Enn ein skýrslan!!! Vantar okkur virkilega enn eina skýrsluna? Þórir Garðarsson skrifar 2. júlí 2019 10:10 Er nokkur furða þó maður spyrji. Í stjórnkerfinu er endalaust verið að skila skýrslum um allt milli himins jarðar. Margar enda í skúffunni. Þetta á ekkert síður við um ferðaþjónustuna en önnur svið þjóðfélagsins. Núna er enn ein skýrslan að koma út sem snertir ferðaþjónustuna og er til kynningar í samráðsgátt stjórnvalda á netinu. Hún ber nafnið Jafnvægisás ferðamála, skýrsla um álagsmat gagnvart fjölda ferðamanna á Íslandi. Svo ánægjulega vill til að þetta er líklega ein gagnlegasta skýrslan um ferðaþjónustuna síðan Vegvísir í ferðaþjónustu var kynnt árið 2015.Skýrslan sem vantaði Jafnvægisás ferðamála er semsagt skýrsla sem virkilega vantaði. Oft heyrist fullyrt að ferðamenn hér á landi séu orðnir of margir. Innviðir, náttúran og heimamenn þoli ekki meira. En hvað þolir landið í raun og veru mikið álag af völdum ferðamanna? Hvar er álagið of mikið, hvar er allt í góðu lagi? Veit það einhver? Sú vitneskja liggur semsagt loksins fyrir í þessari skýrslu um mat á þolmörkum rúmlega 70 svokallaðra sjálfbærnivísa sem snúa að ferðaþjónustunni. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir ferðamálaráðherra ákvað haustið 2017 að ráðist yrði í þetta verkefni. Stjórnstöð ferðaþjónustunnar hélt utan um það og verkfræðistofan Efla annaðist greiningarvinnu og skýrslugerð.Hver er svo niðurstaðan? Hvað þolir landið marga ferðamenn? Hvar erum við komin yfir mörkin? Er kannski bara gott að ferðamönnum fari fækkandi? Ekki þarf að koma á óvart að skýrslan staðfestir að vegakerfið er þegar komið yfir þolmörk, svosem ekkert frekar gagnvart ferðamönnum en heimamönnum. Stjórnvöld hafa þegar ákveðið að ráðast í myndarlegar úrbætur á því. Af öðru sem komið er yfir þolmörk nefnir skýrslan fráveitur, að of lágt hlutfall skólps sé hreinsað samkvæmt reglugerðarkröfum. Einnig að meira sé urðað af úrgangi en starfsleyfi heimila. Þá er bent á að kolefnisspor ferðamanna sé langt yfir settu markmiði um samdrátt í losun. Um 10% af sjálfbærnivísunum eru taldir komnir yfir þolmörk. Skýrslan sýnir að á þessu þurfi að taka í tíma svo ekki fari illa miðað við fjölgun ferðamanna næsta áratuginn.Ábendingar um hvar úrbóta er þörf Helmingurinn af þeim rúmlega 70 sjálfbærnivísum sem teknir voru fyrir í skýrslunni eru farnir að nálgast þolmörk en ekki komnir yfir þau. Miðað við 2% vöxt ferðaþjónustu á ári til 2030 er það niðurstaða skýrslunnar að nokkrir þessara þátta fari yfir þolmörkin ef ekki verður ráðist í úrbætur. Þar á meðal má nefna fjölda skemmtiferðaskipa, ástand náttúru, ástand innviða og viðhorf heimamanna. Ýmsir aðrir þættir eru undir þolmörkum eða teljast ólíklegir til að fara yfir þau. Þar á meðal má nefna öryggi, vatnsnotkun, álag á heilbrigðisþjónustu, atvinnustig, tekjur þjóðarbúsins og væntingar ferðamanna.Góðu fréttirnar Góðu fréttirnar úr þessari vönduðu samantekt eru þær að þó svo að ferðamönnum fjölgi hér um 2-5% á ári næstu tíu árin, þá er síður en svo hætta á að allt fari úr böndunum. Skýrslan bendir til að um 20% af sjálfbærnivísunum fari yfir þolmörk við slíka fjölgun ferðamanna, en með viðeigandi fjármagni og aðgerðum í tíma er hægt að snúa nánast öllu til betri vegar. Þetta þýðir auðvitað um leið að um 80% af þeim þáttum sem teknir voru fyrir í Jafnvægisási ferðamála teljast undir þolmörkum eða að nálgast þau þó ferðamönnum fjölgi til 2030.Grundvöllur fyrir réttum ákvörðunum Ávinningurinn af þessari skýrslu sem Þórdís Kolbrún kallaði eftir er ótvíræður, ekki aðeins fyrir ferðaþjónustuna heldur ekki síður ríkisvaldið, sveitarfélögin, fjárfesta og aðra hagaðila. Jafnvægisás ferðamála er gríðarlega vönduð úttekt á fjölda þátta sem snerta stöðu ferðaþjónustunnar og það sýnir framsýni hjá ráðherranum að hafa óskað eftir henni. Skýrslan sýnir álagið með mælanlegum hætti og auðveldar þannig allar ákvarðanir til framtíðar. Hún sýnir líka á hvaða sviðum við getum andað léttar og hætt að hafa áhyggjur. Hún vísar veginn fyrir hið opinbera jafnt sem einkaaðila. Þessi skýrsla verður nothæfur leiðarvísir til langs tíma, enda ekki skrifuð fyrir skúffuna. Hún auðveldar öllum hlutaðeigandi að tryggja sem best jafnvægi innan þjóðfélagsins gagnvart þessari mikilvægu atvinnugrein. Ef þú ert ekki sammála mér um gagnsemi skýrslunnar, eða telur að eitthvað megi betur greina, er enn tækifæri til að senda inn umsög um hana í samráðsgátt stjórnvalda. Slóðin er https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1404 og hægt er að koma með ábendingar til til 21. júlí næstkomandi.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Þórir Garðarsson Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Afkastadrifin menntun og verðgildi nemenda Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Ég er deildarstjóri í leikskóla Helga Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Sjá meira
Er nokkur furða þó maður spyrji. Í stjórnkerfinu er endalaust verið að skila skýrslum um allt milli himins jarðar. Margar enda í skúffunni. Þetta á ekkert síður við um ferðaþjónustuna en önnur svið þjóðfélagsins. Núna er enn ein skýrslan að koma út sem snertir ferðaþjónustuna og er til kynningar í samráðsgátt stjórnvalda á netinu. Hún ber nafnið Jafnvægisás ferðamála, skýrsla um álagsmat gagnvart fjölda ferðamanna á Íslandi. Svo ánægjulega vill til að þetta er líklega ein gagnlegasta skýrslan um ferðaþjónustuna síðan Vegvísir í ferðaþjónustu var kynnt árið 2015.Skýrslan sem vantaði Jafnvægisás ferðamála er semsagt skýrsla sem virkilega vantaði. Oft heyrist fullyrt að ferðamenn hér á landi séu orðnir of margir. Innviðir, náttúran og heimamenn þoli ekki meira. En hvað þolir landið í raun og veru mikið álag af völdum ferðamanna? Hvar er álagið of mikið, hvar er allt í góðu lagi? Veit það einhver? Sú vitneskja liggur semsagt loksins fyrir í þessari skýrslu um mat á þolmörkum rúmlega 70 svokallaðra sjálfbærnivísa sem snúa að ferðaþjónustunni. Þórdís Kolbrún Reykfjörð Gylfadóttir ferðamálaráðherra ákvað haustið 2017 að ráðist yrði í þetta verkefni. Stjórnstöð ferðaþjónustunnar hélt utan um það og verkfræðistofan Efla annaðist greiningarvinnu og skýrslugerð.Hver er svo niðurstaðan? Hvað þolir landið marga ferðamenn? Hvar erum við komin yfir mörkin? Er kannski bara gott að ferðamönnum fari fækkandi? Ekki þarf að koma á óvart að skýrslan staðfestir að vegakerfið er þegar komið yfir þolmörk, svosem ekkert frekar gagnvart ferðamönnum en heimamönnum. Stjórnvöld hafa þegar ákveðið að ráðast í myndarlegar úrbætur á því. Af öðru sem komið er yfir þolmörk nefnir skýrslan fráveitur, að of lágt hlutfall skólps sé hreinsað samkvæmt reglugerðarkröfum. Einnig að meira sé urðað af úrgangi en starfsleyfi heimila. Þá er bent á að kolefnisspor ferðamanna sé langt yfir settu markmiði um samdrátt í losun. Um 10% af sjálfbærnivísunum eru taldir komnir yfir þolmörk. Skýrslan sýnir að á þessu þurfi að taka í tíma svo ekki fari illa miðað við fjölgun ferðamanna næsta áratuginn.Ábendingar um hvar úrbóta er þörf Helmingurinn af þeim rúmlega 70 sjálfbærnivísum sem teknir voru fyrir í skýrslunni eru farnir að nálgast þolmörk en ekki komnir yfir þau. Miðað við 2% vöxt ferðaþjónustu á ári til 2030 er það niðurstaða skýrslunnar að nokkrir þessara þátta fari yfir þolmörkin ef ekki verður ráðist í úrbætur. Þar á meðal má nefna fjölda skemmtiferðaskipa, ástand náttúru, ástand innviða og viðhorf heimamanna. Ýmsir aðrir þættir eru undir þolmörkum eða teljast ólíklegir til að fara yfir þau. Þar á meðal má nefna öryggi, vatnsnotkun, álag á heilbrigðisþjónustu, atvinnustig, tekjur þjóðarbúsins og væntingar ferðamanna.Góðu fréttirnar Góðu fréttirnar úr þessari vönduðu samantekt eru þær að þó svo að ferðamönnum fjölgi hér um 2-5% á ári næstu tíu árin, þá er síður en svo hætta á að allt fari úr böndunum. Skýrslan bendir til að um 20% af sjálfbærnivísunum fari yfir þolmörk við slíka fjölgun ferðamanna, en með viðeigandi fjármagni og aðgerðum í tíma er hægt að snúa nánast öllu til betri vegar. Þetta þýðir auðvitað um leið að um 80% af þeim þáttum sem teknir voru fyrir í Jafnvægisási ferðamála teljast undir þolmörkum eða að nálgast þau þó ferðamönnum fjölgi til 2030.Grundvöllur fyrir réttum ákvörðunum Ávinningurinn af þessari skýrslu sem Þórdís Kolbrún kallaði eftir er ótvíræður, ekki aðeins fyrir ferðaþjónustuna heldur ekki síður ríkisvaldið, sveitarfélögin, fjárfesta og aðra hagaðila. Jafnvægisás ferðamála er gríðarlega vönduð úttekt á fjölda þátta sem snerta stöðu ferðaþjónustunnar og það sýnir framsýni hjá ráðherranum að hafa óskað eftir henni. Skýrslan sýnir álagið með mælanlegum hætti og auðveldar þannig allar ákvarðanir til framtíðar. Hún sýnir líka á hvaða sviðum við getum andað léttar og hætt að hafa áhyggjur. Hún vísar veginn fyrir hið opinbera jafnt sem einkaaðila. Þessi skýrsla verður nothæfur leiðarvísir til langs tíma, enda ekki skrifuð fyrir skúffuna. Hún auðveldar öllum hlutaðeigandi að tryggja sem best jafnvægi innan þjóðfélagsins gagnvart þessari mikilvægu atvinnugrein. Ef þú ert ekki sammála mér um gagnsemi skýrslunnar, eða telur að eitthvað megi betur greina, er enn tækifæri til að senda inn umsög um hana í samráðsgátt stjórnvalda. Slóðin er https://samradsgatt.island.is/oll-mal/$Cases/Details/?id=1404 og hægt er að koma með ábendingar til til 21. júlí næstkomandi.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line
Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar