Hamskipti osta í hafi Þorsteinn Sæmundsson skrifar 30. nóvember 2020 14:00 Nýlega bárust þau tíðindi að evrópskir ostar breyttu eðli sínu á leið yfir hafið á leið til Íslands. Þessar eðlisbreytingar höfðu í för með sér gerbreytta tollmeðferð. Í stað þess að ostarnir bæru magn- og verðtolla í samræmi við alþjóðlega tollskrá brá svo við að með íblöndun olíu og hersluefnis að ca. 18% hluta kölluðust þeir ,,vegan ostar“ og urðu þeir með öllu tollfrjálsir. Ostarnir sem hér um ræðir eru einkum notaðir á flatbökur. Engum sögum fer af verðlækkun á flatbökum vegna sparnaðar innflytjenda sem ætla má að hafi numið um 300 milljónum á síðustu tólf mánuðum. Hins vegar vildi svo til að þegar rannsókn var hafin á innflutningnum tóku neytendur við sér og gerbreyttu neyslumynstri sínu?!. Þannig voru flutt inn að jafnaði þrjátíu tonn á mánuði af tollfrjálsum ,,vegan ostum“ síðustu misseri. í kjölfar athugunar á innflutningnum var tekið til við rannsókn á tollafgreiðslu ostanna og viti menn! Í síðasta mánuði voru flutt inn tvö tonn af vegan osti í stað þrjátíu tonna næstu mánuði á undan. Svona breytist neyslumynstur landans undraskjótt eða hvað? Lesandi góður ef þér líður eins og mér það er að segja að finnast þú hafa verið plataður verð ég að segja að það er líklega rétt tilfinning. Það er búið að hafa okkur að fíflum og ekki í fyrsta sinn. Sé skyndilegur niðurskurður í innflutningi ,,vegan osta“ raunverulegur hefur verið brotið á þrem aðilum. Í fyrsta lagi ríkissjóði (sem eru okkar peningar) sem orðið hefur af verulegum tekjum. Í öðru lagi hefur verið brotið gegn bændum en ætla má að innflutningur ,vegan osta“ fyrstu tíu mánuði ársins nemi sem svarar mjólkurframleiðslu tíu til tólf meðal kúabúa. Í þriðja lagi gagnvart neytendum því ekki virðist innflutningur tollfrjálsra ,,vegan osta“ hafa skilað sér í lægra verði. Sem betur fer leyfa lög að tollafgreiðslur séu skoðaðar og endurákvarðaðar sex ár aftur í tímann. Treysta verður tollyfirvöldum til að framfylgja lögum . Sú atburðarrás sem lýst er hér að framan sýnir svo ekki sé um villst nauðsyn öflugs tolleftirlits. Því miður er það svo að núverandi valdhafar virðast ekki hafa gert sér grein fyrir því. Miðflokkurinn hefur í þrjú ár flutt tillögur við fjárlagaafgreiðslu um auknar fjárheimildir til tollgæslu til að gera þeim mögulegt að sinna skyldum sínum. Þær tillögur hafa því miður allar verið felldar. Atburðarrásin sem lýst er hér að ofan sýnir svo ekki sé um villst að aukið tolleftirlit gerir meira en að standa undir sér. Það er liður í tekjuöflun ríkissjóðs, með því að sjá til þess að farið sé að settum reglum og að þegar álögð gjöld innheimtist eins og vera ber. Því miður er margt sem bendir til þess að tollundanskot eigi sér stað víðar ,til dæmis mögulega við innflutning svo kallaðra smásendinga. Í fyrra lífi greinarhöfundar vann hann við tollembætti sem tók til við að skoða stærra hlutfall sendinga til að ganga úr skugga um rétta tollflokkun og að kaupverð væri rétt upp gefið. Í stuttu máli varð þetta breytta verklag til þess að nokkur hundruð milljónir innheimtust í ríkissjóð á ári hverju. Embættið sem hér um ræðir fékk ekkert hrós, né hvatningu fyrir ómakið. Þvert á móti var reynt að gera því erfiðara um vik. Undanskot gjalda og skatta hafa verið landlægt vandamál á Íslandi ærið lengi. Löngu er kominn tími til að taka á þessari ósvinnu. Ekki einasta verður ríkissjóður af réttmætum tekjum heldur skekkja öll undanskot heilbrigða samkeppni. Von mín stendur til að ráðherra fjármála og þingmeirihluti hans sjái loks ljósið og samþykki hærri fjárheimildir til tolleftirlits við fjárlagaafgreiðslu nú fyrir jólin. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Þorsteinn Sæmundsson Skattar og tollar Mest lesið Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun 60% landsmanna á móti vopnakaupunum Hildur Þórðardóttir skrifar Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar Skoðun Afkastadrifin menntun og verðgildi nemenda Halldóra Mogensen skrifar Skoðun Ég er deildarstjóri í leikskóla Helga Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Draumastarfið Arnfríður Hermannsdóttir skrifar Skoðun Hjartsláttur sjávarbyggðanna Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Erum við tilbúin til að bæta menntakerfið okkar? Jónína Einarsdóttir skrifar Skoðun Eru vaxtarmörkin vandinn? Dóra Björt Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Búum til „vandamál“ – leysum það með samræmdum prófum Árelía Eydís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar Skoðun Ölmusuhagkerfið Unnur Rán Reynisdóttir skrifar Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Sjálfstæðisflokkur hækkar kostnað heimilanna Kristrún Frostadóttir skrifar Skoðun Hvar er mannúðin? Davíð Sól Pálsson skrifar Skoðun Gerum þetta að kosningamáli Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Stóri grænþvotturinn Heiðrún Lind Marteinsdóttir skrifar Skoðun Örvæntingarfullur maður sker út grasker Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Sjá meira
Nýlega bárust þau tíðindi að evrópskir ostar breyttu eðli sínu á leið yfir hafið á leið til Íslands. Þessar eðlisbreytingar höfðu í för með sér gerbreytta tollmeðferð. Í stað þess að ostarnir bæru magn- og verðtolla í samræmi við alþjóðlega tollskrá brá svo við að með íblöndun olíu og hersluefnis að ca. 18% hluta kölluðust þeir ,,vegan ostar“ og urðu þeir með öllu tollfrjálsir. Ostarnir sem hér um ræðir eru einkum notaðir á flatbökur. Engum sögum fer af verðlækkun á flatbökum vegna sparnaðar innflytjenda sem ætla má að hafi numið um 300 milljónum á síðustu tólf mánuðum. Hins vegar vildi svo til að þegar rannsókn var hafin á innflutningnum tóku neytendur við sér og gerbreyttu neyslumynstri sínu?!. Þannig voru flutt inn að jafnaði þrjátíu tonn á mánuði af tollfrjálsum ,,vegan ostum“ síðustu misseri. í kjölfar athugunar á innflutningnum var tekið til við rannsókn á tollafgreiðslu ostanna og viti menn! Í síðasta mánuði voru flutt inn tvö tonn af vegan osti í stað þrjátíu tonna næstu mánuði á undan. Svona breytist neyslumynstur landans undraskjótt eða hvað? Lesandi góður ef þér líður eins og mér það er að segja að finnast þú hafa verið plataður verð ég að segja að það er líklega rétt tilfinning. Það er búið að hafa okkur að fíflum og ekki í fyrsta sinn. Sé skyndilegur niðurskurður í innflutningi ,,vegan osta“ raunverulegur hefur verið brotið á þrem aðilum. Í fyrsta lagi ríkissjóði (sem eru okkar peningar) sem orðið hefur af verulegum tekjum. Í öðru lagi hefur verið brotið gegn bændum en ætla má að innflutningur ,vegan osta“ fyrstu tíu mánuði ársins nemi sem svarar mjólkurframleiðslu tíu til tólf meðal kúabúa. Í þriðja lagi gagnvart neytendum því ekki virðist innflutningur tollfrjálsra ,,vegan osta“ hafa skilað sér í lægra verði. Sem betur fer leyfa lög að tollafgreiðslur séu skoðaðar og endurákvarðaðar sex ár aftur í tímann. Treysta verður tollyfirvöldum til að framfylgja lögum . Sú atburðarrás sem lýst er hér að framan sýnir svo ekki sé um villst nauðsyn öflugs tolleftirlits. Því miður er það svo að núverandi valdhafar virðast ekki hafa gert sér grein fyrir því. Miðflokkurinn hefur í þrjú ár flutt tillögur við fjárlagaafgreiðslu um auknar fjárheimildir til tollgæslu til að gera þeim mögulegt að sinna skyldum sínum. Þær tillögur hafa því miður allar verið felldar. Atburðarrásin sem lýst er hér að ofan sýnir svo ekki sé um villst að aukið tolleftirlit gerir meira en að standa undir sér. Það er liður í tekjuöflun ríkissjóðs, með því að sjá til þess að farið sé að settum reglum og að þegar álögð gjöld innheimtist eins og vera ber. Því miður er margt sem bendir til þess að tollundanskot eigi sér stað víðar ,til dæmis mögulega við innflutning svo kallaðra smásendinga. Í fyrra lífi greinarhöfundar vann hann við tollembætti sem tók til við að skoða stærra hlutfall sendinga til að ganga úr skugga um rétta tollflokkun og að kaupverð væri rétt upp gefið. Í stuttu máli varð þetta breytta verklag til þess að nokkur hundruð milljónir innheimtust í ríkissjóð á ári hverju. Embættið sem hér um ræðir fékk ekkert hrós, né hvatningu fyrir ómakið. Þvert á móti var reynt að gera því erfiðara um vik. Undanskot gjalda og skatta hafa verið landlægt vandamál á Íslandi ærið lengi. Löngu er kominn tími til að taka á þessari ósvinnu. Ekki einasta verður ríkissjóður af réttmætum tekjum heldur skekkja öll undanskot heilbrigða samkeppni. Von mín stendur til að ráðherra fjármála og þingmeirihluti hans sjái loks ljósið og samþykki hærri fjárheimildir til tolleftirlits við fjárlagaafgreiðslu nú fyrir jólin. Höfundur er þingmaður Miðflokksins í Reykjavíkurkjördæmi suður.
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun
Skoðun Glundroði Sjálfstæðisflokksins bitnar á hagstjórn og innviðum Árni Rúnar Þorvaldsson skrifar
Skoðun Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen skrifar
Skoðun Þöggun Guðbjörg Ása Jóns Huldudóttir,Margrét Kristín Blöndal,Margrét Rut Eddudóttir,Lukka Sigurðardóttir,Sigtryggur Ari Jóhannsson,Halldóra Jóhanna Hafsteins Âû skrifar
Skoðun Fyrirmyndarstjórn Viðreisnar og Samfylkingar á Reykjavíkurborg? Diljá Mist Einarsdóttir skrifar
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Hver ætlar að taka fimmtu vaktina? Ákall til stjórnmálaflokka María Fjóla Harðardóttir,Halla Thoroddsen Skoðun