Hvers eiga veikir að gjalda? Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir skrifar 4. júní 2021 16:31 Fréttir af ákvörðun stjórnenda Domus Medica um lokun ætti að vekja fólk til umhugsunar um hvernig betur má stjórna heilbrigðismálum hér á landi. Stutt er síðan fréttir bárust af því að tugur lækna á bráðamóttökunni ákvað að flytja sig annað og í stefnir að bráðamóttakan verði með undir lágmarksmönnun í allt sumar, sem er orðinn árlegur vandi. Þeir sem þekkja til nefna oft í þessu samhengi kaldhæðnina í því að í eina skiptið sem mönnun hefur verið fullnægjandi á bráðamóttökunni var í læknaverkfallinu. Þá var fyrst nægjanleg pressa sett á stjórnvöld að tryggja að öryggi sjúklinga og gæði þjónustunar myndu ekki líða fyrir launaviðræðurnar. Maður spyr sig, hversu slæmt þarf ástandið að verða áður en ráðamenn gangast við því að kannski sé ríkið ekki alltaf best til að stýra eða sinna öllu eitt síns liðs? Það merkilega við þetta allt saman er að þrátt fyrir að það sé ein helsta grunnregla þjónustufyrirtækja að starfsmenn á gólfi séu alltaf verðmætari fyrir árangur þjónustuveitingarinnar en starfsmaður á skrifstofu, hefur mesta fjölgun starfsmanna á Landspítalanum ekki verið hjá heilbrigðisstarfsfólki á gólfinu heldur í hópi millistjórnenda. Nú þegar ríflega hálfrar aldar starfsemi leggst af vegna tregðu í kerfinu munu biðlistarnir svo sannarlega ekki styttast, og þá skiptir engu máli hversu góðan þjónustuferil eða sniðugar sparnaðarleiðir viðkomandi deild á spítalanum er með. Heilbrigðiskerfið er hringrásarkerfi; vandi á einum stað leiðir af sér vandamál á öðrum stað. Skortur á þjónustu utan spítalans setur meira álag á spítalann og ef ekki er nægjanlegur fjöldi starfsfólks eða rúma er ekki hægt að tryggja öryggi né árangur þjónustunnar - sem þá veldur auknu álagi á heilsugæslurnar og auknum kostnaði fyrir tryggingastofnun. Ég þreytist ekki á að benda á að það hefur einungis einum heilbrigðisráðherra tekist að leysa úr svona flöskuhálsum í heilbrigðiskerfinu síðastliðna áratugi. Það tók Guðlaug Þór einungis 2 ár í heilbrigðisráðuneytinu frá 2007 til 2009 að tæma öldrunarbiðlistana á LSH, höggva á biðlista í aðgerðir og lækka lyfjakostnað. Það gerði hann ekki með því að láta ríkið gera allt heldur með því að fara í útboð og úthýsa þjónustunni til einkaaðila og létta þannig álaginu af LSH. Með því að tryggja að viðeigandi þjónustuúrræði væru til staðar utan LSH fyrir þá sjúklinga sem voru fastir inni á LSH þrátt fyrir að vera komnir með vistunarmat, eða útskrifaðir og veita þeim allra veikustu forgang á hjúkrunarheimilin. Seinast en ekki síst lækkaði hann lyfjakostnað með samstarfi við Svía sem tryggði að lyf sem fengu markaðsleyfi þar í landi fengu líka markaðsleyfi hérlendis, sem kom á virkri samkeppni á íslenskum lyfjamarkaði. Það er þetta sem virkar. Guðlaugur Þór lagði áherslu á aukana fjölbreytni í heilbrigðisþjónustu og var óþreytandi að benda á ný tækifæri í málaflokknum. Hann lagði mikið upp úr að rekstrarformið væri ekki höfuðatriði heldur sú þjónusta sem borgurunum væri veitt. Hún yrði að standast gæðakröfur og vera boðin á hagstæðu verði. Í reynd gæti íslensk heilbrigðisþjónusta verið útflutningsvara, slíkur væri mannauðurinn og kunnáttan hér á landi. Íslenskt heilbrigðisstarfsfólk er nefnilega mjög eftirsótt á alþjóðavettvangi. Á þeim tíma kvað við allt annan tón í heilbrigðisráðuneytinu. Guðlaugi Þór var til að mynda umhugað um starfsánægju fólks í heilbrigðiskerfinu og hvernig fleiri tækifæri gætu laðað íslenska lækna aftur heim. Við sjálfstæðismenn eigum að gera kröfu um heilbrigðisráðuneytið eftir næstu kosningar og fylgja þar þeirri stefnu sem Guðlaugur Þór markaði sem heilbrigðisráðherra. Við þurfum sanna sjálfstæðismenn til forystu, fólk eins og Guðlaug Þór, sem leggur höfuðáherslu á frjálst framtak, að virkja kraft einstaklinganna. Þau grundvallarsjónarmið eiga jafn vel við í heilbrigðismálum og öðrum málaflokkum. Höfundur er varaborgarfulltrúi fyrir Sjálfstæðisflokkinn í Reykjavík. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Ragnhildur Alda María Vilhjálmsdóttir Skoðun: Kosningar 2021 Heilbrigðismál Landspítalinn Sjálfstæðisflokkurinn Mest lesið Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun Græðgi Kolbrún Bergþórsdóttir Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir Skoðun Það er ákvörðun að beita mannvonsku Gísli Rafn Ólafsson Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir Skoðun Veistu þitt skýjaspor? Hólmfríður Rut Einarsdóttir,Þóra Rut Jónsdóttir Skoðun Bestun Seðlabankastjóra Karl Guðlaugsson Skoðun Skoðun Skoðun Full orkuskipti ríkisflota og samgönguþjónustu fyrir 2030 Sigurður Friðleifsson skrifar Skoðun Einelti er veruleikabrenglun Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun „Lýtalaus íslenska“ er ekki til Eiríkur Rögnvaldsson skrifar Skoðun Hvatning til mótshaldara Landsmóts hestamanna Linda Karen Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Áróður Kremls gegn Úkraínu og NATO Guðni Freyr Öfjörð skrifar Skoðun Að gefnu tilefni Kristján Hreinsson skrifar Skoðun Það er ákvörðun að beita mannvonsku Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Löng barátta XD fyrir jafnrétti og frelsi Diljá Mist Einarsdóttir skrifar Skoðun Árið er 1990 Rebekka Hilmarsdóttir skrifar Skoðun Létt Borgarlína og bráðavandi umferðar Elías B. Elíasson,Þórarinn Hjaltason skrifar Skoðun Bestun Seðlabankastjóra Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Nýr tækniskóli rís við Flensborgarhöfn í Hafnarfirði Ágúst Bjarni Garðarsson skrifar Skoðun Úr samkeppni í einokun? Sigríður Margrét Oddsdóttir,Anna Hrefna Ingimundarsdóttir skrifar Skoðun Að mála sig út í horn Ingólfur Sverrisson skrifar Skoðun Verst fyrir fámennustu ríkin Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun Hvað getum við tekið á móti mörgum? Gísli Rafn Ólafsson skrifar Skoðun Yazan, Kant og siðleg breytni á Íslandi Gunnar Hersveinn skrifar Skoðun Dauðinn og skattarnir skrifar Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar Skoðun Hvers vegna getur ein greiðsla á ári frá TR verið góður kostur? Sigurjón Skúlason skrifar Skoðun Í gíslingu Ríkislögmanns, samtryggingar og spillingar Ásthildur Lóa Þórsdóttir skrifar Skoðun Þegar andi Mussolini svífur yfir vötnunum og titlar verða langir Ole Anton Bieltvedt skrifar Skoðun Af málathöfnum Gauti Kristmannsson skrifar Skoðun Etanól í glansumbúðum Ingibjörg Rósa Björnsdóttir skrifar Skoðun Kæri Jón Kaldal Eva Dögg Davíðsdóttir skrifar Skoðun Fölsk vernd fæðingarorlofslaga fyrir verðandi feður? Erna Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Gaza - hvað getum við gert? Guðrún María Jónsdóttir,Hulda María Einarsdóttir,Sunna Snædal,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar Skoðun Palestína og Vestur-Sahara – Tvær vonlausar aðskilnaðarhreyfingar Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar Skoðun Græn svæði Rúna Sif Stefánsdóttir skrifar Sjá meira
Fréttir af ákvörðun stjórnenda Domus Medica um lokun ætti að vekja fólk til umhugsunar um hvernig betur má stjórna heilbrigðismálum hér á landi. Stutt er síðan fréttir bárust af því að tugur lækna á bráðamóttökunni ákvað að flytja sig annað og í stefnir að bráðamóttakan verði með undir lágmarksmönnun í allt sumar, sem er orðinn árlegur vandi. Þeir sem þekkja til nefna oft í þessu samhengi kaldhæðnina í því að í eina skiptið sem mönnun hefur verið fullnægjandi á bráðamóttökunni var í læknaverkfallinu. Þá var fyrst nægjanleg pressa sett á stjórnvöld að tryggja að öryggi sjúklinga og gæði þjónustunar myndu ekki líða fyrir launaviðræðurnar. Maður spyr sig, hversu slæmt þarf ástandið að verða áður en ráðamenn gangast við því að kannski sé ríkið ekki alltaf best til að stýra eða sinna öllu eitt síns liðs? Það merkilega við þetta allt saman er að þrátt fyrir að það sé ein helsta grunnregla þjónustufyrirtækja að starfsmenn á gólfi séu alltaf verðmætari fyrir árangur þjónustuveitingarinnar en starfsmaður á skrifstofu, hefur mesta fjölgun starfsmanna á Landspítalanum ekki verið hjá heilbrigðisstarfsfólki á gólfinu heldur í hópi millistjórnenda. Nú þegar ríflega hálfrar aldar starfsemi leggst af vegna tregðu í kerfinu munu biðlistarnir svo sannarlega ekki styttast, og þá skiptir engu máli hversu góðan þjónustuferil eða sniðugar sparnaðarleiðir viðkomandi deild á spítalanum er með. Heilbrigðiskerfið er hringrásarkerfi; vandi á einum stað leiðir af sér vandamál á öðrum stað. Skortur á þjónustu utan spítalans setur meira álag á spítalann og ef ekki er nægjanlegur fjöldi starfsfólks eða rúma er ekki hægt að tryggja öryggi né árangur þjónustunnar - sem þá veldur auknu álagi á heilsugæslurnar og auknum kostnaði fyrir tryggingastofnun. Ég þreytist ekki á að benda á að það hefur einungis einum heilbrigðisráðherra tekist að leysa úr svona flöskuhálsum í heilbrigðiskerfinu síðastliðna áratugi. Það tók Guðlaug Þór einungis 2 ár í heilbrigðisráðuneytinu frá 2007 til 2009 að tæma öldrunarbiðlistana á LSH, höggva á biðlista í aðgerðir og lækka lyfjakostnað. Það gerði hann ekki með því að láta ríkið gera allt heldur með því að fara í útboð og úthýsa þjónustunni til einkaaðila og létta þannig álaginu af LSH. Með því að tryggja að viðeigandi þjónustuúrræði væru til staðar utan LSH fyrir þá sjúklinga sem voru fastir inni á LSH þrátt fyrir að vera komnir með vistunarmat, eða útskrifaðir og veita þeim allra veikustu forgang á hjúkrunarheimilin. Seinast en ekki síst lækkaði hann lyfjakostnað með samstarfi við Svía sem tryggði að lyf sem fengu markaðsleyfi þar í landi fengu líka markaðsleyfi hérlendis, sem kom á virkri samkeppni á íslenskum lyfjamarkaði. Það er þetta sem virkar. Guðlaugur Þór lagði áherslu á aukana fjölbreytni í heilbrigðisþjónustu og var óþreytandi að benda á ný tækifæri í málaflokknum. Hann lagði mikið upp úr að rekstrarformið væri ekki höfuðatriði heldur sú þjónusta sem borgurunum væri veitt. Hún yrði að standast gæðakröfur og vera boðin á hagstæðu verði. Í reynd gæti íslensk heilbrigðisþjónusta verið útflutningsvara, slíkur væri mannauðurinn og kunnáttan hér á landi. Íslenskt heilbrigðisstarfsfólk er nefnilega mjög eftirsótt á alþjóðavettvangi. Á þeim tíma kvað við allt annan tón í heilbrigðisráðuneytinu. Guðlaugi Þór var til að mynda umhugað um starfsánægju fólks í heilbrigðiskerfinu og hvernig fleiri tækifæri gætu laðað íslenska lækna aftur heim. Við sjálfstæðismenn eigum að gera kröfu um heilbrigðisráðuneytið eftir næstu kosningar og fylgja þar þeirri stefnu sem Guðlaugur Þór markaði sem heilbrigðisráðherra. Við þurfum sanna sjálfstæðismenn til forystu, fólk eins og Guðlaug Þór, sem leggur höfuðáherslu á frjálst framtak, að virkja kraft einstaklinganna. Þau grundvallarsjónarmið eiga jafn vel við í heilbrigðismálum og öðrum málaflokkum. Höfundur er varaborgarfulltrúi fyrir Sjálfstæðisflokkinn í Reykjavík.
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun
Skoðun Áskorun ÖBÍ og Þroskahjálpar til ráðherra og þingmanna Alma Ýr Ingólfsdóttir,Unnur Helga Óttarsdóttir skrifar
Skoðun Flug frá Keflavík til Köben tekur styttri tíma en meðaltími nauðgunar Guðný S. Bjarnadóttir skrifar
Skoðun Gaza - hvað getum við gert? Guðrún María Jónsdóttir,Hulda María Einarsdóttir,Sunna Snædal,Theódór Skúli Sigurðsson skrifar
Skoðun Palestína og Vestur-Sahara – Tvær vonlausar aðskilnaðarhreyfingar Finnur Thorlacius Eiríksson skrifar
Fögnum á degi líffræðilegrar fjölbreytni Rannveig Magnúsdóttir,Ragnhildur Guðmundsdóttir,Skúli Skúlason,Ole Sandberg,Sæunn Júlía Sigurjónsdóttir Skoðun