Stjórnlaus græðgi bankanna 15. nóvember 2005 22:24 Að mála skrattann á vegg er háttur þeirra sem ávallt sjá hið versta mögulega í öllum aðstæðum og kemur manni orðtak þetta gjarnan í hug þessa dagana þegar einatt er verið að lýsa þeirri ágætu stöðu sem við Íslendingar höfum í efnahagsmálum sem hreinum hörmungum og virðast þá margir tilbúnir að leggjast á árina, e.t.v í þeirri trú að eitthvað gagn megi af því hafa persónulega. Þannig er þingmaðurinn Steingrímur J. Sigfússon sífellt galandi af sínum fjóshaug og með mikum ólíkindum hvað sá maður kemst upp með bullið sitt gagnrýnislaust, þó var þetta ráðherra eitt sinn og þingmaður um árabil og líklega Íslandsmeistari í lýðskrumi alla ævi. Steingrímur hefur haft vanlíðan mikla vegna hærra verðs á fasteignamarkaði höfuðborgarsvæðis undanfarið og ersjálfsagt líka ósáttur við hlut Þórshafnar á Langanesi þar. En nú eru bankarnir að bætast í hóp skrattamálara og ljóst að blásið skal til sóknar og hagnaður bankanna af fasteignalánum talaður upp í stjarnfræðilegar hæðir með vaxtahækkun og er hann þó ekki lítill fyrir. Íslensku bankarnir fjármagna fasteignaútlán sín á alþjóðlegum fjármagnsmörkuðum þar sem um langan tíma hefur ríkt góðæri með miklu framboði fjár á ótrúlega góðum kjörum, sérstaklega það fé sem traustir bankar sækja til að endurlána með fasteignaveðum. Þarna verða íslensku bankarnir sér úti um ævintýralegan hagnað af gengismun og vaxtamun með sínu 4,15 % vaxtaokri ofan á verðtryggingu en þó virðist sem ekki þyki þeim nóg. Þetta er þeim mun leiðinlegra í ljósi þess að undanfarin ár hefur oft verið gaman og spennandi að fylgjast með viðskiptum íslenskra bankamanna á erlendri grundu og stundum jafnvel vottar fyrir einskonar "sko strákana okkar" tilfinningu þegar landanum finnst hann sjá glæsileg tilþrif þeirra á hinum þróuðu og gamalreyndu mörkuðum Evrópu þar sem tækifærin koma varla fyrirhafnarlaust upp, heldur þarf að hafa fyrir þeim í harðvítugri samkeppni við öflugar fjámálastofnanir. Nú væri gaman að þessir sömu bankar færu að sýna einhver merki þess að um samkeppni þeirra í millum sé að ræða hérlendis líka en hingað til hafa slík merki verið nákvæmlega engin. Þvert á móti skirrast þeir ekki við að halda úti með sameiginlegum fjárframlögum sérstökum áróðursmanni sem hefur það hlutverk að berja á þeirra eina samkeppnisaðila, Íbúðalánasjóði, sem þó er bundin í báða skó af fáránlegum og úreltum reglum um framkvæmd skuldabréafaútboða sinna, þannig að bankarnir hafa þar í raun tögl og hagldir og hindra sjóðinn í því að lækka vexti og þar með kostnað almennings. Íbúðalánasjóður getur ekki nýtt sér þau góðu kjör sem í boði eru á alþjóðamarkaði en er skyldaður til skuldabréfaútgáfu í ísl. krónum. Almenningur ætti að standa með Íbúðalánasjóði og gera þingmönnum ljósan þann vilja að sjóðurinn verði efldur og honum gert kleift að sækja sér milliliðalaust aukið fjármagn á erlenda fjármagnsmarkaði. Þá myndum við sjá hér umsvifalaust verulega lækkun á langtíma vaxtakostnaði, ekki hækkun eins og bankar eru að reyna að telja okkur trú um að sé nauðsynleg. Bankarnir munu hinsvegar beita þeirri aðferð að dúndra góðum stafla af bréfum á á markaðinn á krítískum tímapunkti þegar útboð er framundan hjá Íbúðalánasjóði og spenna ávöxtunarkröfuna þannig upp og gera svo sjóðnum eitthvert okurtilboðið í framhaldinu. Mér verður ávallt minnisstætt viðtal við aldraða gyðingakonu sem lifði af vistina í útrýmingarbúðum nasista vegna hæfileika sinna í fiðluleik, kunnátta hennar varð til þess að hún hafði stöðu í hljómsveit skipaðri föngum sem hinir æðri foringjar höfðu til að stytta sér stundir að kvöldlagi. Konunni fannst merkilegt að upplifa viðkvæmni og gleði fantana er þeir hlýddu á hljóðfæraleikinn en höfðu þó staðið blóðugir uppí háls að murka lífið úr bræðrum og systrum hljóðfæraleikaranna sama dag og hafði konan á orði að engu væri líkara en menn þessir hefðu tvö svo aðskilin heilahvel að engin boð færu þar á milli og hefði annað hvelið slíka aðdáun og gleði af tónlist og spilamennsku gyðinga að oft felldu þeir tár við að hlusta en hitt hvelið ekkert nema fullkomið hatur gagnvart þeim. Við viðskiptavinir bankanna hér á eyjunni, verðum að trúa því og treysta að stjórnendur þeirra gangi ekki til leiks með tvö aðskilin heilahvel þar sem annað er siðfágað og vel að sér um allar reglur hins frjálsa samkeppnismarkaðar og haft til utanlandsbrúks en hitt hvelið úr gamaldags olíusamráði og notað hér innanlands. Athafnir og málflutningur bankanna að undanförnu hefur hinsvegar því miður verið með þeim hætti að varla nokkur maður kærir sig um að það aðhald sem Íbúðalánasjóður þó veitir verði frá þeim tekið. Einkavæðing íslenkra banka var löngu tímabær uppstokkun og þeim mun lakara yrði að sjá stjórnendur þeirra falla fyrir stjórnlausri græðgi sem óhjákvæmilega mun kosta þá tryggð og traust viðskiptavina á sama hátt og olíufélögin fengu að reyna um árið.Kristjón Másson Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Silfur Egils Silfur-Bréf Skoðanir Mest lesið Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir Skoðun Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Stórnotendur eru kjölfestan í íslenska raforkukerfinu Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Ert þú í góðu netsambandi? Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Evrópa og myrkrið framundan Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Heilræði fyrir Nýhaldið Sigmundur Davíð Gunnlaugsson skrifar Skoðun Glútenlaust gull á grillið Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kaupin á eyrinni Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Lokunaruppboð í Kauphöllinni Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Ferðatryggingar og val á kreditkorti Svandís Edda Hólm Jónudóttir skrifar Skoðun Af hverju að byggja Coda Terminal? Ólafur Elínarson,Sandra Ósk Snæbjörnsdóttir skrifar Skoðun Hljóð úr horni Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun ESB fyrir almenning Oddný G. Harðardóttir skrifar Skoðun Strámaðurinn mikli Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Árið er 2024 Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Samkeppni í nýju ljósi Páll Hermannsson skrifar Skoðun Það er verið að grafa dýpri fátæktargjá Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun „Hæ ástin, þarf að millifæra, getur þú samþykkt beiðnina?“ Heiðrún Jónsdóttir skrifar Skoðun Algeng þvæla um Evrópusambandið Jón Frímann Jónsson skrifar Skoðun Stundum hefur Gunnar Smári rétt fyrir sér Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Hamingjan grundvallast á gæðum hugsananna Árni Már Jensson skrifar Skoðun Hátt reitt til höggs Hjálmar Jónsson skrifar Skoðun Brennt barn forðast eldinn Hrefna Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Varnir gegn gagnagíslatökum Unnur Kristín Sveinbjarnardóttir skrifar Skoðun Uppbygging almannahagsmuna á Íslandi Hlynur Már Vilhjálmsson skrifar Skoðun Málað sig út í horn Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Sjá meira
Að mála skrattann á vegg er háttur þeirra sem ávallt sjá hið versta mögulega í öllum aðstæðum og kemur manni orðtak þetta gjarnan í hug þessa dagana þegar einatt er verið að lýsa þeirri ágætu stöðu sem við Íslendingar höfum í efnahagsmálum sem hreinum hörmungum og virðast þá margir tilbúnir að leggjast á árina, e.t.v í þeirri trú að eitthvað gagn megi af því hafa persónulega. Þannig er þingmaðurinn Steingrímur J. Sigfússon sífellt galandi af sínum fjóshaug og með mikum ólíkindum hvað sá maður kemst upp með bullið sitt gagnrýnislaust, þó var þetta ráðherra eitt sinn og þingmaður um árabil og líklega Íslandsmeistari í lýðskrumi alla ævi. Steingrímur hefur haft vanlíðan mikla vegna hærra verðs á fasteignamarkaði höfuðborgarsvæðis undanfarið og ersjálfsagt líka ósáttur við hlut Þórshafnar á Langanesi þar. En nú eru bankarnir að bætast í hóp skrattamálara og ljóst að blásið skal til sóknar og hagnaður bankanna af fasteignalánum talaður upp í stjarnfræðilegar hæðir með vaxtahækkun og er hann þó ekki lítill fyrir. Íslensku bankarnir fjármagna fasteignaútlán sín á alþjóðlegum fjármagnsmörkuðum þar sem um langan tíma hefur ríkt góðæri með miklu framboði fjár á ótrúlega góðum kjörum, sérstaklega það fé sem traustir bankar sækja til að endurlána með fasteignaveðum. Þarna verða íslensku bankarnir sér úti um ævintýralegan hagnað af gengismun og vaxtamun með sínu 4,15 % vaxtaokri ofan á verðtryggingu en þó virðist sem ekki þyki þeim nóg. Þetta er þeim mun leiðinlegra í ljósi þess að undanfarin ár hefur oft verið gaman og spennandi að fylgjast með viðskiptum íslenskra bankamanna á erlendri grundu og stundum jafnvel vottar fyrir einskonar "sko strákana okkar" tilfinningu þegar landanum finnst hann sjá glæsileg tilþrif þeirra á hinum þróuðu og gamalreyndu mörkuðum Evrópu þar sem tækifærin koma varla fyrirhafnarlaust upp, heldur þarf að hafa fyrir þeim í harðvítugri samkeppni við öflugar fjámálastofnanir. Nú væri gaman að þessir sömu bankar færu að sýna einhver merki þess að um samkeppni þeirra í millum sé að ræða hérlendis líka en hingað til hafa slík merki verið nákvæmlega engin. Þvert á móti skirrast þeir ekki við að halda úti með sameiginlegum fjárframlögum sérstökum áróðursmanni sem hefur það hlutverk að berja á þeirra eina samkeppnisaðila, Íbúðalánasjóði, sem þó er bundin í báða skó af fáránlegum og úreltum reglum um framkvæmd skuldabréafaútboða sinna, þannig að bankarnir hafa þar í raun tögl og hagldir og hindra sjóðinn í því að lækka vexti og þar með kostnað almennings. Íbúðalánasjóður getur ekki nýtt sér þau góðu kjör sem í boði eru á alþjóðamarkaði en er skyldaður til skuldabréfaútgáfu í ísl. krónum. Almenningur ætti að standa með Íbúðalánasjóði og gera þingmönnum ljósan þann vilja að sjóðurinn verði efldur og honum gert kleift að sækja sér milliliðalaust aukið fjármagn á erlenda fjármagnsmarkaði. Þá myndum við sjá hér umsvifalaust verulega lækkun á langtíma vaxtakostnaði, ekki hækkun eins og bankar eru að reyna að telja okkur trú um að sé nauðsynleg. Bankarnir munu hinsvegar beita þeirri aðferð að dúndra góðum stafla af bréfum á á markaðinn á krítískum tímapunkti þegar útboð er framundan hjá Íbúðalánasjóði og spenna ávöxtunarkröfuna þannig upp og gera svo sjóðnum eitthvert okurtilboðið í framhaldinu. Mér verður ávallt minnisstætt viðtal við aldraða gyðingakonu sem lifði af vistina í útrýmingarbúðum nasista vegna hæfileika sinna í fiðluleik, kunnátta hennar varð til þess að hún hafði stöðu í hljómsveit skipaðri föngum sem hinir æðri foringjar höfðu til að stytta sér stundir að kvöldlagi. Konunni fannst merkilegt að upplifa viðkvæmni og gleði fantana er þeir hlýddu á hljóðfæraleikinn en höfðu þó staðið blóðugir uppí háls að murka lífið úr bræðrum og systrum hljóðfæraleikaranna sama dag og hafði konan á orði að engu væri líkara en menn þessir hefðu tvö svo aðskilin heilahvel að engin boð færu þar á milli og hefði annað hvelið slíka aðdáun og gleði af tónlist og spilamennsku gyðinga að oft felldu þeir tár við að hlusta en hitt hvelið ekkert nema fullkomið hatur gagnvart þeim. Við viðskiptavinir bankanna hér á eyjunni, verðum að trúa því og treysta að stjórnendur þeirra gangi ekki til leiks með tvö aðskilin heilahvel þar sem annað er siðfágað og vel að sér um allar reglur hins frjálsa samkeppnismarkaðar og haft til utanlandsbrúks en hitt hvelið úr gamaldags olíusamráði og notað hér innanlands. Athafnir og málflutningur bankanna að undanförnu hefur hinsvegar því miður verið með þeim hætti að varla nokkur maður kærir sig um að það aðhald sem Íbúðalánasjóður þó veitir verði frá þeim tekið. Einkavæðing íslenkra banka var löngu tímabær uppstokkun og þeim mun lakara yrði að sjá stjórnendur þeirra falla fyrir stjórnlausri græðgi sem óhjákvæmilega mun kosta þá tryggð og traust viðskiptavina á sama hátt og olíufélögin fengu að reyna um árið.Kristjón Másson
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun
Skoðun Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Viðreisn mun leggja fram tillögu um íbúakosningu um Coda Terminal verkefnið í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun