjölskyldur í Reykjavík eiga betra skilið Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Lyftum umræðunni á örlítið hærra plan Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Auður Kjartansdóttir skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Sjá meira
Helsta forgangsmál Flokks fólksins er baráttan gegn fátækt. Flokkur fólksins berst fyrir að allir fái lifað mannsæmandi lífi. Lífsgæði eru ekki einkaréttur útvalinna! Það á einnig við um landsbyggðina og sjávarbyggðir. Ein gjöfulustu fiskimið í heimi eru í hafinu undan ströndum Íslands. Þessa auðlind hafa forfeður okkar nýtt frá landnámi og er hún grundvöllur byggðar í landinu við sjávarsíðuna. Íbúar sjávarbyggðanna eiga nýtingarrétt til fiskimiðanna undan ströndum byggðanna. Takmarkanir stjórnvalda á veiðum undan ströndum sjávarbyggða eru skerðing á búseturétti íbúa þeirra. Kvótakerfinu í sjávarútvegi var komið á til bráðabirgða 1984 og hefur það haft gríðarlegar afleiðingar fyrir margar sjávarbyggðir. Aflamark í þorski var ákveðið 220.000 tonn til að byggja upp þorskstofninn. Það eru sömu veiðiheimildir og í dag árið 2024. Árangurinn er enginn. Örfáir útgerðarmenn hafa náð til sín stærstum hluta veiðiheimilda og lítt hefur verið skeytt um afkomu sjávarbyggðanna. Atvinnufrelsi íbúanna hefur verið tekið frá þeim og sjávarbyggðunum hefur hnignað og íbúum fækkar og margar þeirra eru brothættar byggðir. Kvótakerfið var sett á til verndar fiskistofna og á einungis að ná til þeirra veiða sem ógna fiskistofnum. Stjórnarskráin er skýr þegar kemur að atvinnufrelsi og segir þar að; öllum er frjálst að stunda þá atvinnu sem þeir kjósa. Þessu frelsi má þó setja skorður með lögum, enda krefjist almannahagsmunir þess. (75. gr.) Handfæraveiðar á krók ógna ekki fiskistofnum og á því að gefa frjálsar. Því skortir rök fyrir takmörkun á atvinnufrelsi íbúa sjávarbyggðanna til handfæraveiða. Það eru ekki almannahagsmunir fyrir hendi til að takmarka handfæraveiðar við Íslandsstrendur. Handfæraveiðar ógna ekki fiskistofnum. Í lögbók Íslendinga um árhundruð, Jónsbók frá 1282, sem enn eru kaflar úr í lagasafninu segir eftirfarandi: Allir menn eigu at veiða fyrir utan netlög at ósekju. Handfæraveiðar voru stundaðar öldum saman við Íslandsstrendur, alveg frá landnámi, þar til kvótakerfinu var komið á fót. Strandveiðar hafa reynst vel fyrir hinar dreifðu sjávarbyggðir og hleypt nýju lífi í byggðarlögin þann stutta tíma sem þær hafa verið leyfðar á sumrin. Til að tryggja áframhaldandi búsetu við sjávarsíðuna verður að viðurkenna nýtingarrétt sjávarbyggðanna. Það er viðurkenning á atvinnufrelsi og búseturétti íbúa sjávarbyggðanna. Mikilvægt er að endurreisa þennan rétt íbúa sjávarbyggðanna til að nýta sjávarauðlindina þannig að fjölskyldur geti lifað af fiskveiðum með rekstri lítilla fjölskyldufyrirtækja sem gera út á strandveiðar. Öflug smábátaútgerð mun hleypa nýju lífi í sjávarbyggðirnar og er forsenda fjölbreytts atvinnulífs og mannlífs. Það heldur landinu öllu í byggð og er þjóðhagslega hagkvæmt. Strandveiðar eru umhverfisvænar og valda minnstu raski í hafrýminu enda stundaðar á kyrrstæð veiðarfæri, krók. Þær hafa minnsta kolefnissporið og hámarka verðmæti aflans. Þær hafa gefið nýjum aðilum og ungu fólki tækifæri til hefja veiðar. Smábátaútgerð hefur spornað gegn samþjöppun og komið í veg fyrir að fjölbreyttur sjávarútvegur legðist af á landsbyggðinni. Baráttan fyrir frjálsum strandveiðum er réttindabarátta. Barátta fyrir atvinnufrelsi og búseturétti. Takmarkanir á atvinnufrelsi mega ekki ganga lengra en nauðsyn krefur. Aflahámark sem takmarkar fiskveiðar á aðeins að ná til þeirra veiða sem ógna fiskistofnum. Handfæraveiðar ógna ekki fiskistofnum. Þetta er einnig barátta fyrir jöfnum búseturétti og rétti íbúa sjávarbyggðanna á landsbyggðinni, þar sem byggð hefur alla tíð byggst á fiskveiðum. Íbúar sjávarbyggðanna eiga skilið að fá að nýta sjávarauðlindina þannig að fjölskyldur geti lifað af fiskveiðum. Sá réttur verður einungis tryggður með eflingu strandveiða. Flokkur fólksins hefur það sem forgangsmál að stórefla strandveiðar og gefa frjálsar handfæraveiðar smábáta. Íbúar sjávarbyggða skulu njóta aukins réttar til að nýta sjávarauðlindina með jákvæðum áhrifum á sjávarplássin víðs vegar um landið. Lagfæra þarf handónýtt byggðakvótakerfi fjórflokksins. Breytum lögum og kveðum á um að allur afli skuli fara á markað, til að tryggja sanngjarnt uppgjör til sjómanna. Þetta eru allt skref til sátta í deilum um sjávarútvegsmál, sem hafa áratugum saman skaðað tiltrú almennings á stjórnkerfið og stjórnmálin. Flokkur fólksins mun gera frjálsar handfæraveiðar og réttindabaráttu sjávarbyggðanna að forgangsmáli eftir kosningar. Kjósum x-F. Kjósum atvinnufrelsi og frjálsar krókaveiðar til handa íbúum sjávarbyggðanna. Fólkið fyrst – og svo allt hitt! Höfundur er þingmaður og oddviti F-lista Flokks fólksins í Norðvesturkjördæmi.
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun
Skoðun Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk skrifar
Skoðun Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman skrifar
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Leikskóli þarf meira en þak og veggi. Kópavogsmódelið og Akureyrarleiðin sem leið að aukinni velferð barna Anna Elísa Hreiðarsdóttir,Svava Björg Mörk Skoðun
Jákvæð áhrif dánaraðstoðar á sorgarferli aðstandenda og umönnunaraðila í Viktoríuríki í Ástralíu Ingrid Kuhlman Skoðun