Sjá dagar koma……… Þorsteinn Sæmundsson skrifar 31. mars 2020 13:30 Margir stjórnmálamenn hafa haft á orði að við lifum nú fordæmalausa tíma. Það er margt til í því en samt sem áður er rétt að líta til baka og sjá hvort við getum dregið lærdóm af viðbrögðum forfeðranna þegar áföll skullu yfir. Sú ,,stöðvun „ heimsins sem nú ríður yfir er á öðrum skala en varð árið 1918 þegar mannskæð farsótt fór um allan heiminn. Nokkuð ljóst er að þá sýktust um 500 milljónir manna en ekki eru allir á einu máli um mannfall af völdum farsóttarinnar. Mat á fjölda dauðsfalla vegna Spænsku veikinnar hefur verið talið allt frá 17 milljónum upp í 50 milljónir en þar sem mannfjöldi á jörðinni 1918 var u.þ.b. 1,9 milljarðar má ætla að á bilinu 1 til 6% mannfjöldans hafi látist. Sóttin gekk yfir á um 24 vikum um heim allan. Sú veira sem nú herjar hefur náð undrafljótri útbreiðslu vegna aukinna samgangna og samskipta um allan heim. Íslenskt heilbrigðisstarfsfólk hefur brugðist við holskeflunni af æðruleysi og kjarki og reynst mjög úrræðagott við erfiðar aðstæður. Öll eiga þau skilið ómælt þakklæti og virðingu fyrir hetjuskap. Ekki er hægt að hrósa stjórnvöldum sem hafa í heilt ár dregið lappirnar í að gera kjarasamning við heilbrigðisstéttir og löggæslustéttir sem nú eru í framlínu baráttunnar fyrir okkur hin. Spænska veikin 1918 gekk yfir á u.þ.b. 40 dögum hér á landi og tók 590 mannslíf. Talið er að tveir þriðju íbúa á þeim hluta landsins þar sem farsóttin geisaði hafi veikst. Á þeim tíma voru nánast engin ráð til. Fólk einfaldlega lifði sóttina af eða ekki. í dag er annað uppi á teningnum. Þótt lyfjagjöf við veirunni sé nánast á tilraunastigi bendir ýmislegt til þess að þekkt lyf komi að gagni. Við eigum einnig hátæknisjúkrahús sem eru nokkuð vel tækjum búin og koma að gagni við þessar krefjandi aðstæður. Erfitt er að gera sér í hugarlund þær aðstæður sem ríktu á Íslandi fyrir rétt rúmum 100 árum. Húsakostur var stórt yfir heldur lélegur og vistarverur kaldar. Rafmagn var nánast ekki komið á að nokkru marki heldur bjó fólk mestan part við gasljós og grútartýrur. Farsóttin var aðeins hluti þeirra þrenginga sem gengu yfir þjóðina árið 1918. Frostaveturinn mikli markaði upphaf ársins og Kötlugosið með sínu gríðarlega jökulhlaupi hófst rétt áður en farsóttin brast á og stóð yfir mestan tímann sem farsóttin geisaði. Fróðlegt er fyrir okkur og til eftirbreytni að gaumgæfa þau afrek sem íslenska þjóðin sem þá taldi einungis rúmar níutíuþúsund sálir vann þetta ár. Í miðjum hörmungunum var lýst yfir Fullveldi Íslands og nokkrir prófessorar í Háskólanum sem þá var staðsettur í Alþingishúsinu stofnuðu Vísindafélag Íslendinga sem nú heitir Vísindafélag Íslands. Þessum frumkvöðlum þótti sjálfsagt og nauðsynlegt að þar sem þjóðin væri nú fullvalda yrði að vera hér til Vísindafélag. Því eru þessir atburðir rifjaðir hér upp að þó okkur þyki hart að okkur vegið og vitandi það að hámarki sýkingarinnar sé ekki náð verðum að taka okkur að hjarta þá hugdirfsku og þá þrautseigju sem forfeður okkar sýndu á þessari raunastund. Stjórnmálaöfl hafa tekið höndum saman þó ríkjandi stjórnvöld hafi ekki hlýtt á góð ráð annarra sem skildi en enn er tími. Þjóðin hefur einnig að mestu farið að góðum ráðum yfirvalda þó gera megi enn betur. Við þurfum líka að hafa úthald og sýna aga því að nokkuð er í land að veiran leysi tökin. Þá er nauðsynlegt að fara varlega og koma í veg fyrir að sóttin blossi upp að nýju. Í hverju andstreymi felast hins vegar tækifæri og möguleikar sem þarf að grípa og nýta. Þó allt snúist þessa stundina um að lágmarka þau efnahagslegu áhrif sem heimskreppunni fylgja þurfum við nú þegar að leggja grunn að þeim markmiðum sem við viljum ná þegar sést til lands. Meira um þau markmið í næstu greinum. Höfundur er þingmaður Miðflokksins. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Alþingi Þorsteinn Sæmundsson Heilbrigðismál Faraldur kórónuveiru (COVID-19) Mest lesið Halldór 31.05.2025 Halldór Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson Skoðun Skoðun Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Til hamingju með sjómannadaginn Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Er ekki tími til kominn að tengja? Kristín María Birgisdóttir skrifar Skoðun Barnasáttmáli fyrir öll börn Guðný Björk Eydal,Paola Carenas skrifar Skoðun Ójafnvægið sem heimurinn býr við – og skellur á Bakka Erna Bjarnadóttir skrifar Skoðun Bensínstöðvardíll og Birkimelur Helgi Áss Grétarsson skrifar Skoðun Trollveiðar og veiðiráðgjöf Magnús Jónsson skrifar Skoðun Gríðarlegir hagsmunir í húfi Sigurður Ingi Jóhannsson skrifar Skoðun Skynsamleg forgangsröðun fjár Ragnhildur Jónsdóttir skrifar Skoðun Eins skýrt og það verður Jóna Hlíf Halldórsdóttir skrifar Skoðun Tjáningarfrelsi, gagnrýni og Snorri Másson Birgir Orri Ásgrímsson skrifar Skoðun Að sameinast fjölskyldu sinni Guðrún Brynjólfsdóttir skrifar Skoðun Þögnin sem skapaði ótta – arfleifð Þórarins í Sameyki Sigríður Svanborgardóttir skrifar Skoðun Súrdeigsbrauð, ilmkjarnaolíur og Samtökin 78 Snorri Másson skrifar Skoðun Eru forvarnir í hættu? Dagbjört Harðardóttir skrifar Skoðun Tveir alþingismenn og Gaza Sverrir Agnarsson skrifar Skoðun Hver borgar fyrir ódýrar lóðir? Sara Björg Sigurðardóttir skrifar Skoðun Erum við að lengja dauðann en ekki lífið? Ágúst Ólafur Ágústsson skrifar Skoðun Mikill munur á aðgengi að líknarmeðferð í Evrópu Kristín Lára Ólafsdóttir skrifar Skoðun Sumarið verður nýtt vel til uppbyggingar snjóflóðavarna Jóhann Páll Jóhannsson skrifar Skoðun Verður það að vera Ísrael? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Dýravernd - frumbyggjahættir Árni Stefán Árnason skrifar Skoðun Stórstraumsfjara mæld - HMS ráðþrota Magnús Guðmundsson skrifar Skoðun Sýnum fordómum ekki umburðarlyndi Snorri Sturluson skrifar Skoðun Landbúnaður á tímamótum – Við þurfum nýja stefnu Guðjón Sigurbjartsson skrifar Skoðun Sjómenn til hamingju! Lilja Rafney Magnúsdóttir skrifar Skoðun Leyfum mennskunni að sigra Anna Hildur Hildibrandsdóttir skrifar Skoðun Fjölskyldan fyrst Hólmfríður Jennýjar Árnadóttir skrifar Skoðun Hvað er markaðsverð á fiski? Sverrir Haraldsson skrifar Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar Sjá meira
Margir stjórnmálamenn hafa haft á orði að við lifum nú fordæmalausa tíma. Það er margt til í því en samt sem áður er rétt að líta til baka og sjá hvort við getum dregið lærdóm af viðbrögðum forfeðranna þegar áföll skullu yfir. Sú ,,stöðvun „ heimsins sem nú ríður yfir er á öðrum skala en varð árið 1918 þegar mannskæð farsótt fór um allan heiminn. Nokkuð ljóst er að þá sýktust um 500 milljónir manna en ekki eru allir á einu máli um mannfall af völdum farsóttarinnar. Mat á fjölda dauðsfalla vegna Spænsku veikinnar hefur verið talið allt frá 17 milljónum upp í 50 milljónir en þar sem mannfjöldi á jörðinni 1918 var u.þ.b. 1,9 milljarðar má ætla að á bilinu 1 til 6% mannfjöldans hafi látist. Sóttin gekk yfir á um 24 vikum um heim allan. Sú veira sem nú herjar hefur náð undrafljótri útbreiðslu vegna aukinna samgangna og samskipta um allan heim. Íslenskt heilbrigðisstarfsfólk hefur brugðist við holskeflunni af æðruleysi og kjarki og reynst mjög úrræðagott við erfiðar aðstæður. Öll eiga þau skilið ómælt þakklæti og virðingu fyrir hetjuskap. Ekki er hægt að hrósa stjórnvöldum sem hafa í heilt ár dregið lappirnar í að gera kjarasamning við heilbrigðisstéttir og löggæslustéttir sem nú eru í framlínu baráttunnar fyrir okkur hin. Spænska veikin 1918 gekk yfir á u.þ.b. 40 dögum hér á landi og tók 590 mannslíf. Talið er að tveir þriðju íbúa á þeim hluta landsins þar sem farsóttin geisaði hafi veikst. Á þeim tíma voru nánast engin ráð til. Fólk einfaldlega lifði sóttina af eða ekki. í dag er annað uppi á teningnum. Þótt lyfjagjöf við veirunni sé nánast á tilraunastigi bendir ýmislegt til þess að þekkt lyf komi að gagni. Við eigum einnig hátæknisjúkrahús sem eru nokkuð vel tækjum búin og koma að gagni við þessar krefjandi aðstæður. Erfitt er að gera sér í hugarlund þær aðstæður sem ríktu á Íslandi fyrir rétt rúmum 100 árum. Húsakostur var stórt yfir heldur lélegur og vistarverur kaldar. Rafmagn var nánast ekki komið á að nokkru marki heldur bjó fólk mestan part við gasljós og grútartýrur. Farsóttin var aðeins hluti þeirra þrenginga sem gengu yfir þjóðina árið 1918. Frostaveturinn mikli markaði upphaf ársins og Kötlugosið með sínu gríðarlega jökulhlaupi hófst rétt áður en farsóttin brast á og stóð yfir mestan tímann sem farsóttin geisaði. Fróðlegt er fyrir okkur og til eftirbreytni að gaumgæfa þau afrek sem íslenska þjóðin sem þá taldi einungis rúmar níutíuþúsund sálir vann þetta ár. Í miðjum hörmungunum var lýst yfir Fullveldi Íslands og nokkrir prófessorar í Háskólanum sem þá var staðsettur í Alþingishúsinu stofnuðu Vísindafélag Íslendinga sem nú heitir Vísindafélag Íslands. Þessum frumkvöðlum þótti sjálfsagt og nauðsynlegt að þar sem þjóðin væri nú fullvalda yrði að vera hér til Vísindafélag. Því eru þessir atburðir rifjaðir hér upp að þó okkur þyki hart að okkur vegið og vitandi það að hámarki sýkingarinnar sé ekki náð verðum að taka okkur að hjarta þá hugdirfsku og þá þrautseigju sem forfeður okkar sýndu á þessari raunastund. Stjórnmálaöfl hafa tekið höndum saman þó ríkjandi stjórnvöld hafi ekki hlýtt á góð ráð annarra sem skildi en enn er tími. Þjóðin hefur einnig að mestu farið að góðum ráðum yfirvalda þó gera megi enn betur. Við þurfum líka að hafa úthald og sýna aga því að nokkuð er í land að veiran leysi tökin. Þá er nauðsynlegt að fara varlega og koma í veg fyrir að sóttin blossi upp að nýju. Í hverju andstreymi felast hins vegar tækifæri og möguleikar sem þarf að grípa og nýta. Þó allt snúist þessa stundina um að lágmarka þau efnahagslegu áhrif sem heimskreppunni fylgja þurfum við nú þegar að leggja grunn að þeim markmiðum sem við viljum ná þegar sést til lands. Meira um þau markmið í næstu greinum. Höfundur er þingmaður Miðflokksins.
Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun
Skoðun Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir skrifar
Skoðun Tími til kerfisbundinna breytinga í samfélagstúlkun – ákall til stjórnvalda Anna Karen Svövudóttir skrifar
Nú er tími til aðgerða: Tóbaks- og nikótínfrítt Ísland Vala Smáradóttir,Jóhanna S. Kristjánsdóttir Skoðun