Hvernig gengur með Orkuveituna? Dagur B. Eggertsson skrifar 6. október 2012 06:00 Næsta ár er erfiðasta árið í fjármögnun Orkuveitunnar skv. fimm ára aðgerðaráætlun eigenda sem samþykkt var til bjargar fyrirtækinu fyrir hálfu öðru ári. Þá greiðir OR niður lán sem nemur 25 milljörðum króna. Þetta er stærsti áfangi í lækkun skulda skv. aðgerðaráætluninni og án efa stærsta niðurgreiðsla lána í sögu íslenskra sveitarfélaga. Í nýrri 5 ára áætlun sem stjórn OR samþykkti á fundi sínum nýverið kemur fram að alls muni skuldir fyrirtækisins lækka um 100 milljarða, úr 241 milljarði króna í 144 milljarða króna frá 2009-2018 (sjá súlurit). Eiginfjárhlutfall mun nær tvöfaldast frá 2013 til 2018, úr 23,8% í 44,3%, sem verður að teljast afar viðunandi. Unnið er eftir skýru planiÞað er sjálfsagt að rifja það upp að ef aðgerðaráætlunin, sem fékk heitið „Planið“, hefði ekki komið til hefðu borgarbúar staðið frammi fyrir greiðsluþroti Orkuveitunnar á miðju síðasta ári. Í Planinu fólst að loka 50 milljarða gati í fjármögnun OR til ársins 2016. Ýmsir hafa spurt um framgang aðgerðaráætlunarinnar og hvort hún hafi reynst raunhæf. Því er til að svara að gerð er grein fyrir framgangi hennar með ársfjórðungslegum skýrslum til eigenda sem jafnframt eru kynntar opinberlega og í Kauphöll. En rifjum upp stóru myndina. Gjaldskrárbreytingar skila 8 milljörðum á 5 árumEinstaka sinnum er þeirri skoðun hreyft að vandi OR hafi alfarið verið leystur með því að hækka gjaldskrár. Því fer fjarri. Hækkanirnar voru þó umtalsverðar og skipta töluverðu máli fyrir bættan rekstur OR. Á fimm árum er gert ráð fyrir að gjaldskrárbreytingar skili 8 milljörðum af þeim 50 sem upp á vantaði í fjármögnun OR. En hvernig verður hinum 42 milljörðunum náð? Niðurskurður í rekstri og fjárfestingum 20 milljarðarVerulega munar um minni fjárþörf vegna niðurskurðar í fjárfestingum og rekstri Orkuveitunnar. Viðkvæmastar og erfiðastar voru uppsagnir starfsfólks og samdráttur í starfsmannahaldi eftir öðrum leiðum. Starfsfólki hjá OR hefur fækkað úr liðlega 600 í 423 starfsmenn frá 2010 til 2012, eða um tæplega þriðjung, en alls átti rekstarhagræðing innan OR að skila 5 milljörðum. Niðurskurður í fjárfestingum í veitukerfum átti að skila öðrum 15 milljörðum. Árangur á báðum sviðum hefur náðst fyrr en að var stefnt. Víkjandi lán frá eigendum 12 milljarðarÁætlunin gerði einnig ráð fyrir víkjandi lánum frá eigendum. Annars vegar 8 milljörðum til að forða bráðavandanum sl. vor og hins vegar 4 milljörðum á þyngsta árinu 2013. Þessar lánveitingar munu ganga eftir og hefur Reykjavíkurborg sett til hliðar fé til að svo megi verða. Þá féllu eigendur frá hefðbundnum arðgreiðslum öll fimm ár Plansins, en í staðinn þurfti að skera niður í rekstri sveitarfélaganna, þar sem hluti rekstrar þeirra hafði verið fjármagnaður með arðgreiðslunum. Í tilfelli Reykjavíkur voru arðgreiðslur lengst af um 1,5 milljarðar króna á ári en um 800 milljónir síðasta ár þeirra. Sala eigna 10 milljarðarEin táknrænasta aðgerðin í öllu ferlinu var að nú hefur tekist að koma öllu starfsfólki OR í höfuðstöðvunum við Bæjarháls fyrir í um helmingi þess húss. Hinn helmingurinn er til sölu. Eignasala átti að skila 10 milljörðum alls og hefur sá þáttur reynst tímafrekari en ráð var fyrir gert. Stóra eignasöluárið samkvæmt Planinu er næsta ár. Unnið er að undirbúningi sölu á hluta höfuðstöðva OR við Bæjarháls, jarðarpörtum í Ölfusi og jörð við Ölfusvatn (Þingvallavatn). Söluferli á hlut OR í HS Veitum hófst á öðrum ársfjórðungi. Verið er að vinna verðmat á Landsneti og verða sölumöguleikar á hlut OR í því kannaðir í framhaldinu. Þá hafa Reykjavíkurborg og menntamálaráðuneytið verið að skoða möguleika á að náttúruvísindasýning verði til húsa í Perlunni. Fela hugmyndirnar í sér að borgin kaupi Perluna af OR og leigi ríkinu hluta hennar. Loks var samþykkt í eigendanefnd OR að leggja til við eigendur að allt að 49% af Gagnaveitu Reykjavíkur yrðu boðin til kaups. Verði það samþykkt mun stjórn OR í kjölfarið leggja til bestu leiðir í því efni. Mikilvæg samstaðaTraustatökin við stjórn OR hafa vakið athygli. Til að viðhalda því trausti sem skapast hefur er ljóst að áfram verður að halda fast á málum. Meirihlutinn í Reykjavík sem skipaður er borgarfulltrúum Besta flokksins og Samfylkingarinnar stendur einhuga á bak við stjórn og forystu OR í erfiðum og vandasömum verkefnum og þakkar meðeigendum, borgarbúum og öðrum fyrir skilning og samstöðu í hinni mikilvægu endurreisn Orkuveitunnar, sameignar okkar allra. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Dagur B. Eggertsson Mest lesið Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson Skoðun Skoðun Skoðun Lykillinn að hamingju og heilbrigði skrifar Skoðun Staða bænda styrkt Hanna Katrín Friðriksson skrifar Skoðun Transumræðan og ruglið um fjölda kynja Einar Steingrímsson skrifar Skoðun Leikskólar eru ekki munaður Íris Eva Gísladóttir skrifar Skoðun Vísindarannsóknir og þróun – til umhugsunar í tiltekt Þorgerður J. Einarsdóttir skrifar Skoðun 752 dánir vegna geðheilsuvanda – enginn vegna fjölþáttaógnar Grímur Atlason skrifar Skoðun Foreldrar þurfa bara að vera duglegri Björg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar Skoðun Dýrkeypt eftirlitsleysi Lilja Björk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Svindl eða sjálfsvernd? Sigurður Árni Reynisson skrifar Skoðun Magga Stína! Helga Völundardóttir skrifar Skoðun Mannauðurinn á vinnustaðnum þarf góða innivist til að dafna Ásta Logadóttir skrifar Skoðun Þetta er námið sem lifir áfram Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Árborg - spennandi kostur fyrir öll Guðný Björk Pálmadóttir skrifar Skoðun Tökum á glæpahópum af meiri þunga Þorbjörg Sigríður Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Minntist ekkert á Evrópusambandið Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hugsum stórt í skipulags- og samgöngumálum Hilmar Ingimundarson skrifar Skoðun Eitt eilífðar smáblóm Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Betri mönnun er lykillinn Skúli Helgason,Sabine Leskopf skrifar Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Hversu oft á að fresta framtíðinni? Erna Magnúsdóttir,Stefán Þórarinn Sigurðsson skrifar Skoðun Getur Ísland staðið fremst í heilsutækni? Arna Harðardóttir skrifar Skoðun Slæm innivist skerðir afköst og hækkar kostnað Ingibjörg Magnúsdóttir skrifar Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar Skoðun Fjármál framhaldsskóla Róbert Ferdinandsson skrifar Skoðun Mikilvægi lágþröskulda þjónustu fyrir geðheilbrigði ungs fólks Eva Rós Ólafsdóttir skrifar Skoðun Varhugaverð sjónarmið eða raunsæ leið? Eggert Sigurbergsson skrifar Sjá meira
Næsta ár er erfiðasta árið í fjármögnun Orkuveitunnar skv. fimm ára aðgerðaráætlun eigenda sem samþykkt var til bjargar fyrirtækinu fyrir hálfu öðru ári. Þá greiðir OR niður lán sem nemur 25 milljörðum króna. Þetta er stærsti áfangi í lækkun skulda skv. aðgerðaráætluninni og án efa stærsta niðurgreiðsla lána í sögu íslenskra sveitarfélaga. Í nýrri 5 ára áætlun sem stjórn OR samþykkti á fundi sínum nýverið kemur fram að alls muni skuldir fyrirtækisins lækka um 100 milljarða, úr 241 milljarði króna í 144 milljarða króna frá 2009-2018 (sjá súlurit). Eiginfjárhlutfall mun nær tvöfaldast frá 2013 til 2018, úr 23,8% í 44,3%, sem verður að teljast afar viðunandi. Unnið er eftir skýru planiÞað er sjálfsagt að rifja það upp að ef aðgerðaráætlunin, sem fékk heitið „Planið“, hefði ekki komið til hefðu borgarbúar staðið frammi fyrir greiðsluþroti Orkuveitunnar á miðju síðasta ári. Í Planinu fólst að loka 50 milljarða gati í fjármögnun OR til ársins 2016. Ýmsir hafa spurt um framgang aðgerðaráætlunarinnar og hvort hún hafi reynst raunhæf. Því er til að svara að gerð er grein fyrir framgangi hennar með ársfjórðungslegum skýrslum til eigenda sem jafnframt eru kynntar opinberlega og í Kauphöll. En rifjum upp stóru myndina. Gjaldskrárbreytingar skila 8 milljörðum á 5 árumEinstaka sinnum er þeirri skoðun hreyft að vandi OR hafi alfarið verið leystur með því að hækka gjaldskrár. Því fer fjarri. Hækkanirnar voru þó umtalsverðar og skipta töluverðu máli fyrir bættan rekstur OR. Á fimm árum er gert ráð fyrir að gjaldskrárbreytingar skili 8 milljörðum af þeim 50 sem upp á vantaði í fjármögnun OR. En hvernig verður hinum 42 milljörðunum náð? Niðurskurður í rekstri og fjárfestingum 20 milljarðarVerulega munar um minni fjárþörf vegna niðurskurðar í fjárfestingum og rekstri Orkuveitunnar. Viðkvæmastar og erfiðastar voru uppsagnir starfsfólks og samdráttur í starfsmannahaldi eftir öðrum leiðum. Starfsfólki hjá OR hefur fækkað úr liðlega 600 í 423 starfsmenn frá 2010 til 2012, eða um tæplega þriðjung, en alls átti rekstarhagræðing innan OR að skila 5 milljörðum. Niðurskurður í fjárfestingum í veitukerfum átti að skila öðrum 15 milljörðum. Árangur á báðum sviðum hefur náðst fyrr en að var stefnt. Víkjandi lán frá eigendum 12 milljarðarÁætlunin gerði einnig ráð fyrir víkjandi lánum frá eigendum. Annars vegar 8 milljörðum til að forða bráðavandanum sl. vor og hins vegar 4 milljörðum á þyngsta árinu 2013. Þessar lánveitingar munu ganga eftir og hefur Reykjavíkurborg sett til hliðar fé til að svo megi verða. Þá féllu eigendur frá hefðbundnum arðgreiðslum öll fimm ár Plansins, en í staðinn þurfti að skera niður í rekstri sveitarfélaganna, þar sem hluti rekstrar þeirra hafði verið fjármagnaður með arðgreiðslunum. Í tilfelli Reykjavíkur voru arðgreiðslur lengst af um 1,5 milljarðar króna á ári en um 800 milljónir síðasta ár þeirra. Sala eigna 10 milljarðarEin táknrænasta aðgerðin í öllu ferlinu var að nú hefur tekist að koma öllu starfsfólki OR í höfuðstöðvunum við Bæjarháls fyrir í um helmingi þess húss. Hinn helmingurinn er til sölu. Eignasala átti að skila 10 milljörðum alls og hefur sá þáttur reynst tímafrekari en ráð var fyrir gert. Stóra eignasöluárið samkvæmt Planinu er næsta ár. Unnið er að undirbúningi sölu á hluta höfuðstöðva OR við Bæjarháls, jarðarpörtum í Ölfusi og jörð við Ölfusvatn (Þingvallavatn). Söluferli á hlut OR í HS Veitum hófst á öðrum ársfjórðungi. Verið er að vinna verðmat á Landsneti og verða sölumöguleikar á hlut OR í því kannaðir í framhaldinu. Þá hafa Reykjavíkurborg og menntamálaráðuneytið verið að skoða möguleika á að náttúruvísindasýning verði til húsa í Perlunni. Fela hugmyndirnar í sér að borgin kaupi Perluna af OR og leigi ríkinu hluta hennar. Loks var samþykkt í eigendanefnd OR að leggja til við eigendur að allt að 49% af Gagnaveitu Reykjavíkur yrðu boðin til kaups. Verði það samþykkt mun stjórn OR í kjölfarið leggja til bestu leiðir í því efni. Mikilvæg samstaðaTraustatökin við stjórn OR hafa vakið athygli. Til að viðhalda því trausti sem skapast hefur er ljóst að áfram verður að halda fast á málum. Meirihlutinn í Reykjavík sem skipaður er borgarfulltrúum Besta flokksins og Samfylkingarinnar stendur einhuga á bak við stjórn og forystu OR í erfiðum og vandasömum verkefnum og þakkar meðeigendum, borgarbúum og öðrum fyrir skilning og samstöðu í hinni mikilvægu endurreisn Orkuveitunnar, sameignar okkar allra.
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun
Skoðun Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson skrifar
Skoðun Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar
Skoðun Borgarhönnunarstefna, sú fyrsta sinnar tegundar í Reykjavík Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar
Skoðun Sólheimar í Grímsnesi – að gefnu tilefni Páll Sævar Garðarsson,Sigurður Örn Guðbjörnsson skrifar
Skoðun Framtíð Íslands: Frá áli til gervigreindar – Tækifæri fimmtu iðnbyltingarinnar Sigvaldi Einarsson skrifar
Skoðun Eiga foreldrar í háskólanámi raunverulega jafnan aðgang að námi? Hrund Steinsdóttir skrifar
Uppgjöf Reykjavíkurborgar í leikskólamálum Finnbjörn A. Hermannsson,Sonja Ýr Þorbergsdóttir Skoðun
Kópavogsmódelið – sveigjanleiki á pappír, en álag á foreldrar í raun og veru Örn Arnarson Skoðun