Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar 1. júlí 2025 11:32 Nítján ára gömul tók ég þátt í verkefninu, Young Europe Africa og keyrði frá London til Jóhannesarborgar með hópi ungs fólks í þeim tilgangi að brúa bil milli æsku heimsálfa og leysa saman vandasöm viðfangsefni. Meðal verkefna okkar var að byggja hús frá grunni fyrir Rauða krossinn, reisa vatnsturna fyrir Sameinuðu þjóðirnar og bjarga hópi nashyrninga frá útrýmingu í samstarfi við World Wildlife Fund (WWF). Eitt mikilvægasta verkefnið var þó að halda okkur sjálfum á lífi, öruggum, óslösuðum, á réttri leið, réttum megin við veður, náttúru og pólitík. Leiðangurinn var í senn heillandi og ógnvekjandi – enda verkefnin stór, náttúran ókunnug, leiðangursmenn frá mismunandi menningarheimum talandi 8 tungumál og búnaður vægast sagt einfaldur. Veganesti og verðmæti Í baksýnispeglinum sé ég reynslulítinn hóp frumkvöðla með göfugan tilgang, á portúgölskum UMM Transcat jeppum takast á við dagleg ævintýri í anda Survivor. Þegar leiðangurinn var skipulagður var fyrst og fremst horft til þess að tryggja búnað, eldsneyti, matarbirgðir og að handvelja þátttakendur og styrktaraðila. En strax á fyrstu metrunum í Sahara eyðimörkinni var ljóst að enn mikilvægari – og óáþreifanlegri farangur skipti meira máli. Verkaskipting, stefnufesta, úrræðagleði, útsjónarsemi samskipti, þrautseigja, umburðarlyndi, frumkvæði og ábyrgð hvers reyndist vera veganestið sem kom okkur á leiðarenda tæpu ári seinna. Þegar ég hugsa til baka var ótrúlegt hvað þessi fjölbreytti hópur ungmenna náði að læra saman við ýktar aðstæður um hvernig átti að taka erfiðar ákvarðanir t.d. eftir bílveltur og skógarelda, að nota aðferðir samningatækni við kaup á dísel olíu eða kóralmúrsteinum, að taka erfið samtöl á viðkvæmum landamærum umkringd vélbyssum, að sýna auðmýkt gagnvart flóknum menningarheimum og vinna úr ágreiningi varðandi verklag og forgangsröðun. Þegar við komum til Suður-Afríku tæpu ári seinna, var ljóst að þau raunverulegu verðmæti sem eftir stóðu voru ekki í bílunum, brúsunum, tjöldunum eða verkfærunum sem við lögðum okkur svo fram við að fjármagna. verðmætin fólust í nýrri færni þessa unga fólks sem hafði náð takmarkinu og öðlast dýrmæta innsýn og færni í mikilvægi ábyrgðar, framtíðarsýnar, ákvörðunartöku, forgangsröðunar, samstarfs og útsjónarsemi. Þessari færni búum við ennþá að í dag og þjóna hverju og einu okkar enn á lífsins leið. Framtíðarfærni – og vegferð vinnustaða Ég er oft spurð að því hvort íslenskir vinnustaðir búi að þeim leiðtogahæfileikum, færni, menningu og getu til að ná markmiðum næstu 3 til 5 árin—í ljósi óstöðugleika og óróleika heimsins. Nýlegar rannsóknir alþjóðlegra greiningarfyrirtækja benda til þess að betur má ef duga skal. 75% af þeim vinnustöðum sem Josh Bershin og hans rannsakendur ræddu við töldu svo ekki vera. Og aðeins 23% af mannauðsstjórum sem Gartner ræddi við taldi verðandi leiðtoga geta tekist á við framtíðarþarfir vinnustaðarins. Að mörgu leiti má segja að vinnustaðurinn sé sá vettvangur sem skerpir á mikilvægri færni einstaklinga og gerir okkur kleift að blómstra í verkefnum dagsins og vaxandi óvissu. World Economic Forum birtir reglulega spá um mikilvægustu færniþætti atvinnulífsins í skýrslu sinni Future of Jobs Reports 2030. Samkvæmt skýrslunni eru þeir færniþættir sem standa upp úr á gervigreindaröld:1) hugræn færni svo sem sköpunargleði og greiningarhæfni, 2) færni sem snýr að sjálfsábyrgð svo sem þrautseigja, aðlögunarhæfni, forvitni og lífstíðarlærdómur, 3) samstarfsfærni svo sem forysta og áhrif 4) siðferði 5) tækniþekking. Hvernig styður þú þitt fólk í áskorunum dagsins í síbreytilegum heimi og hjálpar því að komast á ykkar áfangastað? Alveg eins og árangursríkt fólk skapar árangursríka vinnustaði þá leggja góðir vinnustaðir til grunnin að vexti fólks með því að leggja stöðugt rækt við að þróa mikilvæga færni hvers og eins á forsendum hvers og eins. Þannig verða til verðmæti sem þjóna vexti einstaklinga, vinnustaða og samfélaga um ókomin ár. Leggjum rækt við raunveruleg verðmæti til framtíðar. Höfundur er framkvæmdastjóri FranklinCovey á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðalög Mannauðsmál Dýr Mest lesið Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Með skynsemina að vopni Anton Guðmundsson skrifar Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar Skoðun 80.000 manna klóakrennsli í Dýrafjörð í boði Arctic Fish Jón Kaldal skrifar Skoðun Malað dag eftir dag eftir dag Kolbrún Áslaugar Baldursdóttir skrifar Skoðun Að velja friðinn fram yfir réttlætið Þórdís Hólm Filipsdóttir skrifar Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar Skoðun Hvað er þetta græna? Karlinn er að spræna Jóhanna Jakobsdóttir skrifar Skoðun Heilbrigðisþjónusta á krossgötum? Einar Magnússon,Gunnar Alexander Ólafsson skrifar Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Stjórnarandstaðan hindrar kjarabætur Rúnar Sigurjónsson skrifar Skoðun Af hverju útiloka Ísrael frá Eurovision eins og Rússland? Stefán Jón Hafstein skrifar Skoðun Lífeyrir skal fylgja launum Jónína Björk Óskarsdóttir skrifar Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar Skoðun Hvernig er staða lesblindra á Íslandi? Guðmundur S. Johnsen skrifar Skoðun Sakar aðra um það sem hún gerir sjálf Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun „Þú verður aldrei nóg“ - Ástæður þess að kerfið bregst innflytjendum Ian McDonald skrifar Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar Skoðun Ofurgróði sjávarútvegs? – Hættið að afvegaleiða! Elliði Vignisson skrifar Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar Skoðun „Fáum við einkunn fyrir þetta?“ Hulda Dögg Proppé skrifar Skoðun Hrossakjöt, hroki og hleypidómar Kristján Logason skrifar Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar Skoðun Að byggja upp á Bakka Hjálmar Bogi Hafliðason skrifar Skoðun Fiskeldi og samfélagsábyrgð Eyjólfur Ármannsson skrifar Skoðun Pólitískt raunsæi og utanríkisstefna Íslands Ragnar Anthony Antonsson Gambrell skrifar Skoðun Vorstjarnan hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Skoðun Fylgið fór vegna fullveldismáls Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Er Ísrael ennþá útvalin þjóð Guðs? Ómar Torfason skrifar Skoðun Flokkurinn hans Gunnars Smára? Guðbergur Egill Eyjólfsson skrifar Sjá meira
Nítján ára gömul tók ég þátt í verkefninu, Young Europe Africa og keyrði frá London til Jóhannesarborgar með hópi ungs fólks í þeim tilgangi að brúa bil milli æsku heimsálfa og leysa saman vandasöm viðfangsefni. Meðal verkefna okkar var að byggja hús frá grunni fyrir Rauða krossinn, reisa vatnsturna fyrir Sameinuðu þjóðirnar og bjarga hópi nashyrninga frá útrýmingu í samstarfi við World Wildlife Fund (WWF). Eitt mikilvægasta verkefnið var þó að halda okkur sjálfum á lífi, öruggum, óslösuðum, á réttri leið, réttum megin við veður, náttúru og pólitík. Leiðangurinn var í senn heillandi og ógnvekjandi – enda verkefnin stór, náttúran ókunnug, leiðangursmenn frá mismunandi menningarheimum talandi 8 tungumál og búnaður vægast sagt einfaldur. Veganesti og verðmæti Í baksýnispeglinum sé ég reynslulítinn hóp frumkvöðla með göfugan tilgang, á portúgölskum UMM Transcat jeppum takast á við dagleg ævintýri í anda Survivor. Þegar leiðangurinn var skipulagður var fyrst og fremst horft til þess að tryggja búnað, eldsneyti, matarbirgðir og að handvelja þátttakendur og styrktaraðila. En strax á fyrstu metrunum í Sahara eyðimörkinni var ljóst að enn mikilvægari – og óáþreifanlegri farangur skipti meira máli. Verkaskipting, stefnufesta, úrræðagleði, útsjónarsemi samskipti, þrautseigja, umburðarlyndi, frumkvæði og ábyrgð hvers reyndist vera veganestið sem kom okkur á leiðarenda tæpu ári seinna. Þegar ég hugsa til baka var ótrúlegt hvað þessi fjölbreytti hópur ungmenna náði að læra saman við ýktar aðstæður um hvernig átti að taka erfiðar ákvarðanir t.d. eftir bílveltur og skógarelda, að nota aðferðir samningatækni við kaup á dísel olíu eða kóralmúrsteinum, að taka erfið samtöl á viðkvæmum landamærum umkringd vélbyssum, að sýna auðmýkt gagnvart flóknum menningarheimum og vinna úr ágreiningi varðandi verklag og forgangsröðun. Þegar við komum til Suður-Afríku tæpu ári seinna, var ljóst að þau raunverulegu verðmæti sem eftir stóðu voru ekki í bílunum, brúsunum, tjöldunum eða verkfærunum sem við lögðum okkur svo fram við að fjármagna. verðmætin fólust í nýrri færni þessa unga fólks sem hafði náð takmarkinu og öðlast dýrmæta innsýn og færni í mikilvægi ábyrgðar, framtíðarsýnar, ákvörðunartöku, forgangsröðunar, samstarfs og útsjónarsemi. Þessari færni búum við ennþá að í dag og þjóna hverju og einu okkar enn á lífsins leið. Framtíðarfærni – og vegferð vinnustaða Ég er oft spurð að því hvort íslenskir vinnustaðir búi að þeim leiðtogahæfileikum, færni, menningu og getu til að ná markmiðum næstu 3 til 5 árin—í ljósi óstöðugleika og óróleika heimsins. Nýlegar rannsóknir alþjóðlegra greiningarfyrirtækja benda til þess að betur má ef duga skal. 75% af þeim vinnustöðum sem Josh Bershin og hans rannsakendur ræddu við töldu svo ekki vera. Og aðeins 23% af mannauðsstjórum sem Gartner ræddi við taldi verðandi leiðtoga geta tekist á við framtíðarþarfir vinnustaðarins. Að mörgu leiti má segja að vinnustaðurinn sé sá vettvangur sem skerpir á mikilvægri færni einstaklinga og gerir okkur kleift að blómstra í verkefnum dagsins og vaxandi óvissu. World Economic Forum birtir reglulega spá um mikilvægustu færniþætti atvinnulífsins í skýrslu sinni Future of Jobs Reports 2030. Samkvæmt skýrslunni eru þeir færniþættir sem standa upp úr á gervigreindaröld:1) hugræn færni svo sem sköpunargleði og greiningarhæfni, 2) færni sem snýr að sjálfsábyrgð svo sem þrautseigja, aðlögunarhæfni, forvitni og lífstíðarlærdómur, 3) samstarfsfærni svo sem forysta og áhrif 4) siðferði 5) tækniþekking. Hvernig styður þú þitt fólk í áskorunum dagsins í síbreytilegum heimi og hjálpar því að komast á ykkar áfangastað? Alveg eins og árangursríkt fólk skapar árangursríka vinnustaði þá leggja góðir vinnustaðir til grunnin að vexti fólks með því að leggja stöðugt rækt við að þróa mikilvæga færni hvers og eins á forsendum hvers og eins. Þannig verða til verðmæti sem þjóna vexti einstaklinga, vinnustaða og samfélaga um ókomin ár. Leggjum rækt við raunveruleg verðmæti til framtíðar. Höfundur er framkvæmdastjóri FranklinCovey á Íslandi.
Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun
Skoðun Af hverju er ekki 100 klst. málþóf á Alþingi um alvarlega stöðu barna? Grímur Atlason skrifar
Skoðun Knattspyrna kvenna í hálfa öld – þakkir til Eggerts Magnússonar Ingibjörg Hinriksdóttir skrifar
Skoðun Af nashyrningum og færni - hvernig sköpum við verðmæti til framtíðar? Guðrún Högnadóttir skrifar
Skoðun Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson skrifar
Skoðun Fánar, tákn og blómabreiður: „Enginn bjó á Íslandi fyrr en einhver kom“ Meyvant Þórólfsson skrifar
Skoðun Rafbíllinn er ekki bara umhverfisvænn – hann er líka hagkvæmari Óskar Páll Þorgilsson skrifar
Skoðun Laun kvenna og karla í aðildarfélögum ASÍ og BSRB árið 2024 Sigríður Ingibjörg Ingadóttir,Steinunn Bragadóttir skrifar
Skoðun Sjávarútvegur er undirstöðuatvinnuvegur – ekki einangruð tekjulind Kristinn Karl Brynjarsson skrifar
Frestur til að skila athugasemdum við nýtt deiliskipulag Heiðmerkur að renna út Einar Sveinbjörn Guðmundsson Skoðun