Kynfræðsla ekki endilega forgangsatriði í fermingarfræðslu Lovísa Arnardóttir skrifar 21. október 2025 23:30 Grétar Halldór Gunnarsson er prestur í Kópavogskirkju. Aðsend Grétar Halldór Gunnarsson prestur í Kópavogskirkju segir kynfræðslu geta verið hluta af fermingarfræðslu, en þó ekki með þeim hætti sem hún var í Glerárkirkju á Akureyri í höndum Siggu Daggar. Í forgangi í fermingarfræðslu eigi að vera fræðsla um grundvallargildi trúarinnar. Mikið hefur verið fjallað um það síðustu daga hvort að kynfræðsla eigi heima í fermingarfræðslu eftir að faðir tók barn sitt úr fermingarfræðslu í Glerárkirkju á Akureyri eftir að barnið fékk kynfræðslu frá Siggu Dögg kynfræðingi. „Við eigum fullt í fangi með að láta þau fá og vita grundvallaratriði trúarinnar,“ segir Grétar Halldór sem ræddi málið í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Hann segir börn yfirleitt spennt að koma í fermingarfræðslu og þau séu jákvæð til trúarinnar og Guðs en mörg þeirra kunni ekki Faðirvorið og því sé nóg að gera í fræðslunni við að skoða grundvallaratriði trúarinnar. „Þegar kemur að kynfræðslu. Kynlíf er rosalega stór þáttur af manneskjunni og veruleika manneskjunnar og viðkvæmur þáttur,“ segir Grétar. Hann tekur undir orð Hildar Eirar Bolladóttur, prests við Akureyrarkirkju, sem sagði Siggu Dögg liggja á hjarta að afnema skömm. Að vilji Siggu Daggar væri að unglingar upplifi að það sé eðlilegt að vera kynvera. Grétar segist geta tekið undir þetta. „Um leið og það er satt að skömm getur verið óheilnæm, þá er það líka satt á sama tíma að við viljum ekki vera skammlaust samfélagið,“ segir hann og að skömmin sé gagnleg þegar fólk gerir eitthvað sem er ekki rétt eða gott. Freud hafi til dæmis sagt að skömmin væri uppspretta siðmenningar, til að skynja hvað er rétt og rangt. Sumt eigi að valda skömm „Í samhengi kynlífs þá eru hlutir sem valda skömm, sumir óheilnæmri skömm og það eru hlutir, við verðum að halda því til haga, sem við viljum að valdi skömm. Eins óþægilegt og það er að segja það, og enginn vill heyra það.“ Það snúi til dæmis að því hvað sé gert og hvernig það sé gert. Hann segir það í grunninn snúast um forgangsröðun spurður að því hvort að kynfræðsla eigi heima í fermingarfræðslu. Hann segir presta aðeins fá takmarkaðan tíma með börnunum og honum verði að verja vel til að fræða um trúna og grundvallaratriði hennar. Þá segir hann það vafasamt, ef rétt er, að vera með fullyrðingar um helgar persónur biblíusagnanna, Jesú og svo kynlíf þeirra. „Sem enginn grundvöllur er fyrir. Þar berum við ábyrgð sem leiðum fræðslu í kirkjulegu samhengi,“ segir hann og að enginn grundvöllur sé utan eða innan ritninganna, eða sögulegar heimildir, til að vera með slíkar fullyrðingar. „Það er þess vegna líka eitthvað sem við myndum þurfa að passa.“ Hann segir dæmi um að fjallað hafi verið um annað en trú í fermingarfræðslu, eins og jákvæða sjálfsmynd, en það hafi þó ekki verið gert í Kópavogskirkju. Hann segir aftur það skipta máli í þessari umræðu hvort það sé tilefni fyrir fermingarfræðara að útvista sínum tíma í fræðslu til annarra til að fjalla um eitthvað sem ekki tengist trúnni. „Við höfum margt og ýmislegt um góða sjálfsmynd að segja, á grundvelli þess hvernig Kristur mætir fólki í guðspjöllunum til dæmis.“ Kynfræðsla ekki í forgangi Hann segir það ekki í forgangi að fjalla um kynfræðslu í fermingarfræðslu og að ef kynfræðsla væri í fermingarfræðslu ætti hún ekki að fara fram með þeim hætti sem hún fór fram hjá Siggu Dögg. „Það skiptir rosa miklu máli. Hvað, hvernig, hvar, hver er að kenna hvað, hvað er viðkomandi að kenna. Það segir sig sjálft.“ Hann segir umfjöllunarefnið viðkvæmt og það gera það flókið innan kirkjunnar. Innan kirkjunnar sé deigla og deildar meiningar um það sem eigi að kenna, hvernig og hvar fræðslan eigi að fara fram. Akureyri Þjóðkirkjan Reykjavík síðdegis Börn og uppeldi Fermingar Kynlíf Mest lesið Hættir á Spotify: „Ég er frjáls!“ Innlent „Mér brá við að sjá þessa tölu“ Innlent „Brast eitthvað innra með mér og ég sá að ekki var allt með felldu“ Innlent MAST búið að snúa hnífnum Innlent Karlmaður handtekinn í tengslum við mannslát Innlent Þórunn biðst afsökunar: „Bara mannleg eins og annað fólk“ Innlent Hiti gæti náð upp undir 10 gráður Veður „Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk“ Innlent Þakkar fyrir að hafa ekki verið búinn að rýja kindurnar Innlent Skólp og klór frá Hveragerði gerir Ölfusingum lífið leitt Innlent Fleiri fréttir Sonur Ölmu Möller íhugar framboð Gefa út litlausa viðvörun Karlmaður handtekinn í tengslum við mannslát Vonast til að opna nýtt Konukot sem fyrst Ekki markmiðið að takmarka aðgengi fjölmiðla Óvænt breyting hækkaði lyfin um tugi þúsunda „Mér brá við að sjá þessa tölu“ Alltaf ljóst að Flokkur fólksins væri veiki hlekkurinn Hættir á Spotify: „Ég er frjáls!“ Reiknað með fjölmenni á jólamarkaði á Flúðum í dag Þórunn biðst afsökunar: „Bara mannleg eins og annað fólk“ Forseti Alþingis tjáir sig um ummælin umdeildu Fjárlög afgreidd fyrir hlæjandi þingsal Vakna seinast en vilja mest morgunbirtu Gripinn á 130 á 80-götu Með hamagang á hóteli og kastaði innanstokksmunum „Brast eitthvað innra með mér og ég sá að ekki var allt með felldu“ Skólp og klór frá Hveragerði gerir Ölfusingum lífið leitt MAST búið að snúa hnífnum Spennandi að sjá hvernig borgin bregst við Þakkar fyrir að hafa ekki verið búinn að rýja kindurnar „Ég vísa ekki beint í þessa skýrslu“ Glæpastarfsemi á Íslandi orðin jafn mikil og á Norðurlöndum „Aldrei heyrt aðra eins fjarstæðu á ævi minni“ Tvö prósent vilja Heiðu sem borgarstjóra Brostnar forsendur, ný könnun og fyrrverandi nýnasisti „Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk“ Skólameistarinn á Egilsstöðum næstur í röðinni Forsendur séu brostnar vegna játningar ráðherra „Það er verið að setja Austurland í frost“ Sjá meira
Mikið hefur verið fjallað um það síðustu daga hvort að kynfræðsla eigi heima í fermingarfræðslu eftir að faðir tók barn sitt úr fermingarfræðslu í Glerárkirkju á Akureyri eftir að barnið fékk kynfræðslu frá Siggu Dögg kynfræðingi. „Við eigum fullt í fangi með að láta þau fá og vita grundvallaratriði trúarinnar,“ segir Grétar Halldór sem ræddi málið í Reykjavík síðdegis á Bylgjunni í dag. Hann segir börn yfirleitt spennt að koma í fermingarfræðslu og þau séu jákvæð til trúarinnar og Guðs en mörg þeirra kunni ekki Faðirvorið og því sé nóg að gera í fræðslunni við að skoða grundvallaratriði trúarinnar. „Þegar kemur að kynfræðslu. Kynlíf er rosalega stór þáttur af manneskjunni og veruleika manneskjunnar og viðkvæmur þáttur,“ segir Grétar. Hann tekur undir orð Hildar Eirar Bolladóttur, prests við Akureyrarkirkju, sem sagði Siggu Dögg liggja á hjarta að afnema skömm. Að vilji Siggu Daggar væri að unglingar upplifi að það sé eðlilegt að vera kynvera. Grétar segist geta tekið undir þetta. „Um leið og það er satt að skömm getur verið óheilnæm, þá er það líka satt á sama tíma að við viljum ekki vera skammlaust samfélagið,“ segir hann og að skömmin sé gagnleg þegar fólk gerir eitthvað sem er ekki rétt eða gott. Freud hafi til dæmis sagt að skömmin væri uppspretta siðmenningar, til að skynja hvað er rétt og rangt. Sumt eigi að valda skömm „Í samhengi kynlífs þá eru hlutir sem valda skömm, sumir óheilnæmri skömm og það eru hlutir, við verðum að halda því til haga, sem við viljum að valdi skömm. Eins óþægilegt og það er að segja það, og enginn vill heyra það.“ Það snúi til dæmis að því hvað sé gert og hvernig það sé gert. Hann segir það í grunninn snúast um forgangsröðun spurður að því hvort að kynfræðsla eigi heima í fermingarfræðslu. Hann segir presta aðeins fá takmarkaðan tíma með börnunum og honum verði að verja vel til að fræða um trúna og grundvallaratriði hennar. Þá segir hann það vafasamt, ef rétt er, að vera með fullyrðingar um helgar persónur biblíusagnanna, Jesú og svo kynlíf þeirra. „Sem enginn grundvöllur er fyrir. Þar berum við ábyrgð sem leiðum fræðslu í kirkjulegu samhengi,“ segir hann og að enginn grundvöllur sé utan eða innan ritninganna, eða sögulegar heimildir, til að vera með slíkar fullyrðingar. „Það er þess vegna líka eitthvað sem við myndum þurfa að passa.“ Hann segir dæmi um að fjallað hafi verið um annað en trú í fermingarfræðslu, eins og jákvæða sjálfsmynd, en það hafi þó ekki verið gert í Kópavogskirkju. Hann segir aftur það skipta máli í þessari umræðu hvort það sé tilefni fyrir fermingarfræðara að útvista sínum tíma í fræðslu til annarra til að fjalla um eitthvað sem ekki tengist trúnni. „Við höfum margt og ýmislegt um góða sjálfsmynd að segja, á grundvelli þess hvernig Kristur mætir fólki í guðspjöllunum til dæmis.“ Kynfræðsla ekki í forgangi Hann segir það ekki í forgangi að fjalla um kynfræðslu í fermingarfræðslu og að ef kynfræðsla væri í fermingarfræðslu ætti hún ekki að fara fram með þeim hætti sem hún fór fram hjá Siggu Dögg. „Það skiptir rosa miklu máli. Hvað, hvernig, hvar, hver er að kenna hvað, hvað er viðkomandi að kenna. Það segir sig sjálft.“ Hann segir umfjöllunarefnið viðkvæmt og það gera það flókið innan kirkjunnar. Innan kirkjunnar sé deigla og deildar meiningar um það sem eigi að kenna, hvernig og hvar fræðslan eigi að fara fram.
Akureyri Þjóðkirkjan Reykjavík síðdegis Börn og uppeldi Fermingar Kynlíf Mest lesið Hættir á Spotify: „Ég er frjáls!“ Innlent „Mér brá við að sjá þessa tölu“ Innlent „Brast eitthvað innra með mér og ég sá að ekki var allt með felldu“ Innlent MAST búið að snúa hnífnum Innlent Karlmaður handtekinn í tengslum við mannslát Innlent Þórunn biðst afsökunar: „Bara mannleg eins og annað fólk“ Innlent Hiti gæti náð upp undir 10 gráður Veður „Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk“ Innlent Þakkar fyrir að hafa ekki verið búinn að rýja kindurnar Innlent Skólp og klór frá Hveragerði gerir Ölfusingum lífið leitt Innlent Fleiri fréttir Sonur Ölmu Möller íhugar framboð Gefa út litlausa viðvörun Karlmaður handtekinn í tengslum við mannslát Vonast til að opna nýtt Konukot sem fyrst Ekki markmiðið að takmarka aðgengi fjölmiðla Óvænt breyting hækkaði lyfin um tugi þúsunda „Mér brá við að sjá þessa tölu“ Alltaf ljóst að Flokkur fólksins væri veiki hlekkurinn Hættir á Spotify: „Ég er frjáls!“ Reiknað með fjölmenni á jólamarkaði á Flúðum í dag Þórunn biðst afsökunar: „Bara mannleg eins og annað fólk“ Forseti Alþingis tjáir sig um ummælin umdeildu Fjárlög afgreidd fyrir hlæjandi þingsal Vakna seinast en vilja mest morgunbirtu Gripinn á 130 á 80-götu Með hamagang á hóteli og kastaði innanstokksmunum „Brast eitthvað innra með mér og ég sá að ekki var allt með felldu“ Skólp og klór frá Hveragerði gerir Ölfusingum lífið leitt MAST búið að snúa hnífnum Spennandi að sjá hvernig borgin bregst við Þakkar fyrir að hafa ekki verið búinn að rýja kindurnar „Ég vísa ekki beint í þessa skýrslu“ Glæpastarfsemi á Íslandi orðin jafn mikil og á Norðurlöndum „Aldrei heyrt aðra eins fjarstæðu á ævi minni“ Tvö prósent vilja Heiðu sem borgarstjóra Brostnar forsendur, ný könnun og fyrrverandi nýnasisti „Djöfulsins, helvítis, andskotans pakk“ Skólameistarinn á Egilsstöðum næstur í röðinni Forsendur séu brostnar vegna játningar ráðherra „Það er verið að setja Austurland í frost“ Sjá meira