Gervigreind: Ný tímamót í mannlegri sögu Sigvaldi Einarsson skrifar 3. janúar 2025 07:00 Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Gervigreind Tækni Sigvaldi Einarsson Mest lesið Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal Skoðun Það sem ekki má segja um það sem enginn vill sjá Viðar Hreinsson Skoðun Skoðun Skoðun Þetta eru ekki eðlileg vinnubrögð Bryndís Haraldsdóttir skrifar Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar Skoðun Hversu mikið er nóg? Guðríður Eldey Arnardóttir skrifar Skoðun Til þeirra sem fagna Sigurður Gísli Bond Snorrason skrifar Skoðun Að semja er ekki veikleiki – það er forsenda lýðræðis Elliði Vignisson skrifar Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar Skoðun Sumar og sól – en ekki alltaf sátt í sálinni Ellen Calmon skrifar Skoðun Að flokka hver vinnur og hver tapar Tryggvi Rúnar Brynjarsson skrifar Skoðun Hagur hluthafanna alltaf og undantekningarlaust í forgangi Jón Kaldal skrifar Skoðun Má berja blaðamenn? Sigríður Dögg Auðunsdóttir skrifar Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar Skoðun Vonir um vopnahlé eins og hálmstrá Sveinn Rúnar Hauksson skrifar Skoðun Samfélagið innan samfélagsins Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Til hamingju Íslendingar með nýja Óperu Andri Björn Róbertsson skrifar Skoðun Hvers vegna hatar SFS smábáta? Svarið tengist veiðigjöldum Kjartan Páll Sveinsson skrifar Skoðun „Oft er flagð undir fögru skinni“ Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Orðhengilsháttur og lygar Elín Erna Steinarsdóttir skrifar Skoðun Fjögurra daga vinnuvika – nýr veruleiki? Sigvaldi Einarsson skrifar Skoðun Ráðherra gengur fram án laga Svanur Guðmundsson skrifar Skoðun Hagkvæmur kostur utan friðlands Jóna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Gagnsæi og inntak Halldóra Lillý Jóhannsdóttir skrifar Skoðun Sumargjöf Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Hannað fyrir miklu stærri markaði Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Grafarvogur framtíðar verður til Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Málþófið um veiðigjöldin vekur miskunnsama Samverja Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Menntastefna 2030 Guðmundur Ingi Kristinsson skrifar Skoðun Ágætu fyrrum samstarfsaðilar á Þjóðminjasafni Íslands Uggi Jónsson skrifar Skoðun Ferðamannaþorpin - Náttúruvá Þóra B. Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar Skoðun Laxaharmleikur Jóhannes Sturlaugsson skrifar Sjá meira
Við lifum á tímum þar sem tækniframfarir hafa umbreytt heiminum á áður óhugsandi hátt. Gervigreind (e. artificial intelligence) er ekki lengur framtíðartækni; hún er hluti af daglegu lífi okkar og hefur áhrif á allt frá heilsugæslu til sköpunargáfu. En hvernig getum við tryggt að þessi tækni verði nýtt á sem farsælastan hátt? Hvað gerðist árið 2024? Árið 2024 var stórkostlegt fyrir gervigreind. Með framþróun á sviði tungumálalíkana, sem gerðu samræður milli manna og véla eðlilegri en nokkru sinni fyrr, opnuðust dyr að áður óþekktum tækifærum. Fyrirtæki tóku tæknina í notkun til að bæta þjónustu, og almenningur nýtti hana til að leysa dagleg verkefni, allt frá textagerð til listsköpunar. Sundar Pichai, forstjóri Google, sagði árið 2024 marka tímamót: „Gervigreind er djúpstæðari en rafmagn eða eldur, því hún endurskilgreinir getu okkar sjálfra.“ Hvað bíður okkar árið 2025? Á komandi ári má búast við að gervigreind færist enn nær hjarta samfélagsins: Heilbrigðisþjónusta: Snemmbær greining sjúkdóma, persónubundnar meðferðir og þróun nýrra lyfja. Menntun: Námsefni verður aðlagað að þörfum hvers nemanda. Sjálfvirkni: Framleiðsla verður skilvirkari, sem stuðlar að nýjum atvinnugreinum og störfum. Listsköpun: Listamenn munu nýta gervigreind til að skapa verk sem brúa bilið milli manna og véla. Snjallborgir: Betri nýting auðlinda og skilvirkari þjónusta í þéttbýli. Demis Hassabis, forstjóri DeepMind, sagði: „Gervigreind mun ekki bara leysa vandamál – hún mun hjálpa okkur að sjá nýjar lausnir.“ Áskoranir og tækifæri Þrátt fyrir bjartsýni er ljóst að við verðum að nálgast gervigreind af varfærni: Siðferðileg ábyrgð: Við þurfum að tryggja gagnsæi og réttlæti í notkun gervigreindar. Nick Bostrom, heimspekingur, segir: „Ábyrg stjórnun gervigreindar er lykillinn að framtíð okkar.“ Persónuvernd: Mikilvægt er að tryggja að gögn séu notuð með ábyrgum hætti. Hlutdrægni: Gervigreind þarf að forðast að viðhalda fordómum sem kunna að vera til staðar í þjálfunargögnum. Áhrif á vinnumarkað: Þó að ný störf skapist, þurfa samfélög að búa sig undir að sum störf hverfi. Yuval Noah Harari hefur bent á mikilvægi menntunar: „Við þurfum að undirbúa fólk fyrir störf framtíðarinnar með því að fjárfesta í menntun og þjálfun.“ Hvað getur þú gert? Gervigreind er ekki ópersónuleg tækni, heldur verkfæri sem endurspeglar okkar eigin ákvarðanir og gildi. Með því að fræðast og taka þátt í umræðunni getum við tryggt að hún verði nýtt til að bæta samfélagið. Framtíðin er núna – og með ábyrgri þróun getur gervigreind orðið eitt öflugasta tæki mannkynsins til að skapa réttlátari, skilvirkari og bjartari heim. Höfundur er eilífðar MBA nemandi um framtíðina í stafrænum heimi gervigreindar.
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun
Skoðun Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir skrifar
Skoðun Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson skrifar
Skoðun Nýr rektor og 2025 – tímamót í háskólamálum Ástráður Eysteinsson,Magnús Karl Magnússon,Margrét Helga Ögmundsdóttir,Tinna Laufey Ásgeirsdóttir skrifar
Skoðun Vonarsvæði fyrir framtíðina – ábyrgð stjórnvalda kallar á verndun Huld Hafliðadóttir,Heimir Harðarson skrifar
Tekist á um hvort lýðræðið á Íslandi sé virkt eða hvort hefðaréttur sé á völdum Þórður Snær Júlíusson Skoðun
Stöðvum helvíti á jörðu Birna Þórarinsdóttir,Bjarni Gíslason,Gísli Rafn Ólafsson,Sigríður Schram,Stella Samúelsdóttir,Tótla I. Sæmundsdóttir Skoðun