Hamskipti osta í hafi Þorsteinn Sæmundsson skrifar 30. nóvember 2020 14:00 Nýlega bárust þau tíðindi að evrópskir ostar breyttu eðli sínu á leið yfir hafið á leið til Íslands. Þessar eðlisbreytingar höfðu í för með sér gerbreytta tollmeðferð. Í stað þess að ostarnir bæru magn- og verðtolla í samræmi við alþjóðlega tollskrá brá svo við að með íblöndun olíu og hersluefnis að ca. 18% hluta kölluðust þeir ,,vegan ostar“ og urðu þeir með öllu tollfrjálsir. Ostarnir sem hér um ræðir eru einkum notaðir á flatbökur. Engum sögum fer af verðlækkun á flatbökum vegna sparnaðar innflytjenda sem ætla má að hafi numið um 300 milljónum á síðustu tólf mánuðum. Hins vegar vildi svo til að þegar rannsókn var hafin á innflutningnum tóku neytendur við sér og gerbreyttu neyslumynstri sínu?!. Þannig voru flutt inn að jafnaði þrjátíu tonn á mánuði af tollfrjálsum ,,vegan ostum“ síðustu misseri. í kjölfar athugunar á innflutningnum var tekið til við rannsókn á tollafgreiðslu ostanna og viti menn! Í síðasta mánuði voru flutt inn tvö tonn af vegan osti í stað þrjátíu tonna næstu mánuði á undan. Svona breytist neyslumynstur landans undraskjótt eða hvað? Lesandi góður ef þér líður eins og mér það er að segja að finnast þú hafa verið plataður verð ég að segja að það er líklega rétt tilfinning. Það er búið að hafa okkur að fíflum og ekki í fyrsta sinn. Sé skyndilegur niðurskurður í innflutningi ,,vegan osta“ raunverulegur hefur verið brotið á þrem aðilum. Í fyrsta lagi ríkissjóði (sem eru okkar peningar) sem orðið hefur af verulegum tekjum. Í öðru lagi hefur verið brotið gegn bændum en ætla má að innflutningur ,vegan osta“ fyrstu tíu mánuði ársins nemi sem svarar mjólkurframleiðslu tíu til tólf meðal kúabúa. Í þriðja lagi gagnvart neytendum því ekki virðist innflutningur tollfrjálsra ,,vegan osta“ hafa skilað sér í lægra verði. Sem betur fer leyfa lög að tollafgreiðslur séu skoðaðar og endurákvarðaðar sex ár aftur í tímann. Treysta verður tollyfirvöldum til að framfylgja lögum . Sú atburðarrás sem lýst er hér að framan sýnir svo ekki sé um villst nauðsyn öflugs tolleftirlits. Því miður er það svo að núverandi valdhafar virðast ekki hafa gert sér grein fyrir því. Miðflokkurinn hefur í þrjú ár flutt tillögur við fjárlagaafgreiðslu um auknar fjárheimildir til tollgæslu til að gera þeim mögulegt að sinna skyldum sínum. Þær tillögur hafa því miður allar verið felldar. Atburðarrásin sem lýst er hér að ofan sýnir svo ekki sé um villst að aukið tolleftirlit gerir meira en að standa undir sér. Það er liður í tekjuöflun ríkissjóðs, með því að sjá til þess að farið sé að settum reglum og að þegar álögð gjöld innheimtist eins og vera ber. Því miður er margt sem bendir til þess að tollundanskot eigi sér stað víðar ,til dæmis mögulega við innflutning svo kallaðra smásendinga. Í fyrra lífi greinarhöfundar vann hann við tollembætti sem tók til við að skoða stærra hlutfall sendinga til að ganga úr skugga um rétta tollflokkun og að kaupverð væri rétt upp gefið. Í stuttu máli varð þetta breytta verklag til þess að nokkur hundruð milljónir innheimtust í ríkissjóð á ári hverju. Embættið sem hér um ræðir fékk ekkert hrós, né hvatningu fyrir ómakið. Þvert á móti var reynt að gera því erfiðara um vik. Undanskot gjalda og skatta hafa verið landlægt vandamál á Íslandi ærið lengi. Löngu er kominn tími til að taka á þessari ósvinnu. Ekki einasta verður ríkissjóður af réttmætum tekjum heldur skekkja öll undanskot heilbrigða samkeppni. Von mín stendur til að ráðherra fjármála og þingmeirihluti hans sjái loks ljósið og samþykki hærri fjárheimildir til tolleftirlits við fjárlagaafgreiðslu nú fyrir jólin. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Skattar og tollar Mest lesið Orðskrípið sem bjarga á veiðigjaldinu Ólafur Adolfsson Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland Skoðun Óvandaður og einhliða fréttaflutningur RÚV af stríðinu á Gaza Birgir Finnsson Skoðun Hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson Skoðun Hvers konar Evrópuríki viljum við vera? Magnús Árni Skjöld Magnússon Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir Skoðun Staðreyndir eða „mér finnst“ Birta Karen Tryggvadóttir Skoðun Börn innan seilingar Árni Guðmundsson Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Leiðrétting veiðigjalda mun skila sér í bættum innviðum Arna Lára Jónsdóttir skrifar Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar Skoðun Börn innan seilingar Árni Guðmundsson skrifar Skoðun Hallarekstur í Hafnarfirði Jón Ingi Hákonarson skrifar Skoðun Hvers konar Evrópuríki viljum við vera? Magnús Árni Skjöld Magnússon skrifar Skoðun Orðskrípið sem bjarga á veiðigjaldinu Ólafur Adolfsson skrifar Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland skrifar Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli tvö: Eiskrandi kröfur Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Palestína er að verja sig, ekki öfugt Stefán Guðbrandsson skrifar Skoðun Óvandaður og einhliða fréttaflutningur RÚV af stríðinu á Gaza Birgir Finnsson skrifar Skoðun Lýðræði á ystu nöf: Hver er afstaða unga fólksins? Jonas Hammer skrifar Skoðun Hvað ef ég hjóla bara í vinnuna? Eiríkur Búi Halldórsson skrifar Skoðun Litlu ljósin á Gaza Guðbrandur Einarsson skrifar Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Staðreyndir eða „mér finnst“ Birta Karen Tryggvadóttir skrifar Skoðun Fjármagna áfram hernað Rússlands Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Frídagar í klemmu Jón Júlíus Karlsson skrifar Skoðun Fasteignaviðskipti – tímabært að endurskoða leikreglurnar? Hlynur Júlísson skrifar Skoðun Í skugga kerfis sem brást! Harpa Hildiberg Böðvarsdóttir skrifar Skoðun Jöfn vernd fyrir öll börn í veröldinni Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Helför Palestínumanna í beinni útsendingu – viljum við vera samsek? Ólafur Ingólfsson skrifar Skoðun Byggð í Norðvesturkjördæmi: lífæð framtíðar Íslands Ragnar Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hverju hef ég stjórn á? Álfheiður Ingólfsdóttir skrifar Skoðun Metnaður eða metnaðarleysi? Sumarrós Sigurðardóttir skrifar Skoðun „Þetta er allt í vinnslu“ María Pétursdóttir skrifar Skoðun Arðsemi og tilgangur - eitt útilokar ekki annað Elva Rakel Jónsdóttir,Erla Ósk Ásgeirsdottir skrifar Skoðun Iðnaðarstefna – stökkpallur inn í næsta hagvaxtarskeið Sigurður Hannesson skrifar Skoðun Hættum að bregðast íslensku hryssunni Rósa Líf Darradóttir skrifar Skoðun Börnin bíða meðan lausnin stendur auð Álfhildur Leifsdóttir skrifar Sjá meira
Nýlega bárust þau tíðindi að evrópskir ostar breyttu eðli sínu á leið yfir hafið á leið til Íslands. Þessar eðlisbreytingar höfðu í för með sér gerbreytta tollmeðferð. Í stað þess að ostarnir bæru magn- og verðtolla í samræmi við alþjóðlega tollskrá brá svo við að með íblöndun olíu og hersluefnis að ca. 18% hluta kölluðust þeir ,,vegan ostar“ og urðu þeir með öllu tollfrjálsir. Ostarnir sem hér um ræðir eru einkum notaðir á flatbökur. Engum sögum fer af verðlækkun á flatbökum vegna sparnaðar innflytjenda sem ætla má að hafi numið um 300 milljónum á síðustu tólf mánuðum. Hins vegar vildi svo til að þegar rannsókn var hafin á innflutningnum tóku neytendur við sér og gerbreyttu neyslumynstri sínu?!. Þannig voru flutt inn að jafnaði þrjátíu tonn á mánuði af tollfrjálsum ,,vegan ostum“ síðustu misseri. í kjölfar athugunar á innflutningnum var tekið til við rannsókn á tollafgreiðslu ostanna og viti menn! Í síðasta mánuði voru flutt inn tvö tonn af vegan osti í stað þrjátíu tonna næstu mánuði á undan. Svona breytist neyslumynstur landans undraskjótt eða hvað? Lesandi góður ef þér líður eins og mér það er að segja að finnast þú hafa verið plataður verð ég að segja að það er líklega rétt tilfinning. Það er búið að hafa okkur að fíflum og ekki í fyrsta sinn. Sé skyndilegur niðurskurður í innflutningi ,,vegan osta“ raunverulegur hefur verið brotið á þrem aðilum. Í fyrsta lagi ríkissjóði (sem eru okkar peningar) sem orðið hefur af verulegum tekjum. Í öðru lagi hefur verið brotið gegn bændum en ætla má að innflutningur ,vegan osta“ fyrstu tíu mánuði ársins nemi sem svarar mjólkurframleiðslu tíu til tólf meðal kúabúa. Í þriðja lagi gagnvart neytendum því ekki virðist innflutningur tollfrjálsra ,,vegan osta“ hafa skilað sér í lægra verði. Sem betur fer leyfa lög að tollafgreiðslur séu skoðaðar og endurákvarðaðar sex ár aftur í tímann. Treysta verður tollyfirvöldum til að framfylgja lögum . Sú atburðarrás sem lýst er hér að framan sýnir svo ekki sé um villst nauðsyn öflugs tolleftirlits. Því miður er það svo að núverandi valdhafar virðast ekki hafa gert sér grein fyrir því. Miðflokkurinn hefur í þrjú ár flutt tillögur við fjárlagaafgreiðslu um auknar fjárheimildir til tollgæslu til að gera þeim mögulegt að sinna skyldum sínum. Þær tillögur hafa því miður allar verið felldar. Atburðarrásin sem lýst er hér að ofan sýnir svo ekki sé um villst að aukið tolleftirlit gerir meira en að standa undir sér. Það er liður í tekjuöflun ríkissjóðs, með því að sjá til þess að farið sé að settum reglum og að þegar álögð gjöld innheimtist eins og vera ber. Því miður er margt sem bendir til þess að tollundanskot eigi sér stað víðar ,til dæmis mögulega við innflutning svo kallaðra smásendinga. Í fyrra lífi greinarhöfundar vann hann við tollembætti sem tók til við að skoða stærra hlutfall sendinga til að ganga úr skugga um rétta tollflokkun og að kaupverð væri rétt upp gefið. Í stuttu máli varð þetta breytta verklag til þess að nokkur hundruð milljónir innheimtust í ríkissjóð á ári hverju. Embættið sem hér um ræðir fékk ekkert hrós, né hvatningu fyrir ómakið. Þvert á móti var reynt að gera því erfiðara um vik. Undanskot gjalda og skatta hafa verið landlægt vandamál á Íslandi ærið lengi. Löngu er kominn tími til að taka á þessari ósvinnu. Ekki einasta verður ríkissjóður af réttmætum tekjum heldur skekkja öll undanskot heilbrigða samkeppni. Von mín stendur til að ráðherra fjármála og þingmeirihluti hans sjái loks ljósið og samþykki hærri fjárheimildir til tolleftirlits við fjárlagaafgreiðslu nú fyrir jólin. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður.
Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir Skoðun
Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun
Skoðun Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Efnahagslegur hagvöxtur þýðir ekki endilega samfélagslegur hagvöxtur Davíð Routley skrifar
Skoðun Túlkun er ekkert að fara – en hvað ætlum við að gera með hana? Birna Ragnheiðardóttir Imsland skrifar
Skoðun Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar
Skoðun Helför Palestínumanna í beinni útsendingu – viljum við vera samsek? Ólafur Ingólfsson skrifar
Skoðun Arðsemi og tilgangur - eitt útilokar ekki annað Elva Rakel Jónsdóttir,Erla Ósk Ásgeirsdottir skrifar
Hvað er verið að leiðrétta? Gabríel Ingimarsson,Sverrir Páll Einarsson,Alexander Hauksson,Ingvar Þóroddsson,María Ellen Steingrimsdóttir,Oddgeir Páll Georgsson,Ingunn Rós Kristjánsdóttir Skoðun
Ekki leiðrétting heldur skattahækkun: Afstaða Sjálfstæðisflokksins er skýr Guðrún Hafsteinsdóttir Skoðun