Ráðstöfun séreignarsparnaðar inn á húsnæðislán bara tímabundin Jón Ísak Ragnarsson skrifar 9. september 2025 20:22 Kristrún Frostadóttir á blaðamannafundinum í gær þar sem fjárlög ríkisstjórnarinnar voru kynnt. Vísir/Anton Brink Kristrún Frostadóttir forsætisráðherra segir að hugsa þurfi með gagnrýnum hætti um það af hverju það hafi verið svona mikil fólksfjölgun á Íslandi undanfarin ár. Hún hafi til að mynda haft gríðarleg eftirspurnaráhrif á húsnæðismarkað. Hún segir að heimild til að ráðstafa séreignarsparnaði inn á húsnæðislán hafi bara verið tímabundin ráðstöfun á sínum tíma. „Þetta er fólksfjölgun sem hefur hvergi sést í hinum vestræna heimi. Við erum langt, langt umfram það sem nágrannalöndin okkar eru að sjá.“ „Stór partur af því er atvinnustefnan hérna, hvaða störf við erum að skapa og hvernig við erum að búa til hagvöxt. Þess vegna erum við búin að hrinda af stað verkefni til að móta atvinnustefnu, til þess að við fáum háframleiðnistörf með minni þrýstingi á húsnæðismarkaðinn,“ sagði Kristrún, en hún svaraði spurningum hlustenda í beinni í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Spurð út í erfiðan húsnæðismarkað á Íslandi sagði hún að fólksfjölgun hefði haft mikil eftirspurnaráhrif, en einnig þyrfti að gera fleiri hluti eins og að taka á svokallaðri fjárfestingarvæðingu húsnæðismarkaðarins. Airbnb frumvarp í haust „Það á ekki að vera ofboðslega arðbært að eiga margar fasteignir. Þú átt frekar að vera fjárfesta í einhverju sem stækkar kökuna hérna, einhverjum fyrirtækjum, sem búa til eitthvað.“ „Það er ákveðin fjárfestingarvæðing sem hefur átt sér stað og við erum að taka á þessu,“ segir Kristrún. Frumvarp verði lagt fram strax í september sem snýr að hertri löggjöf varðandi skammtímaútleigu fasteigna, sem hún segir of umfangsmikla á fasteignamarkaði hérlendis. Myndi vilja sjá lægri vexti Kristrún segir að ríkisstjórnin þurfi að bera ábyrgð á því sem snýr að henni, og hún hafi ráðist í aðhalds- og tiltektarprógram sem eigi að skila yfir hundrað milljörðum á kjörtímabilinu. „Ef við þurfum að gera meira hraðar, þá gerum við meira hraðar, og ég ætla ekki að benda fingri á aðra.“ Hvers vegna lækka ekki vextir miðað við þessar aðgerðir hingað til? „Ég er ekki með öll svörin við því. Það er þannig, og mér finnst allt í lagi að halda því til haga að frá því boðað var til kosninga hafa vextir lækkað um eitt og hálft prósent ... Ég myndi auðvitað vilja sjá lægri vexti, við höfum alveg séð verðbólguna fara minnkandi, en hún er treg á síðustu metrunum.“ „Ef að þenslan er að koma frá ríkinu þurfum við að grípa til frekari aðgerða og við erum alveg tilbúin í það,“ segir Kristrún. Ráðstöfun séreignasparnaðar tímabundin ráðstöfun „Leggja af og ekki leggja af. Það þarf að taka sjálfstæða ákvörðun um að endurnýja það. Þetta var tímabundin ráðstöfun, sem var ákveðin á sínum tíma, til dæmis eftir stóru leiðréttinguna, sælla minninga,“ sagði Kristrún, spurð út í breytingar sem fyrirhugaðar eru á ráðstöfun séreignasparnaðar inn á húsnæðislán. „Við erum almennt á þeirri skoðun að fyrir fyrstu kaupendur sé þetta gríðarlega mikilvægt, en við höfum velt því fyrir okkur þegar fólk er komið í seinni eignir, kannski komið á miðjan aldur, hvort þetta sé besta leiðin til að styðja við húsnæðismarkað,“ segir Kristrún. Varðandi viðmið Seðlabankans um greiðslumat segir Kristrún að ríkisstjórnin þurfi að sýna Seðlabankanum að hún ætli að grípa til aðgerða sem draga úr þenslu svo honum verði kleift að breyta reglum. „Það er ekki sanngjarnt að til að minnka umsvifin á markaðnum sé þrengt að þeim sem eiga minnst.“ Boða frekari gjöld á ferðaþjónustuna Kristrún segir að til standi að fara í aðgangsstýringu á ferðamannastöðum. Hún verði stýringartól en líka tekjulind til að eiga fyrir innviðum og styrkja þá. Spurð út í gjaldtöku á bílastæðum við vinsæla ferðamannastaði, sem mikið hefur verið fjallað um á síðustu vikum, segir hún að í því samhengi megi ræða fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar í auðlindagjöldum og aðgangsstýringu. „Við viljum til dæmis á ferðamannastöðum að ferðamenn greiði við að heimsækja landið, vegna þess að það er kostnaður sem fylgir þeim þótt þeir komi með gjaldeyri til landsins.“ Varðandi gjaldtöku við bílastæði sé gríðarlega nauðsynlegt að slík neytendamál séu gagnsæ. Hægt er að hlusta á viðtalið í heild sinni í spilaranum ofar í fréttinni. Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Samfylkingin Reykjavík síðdegis Bylgjan Alþingi Fjármál heimilisins Mest lesið Kókaínkóngur handtekinn á Spáni Erlent Eldur í ökutæki í Bríetartúni Innlent Sonur Beckham sviptur ökuréttindum Erlent Kallar nú sjálfur eftir birtingu Epstein-skjalanna Erlent Játuðu morð á almennum borgurum en voru aldrei sóttir til saka Erlent „Þar erum við eftirbátar nágrannaþjóðanna“ Innlent Loftslagskvíði geti ýtt undir fíkniefnaneyslu Erlent Hækka viðbúnaðarstigið í Bretlandi Erlent Lenti utan vegar vestan við Grundarfjörð Innlent Segir forsetann tala fyrir einangrun Innlent Fleiri fréttir Eldur í ökutæki í Bríetartúni „Þar erum við eftirbátar nágrannaþjóðanna“ Börn sækist í bækur á ensku Minntust þeirra sem hafa látist í umferðinni 70 ára afmæli Tónlistarskóla Árnesinga fagnað Bílbelti bjarga mannslífum og stafrænt kynferðisofbeldi færist í aukana Lenti utan vegar vestan við Grundarfjörð Verði að tryggja að á íslensku megi alltaf finna svar Dröfn og Samtökin ’78 verðlaunuð á degi íslenskrar tungu „Unga fólkið okkar er umkringt efni á ensku“ Beltunum að þakka að bræðurnir séu enn á lífi Keldnakirkja á Keldum er 150 ára Telur bílbeltið hafa bjargað lífi sínu Hvaða oddviti er duglegastur að mæta? Yfir helmingur þeirra sem lést í bílslysi innanbæjar beltislaus Telja íslenskuna geta horfið með einni kynslóð Evrópumál, lánakjör og baráttan fyrir íslenskri tungu í stafrænum heimi Lögregla leysti upp unglingapartý í Árbæ Ekkert „en“ á eftir því að beita maka sinn ofbeldi Lögreglumenn náðu stjörnuhrapi á eftirlitsmyndavél Ræðst í úttekt á bókamarkaðnum „Nú ætla menn að kollvarpa þessu kerfi, fyrir hvað?“ Flugvél lenti í Keflavík vegna bilunar Glæsilegir forystuhrútar á Syðra – Velli í Flóa Áköf undirskriftakeppni hafin vegna jarðganga Tryggja þurfi að ráðamenn hlaupi ekki í störf hjá ESB Vara við mögulegri glerhálku í kvöld „Kerfinu kollvarpað“, jólabókaflóð og forystusauðir Höfðu eftirlit með fangageymslu lögreglu Sakar kaupendur um að hafa aldrei greitt fyrir veitingastaðina Sjá meira
„Þetta er fólksfjölgun sem hefur hvergi sést í hinum vestræna heimi. Við erum langt, langt umfram það sem nágrannalöndin okkar eru að sjá.“ „Stór partur af því er atvinnustefnan hérna, hvaða störf við erum að skapa og hvernig við erum að búa til hagvöxt. Þess vegna erum við búin að hrinda af stað verkefni til að móta atvinnustefnu, til þess að við fáum háframleiðnistörf með minni þrýstingi á húsnæðismarkaðinn,“ sagði Kristrún, en hún svaraði spurningum hlustenda í beinni í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Spurð út í erfiðan húsnæðismarkað á Íslandi sagði hún að fólksfjölgun hefði haft mikil eftirspurnaráhrif, en einnig þyrfti að gera fleiri hluti eins og að taka á svokallaðri fjárfestingarvæðingu húsnæðismarkaðarins. Airbnb frumvarp í haust „Það á ekki að vera ofboðslega arðbært að eiga margar fasteignir. Þú átt frekar að vera fjárfesta í einhverju sem stækkar kökuna hérna, einhverjum fyrirtækjum, sem búa til eitthvað.“ „Það er ákveðin fjárfestingarvæðing sem hefur átt sér stað og við erum að taka á þessu,“ segir Kristrún. Frumvarp verði lagt fram strax í september sem snýr að hertri löggjöf varðandi skammtímaútleigu fasteigna, sem hún segir of umfangsmikla á fasteignamarkaði hérlendis. Myndi vilja sjá lægri vexti Kristrún segir að ríkisstjórnin þurfi að bera ábyrgð á því sem snýr að henni, og hún hafi ráðist í aðhalds- og tiltektarprógram sem eigi að skila yfir hundrað milljörðum á kjörtímabilinu. „Ef við þurfum að gera meira hraðar, þá gerum við meira hraðar, og ég ætla ekki að benda fingri á aðra.“ Hvers vegna lækka ekki vextir miðað við þessar aðgerðir hingað til? „Ég er ekki með öll svörin við því. Það er þannig, og mér finnst allt í lagi að halda því til haga að frá því boðað var til kosninga hafa vextir lækkað um eitt og hálft prósent ... Ég myndi auðvitað vilja sjá lægri vexti, við höfum alveg séð verðbólguna fara minnkandi, en hún er treg á síðustu metrunum.“ „Ef að þenslan er að koma frá ríkinu þurfum við að grípa til frekari aðgerða og við erum alveg tilbúin í það,“ segir Kristrún. Ráðstöfun séreignasparnaðar tímabundin ráðstöfun „Leggja af og ekki leggja af. Það þarf að taka sjálfstæða ákvörðun um að endurnýja það. Þetta var tímabundin ráðstöfun, sem var ákveðin á sínum tíma, til dæmis eftir stóru leiðréttinguna, sælla minninga,“ sagði Kristrún, spurð út í breytingar sem fyrirhugaðar eru á ráðstöfun séreignasparnaðar inn á húsnæðislán. „Við erum almennt á þeirri skoðun að fyrir fyrstu kaupendur sé þetta gríðarlega mikilvægt, en við höfum velt því fyrir okkur þegar fólk er komið í seinni eignir, kannski komið á miðjan aldur, hvort þetta sé besta leiðin til að styðja við húsnæðismarkað,“ segir Kristrún. Varðandi viðmið Seðlabankans um greiðslumat segir Kristrún að ríkisstjórnin þurfi að sýna Seðlabankanum að hún ætli að grípa til aðgerða sem draga úr þenslu svo honum verði kleift að breyta reglum. „Það er ekki sanngjarnt að til að minnka umsvifin á markaðnum sé þrengt að þeim sem eiga minnst.“ Boða frekari gjöld á ferðaþjónustuna Kristrún segir að til standi að fara í aðgangsstýringu á ferðamannastöðum. Hún verði stýringartól en líka tekjulind til að eiga fyrir innviðum og styrkja þá. Spurð út í gjaldtöku á bílastæðum við vinsæla ferðamannastaði, sem mikið hefur verið fjallað um á síðustu vikum, segir hún að í því samhengi megi ræða fyrirætlanir ríkisstjórnarinnar í auðlindagjöldum og aðgangsstýringu. „Við viljum til dæmis á ferðamannastöðum að ferðamenn greiði við að heimsækja landið, vegna þess að það er kostnaður sem fylgir þeim þótt þeir komi með gjaldeyri til landsins.“ Varðandi gjaldtöku við bílastæði sé gríðarlega nauðsynlegt að slík neytendamál séu gagnsæ. Hægt er að hlusta á viðtalið í heild sinni í spilaranum ofar í fréttinni.
Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur Samfylkingin Reykjavík síðdegis Bylgjan Alþingi Fjármál heimilisins Mest lesið Kókaínkóngur handtekinn á Spáni Erlent Eldur í ökutæki í Bríetartúni Innlent Sonur Beckham sviptur ökuréttindum Erlent Kallar nú sjálfur eftir birtingu Epstein-skjalanna Erlent Játuðu morð á almennum borgurum en voru aldrei sóttir til saka Erlent „Þar erum við eftirbátar nágrannaþjóðanna“ Innlent Loftslagskvíði geti ýtt undir fíkniefnaneyslu Erlent Hækka viðbúnaðarstigið í Bretlandi Erlent Lenti utan vegar vestan við Grundarfjörð Innlent Segir forsetann tala fyrir einangrun Innlent Fleiri fréttir Eldur í ökutæki í Bríetartúni „Þar erum við eftirbátar nágrannaþjóðanna“ Börn sækist í bækur á ensku Minntust þeirra sem hafa látist í umferðinni 70 ára afmæli Tónlistarskóla Árnesinga fagnað Bílbelti bjarga mannslífum og stafrænt kynferðisofbeldi færist í aukana Lenti utan vegar vestan við Grundarfjörð Verði að tryggja að á íslensku megi alltaf finna svar Dröfn og Samtökin ’78 verðlaunuð á degi íslenskrar tungu „Unga fólkið okkar er umkringt efni á ensku“ Beltunum að þakka að bræðurnir séu enn á lífi Keldnakirkja á Keldum er 150 ára Telur bílbeltið hafa bjargað lífi sínu Hvaða oddviti er duglegastur að mæta? Yfir helmingur þeirra sem lést í bílslysi innanbæjar beltislaus Telja íslenskuna geta horfið með einni kynslóð Evrópumál, lánakjör og baráttan fyrir íslenskri tungu í stafrænum heimi Lögregla leysti upp unglingapartý í Árbæ Ekkert „en“ á eftir því að beita maka sinn ofbeldi Lögreglumenn náðu stjörnuhrapi á eftirlitsmyndavél Ræðst í úttekt á bókamarkaðnum „Nú ætla menn að kollvarpa þessu kerfi, fyrir hvað?“ Flugvél lenti í Keflavík vegna bilunar Glæsilegir forystuhrútar á Syðra – Velli í Flóa Áköf undirskriftakeppni hafin vegna jarðganga Tryggja þurfi að ráðamenn hlaupi ekki í störf hjá ESB Vara við mögulegri glerhálku í kvöld „Kerfinu kollvarpað“, jólabókaflóð og forystusauðir Höfðu eftirlit með fangageymslu lögreglu Sakar kaupendur um að hafa aldrei greitt fyrir veitingastaðina Sjá meira