Höfum ekki flugviskubit - flugferðir vernda náttúruna Þórir Garðarsson skrifar 9. desember 2019 11:30 Um 2,5% af losun koltvísýrings af mannavöldum er frá flugsamgöngum. Vissulega munar um minna ef fólk dregur verulega úr flugferðum og tekst þannig á við „flugviskubitið“. Færri virðast þó hafa hugsað um þau neikvæðu áhrif sem samdráttur í ferðalögum hefði á mannlíf og náttúruvernd um allan heim – þar á meðal hér á landi. New York Times birti nýlega afar áhugaverða grein eftir Costas Christ, stofnanda Beyond Green Travel, sem er ráðgjafarfyrirtæki um sjálfbæra ferðaþjónustu. Þar bendir hann á að ekki sé allt sem sýnist í umræðunni um meint skaðleg áhrif flugferða. Costas bendir í greininni á að vernd villtrar náttúru og sjaldgæfra dýrategunda um allan heim eigi mikið undir þeim fjárhagslegu áhrifum sem ferðaþjónustan hefur. Dæmið af Serengeti þjóðgarðinum Hann tekur sem dæmi þá einu og hálfu milljón ferðamanna sem koma fljúgandi úr öllum heimshornum á hverju ári til að heimsækja Serengeti þjóðgarðinn í Tanzaníu og borga aðgangseyri að lágmarki 10 þúsund krónur á mann á dag. Hvaða áhrif hefði það á milljón gnýja flökkuhjarðir á 15 þúsund ferkílómetrum þjóðgarðsins ef Serengeti hefði ekki tekjurnar af þessum ferðamönnum? Costas telur ekki spurningu að slétturnar yrðu samstundis lagðar undir nautgriparækt með geigvænlegum áhrifum á allt dýralífið í þjóðgarðinum. Costas segir að því sé spáð að árið 2030 muni ferðaþjónusta skapa um 33.000 milljarða (33 billjóna) króna tekjur á ári í Afríku. Ef þessar tekjur hrynji eða hverfi, þá geti fólk hætt að láta sig dreyma um vernd dýra í útrýmingarhættu. Ef við hættum öll að fljúga, mun það bjarga heiminum, spyr Costas. Hann svarar því til að svarið sé líklegast þvert á móti. Hann bendir á að um 10% starfa um allan heim tengist ferðaþjónustu. Í mörgum löndum skapar náttúrutengd ferðaþjónusta mestu útflutningstekjurnar. Hvaða áhrif hefði það á vernd náttúrunnar ef enginn hefði hag af því að hugsa um þá vernd? Jákvæðu áhrifin fyrir íslenska náttúru Auðvelt er að heimfæra málflutning Costas upp á íslenskar aðstæður. Stóraukin ferðalög erlendra ferðamanna hingað til lands hafa minnt okkur Íslendinga hressilega á hve mikil verðmæti liggja í fjölbreyttu náttúrufari landsins. Þessi áhugi hvetur okkur til að vernda verðmætin og ráðast í aðgerðir til þess. Fjölmörg brothætt byggðarlög hafa blómstrað vegna viðskipta ferðafólksins. Um 40% af útflutningstekjum okkar koma gegnum ferðaþjónustuna. Þjóðarbúið hefði ekki rétt úr kútnum eftir bankahrunið ef flugviskubit stýrði ferðahegðun fólks. Aðrar leiðir eru áhrifaríkari Í greininni í NYT bendir Costas á mikilvægi skóga til að safna í sig koltvísýringi. Eyðing skóganna af mannavöldum um allan heim er hins vegar svo mikil að það jafnast á við 20% af losun koltvísýrings á ári. Í þeim samanburði verður 2,5% losun frá flugsamgöngum léttvæg. Þar með er ekki sagt að flugfélög kæri sig kollótt um áhrifin. Flugvélaframleiðendur vinna stöðugt að því að þróa flugvélar sem nota minna eldsneyti á hvert sæti og losa þar með minna af gróðurhúsalofttegundum. Hér á landi eru endurheimt votlendis og skógrækt áhrifaríkustu aðgerðirnar gegn loftslagsáhrifunum. Costas tekur Kólumbíu sem dæmi um jákvæð áhrif af straumi ferðamanna. Í Kólumbíu eru 59 þjóðgarðar og friðlýst svæði sem reiða sig á tekjur af ferðamönnum til að vega á móti ásælni námufyrirtækja og stórtæks landbúnaðar. Stjórnvöld í Kólumbíu leggja því mikla áherslu á ferðaþjónustuna. Staðreyndin er sú að fjárhagslegur ávinningur ræður mestu um hvaða stefna er tekin. Ef engar eru tekjurnar af ferðafólki til að upplifa villt dýralíf eða sérstæða og óspillta náttúrufegurð, þá opnast í staðinn fyrir þeim sem vilja skapa tekjur með öðrum hætti, til dæmis mengandi landbúnaði eða námuvinnslu. Taka má undir hvert orð í grein Costas. Hún er holl áminning til okkar Íslendinga um að nýta og vernda þær náttúruauðlindir sem hægt er, ekki aðeins vegna áhuga ferðamanna heldur ekkert síður fyrir okkur sjálf. Að ekki sé minnst á þá einföldu staðreynd að að flug er í raun eini raunhæfi kosturinn fyrir okkur sjálf til að komast til annarra landa. Það er í raun engin ástæða til að hafa flugviskubit. Fyrir þá sem vilja lesa grein Costas Christ, þá er hér hlekkur á hana.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ferðamennska á Íslandi Fréttir af flugi Loftslagsmál Þórir Garðarsson Mest lesið Halldór 5.10.2024 Jón Þór Stefánsson Halldór Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Uppeldi frá gamla einmenningar eins-skin-litar viðhorfum Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Af ofurhetjum og störfum þeirra Kristín Björnsdóttir skrifar Skoðun Eignafólk græðir mikið á vaxtastefnu Seðlabankans Stefán Ólafsson skrifar Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar Skoðun Framtíðarkvíði er ekki gott veganesti Sigurður Páll Jónsson skrifar Skoðun Spilling á Íslandi: Erum við að missa tökin? Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Orkan á Vestfjörðum Þorsteinn Másson skrifar Skoðun Smábátar eru þjóðhagslega hagkvæmari en togarar Kjartan Sveinsson skrifar Skoðun Foreldrar eru sérfræðingar í sínum börnum Valdimar Víðisson skrifar Skoðun Vísindin vakna til nýsköpunar! Einar Mäntylä skrifar Skoðun Risastórt lýðheilsumál sem Alþingi hunsar Sigurður Hólmar Jóhannesson skrifar Skoðun Þess vegna býð ég mig fram Guðmundur Ingi Guðbrandsson skrifar Skoðun Sleppum brúnni og förum betri leið framhjá Selfossi Elliði Vignisson skrifar Skoðun Einstakur atburður og viðbúnaður Marinó G. Njálsson skrifar Skoðun Framboð er eina leiðin Eiríkur St. Eiríksson skrifar Skoðun Háskóli Íslands er ekki að sinna skyldum sínum Silja Höllu Egilsdóttir skrifar Skoðun Verðmætasköpun og kennarar Davíð Már Sigurðsson skrifar Skoðun Nýjar lausnir gegn ofbeldi Drífa Snædal skrifar Skoðun Lögin um það sem er bannað Helgi Brynjarsson skrifar Skoðun Að dansa í regninu Lóa Björk Ólafsdóttir skrifar Skoðun Dauðarefsing Pírata Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Af hverju erum við að þessu? Kjartan Sveinn Guðmundsson skrifar Skoðun Upplýsingaóreiða í boði orkugeirans og Landsvirkjunar Snæbjörn Guðmundsson skrifar Skoðun Úrskurðargrautur lögmanna Ómar R. Valdimarsson skrifar Skoðun Er vitlaust gefið í stjórnmálum? Reynir Böðvarsson skrifar Skoðun Hinn langi USArmur Ísraels Ingólfur Steinsson skrifar Skoðun Kveðja frá Heimssýn til landsfundar VG 2024 Haraldur Ólafsson skrifar Skoðun Þjóðaróperan á Alþingi í nær 70 ár Finnur Bjarnason,Þórunn Sigurðardóttir skrifar Skoðun Um Ölfusárbrú og veggjöld Haukur Arnþórsson skrifar Sjá meira
Um 2,5% af losun koltvísýrings af mannavöldum er frá flugsamgöngum. Vissulega munar um minna ef fólk dregur verulega úr flugferðum og tekst þannig á við „flugviskubitið“. Færri virðast þó hafa hugsað um þau neikvæðu áhrif sem samdráttur í ferðalögum hefði á mannlíf og náttúruvernd um allan heim – þar á meðal hér á landi. New York Times birti nýlega afar áhugaverða grein eftir Costas Christ, stofnanda Beyond Green Travel, sem er ráðgjafarfyrirtæki um sjálfbæra ferðaþjónustu. Þar bendir hann á að ekki sé allt sem sýnist í umræðunni um meint skaðleg áhrif flugferða. Costas bendir í greininni á að vernd villtrar náttúru og sjaldgæfra dýrategunda um allan heim eigi mikið undir þeim fjárhagslegu áhrifum sem ferðaþjónustan hefur. Dæmið af Serengeti þjóðgarðinum Hann tekur sem dæmi þá einu og hálfu milljón ferðamanna sem koma fljúgandi úr öllum heimshornum á hverju ári til að heimsækja Serengeti þjóðgarðinn í Tanzaníu og borga aðgangseyri að lágmarki 10 þúsund krónur á mann á dag. Hvaða áhrif hefði það á milljón gnýja flökkuhjarðir á 15 þúsund ferkílómetrum þjóðgarðsins ef Serengeti hefði ekki tekjurnar af þessum ferðamönnum? Costas telur ekki spurningu að slétturnar yrðu samstundis lagðar undir nautgriparækt með geigvænlegum áhrifum á allt dýralífið í þjóðgarðinum. Costas segir að því sé spáð að árið 2030 muni ferðaþjónusta skapa um 33.000 milljarða (33 billjóna) króna tekjur á ári í Afríku. Ef þessar tekjur hrynji eða hverfi, þá geti fólk hætt að láta sig dreyma um vernd dýra í útrýmingarhættu. Ef við hættum öll að fljúga, mun það bjarga heiminum, spyr Costas. Hann svarar því til að svarið sé líklegast þvert á móti. Hann bendir á að um 10% starfa um allan heim tengist ferðaþjónustu. Í mörgum löndum skapar náttúrutengd ferðaþjónusta mestu útflutningstekjurnar. Hvaða áhrif hefði það á vernd náttúrunnar ef enginn hefði hag af því að hugsa um þá vernd? Jákvæðu áhrifin fyrir íslenska náttúru Auðvelt er að heimfæra málflutning Costas upp á íslenskar aðstæður. Stóraukin ferðalög erlendra ferðamanna hingað til lands hafa minnt okkur Íslendinga hressilega á hve mikil verðmæti liggja í fjölbreyttu náttúrufari landsins. Þessi áhugi hvetur okkur til að vernda verðmætin og ráðast í aðgerðir til þess. Fjölmörg brothætt byggðarlög hafa blómstrað vegna viðskipta ferðafólksins. Um 40% af útflutningstekjum okkar koma gegnum ferðaþjónustuna. Þjóðarbúið hefði ekki rétt úr kútnum eftir bankahrunið ef flugviskubit stýrði ferðahegðun fólks. Aðrar leiðir eru áhrifaríkari Í greininni í NYT bendir Costas á mikilvægi skóga til að safna í sig koltvísýringi. Eyðing skóganna af mannavöldum um allan heim er hins vegar svo mikil að það jafnast á við 20% af losun koltvísýrings á ári. Í þeim samanburði verður 2,5% losun frá flugsamgöngum léttvæg. Þar með er ekki sagt að flugfélög kæri sig kollótt um áhrifin. Flugvélaframleiðendur vinna stöðugt að því að þróa flugvélar sem nota minna eldsneyti á hvert sæti og losa þar með minna af gróðurhúsalofttegundum. Hér á landi eru endurheimt votlendis og skógrækt áhrifaríkustu aðgerðirnar gegn loftslagsáhrifunum. Costas tekur Kólumbíu sem dæmi um jákvæð áhrif af straumi ferðamanna. Í Kólumbíu eru 59 þjóðgarðar og friðlýst svæði sem reiða sig á tekjur af ferðamönnum til að vega á móti ásælni námufyrirtækja og stórtæks landbúnaðar. Stjórnvöld í Kólumbíu leggja því mikla áherslu á ferðaþjónustuna. Staðreyndin er sú að fjárhagslegur ávinningur ræður mestu um hvaða stefna er tekin. Ef engar eru tekjurnar af ferðafólki til að upplifa villt dýralíf eða sérstæða og óspillta náttúrufegurð, þá opnast í staðinn fyrir þeim sem vilja skapa tekjur með öðrum hætti, til dæmis mengandi landbúnaði eða námuvinnslu. Taka má undir hvert orð í grein Costas. Hún er holl áminning til okkar Íslendinga um að nýta og vernda þær náttúruauðlindir sem hægt er, ekki aðeins vegna áhuga ferðamanna heldur ekkert síður fyrir okkur sjálf. Að ekki sé minnst á þá einföldu staðreynd að að flug er í raun eini raunhæfi kosturinn fyrir okkur sjálf til að komast til annarra landa. Það er í raun engin ástæða til að hafa flugviskubit. Fyrir þá sem vilja lesa grein Costas Christ, þá er hér hlekkur á hana.Höfundur er stjórnarformaður Gray Line á Íslandi.
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun
Skoðun Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir skrifar
Skoðun Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur skrifar
Telur rektor Háskóla Íslands úrskurði alþjóðadómstóla og ályktanir Sameinuðu þjóðanna vera pólitískt álitamál? Elí Hörpu- og Önundarbur Skoðun
Þriðjungur barna af erlendum uppruna tilheyrir ekki skólanum sínum Sara Björg Sigurðardóttir Skoðun