„Beint frá býli dagurinn“ bíður landsmönnum í heimsókn

Magnús Hlynur Hreiðarsson skrifar 23. ágúst 2025 08:04

Um fjölskylduviðburð er að ræða þar sem ýmislegt áhugavert er í boði fyrir fólk á öllum aldri, ekki síst börnin. Magnús Hlynur Hreiðarsson

„Beint frá býli“ dagurinn verður haldinn á morgun, sunnudaginn 24. ágúst frá klukkan 13:00 til 16:00 í hverjum landshluta. Um er að ræða fjölskylduvænan hátíðisdag þar sem neytendur geta heimsótt og kynnst lífi og starfi á lögbýli í sínum landshluta, smakkað og keypt vörur af öðrum smáframleiðendum á svæðinu og upplifað hvernig íslenskur matur verður til.

Beint frá býli dagurinn var fyrst haldinn árið 2023 en þá í tilefni af 15 ára afmæli félagsins. Hann tókst svo vel að ákveðið var að gera „Beint frá býli daginn“ að árlegum viðburði. Í fyrra heimsóttu yfir 4.500 gestir sjö býli víðsvegar um landið, sem var 50% aukning á milli ára. Gestir hafa verið ákaflega ánægðir með að fá tækifæri til að njóta dags í sveitinni, fræðast um matvælaframleiðslu og kaupa vörur beint af býli.

Oddný Anna Björnsdóttir er framkvæmdastjóri Beint frá býli og svarði nokkrum spurningum Vísis.

Beint frá býli fyrir þá sem ekki þekkja til, hvað er það?

„Beint frá býli, félag heimavinnsluaðila (BFB) er félag bænda sem stunda eða hyggjast stunda sölu afurða beint frá býli bóndans á Íslandi. Tilgangur félagsins er að hvetja til heimavinnslu og sölu beint frá bændum. Einnig að vinna að hagsmunum þeirra bænda sem stunda eða hyggjast stunda hverskonar framleiðslu og sölu á heimaunnum afurðum,“ segir Oddný og bætir við.

„Meginmarkmið félagsins er að tryggja neytendum gæðavörur þar sem öryggi og rekjanleiki vöru er í fyrirrúmi. Félagið skal einnig hvetja til varðveislu hefðbundinna framleiðsluaðferða og kynningar á svæðisbundnum hráefnum og hefðum í matargerð. Félagið var stofnað þann 29. febrúar 2008 og er því orðið 17 ára.“

Mikill aðsókn hefur verið á „Beint frá býli“ deginum enda margir forvitnir að fá að vita hvað sé helst að gerast í sveitum landsins.Aðsend

Og hver er tilgangur og markmið dagsins?

„Tilgangurinn og markmiðið er að vekja athygli á hugmyndafræði beint frá býli, kynna íbúum starfsemi heimavinnsluaðila á lögbýlum, efla tengsl milli framleiðenda og neytenda og hvetja fleiri til að hasla sér völl á sviði smáframleiðslu matvæla. Jafnframt að íbúar hafi tækifæri til að njóta samveru í sveitinni og komast í beina snertingu staðina þaðan sem maturinn kemur og fólkið sem stendur á bakvið það,“ segir Oddný.

Hvað eru margir framleiðendur/félagsmenn hjá ykkur og hvað er fólk helst að gera og fást við ?

„Að deginum standa Samtök smáframleiðenda matvæla (SSFM) og Beint frá býli (BFB), en BFB varð aðildarfélag SSFM árið 2022 og deila framkvæmdastjóra sem jafnframt er verkefnisstjóri dagsins. Í SSFM/BFB eru nú ríflega 220 félagsmenn, þar af rúmur helmingur á lögbýlum, rúmur fimmtungur í þéttbýli á landsbyggðinni og annar fimmtungur á höfuðborgarsvæðinu".

Dagurinn er alltaf mjög vinsæll og skemmtilegur.Aðsend

Finnst þér vera vakning yfir vörum frá Beint frá býli eða hvað?

„Svo sannarlega. Eftirspurnin er meiri en framboðið og anna bændur vart eftirspurn. Flestir gætu selt meira en þeir framleiða, ef þeir hefðu tíma til þess. Sífellt fjölgar í hópi beint frá býli bænda enda finna bændur vel fyrir þessari auknu eftirspurn. Beint frá býli vefurinn fær sem dæmi um 10.000 heimsóknir en auk hans eru flestir bændur með vef og/eða samfélagsmiðla þar sem hægt er að panta af þeim beint,“ segir Oddný.

Eru Beint frá býli vörur dýrari en hefðbundnar landbúnaðarvörur eða hvað?

„Það er erfitt að segja því það er oft ekki til neitt sambærilegt í almennum matvöruverslunum. Eins verðleggja bændur afurðir sínar ekki eins og þjónustan ólík. En almennt séð eru handunnar vörur úr hágæða hráefnum auðvitað dýrari en fjöldaframleiddar vörur“.

„Tilgangurinn og markmiðið er að vekja athygli á hugmyndafræði beint frá býli, kynna íbúum starfsemi heimavinnsluaðila á lögbýlum, efla tengsl milli framleiðenda og neytenda og hvetja fleiri til að hasla sér völl á sviði smáframleiðslu matvæla," segir Oddný Anna um daginn.Aðsend

Eruð þið að leggja sérstaka áherslu á íslenskt lambakjöt eða?

„Nei, við leggjum jafna áherslu á allar vörur sem bændur framleiða en undanfarið hefur töluverður fókus og vinna félaganna farið í viðbrögð við lokun og sameiningu sláturhúsa,“ segir Oddný að lokum.

Oddný Anna, sem hvetur almenning,ekki síst fjölskyldufólk, til að gera sér dagamun þennan síðsumars sunnudag í kringum skólabyrjun og eiga fjölskylduvænan dag í íslenskri sveit. Almennt hefur verið mikil ánægja meðal þeirra sem lögðu leið sína á býlin undanfarin ár og gerum hún ráð fyrir að í ár verði engin breyting þar á.Aðsend

Listi yfir býlin, sem verða opin frá kl. 13:00 til 16:00 sunnudaginn 24. ágúst.

Landbúnaður

Mest lesið

Fleiri fréttir