Velferð dýra skal alltaf ráða för Sæunn Þóra Þórarinsdóttir skrifar 26. nóvember 2021 10:31 Á lögbýlinu Lágafelli hefur verið stundaður blóðbúskapur frá árinu 1985, samhliða ræktun hrossa. Óhætt er að segja að sú mynd sem dregin var upp af rekstrinum í umfjöllun fjölmiðla í vikunni, er ekki í neinu samræmi við það sem almennt gengur og gerist í þessum geira. Myndböndin vöktu óhug hjá mér og öðrum þeim bændum sem ég hef rætt við undanfarna daga. Tekið skal sérstaklega fram að Lágafell er hvorki bær nr. 6 eða 38, sem mest af umræddu myndefni kemur frá. Í umræðunni virðist mikils misskilnings gæta um hvernig framkvæmd blóðtöku er á meirihluta þeirra bæja sem stunda blóðbúskap. Ljóst er að langflestir bændur gæta þess í hvívetna að komið sé fram við hrossin þeirra af umhyggju og virðingu. Á Lágafelli fer blóðtaka þannig fram að blóð er tekið úr hryssum á um 10 vikna tímabili á ári, sem hefst alla jafna í ágúst. Utan þess tímabils ganga hrossin laus á svæði sem telur um 350 hektara. Umsjón er þó vitanlega höfð með hrossunum allt árið um kring svo tryggt sé að ekkert ami að þeim og að þau skorti ekkert. Meðal hryssa á búinu gefur af sér um fimm lítra vikulega og í fimm vikur. Áður en blóðtaka er svo framkvæmd eru merarnar blóðmældar af Ísteka/dýralæknum. Séu blóðgildi og -búskapur í lagi, er blóð dregið úr þeim hryssum sem sýna svörun. Þær sem ekki sýna svörun, eru sendar aftur í sýnatöku sem fer fram viku seinna. Þær sem sýna að hormónið sé til staðar gefa blóð. Merarnar eru staðdeyfðar á stungustað af dýralækni áður en blóðtaka hefst. Tryggt er að framkvæmdin sé eins streitulítil og kostur er á og hafa ábúendur á Lágafelli búið svo um hnútana að dýrin séu tamin/vanin við blóðtökuna. Folöld fylgja merum í gegnum þar til gerðar rennur og í blóðtöku, til þess að draga úr álagi á bæði merar og folöld. Í réttinni er búið svo um hnútana að tryggt sé að hrossin geti hvorki valdið sér né öðrum tjóni. Þegar dýrunum er smalað inn í rétt og rennur er beitt áhöldum á borð við 150 cm. plaströrum, til þess að beina hrossunum rétta leið. Vissulega er dýrunum stjakað með áhöldunum en dýrin eru aldrei slegin eða vísvitandi meidd með nokkrum öðrum hætti. Rennur og básar, eru hafðir þröngir, til að minnka álag og streitu og svo þær nái ekki að snúa sér og slasa. Básinn er lokaður að framan, og merin kemur í básinn og tveimur rörum komið fyrir fyrir aftan þær svo þær bakki ekki út úr básnum og lendi við það undir eða yfir rör og beislur og slasi sig. Böndin yfir þær eru eins konar axlabönd, þeim til varnar. Ef hryssa prjónar upp, getur hún rifið úr sér nálina. Böndin og annar búnaður er því hugsaður til þess að verja þær fyrir óþarfa slysum og veita öryggi. Á Lágafelli er regla að við hvern bás stendur alltaf aðili sem fylgist með og róar merarnar á meðan á blóðtöku stendur. Dýralæknir er alltaf á staðnum og hann er tryggir meðferð og öryggi og segir fólki til í réttinni. Árlega fáum við eftirlitsaðila sem fylgjast með holdafari, heilsu og hófum, og högum. Folöldin eru alin upp við það að fylgja mæðrunum í básinn og gegnum rennurnar, spekjast og þekkja umhverfið og mennina og eru yfirleitt tamin í lok tímabils. Dýralæknir er alltaf á staðnum og tryggir, meðferð, öryggi og segir fólki til í réttinni. Árlega koma eftirlitsaðilar frá Ísteka og MAST sem fylgjast með holdafari, heilsu, hófum, og högum. Folöldin eru alin upp við það að fylgja mæðrunum í básinn og gegnum rennurnar. Við það spekjast þau og læra að þekkja umhverfið og mennina í lok tímabils. Ábúendur á Lágafelli treysta sér ekki til að meta aðstæður annarra bænda við blóðtökur, en sannarlega er myndbandið er afar ógeðfellt. Rétt er þó að vekja athygli á því, að einfalt er að búa sögu sem á engan vegin við rök að styðjast, með því að klippa saman efni og setja það í búning til að hrella og hræða fólk. Á Lágafelli, eins og öllum öðrum bóndabæjum á Íslandi, hafa komið upp atvik, þar sem erfitt hefur verið að ráða fram úr, er varða meðferð dýra. Slík atvik þarf hins vegar alltaf að leysa með nærgætni og virðingu fyrir dýrunum. Barsmíðar á dýrum eru algjörlega ólíðandi og það væri óskandi að mál allra bænda sem brjóta lög um velferð dýra nr. 55/2013 yrðu rannsökuð af MAST. Bæði mál blóðbænda og annarra eftirlitsskyldra aðila. Óásættanlegt er með öllu að komið sé fram við dýr með þeim hætti, sem sjá mátti í myndbandinu. Dýravelferð skal ávallt höfð í hávegum þegar unnið er með dýr. Höfundur er bóndi á Lágafelli Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Blóðmerahald Dýr Landbúnaður Mest lesið Sjálfstæðismenn boða víst skattalækkanir á þá efnamestu Haukur V. Alfreðsson Skoðun Almageddon? Eyþór Kristleifsson Skoðun Viltu borga 200 þús á mánuði eða 600 þús á mánuði af íbúðinni? Hildur Þórðardóttir Skoðun Fellur helsti stuðningsmaður menningarmála af þingi? Magnús Logi Kristinsson Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson Skoðun ESB kærir sig ekkert um Ísland í jólagjöf Ole Anton Bieltvedt Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir Skoðun Vímuefnið VONÍUM Haraldur Ingi Haraldsson Skoðun Skoðun Skoðun Nýtanleg verðmætasköpun um allt land Jóhann Frímann Arinbjarnarson skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Geðrænn vandi barna og ungmenna Eldur S. Kristinsson skrifar Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar Skoðun Eru sumir heppnari en aðrir? Anna Kristín Jensdóttir skrifar Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar Skoðun Sjálfstætt fólk Kristín Linda Jónsdóttir skrifar Skoðun Óstjórn í húsnæðismálum Ragnar Þór Ingólfsson skrifar Skoðun Arfur stjórnmálanna 2024 Elvar Eyvindsson skrifar Skoðun Kjósum rétt(indi) fyrir fatlað fólk! Unnur Helga Óttarsdóttir,Anna Lára Steindal skrifar Skoðun Frelsi er allra, ekki fárra útvaldra Jón Óskar Sólnes skrifar Skoðun Menntun og tækifæri: Hvað veljum við fyrir Ísland? Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Eyðimerkurganga kosningabaráttunnar? Viðar Hreinsson skrifar Skoðun Krónan eða evran? Kostir og gallar Hilmar Þór Hilmarsson skrifar Skoðun Kjóstu meiri árangur Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Hvaða hlekkur ert þú í keðjunni? Ellý Tómasdóttir skrifar Skoðun Laxeldið verður ekki stöðvað Kristinn H. Gunnarsson skrifar Skoðun Þroskamerki þjóðar Tómas Torfason skrifar Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar Skoðun Var stytting náms til stúdentsprófs í þágu ungmenna? Sigurður E. Sigurjónsson skrifar Skoðun Það sem ekki má fjalla um fyrir kosningar til Alþingis Árni Jensson skrifar Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar Skoðun Sjálfstæðar konur? Sonja Ýr Þorbergsdóttir skrifar Skoðun Fullveldinu er fórnað með aðild að Evrópusambandinu Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Endurhugsum dæmið, endurnýtum textíl Guðbjörg Rut Pálmadóttir skrifar Skoðun Betri Strætó 2025 og (svo) Borgarlína Dagur B. Eggertsson skrifar Skoðun Um kosningar, gulrætur og verðbólgu Jean-Rémi Chareyre skrifar Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar Sjá meira
Á lögbýlinu Lágafelli hefur verið stundaður blóðbúskapur frá árinu 1985, samhliða ræktun hrossa. Óhætt er að segja að sú mynd sem dregin var upp af rekstrinum í umfjöllun fjölmiðla í vikunni, er ekki í neinu samræmi við það sem almennt gengur og gerist í þessum geira. Myndböndin vöktu óhug hjá mér og öðrum þeim bændum sem ég hef rætt við undanfarna daga. Tekið skal sérstaklega fram að Lágafell er hvorki bær nr. 6 eða 38, sem mest af umræddu myndefni kemur frá. Í umræðunni virðist mikils misskilnings gæta um hvernig framkvæmd blóðtöku er á meirihluta þeirra bæja sem stunda blóðbúskap. Ljóst er að langflestir bændur gæta þess í hvívetna að komið sé fram við hrossin þeirra af umhyggju og virðingu. Á Lágafelli fer blóðtaka þannig fram að blóð er tekið úr hryssum á um 10 vikna tímabili á ári, sem hefst alla jafna í ágúst. Utan þess tímabils ganga hrossin laus á svæði sem telur um 350 hektara. Umsjón er þó vitanlega höfð með hrossunum allt árið um kring svo tryggt sé að ekkert ami að þeim og að þau skorti ekkert. Meðal hryssa á búinu gefur af sér um fimm lítra vikulega og í fimm vikur. Áður en blóðtaka er svo framkvæmd eru merarnar blóðmældar af Ísteka/dýralæknum. Séu blóðgildi og -búskapur í lagi, er blóð dregið úr þeim hryssum sem sýna svörun. Þær sem ekki sýna svörun, eru sendar aftur í sýnatöku sem fer fram viku seinna. Þær sem sýna að hormónið sé til staðar gefa blóð. Merarnar eru staðdeyfðar á stungustað af dýralækni áður en blóðtaka hefst. Tryggt er að framkvæmdin sé eins streitulítil og kostur er á og hafa ábúendur á Lágafelli búið svo um hnútana að dýrin séu tamin/vanin við blóðtökuna. Folöld fylgja merum í gegnum þar til gerðar rennur og í blóðtöku, til þess að draga úr álagi á bæði merar og folöld. Í réttinni er búið svo um hnútana að tryggt sé að hrossin geti hvorki valdið sér né öðrum tjóni. Þegar dýrunum er smalað inn í rétt og rennur er beitt áhöldum á borð við 150 cm. plaströrum, til þess að beina hrossunum rétta leið. Vissulega er dýrunum stjakað með áhöldunum en dýrin eru aldrei slegin eða vísvitandi meidd með nokkrum öðrum hætti. Rennur og básar, eru hafðir þröngir, til að minnka álag og streitu og svo þær nái ekki að snúa sér og slasa. Básinn er lokaður að framan, og merin kemur í básinn og tveimur rörum komið fyrir fyrir aftan þær svo þær bakki ekki út úr básnum og lendi við það undir eða yfir rör og beislur og slasi sig. Böndin yfir þær eru eins konar axlabönd, þeim til varnar. Ef hryssa prjónar upp, getur hún rifið úr sér nálina. Böndin og annar búnaður er því hugsaður til þess að verja þær fyrir óþarfa slysum og veita öryggi. Á Lágafelli er regla að við hvern bás stendur alltaf aðili sem fylgist með og róar merarnar á meðan á blóðtöku stendur. Dýralæknir er alltaf á staðnum og hann er tryggir meðferð og öryggi og segir fólki til í réttinni. Árlega fáum við eftirlitsaðila sem fylgjast með holdafari, heilsu og hófum, og högum. Folöldin eru alin upp við það að fylgja mæðrunum í básinn og gegnum rennurnar, spekjast og þekkja umhverfið og mennina og eru yfirleitt tamin í lok tímabils. Dýralæknir er alltaf á staðnum og tryggir, meðferð, öryggi og segir fólki til í réttinni. Árlega koma eftirlitsaðilar frá Ísteka og MAST sem fylgjast með holdafari, heilsu, hófum, og högum. Folöldin eru alin upp við það að fylgja mæðrunum í básinn og gegnum rennurnar. Við það spekjast þau og læra að þekkja umhverfið og mennina í lok tímabils. Ábúendur á Lágafelli treysta sér ekki til að meta aðstæður annarra bænda við blóðtökur, en sannarlega er myndbandið er afar ógeðfellt. Rétt er þó að vekja athygli á því, að einfalt er að búa sögu sem á engan vegin við rök að styðjast, með því að klippa saman efni og setja það í búning til að hrella og hræða fólk. Á Lágafelli, eins og öllum öðrum bóndabæjum á Íslandi, hafa komið upp atvik, þar sem erfitt hefur verið að ráða fram úr, er varða meðferð dýra. Slík atvik þarf hins vegar alltaf að leysa með nærgætni og virðingu fyrir dýrunum. Barsmíðar á dýrum eru algjörlega ólíðandi og það væri óskandi að mál allra bænda sem brjóta lög um velferð dýra nr. 55/2013 yrðu rannsökuð af MAST. Bæði mál blóðbænda og annarra eftirlitsskyldra aðila. Óásættanlegt er með öllu að komið sé fram við dýr með þeim hætti, sem sjá mátti í myndbandinu. Dýravelferð skal ávallt höfð í hávegum þegar unnið er með dýr. Höfundur er bóndi á Lágafelli
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Það er kominn verðmiði á fangelsið en hvað má ungmenni í alvarlegum vanda kosta? Davíð Bergmann skrifar
Skoðun Hinn opni tékki samgöngusáttmálans – ljósastýring og Sundabraut Eiríkur S. Svavarsson skrifar
Skoðun Við þurfum stjórnmálamenn sem skilja mikilvægi stærstu atvinnugreinar landsins Aðalheiður Ósk Guðmundsdóttir skrifar
Skoðun Kallað eftir fyrirsjáanleika í opinberum framkvæmdum Þorsteinn Víglundsson ,Jónína Guðmundsdóttir,Karl Andreassen skrifar
Skoðun Afvegaleidd umræða um áskoranir heilbrigðiskerfisins Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Launafólk sýndi ábyrgð – Hvað með bankana og fjármagnseigendur? Finnbjörn A. Hermannsson skrifar
Skoðun Gæti aukin einkavæðing og skólaval í grunnskólakerfinu bætt námsárangur og aukið jafnrétti? Jón Páll Haraldsson,Linda Heiðarsdóttir,Ómar Örn Magnússon skrifar