Fagleg íslensk leyniþjónusta 4. janúar 2007 18:28 Ein af leyniskýrslunum sem Stöð 2 fékk afhentar. Stöð 2 Samkvæmt leyniskjölum, sem Stöð 2 fékk aðgang að í krafti upplýsingalaga, virðist náið samstarf hafa verið á milli íslensku öryggisþjónustunnar og leyniþjónustu bandaríska flotans undir lok sjöunda áratugarins, þegar fullvíst er talið að víðtækar fjarskiptanjósnir hafi verið stundaðar í sovéska sendiráðinu. Í einu þessara skjala hæla bandarískir leyniþjónustumenn íslenskum kollegum sínum í hástert fyrir fagmennsku. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 um málið. Skjölin fengust eftir mikla eftirgangsmuni og eftirfylgni úrskurðarnefndar upplýsingamála en fyrst var krafist aðgangs að þessum skjölum í ágúst. Í þeim er mest fjallað um alvarlegar áhyggjur manna af fjarskiptanjósnum í sovéska sendiráðinu en árið 1968 varð vart við mikla þungaflutninga til sendiráðsins. Á nokkurra mánaða tímabili komu 3,5 tonn af tækjum í sendiráðið í vernduðum diplómatapósti og lék grunur á að þarna væri verið að flytja inn njósnatæki. Málið er litið svo alvarlegum augum að Sigurjón Sigurðsson, lögreglustjóri ritar dómsmálaráðherra bréf og bendir á að þetta þurfi að rannska ofaní kjölinn. Bréfið er ritað á þorláksmessu og það er ef til vill til marks um mikilvægi málsins að Baldur Möller, ráðuneytisstjóri svarar erindinu samdægurs og heimilar rannsóknina. Í óundirrituðum minnisskjölum er rakið hvað gerðist í kjölfarið. Farið var fram á aðstoð manna frá leyniþjónustu bandaríska flotans og komu menn á þeirra vegum til landsins í ársbyrjun 1969. Til landsins var flutt sérbúin bifreið til að ganga úr skugga um hvernig njósnað væri úr sendiráðinu. Eins var íbúð í grennd við sendiráðið í Garðarstræti tekin undir þessa rannsókn. Í minnisblöðum kemur fram að nær fullvíst sé talið að sovésku sendiráðsstarfsmennirnir hafi komið sér upp búnaði til að hlera öll íslensk millilandasamtöl. Málum var þannig háttað að símtölin við útlönd fóru um sæstreng frá Vestmannaeyjum en frá Eyjum og í Landsímahúsið við Austurvöll voru símtölin send á bylgjum. Þetta gátu sendiráðsmenn hlustað á. Þegar sovésku tækin fundust í Kleifarvatni 1973 var talið nokkuð víst að þar væru njósnatæki sem skipt hefði verið út fyrir ný fimm árum áður. En þegar leyniþjónustumenn bandaríska flotans og íslensku lögreglunnar höfðu staðreynt þessar fjarskiptanjósnir var metið hvaða úrræði voru í boði. Kostirin voru metnir og þótti einsýnt að það væri hægt að færa sendingarnar á kapal að hluta og hátíðnibylgjur að hluta - þetta myndi þó kosta 27 milljónir að þávirði. Hægt væri að fara ódýrari leið - en hún myndi ekki vera eins árangursrík. Athyglisvert að sjá að þessir valkostir eru bornir undir bandarísku leynþjónustumennina og senda þeir skeyti þar sem þeir mæla með dýrari kostinum. Það vekur nokkra athygli að það var EKKI farið útí þessar framkvæmdir til þess að hindra njósnir sovétmanna. Í leyniskýrslu frá bandaríska flotanum til Sigurjóns Sigurðssonar, lögreglustjóra, sem titlaður er öryggisfulltrúi NATO eru þessi samskipti rakin. Í lokin hælir bandaríski leyniþjónustumaðurinn "collegum" á Íslandi í hástert fyrir fagmennsku - væntanlega er þar átt við íslenska leyniþjónustumenn. Hægt er að skoða skjölin sem pdf skjal hér fyrir neðan Bandaríkin Utanríkismál NATO Kalda stríðið Mest lesið Vesturbæingar missáttir með sameinaða sánu: „Ekki veit ég til þess að nokkur gestanna hafi óskað eftir þessu“ Innlent Ísraelsher ræðst inn í Líbanon Erlent Flugfreyjan frestaði íbúðakaupum og fórnaði sparnaðinum í flugnám Innlent Ólafur Ragnar um Davíð Oddsson: „Hugsar og hegðar sér eins og fasisti“ Innlent Bjóða upp á sértíma í líkamsrækt fyrir trans og kynsegin Innlent Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Innlent Helga Mogensen látin Innlent Gríðarlega umfangsmikið matskerfi á leið inn í skólakerfið Innlent Flogið yfir Goðabungu eftir stóra skjálftann Innlent Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Innlent Fleiri fréttir Vesturbæingar missáttir með sameinaða sánu: „Ekki veit ég til þess að nokkur gestanna hafi óskað eftir þessu“ Flugfreyjan frestaði íbúðakaupum og fórnaði sparnaðinum í flugnám Bjóða upp á sértíma í líkamsrækt fyrir trans og kynsegin Ólafur Ragnar um Davíð Oddsson: „Hugsar og hegðar sér eins og fasisti“ Flogið yfir Goðabungu eftir stóra skjálftann Fundi frestað til morgundags: „Það kostar að vera með fólk í vinnu“ Ræðismaður segir mikinn baráttuanda í Úkraínumönnum Gríðarlega umfangsmikið matskerfi á leið inn í skólakerfið „Töluverður og alvarlegur“ misbrestur við vinnslu mála Heimila íshellaferðir á ný Bylting í skólakerfinu og flugfreyja sem eyddi húsnæðissparnaðinum í flugnám JL húsið verður búsetuúrræði fyrir flóttafólk Eyvindur settur landsréttardómari Nýtt björgunarskip komið til landsins Nýkjörinn formaðurinn hættur og varamenn fá atkvæðisrétt Færri ferðamenn þýðir lægri dagpeningar ríkisstarfsmanna Ökumaður bakkaði á barn á Ísafirði Lilja í uppáhaldi eftir að hún húðskammaði Arnar Vita ekki hvernig Rússar skilgreina gildi sín Tveir teknir með þýfi á leið í Norrænu Fundur sem ræður úrslitum hafinn Neituðu að hafa smyglað tuttugu milljónum sígaretta Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Mjúkt vald Íslands út um allan heim Tvímenningar taldir tengjast Elko-málinu Tekist á um menntamál og brúarsmíði Auður mjög tímabundið settur forstjóri Tekinn með efni eftir að vinur sló sig í höfuðið með skiptilykli Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Kennarasambandið hlynnt nýjum matsferli Sjá meira
Samkvæmt leyniskjölum, sem Stöð 2 fékk aðgang að í krafti upplýsingalaga, virðist náið samstarf hafa verið á milli íslensku öryggisþjónustunnar og leyniþjónustu bandaríska flotans undir lok sjöunda áratugarins, þegar fullvíst er talið að víðtækar fjarskiptanjósnir hafi verið stundaðar í sovéska sendiráðinu. Í einu þessara skjala hæla bandarískir leyniþjónustumenn íslenskum kollegum sínum í hástert fyrir fagmennsku. Hér má sjá frétt Stöðvar 2 um málið. Skjölin fengust eftir mikla eftirgangsmuni og eftirfylgni úrskurðarnefndar upplýsingamála en fyrst var krafist aðgangs að þessum skjölum í ágúst. Í þeim er mest fjallað um alvarlegar áhyggjur manna af fjarskiptanjósnum í sovéska sendiráðinu en árið 1968 varð vart við mikla þungaflutninga til sendiráðsins. Á nokkurra mánaða tímabili komu 3,5 tonn af tækjum í sendiráðið í vernduðum diplómatapósti og lék grunur á að þarna væri verið að flytja inn njósnatæki. Málið er litið svo alvarlegum augum að Sigurjón Sigurðsson, lögreglustjóri ritar dómsmálaráðherra bréf og bendir á að þetta þurfi að rannska ofaní kjölinn. Bréfið er ritað á þorláksmessu og það er ef til vill til marks um mikilvægi málsins að Baldur Möller, ráðuneytisstjóri svarar erindinu samdægurs og heimilar rannsóknina. Í óundirrituðum minnisskjölum er rakið hvað gerðist í kjölfarið. Farið var fram á aðstoð manna frá leyniþjónustu bandaríska flotans og komu menn á þeirra vegum til landsins í ársbyrjun 1969. Til landsins var flutt sérbúin bifreið til að ganga úr skugga um hvernig njósnað væri úr sendiráðinu. Eins var íbúð í grennd við sendiráðið í Garðarstræti tekin undir þessa rannsókn. Í minnisblöðum kemur fram að nær fullvíst sé talið að sovésku sendiráðsstarfsmennirnir hafi komið sér upp búnaði til að hlera öll íslensk millilandasamtöl. Málum var þannig háttað að símtölin við útlönd fóru um sæstreng frá Vestmannaeyjum en frá Eyjum og í Landsímahúsið við Austurvöll voru símtölin send á bylgjum. Þetta gátu sendiráðsmenn hlustað á. Þegar sovésku tækin fundust í Kleifarvatni 1973 var talið nokkuð víst að þar væru njósnatæki sem skipt hefði verið út fyrir ný fimm árum áður. En þegar leyniþjónustumenn bandaríska flotans og íslensku lögreglunnar höfðu staðreynt þessar fjarskiptanjósnir var metið hvaða úrræði voru í boði. Kostirin voru metnir og þótti einsýnt að það væri hægt að færa sendingarnar á kapal að hluta og hátíðnibylgjur að hluta - þetta myndi þó kosta 27 milljónir að þávirði. Hægt væri að fara ódýrari leið - en hún myndi ekki vera eins árangursrík. Athyglisvert að sjá að þessir valkostir eru bornir undir bandarísku leynþjónustumennina og senda þeir skeyti þar sem þeir mæla með dýrari kostinum. Það vekur nokkra athygli að það var EKKI farið útí þessar framkvæmdir til þess að hindra njósnir sovétmanna. Í leyniskýrslu frá bandaríska flotanum til Sigurjóns Sigurðssonar, lögreglustjóra, sem titlaður er öryggisfulltrúi NATO eru þessi samskipti rakin. Í lokin hælir bandaríski leyniþjónustumaðurinn "collegum" á Íslandi í hástert fyrir fagmennsku - væntanlega er þar átt við íslenska leyniþjónustumenn. Hægt er að skoða skjölin sem pdf skjal hér fyrir neðan
Bandaríkin Utanríkismál NATO Kalda stríðið Mest lesið Vesturbæingar missáttir með sameinaða sánu: „Ekki veit ég til þess að nokkur gestanna hafi óskað eftir þessu“ Innlent Ísraelsher ræðst inn í Líbanon Erlent Flugfreyjan frestaði íbúðakaupum og fórnaði sparnaðinum í flugnám Innlent Ólafur Ragnar um Davíð Oddsson: „Hugsar og hegðar sér eins og fasisti“ Innlent Bjóða upp á sértíma í líkamsrækt fyrir trans og kynsegin Innlent Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Innlent Helga Mogensen látin Innlent Gríðarlega umfangsmikið matskerfi á leið inn í skólakerfið Innlent Flogið yfir Goðabungu eftir stóra skjálftann Innlent Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Innlent Fleiri fréttir Vesturbæingar missáttir með sameinaða sánu: „Ekki veit ég til þess að nokkur gestanna hafi óskað eftir þessu“ Flugfreyjan frestaði íbúðakaupum og fórnaði sparnaðinum í flugnám Bjóða upp á sértíma í líkamsrækt fyrir trans og kynsegin Ólafur Ragnar um Davíð Oddsson: „Hugsar og hegðar sér eins og fasisti“ Flogið yfir Goðabungu eftir stóra skjálftann Fundi frestað til morgundags: „Það kostar að vera með fólk í vinnu“ Ræðismaður segir mikinn baráttuanda í Úkraínumönnum Gríðarlega umfangsmikið matskerfi á leið inn í skólakerfið „Töluverður og alvarlegur“ misbrestur við vinnslu mála Heimila íshellaferðir á ný Bylting í skólakerfinu og flugfreyja sem eyddi húsnæðissparnaðinum í flugnám JL húsið verður búsetuúrræði fyrir flóttafólk Eyvindur settur landsréttardómari Nýtt björgunarskip komið til landsins Nýkjörinn formaðurinn hættur og varamenn fá atkvæðisrétt Færri ferðamenn þýðir lægri dagpeningar ríkisstarfsmanna Ökumaður bakkaði á barn á Ísafirði Lilja í uppáhaldi eftir að hún húðskammaði Arnar Vita ekki hvernig Rússar skilgreina gildi sín Tveir teknir með þýfi á leið í Norrænu Fundur sem ræður úrslitum hafinn Neituðu að hafa smyglað tuttugu milljónum sígaretta Hámhorfa Netflix og hanga í síma en gleyma börnunum Mjúkt vald Íslands út um allan heim Tvímenningar taldir tengjast Elko-málinu Tekist á um menntamál og brúarsmíði Auður mjög tímabundið settur forstjóri Tekinn með efni eftir að vinur sló sig í höfuðið með skiptilykli Kona á fertugsaldri lést í slysinu á Sæbraut Kennarasambandið hlynnt nýjum matsferli Sjá meira
Vesturbæingar missáttir með sameinaða sánu: „Ekki veit ég til þess að nokkur gestanna hafi óskað eftir þessu“ Innlent
Vesturbæingar missáttir með sameinaða sánu: „Ekki veit ég til þess að nokkur gestanna hafi óskað eftir þessu“
Vesturbæingar missáttir með sameinaða sánu: „Ekki veit ég til þess að nokkur gestanna hafi óskað eftir þessu“ Innlent