Reistu hamingjunni heimili Árni Sigurðsson skrifar 30. desember 2024 18:01 Margir upplifa að hamingjan renni þeim úr greipum jafnskjótt og þeir reyna að grípa hana. Aðrir leita út í heim, safna sýnilegum sigrum, nýjum samböndum eða stórbrotnum upplifunum, en finna samt að gleðin nemur ekki varanlega land. Staðreyndin virðist vera að því ákafar sem við eltum hamingjuna utan okkar sjálfra, því fjarlægari verður hún, tálmynd sem ómögulegt er að fanga. En hvað ef við, í stað þess að flækjast um í leitinni, reistum henni heimili í eigin huga, svo hún gæti flutt inn af fúsum og frjálsum vilja? „Flestir eru u.þ.b. eins hamingjusamir og þeir ákveða sjálfir.“ – Abraham Lincoln (1809–1865) Lincoln bendir á að hamingja spretti ekki einvörðungu úr heppni eða ytri aðstæðum. Hún ræðst líka af daglegum ákvörðunum okkar, litlum skrefum sem móta innra landslag hugans. Þegar við skiljum að lykillinn sé að hlúa að þessu innra rými, skapast vaxtarskilyrði fyrir varanlega gleði til að spretta úr grasi. Skrefin að öruggu athvarfi hamingjunnar 1. Losaðu um óþarfa byrðar: Hugsaðu þér að þú sért að flytja í nýtt og bjart húsnæði en drægir með þér kassa af dóti sem þú notar aldrei. Á sama hátt geta eftirsjá, gremja eða kvíði fyllt hugann. Hvenær sem óhjálplegar hugsanir skjóta upp kollinum, segðu við sjálfa(n) þig: „Þetta er bara minning“ eða „Þetta eru bara áhyggjur,” og færðu athyglina aftur að augnablikinu. Með því að losa pláss í huganum kemur þú auga á möguleika á gleði sem var áður hulin. 2. Málaðu veggina með þakklæti: Þakklæti er eins og hlýr litur sem gefur innra rýminu algerlega nýja birtu. „Þakklæti er ekki einungis æðsta dyggðin, heldur móðir allra hinna.“ – Cíceró (106–43 f.Kr.) Skráðu á hverjum degi nokkur atriði sem þú ert þakklát(ur) fyrir. Þar þarf hvorki að vera um stórfengleg atvik né dýrar gjafir að ræða—stundum gleður einn bolli af góðu kaffi eða fallegt spjall við vin jafn mikið og stóru hlutirnir. 3. Iðkaðu nærveru og núvitund: „Milli áreitis og viðbragðs er bil. Í því bili er fólgið vald okkar til að velja viðbragð.“ – Viktor Frankl (1905–1997) Í hraða nútímans gleymum við oft augnablikinu sjálfu. Lykillinn er að taka eftir hugsunum og skynjunum án þess að sogast inn í þær. Dýpkaðu andardráttinn, taktu eftir umhverfinu og leyfðu líkamanum að slaka á. Þannig styrkist sjálfsstjórnin og rými fyrir friðsæla gleði stækkar. 4. Umkringdu þig uppbyggilegu fólki: Neikvæður, niðurdrepandi félagsskapur getur gert innra heimilið þröngt og óvistlegt. Það er ekki alltaf hægt að velja hverja við hittum, en við getum stjórnað því hve mikinn tíma og orku við verjum í neikvæð samskipti. Skýr mörk eru nauðsynleg svo hamingjan fái næði til að dafna. Mundu að sumir færa gleði þegar þeir koma, aðrir þegar þeir fara. Ræktaðu sambandið við fyrri hópinn. 5. Viðurkenndu takmörk áhrifavalds þíns: „Þú hefur vald yfir huga þínum – ekki ytri atburðum. Skildu þetta og þú munt finna styrk.“ – Markús Árelíus (121–180 e.Kr.) Ytri aðstæður breytast oft án þess að við fáum nokkru um ráðið, hvort sem um er að ræða röskun í starfi, breytt sambönd eða óvænt áföll. Þegar við snúum okkur inn á við og viðurkennum eigin valdmörk, getum við brugðist við af yfirvegun og varðveitt andlegt jafnvægi. Hagnýt ráð til að hlúa að innra heimili: Hugarúttekt fyrir háttinn: Skrifaðu niður nokkrar línur um helstu áhyggjur áður en þú ferð að sofa og leyfðu þeim þannig að fjara út. Tjáðu þakklæti upphátt: Láttu vita þegar einhver gerir þér greiða; það gleður ekki aðeins viðkomandi heldur styrkir þína eigin jákvæðu afstöðu. Láttu hugann nema staðar: Taktu stutta örhugleiðslu sitjandi eða á gangi og gefðu önduninni gaum. Settu öðrum mörk: Minntu sjálfa(n) þig á að innra heimilið þitt er heilagur staður. Takmarkaðu samskipti sem valda stöðugri vanlíðan. Að lokum: Gleðin lætur ekki finna sig með látum eða með því að flækjast um heiminn í von um guðlega upplifun. Hún vill miklu heldur að þú reisir henni heimili í huganum, þar sem hún velur að dvelja. Með því að losa um neikvæðan farangur, mála andlega rýmið með þakklæti, iðka núvitund, umgangast uppbyggilegt fólk og sleppa tökum á aðstæðum sem þú getur ekki stjórnað, ertu að laða hamingjuna til þín og gera þennan stað að hennar helgidómi. Dragðu djúpt inn andann núna. Það getur verið að þú uppgötvir að friðsældin sem þú sóttist eftir sé þegar til staðar—bara bíðandi eftir að þú bjóðir hana velkomna. Reistu hamingjunni heimili, og hún mun sækja þig heim af sjálfsdáðum. Höfundur er fyrrum framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 36 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Árni Sigurðsson Mest lesið Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal Skoðun Æji nei innflytjendur Davíð Aron Routley Skoðun Þegar rafmagn hættir að vera sjálfsagður hlutur Árni B. Möller Skoðun 5.maí Alþjóðadagur ljósmæðra Unnur Berglind Friðriksdóttir Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran Skoðun Lýðræði og framtíð RÚV: Tími til breytinga? Erling Valur Ingason Skoðun Skoðun Skoðun Hagsmunir heildarinnar - Kafli eitt: Tómlæti Íslendinga Hannes Örn Blandon skrifar Skoðun Þegar líða fer að jólum Ísak Hilmarsson skrifar Skoðun Svansvottaðar íbúðir – fjárfesting í lífsgæðum Bergþóra Góa Kvaran skrifar Skoðun Hættulegt tal Sjálfstæðisflokksins og Viðskiptaráðs Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Þetta má ekki gerast aftur! - Álag á útsvar Sveinn Ægir Birgisson skrifar Skoðun Meistaragráða í lífsreynslu Elín Ebba Ásmundsdóttir skrifar Skoðun Stjórnvöld, Óskar á heima hér! Þóra Andrésdóttir skrifar Skoðun Dvel þú í draumahöll Hugrún Sigurjónsdóttir skrifar Skoðun Níðingsverk Jón Daníelsson skrifar Skoðun Umhverfi, heilsa og skólamáltíðir Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Æji nei innflytjendur Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Stríðsglæpir sem munu ekki gleymast! Hjálmtýr Heiðdal skrifar Skoðun Samstaða, kjarkur og þor Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Það er betra fyrir okkur öll að Háskóli Íslands efli fjarnám Darri Rafn Hólmarsson skrifar Skoðun Yfirfull fangelsi, brostið kerfi Guðmundur Ingi Þóroddsson skrifar Skoðun Þegar rafmagn hættir að vera sjálfsagður hlutur Árni B. Möller skrifar Skoðun Það er flókið að eiga næstum 500 milljarða króna á Íslandi Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Lýðræði og framtíð RÚV: Tími til breytinga? Erling Valur Ingason skrifar Skoðun 5.maí Alþjóðadagur ljósmæðra Unnur Berglind Friðriksdóttir skrifar Skoðun Endurnýjun hugarfarsins Bjarni Karlsson skrifar Skoðun Ferðamenn: Vanmetnir skattgreiðendur í íslensku hagkerfi Þórir Garðarsson skrifar Skoðun Góð vísa... Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Við höfum ekki efni á tvískinnungi SFS Vala Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað getum við lært af Víetnamstríðinu? Einar Magnússon skrifar Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar Skoðun Fristund.is fyrir öll - líka eldra fólk Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Ríkisstjórn sem skeytir engu Diljá Matthíasardóttir skrifar Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar Skoðun Fólkið sem gleymdist í Grindavík Bryndís Gunnlaugsdóttir skrifar Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar Sjá meira
Margir upplifa að hamingjan renni þeim úr greipum jafnskjótt og þeir reyna að grípa hana. Aðrir leita út í heim, safna sýnilegum sigrum, nýjum samböndum eða stórbrotnum upplifunum, en finna samt að gleðin nemur ekki varanlega land. Staðreyndin virðist vera að því ákafar sem við eltum hamingjuna utan okkar sjálfra, því fjarlægari verður hún, tálmynd sem ómögulegt er að fanga. En hvað ef við, í stað þess að flækjast um í leitinni, reistum henni heimili í eigin huga, svo hún gæti flutt inn af fúsum og frjálsum vilja? „Flestir eru u.þ.b. eins hamingjusamir og þeir ákveða sjálfir.“ – Abraham Lincoln (1809–1865) Lincoln bendir á að hamingja spretti ekki einvörðungu úr heppni eða ytri aðstæðum. Hún ræðst líka af daglegum ákvörðunum okkar, litlum skrefum sem móta innra landslag hugans. Þegar við skiljum að lykillinn sé að hlúa að þessu innra rými, skapast vaxtarskilyrði fyrir varanlega gleði til að spretta úr grasi. Skrefin að öruggu athvarfi hamingjunnar 1. Losaðu um óþarfa byrðar: Hugsaðu þér að þú sért að flytja í nýtt og bjart húsnæði en drægir með þér kassa af dóti sem þú notar aldrei. Á sama hátt geta eftirsjá, gremja eða kvíði fyllt hugann. Hvenær sem óhjálplegar hugsanir skjóta upp kollinum, segðu við sjálfa(n) þig: „Þetta er bara minning“ eða „Þetta eru bara áhyggjur,” og færðu athyglina aftur að augnablikinu. Með því að losa pláss í huganum kemur þú auga á möguleika á gleði sem var áður hulin. 2. Málaðu veggina með þakklæti: Þakklæti er eins og hlýr litur sem gefur innra rýminu algerlega nýja birtu. „Þakklæti er ekki einungis æðsta dyggðin, heldur móðir allra hinna.“ – Cíceró (106–43 f.Kr.) Skráðu á hverjum degi nokkur atriði sem þú ert þakklát(ur) fyrir. Þar þarf hvorki að vera um stórfengleg atvik né dýrar gjafir að ræða—stundum gleður einn bolli af góðu kaffi eða fallegt spjall við vin jafn mikið og stóru hlutirnir. 3. Iðkaðu nærveru og núvitund: „Milli áreitis og viðbragðs er bil. Í því bili er fólgið vald okkar til að velja viðbragð.“ – Viktor Frankl (1905–1997) Í hraða nútímans gleymum við oft augnablikinu sjálfu. Lykillinn er að taka eftir hugsunum og skynjunum án þess að sogast inn í þær. Dýpkaðu andardráttinn, taktu eftir umhverfinu og leyfðu líkamanum að slaka á. Þannig styrkist sjálfsstjórnin og rými fyrir friðsæla gleði stækkar. 4. Umkringdu þig uppbyggilegu fólki: Neikvæður, niðurdrepandi félagsskapur getur gert innra heimilið þröngt og óvistlegt. Það er ekki alltaf hægt að velja hverja við hittum, en við getum stjórnað því hve mikinn tíma og orku við verjum í neikvæð samskipti. Skýr mörk eru nauðsynleg svo hamingjan fái næði til að dafna. Mundu að sumir færa gleði þegar þeir koma, aðrir þegar þeir fara. Ræktaðu sambandið við fyrri hópinn. 5. Viðurkenndu takmörk áhrifavalds þíns: „Þú hefur vald yfir huga þínum – ekki ytri atburðum. Skildu þetta og þú munt finna styrk.“ – Markús Árelíus (121–180 e.Kr.) Ytri aðstæður breytast oft án þess að við fáum nokkru um ráðið, hvort sem um er að ræða röskun í starfi, breytt sambönd eða óvænt áföll. Þegar við snúum okkur inn á við og viðurkennum eigin valdmörk, getum við brugðist við af yfirvegun og varðveitt andlegt jafnvægi. Hagnýt ráð til að hlúa að innra heimili: Hugarúttekt fyrir háttinn: Skrifaðu niður nokkrar línur um helstu áhyggjur áður en þú ferð að sofa og leyfðu þeim þannig að fjara út. Tjáðu þakklæti upphátt: Láttu vita þegar einhver gerir þér greiða; það gleður ekki aðeins viðkomandi heldur styrkir þína eigin jákvæðu afstöðu. Láttu hugann nema staðar: Taktu stutta örhugleiðslu sitjandi eða á gangi og gefðu önduninni gaum. Settu öðrum mörk: Minntu sjálfa(n) þig á að innra heimilið þitt er heilagur staður. Takmarkaðu samskipti sem valda stöðugri vanlíðan. Að lokum: Gleðin lætur ekki finna sig með látum eða með því að flækjast um heiminn í von um guðlega upplifun. Hún vill miklu heldur að þú reisir henni heimili í huganum, þar sem hún velur að dvelja. Með því að losa um neikvæðan farangur, mála andlega rýmið með þakklæti, iðka núvitund, umgangast uppbyggilegt fólk og sleppa tökum á aðstæðum sem þú getur ekki stjórnað, ertu að laða hamingjuna til þín og gera þennan stað að hennar helgidómi. Dragðu djúpt inn andann núna. Það getur verið að þú uppgötvir að friðsældin sem þú sóttist eftir sé þegar til staðar—bara bíðandi eftir að þú bjóðir hana velkomna. Reistu hamingjunni heimili, og hún mun sækja þig heim af sjálfsdáðum. Höfundur er fyrrum framkvæmdastjóri Stjórnunarfélagsins og með 36 ára reynslu á sviði símenntunar, fyrirlestra- og námskeiðahalds.
Skoðun Góður rekstur Mosfellsbæjar og framtíðin björt Halla Karen Kristjánsdóttir,Anna Sigríður Guðnadóttir ,Lovísa Jónsdóttir skrifar
Skoðun Áskorun til ráðherra mennta- og barnamála og ráðherra menningarmála Anna Klara Georgsdóttir skrifar
Skoðun Rússar pyntuðu og myrtu úkraínsku blaðakonuna Viktoriiu Roshchyna Erlingur Erlingsson skrifar