Í upphafi krefjandi vetrar Drífa Snædal skrifar 8. ágúst 2020 07:30 Það eru vægast sagt óvenjulegar aðstæður uppi nú þegar líður að hausti. Við vitum ekki hvernig sóttvörnum verður háttað í nánustu framtíð en vitum þó að áframhaldandi röskun verður á okkar daglega lífi. Staðan á vinnumarkaði er slæm, atvinnuleysi nálægt 10% en mjög misdreift á milli landshluta, sveitarfélaga og atvinnugreina. Þar er óvissa einnig töluverð því margir eru að klára uppsagnarfrest og einhver fjöldi erlends farandverkafólks er farið aftur til síns heimalands. Þarna skiptir öllu að fólk hafi greiðan aðgang að þeim úrræðum sem í boði eru, lögð verði áhersla á fjölgun starfa hjá hinu opinbera og í nýsköpun og þeim sem eru atvinnulaus gefin tækifæri á endurmenntun. Síðast en ekki síst verður að hækka atvinnuleysisbætur strax enda hafa þær ekki haldið í við lágmarkslaun. Þetta er ekki tíminn til að skera niður í ríkisrekstri enda getur það dýpkað kreppuna með alvarlegum og langvinnum afleiðingum fyrir einstaklinga og samfélagið allt. Í þeim kjarasamningum sem undirritaðir voru í apríl 2019 er möguleiki á endurskoðun nú í september hafi forsendur ekki staðist. Þrjár forsendur liggja til grundvallar kjarasamningunum: Að kaupmáttur aukist, vextir lækki og stjórnvöld standi við þau loforð sem gefin voru í tengslum við samningana. Það liggur fyrir að kaupmáttur hefur aukist og vextir hafa lækkað en út af standa fjölmörg þeirra verkefna sem stjórnvöld gáfu loforð um. Ferlið við endurskoðun er skrifað inn í kjarasamningana. Forsendunefnd skipuð fulltrúum frá ASÍ og SA kemur saman og úrskurðar hvort forsendur hafi staðist. Sé niðurstaðan sú að forsendur hafi ekki staðist skal hefja viðræður til að leita leiða til þess að markmið samningsins nái fram að ganga. Stjórnvöld þurfa að koma að þessu samtali, bæði þar sem þau hafa ekki staðið að fullu við sinn hluta samkomulagsins og þar sem aðstæður á vinnumarkaði eru sérlega krefjandi nú um stundir og verða það áfram. Það er mikið undir í þeim viðræðum sem nú fara í hönd og ábyrgð allra aðila mikil. Það er því ólíðandi að Samtök atvinnulífsins skuli í sumar hafa gengið gegn reglum á vinnumarkaði með því að styðja Icelandair í fordæmalausum aðgerðum gegn flugfreyjum og þjónum. Það var örlagaríkur föstudagur í júlí þegar stjórnendur Icelandair lýstu því yfir að þeir ætluðu að sniðganga viðsemjendur og semja við aðra um kaup og kjör. Ekki var upplýst um hverjir „þessir aðrir“ voru en það skal sagt eins skýrt og mögulegt er að það er ekki í hendi atvinnurekenda að velja og hafna við hverja þeir semja. Það eru hins vegar þekktar aðferðir úti í heimi að atvinnurekendur reyni að búa til sín eigin stéttarfélög og ganga til samninga við þau. Það verður ekki látið viðgangast á íslenskum vinnumarkaði og þó að flugfreyjur hafi gengið frá samningum þá mun þessi „sumargjöf“ elta okkur inn í haustið og lita þau verkefni sem framundan eru. Samningsréttur vinnandi fólks verður varinn! Það er tilefni til að rifja það upp hér og nú að sterk og sjálfstæð stéttarfélög á Íslandi og á Norðurlöndunum eru hornsteinn þeirra lífsgæða og velsældar sem einkennir þennan heimshluta og önnur ríki hafa öfundað okkur af. Okkur ber að efla lífsgæðin, ekki að brjóta þau niður. Á þingi ASÍ sem haldið verður í október verður sérstaklega fjallað um þessa þætti í ljósi yfirstandandi kreppu og breytinga á atvinnu- og lifnaðarháttum vegna loftslagskrísunnar og tæknibreytinga. Á þinginu verður einnig, svo sem venjan býður, kjörin forysta hreyfingarinnar og mun ég gefa kost á mér til áframhaldandi starfa sem forseti Alþýðusambandsins. Það er að bera í bakkafullan lækinn að tala um fordæmalausa tíma. En það er samt svo að á tímum sem þessum eru teknar fjölmargar ákvarðanir sem marka samfélagið til framtíðar. Verkalýðshreyfingin ætlast til þess að samfélagslegir hagsmunir ráði för, ekki hagsmunir hinna fáu, ekki hagsmunir peningaaflanna. Um þetta hafa alltaf staðið átök hérlendis sem annars staðar og munu gera áfram. En ef við ætlum að koma standandi út úr þessari kreppu þarf almannahagur að vera hornsteinn allra ákvarðana. Með þetta leiðarljós tekst verkalýðshreyfingin á við verkefni vetrarins. Þau eru mörg, en hreyfingin er sterk og tilbúin í það sem koma skal. Góða helgi, Drífa. Höfundur er forseti ASÍ. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Drífa Snædal Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun Hvað er svona merkilegt við það? Hópur starfsfólks Jafnlaunastofu Skoðun Konur Íslands og alþjóðakerfið í takt Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir Skoðun Þjónn, það er bakslag í beinasoðinu mínu Hlédís Maren Guðmundsdóttir Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Jafnréttisþjóðin sem gleymdi dansinum Brogan Davison,Pétur Ármannsson skrifar Skoðun Hver er að væla? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Tár, kvár og kvennafrídagurinn Kristína Ösp Steinke skrifar Skoðun Skattaæfingar tengdar landbúnaðarstarfsemi Björn Bjarki Þorsteinsson skrifar Skoðun Konan - Vinnan - Kjörin í 40 ár Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar Skoðun Íslenskur her og íslensk leyniþjónusta Steingrímur Jónsson skrifar Skoðun Er jafnrétti fyrir allar? Anna Bergþórsdóttir skrifar Skoðun Ættu konur að fara í háskólanám? Lísa Margrét Gunnarsdóttir,Íris Björk Ágústsdóttir skrifar Skoðun Enn einn dagur í baráttunni Ásta F. Flosadóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpunarlaust haust Jón Gunnarsson skrifar Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar Skoðun Krafan sem kvennahreyfingin gleymdi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Einfaldar lausnir á vaxtamálavanda bankanna Guðmundur Ásgeirsson skrifar Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er sköpun í skólastarfi? Bryngeir Valdimarsson skrifar Skoðun Afglæpavæðing veðmála Gunnar Pétur Haraldsson skrifar Skoðun Gleðilegan kvennafrídag og gleðilegt kvennaár Helena Hafþórsdóttir O’Connor skrifar Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar Skoðun Konur Íslands og alþjóðakerfið í takt Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Hvað er svona merkilegt við það? Hópur starfsfólks Jafnlaunastofu skrifar Skoðun Við erum ekki eign annarra! Anna Lizzy Wichmann skrifar Skoðun Sameinuðu þjóðirnar 80 ára: Framtíðin er okkar Eva Harðardóttir skrifar Skoðun Til hamingju með 24. október Þorbjörg S. Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir skrifar Skoðun Samstaða - afl sem breytir samfélaginu Heiða Björg Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Einu sinni enn Álfhildur Leifsdóttir,Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Skuggahliðar á þéttingu byggðar Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar Sjá meira
Það eru vægast sagt óvenjulegar aðstæður uppi nú þegar líður að hausti. Við vitum ekki hvernig sóttvörnum verður háttað í nánustu framtíð en vitum þó að áframhaldandi röskun verður á okkar daglega lífi. Staðan á vinnumarkaði er slæm, atvinnuleysi nálægt 10% en mjög misdreift á milli landshluta, sveitarfélaga og atvinnugreina. Þar er óvissa einnig töluverð því margir eru að klára uppsagnarfrest og einhver fjöldi erlends farandverkafólks er farið aftur til síns heimalands. Þarna skiptir öllu að fólk hafi greiðan aðgang að þeim úrræðum sem í boði eru, lögð verði áhersla á fjölgun starfa hjá hinu opinbera og í nýsköpun og þeim sem eru atvinnulaus gefin tækifæri á endurmenntun. Síðast en ekki síst verður að hækka atvinnuleysisbætur strax enda hafa þær ekki haldið í við lágmarkslaun. Þetta er ekki tíminn til að skera niður í ríkisrekstri enda getur það dýpkað kreppuna með alvarlegum og langvinnum afleiðingum fyrir einstaklinga og samfélagið allt. Í þeim kjarasamningum sem undirritaðir voru í apríl 2019 er möguleiki á endurskoðun nú í september hafi forsendur ekki staðist. Þrjár forsendur liggja til grundvallar kjarasamningunum: Að kaupmáttur aukist, vextir lækki og stjórnvöld standi við þau loforð sem gefin voru í tengslum við samningana. Það liggur fyrir að kaupmáttur hefur aukist og vextir hafa lækkað en út af standa fjölmörg þeirra verkefna sem stjórnvöld gáfu loforð um. Ferlið við endurskoðun er skrifað inn í kjarasamningana. Forsendunefnd skipuð fulltrúum frá ASÍ og SA kemur saman og úrskurðar hvort forsendur hafi staðist. Sé niðurstaðan sú að forsendur hafi ekki staðist skal hefja viðræður til að leita leiða til þess að markmið samningsins nái fram að ganga. Stjórnvöld þurfa að koma að þessu samtali, bæði þar sem þau hafa ekki staðið að fullu við sinn hluta samkomulagsins og þar sem aðstæður á vinnumarkaði eru sérlega krefjandi nú um stundir og verða það áfram. Það er mikið undir í þeim viðræðum sem nú fara í hönd og ábyrgð allra aðila mikil. Það er því ólíðandi að Samtök atvinnulífsins skuli í sumar hafa gengið gegn reglum á vinnumarkaði með því að styðja Icelandair í fordæmalausum aðgerðum gegn flugfreyjum og þjónum. Það var örlagaríkur föstudagur í júlí þegar stjórnendur Icelandair lýstu því yfir að þeir ætluðu að sniðganga viðsemjendur og semja við aðra um kaup og kjör. Ekki var upplýst um hverjir „þessir aðrir“ voru en það skal sagt eins skýrt og mögulegt er að það er ekki í hendi atvinnurekenda að velja og hafna við hverja þeir semja. Það eru hins vegar þekktar aðferðir úti í heimi að atvinnurekendur reyni að búa til sín eigin stéttarfélög og ganga til samninga við þau. Það verður ekki látið viðgangast á íslenskum vinnumarkaði og þó að flugfreyjur hafi gengið frá samningum þá mun þessi „sumargjöf“ elta okkur inn í haustið og lita þau verkefni sem framundan eru. Samningsréttur vinnandi fólks verður varinn! Það er tilefni til að rifja það upp hér og nú að sterk og sjálfstæð stéttarfélög á Íslandi og á Norðurlöndunum eru hornsteinn þeirra lífsgæða og velsældar sem einkennir þennan heimshluta og önnur ríki hafa öfundað okkur af. Okkur ber að efla lífsgæðin, ekki að brjóta þau niður. Á þingi ASÍ sem haldið verður í október verður sérstaklega fjallað um þessa þætti í ljósi yfirstandandi kreppu og breytinga á atvinnu- og lifnaðarháttum vegna loftslagskrísunnar og tæknibreytinga. Á þinginu verður einnig, svo sem venjan býður, kjörin forysta hreyfingarinnar og mun ég gefa kost á mér til áframhaldandi starfa sem forseti Alþýðusambandsins. Það er að bera í bakkafullan lækinn að tala um fordæmalausa tíma. En það er samt svo að á tímum sem þessum eru teknar fjölmargar ákvarðanir sem marka samfélagið til framtíðar. Verkalýðshreyfingin ætlast til þess að samfélagslegir hagsmunir ráði för, ekki hagsmunir hinna fáu, ekki hagsmunir peningaaflanna. Um þetta hafa alltaf staðið átök hérlendis sem annars staðar og munu gera áfram. En ef við ætlum að koma standandi út úr þessari kreppu þarf almannahagur að vera hornsteinn allra ákvarðana. Með þetta leiðarljós tekst verkalýðshreyfingin á við verkefni vetrarins. Þau eru mörg, en hreyfingin er sterk og tilbúin í það sem koma skal. Góða helgi, Drífa. Höfundur er forseti ASÍ.
Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun
Skoðun Rangfærslur og hræðsluáróður meirihluta sveitarstjórnar Grímsnes- og Grafningshrepps í nafni lýðræðis Ragna Ívarsdóttir,Guðrún Margrét Njálsdóttir,Þröstur Sverrisson skrifar
Skoðun Enginn grunnur fyrir nýju starfsleyfi Ísteka Rósa Líf Darradóttir,Guðrún Scheving Thorsteinsson skrifar
Skoðun Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir skrifar
Skoðun Sættum okkur ekki við óbreytt ástand - tillögur Sjálfstæðisflokksins um úrbætur Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Sterkara námslánakerfi – raunveruleg framför fyrir námsmenn París Anna Bergmann,Sigurður Kári Harðarson skrifar
Skoðun Enn er verk að vinna – upprætum ofbeldi á vinnustöðum Brynhildur Heiðar- og Ómarsdóttir skrifar
Skoðun Er ofbeldi gagnvart eldri borgurum vandamál á Íslandi? Björn Snæbjörnsson,Sigurður Ágúst Sigurðsson skrifar
Börn geta ekki beðið – krefjumst tafarlausra aðgerða! Elín H. Hinriksdóttir,Bóas Valdórsson,Árný Ingvarsdóttir,,Anna Lára Steindal,Alma Ýr Ingólfsdóttir Skoðun