Komið að þolmörkum leikskólans Rakel Ýr Ísaksen skrifar 4. júlí 2023 15:31 Tilkynning um breytt skipulag og starfsumhverfi í leikskólum Kópavogsbæjar í síðustu viku hefur vakið sterk viðbrögð í samfélaginu. Samþykkt hefur verið að bjóða öllum leikskólabörnum í Kópavogi sex klukkustunda gjaldfrjálsan dvalartíma og að dvalargjöld umfram sex klukkustundir fari stigvaxandi með auknum dvalartíma. Samtímis verður komið til móts við tekjulág heimili með tekjutengdum afslætti.Opnunartími leikskóla verður sá sami, en skipulagt starf fer einkum fram milli klukkan níu og þrjú. Jafnframt verða leikskólar lokaðir milli jóla og nýárs, í dymbilviku og í vetrarfríum grunnskóla. Í lokunum verður þó boðið upp á opnun í að minnsta kosti tveimur leikskólum fyrir þau börn sem nauðsynlega þurfa vistun. Leikskóli á Íslandi hefur auk þess að mennta börn, ekki síður mikilvægt samfélagslegt þjónustuhlutverk, að annast börnin svo hjól atvinnulífsins snúist og forráðamenn geti framfleytt fjölskyldum sínum. Í Kópavogi greiða foreldrar einungis fyrir rúm 12% af raunkostnaði fyrir dvöl barna í leikskólanum en þungann af kostnaði þjónustunnar bera útsvarsgreiðendur í Kópavogi, hvort sem þeir eiga börn eða ekki. Það er hagur hvers samfélags að menntun ungra barna sé í höndum þeirra sem hafa sérþekkingu á uppeldi, menntun og þroska barna. Á Íslandi er leikskólinn skilgreindur sem fyrsta skólastigið og annast menntun barna fyrstu æviár þeirra. Þeir sem bera ábyrgð á og eru sérfæðingar í menntun leikskólabarna eru leikskólakennarar, hafa lokið námi á háskólastigi og eru handhafar leyfisbréfs til kennslu. Lögum samkvæmt ber leikskólum á Íslandi að lágmarki að vera mannaðir tveim þriðju hluta stöðugilda við menntun og umönnun, handhöfum leyfisbréfs til kennslu, en raunin er önnur! Í leikskólum á Íslandi eru að meðaltali um 30% starfsfólks leikskóla, leikskólakennarar. Hlutfallið er þó örlítið hærra í Kópavogi. Breytingarnar sem Kópavogsbær kynnti til að bæta starfsumhverfi í leikskólum eru ekki úr lausu lofti gripnar. Það er komið að þolmörkum leikskólastarfsemi í núverandi mynd og með óbreyttum starfsháttum mun starfsemin líða undir lok. Í leikskólum ríkir mikill mönnunarvandi og fjöldi leikskólaplássa er ónýttur vegna þessa. Fjöldi leikskóla hefur síðastliðinn vetur þurft að nýta svokallaða fáliðunarstefnu þar sem börnin hafa ekki tök á að koma í leikskólann alla daga, forráðamönnum til mikils ama. Skortur er á leikskólakennurum í leikskólum en fjölmargir kennarar hafa valið að starfa á öðrum skólastigum þar sem starfsumhverfið er fjölskylduvænna. Í leikskólum ríkir viðverandi álag sem skapast einkum vegna þess að ung börn vinna mun lengri vinnudag en við hin. 86% leikskólabarna dvelja í leikskólum í Kópavogi í átta til níu klukkustundir á dag í fjölmennum hópi barna. Vinnuframlag leikskólakennara í 100% starfshlutfalli er hins vegar að hámarki átta tímar á dag, en leikskólakennarinn á einnig undirbúningstíma, kaffitíma og vinnustyttingu sem ekki er varið með börnunum. Vinnudagur ungra barna er langur og það er vissulega gaman í leikskólanum en ímyndið ykkur að vera í barnafmæli í meira en átta tíma á hverjum einasta degi. Þarfir atvinnulífsins virðast því miður í okkar samfélagi vega þyngra en réttindi ungra barna til hvíldar og samveru með fjölskyldu. Innleiðing á aðgerðum Kópavogsbæjar er því fagnað ákaft meðal þeirra sem hafa sérþekkingu á þroska og velferð barna og innsýn í núverandi stöðu og rekstur leikskólanna. Aðgerðirnar koma til framkvæmdar af brýnni nauðsyn en eru jafnframt byggðar á niðurstöðum rannsókna og með aðkomu og í samráði við fulltrúa allra hagsmunaaðila. Ég vona innilega að allir sem hafa tök á að stytta dvalartíma barna sinna geri það, því ef börnum fækkar í lok dags dregur úr áreiti á þau börn sem dvelja þar lengur. Með aðgerðunum hafa öll börn færi á að njóta menntunar í leikskóla óháð efnahag og félagslegri stöðu foreldra. Lokanir leikskóla um hátíðir og vetrafríum grunnskóla er jafnframt liður í að jafna starfsaðstæður kennara á ólíkum skólastigum og því er von til að menntaðir leikskólakennarar velji umfram önnur skólastig að starfa í leikskólanum. Það er nauðsynlegt að grípa til aðgerða strax svo íslensk börn geti áfram notið faglegrar menntunar í leikskólum landsins. Ég er stolt af því að starfa í bæjarfélagi sem setur velferð og réttindi barna í fyrsta sætið og hefur hug og þor til að leiða breytingar sem þessar. Höfundur er starfandi aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. M.Ed. í stjórnun menntastofnana og framkvæmdi nýverið rannsókn varðandi skuldbindingu leikskólakennara til vinnustaðar. Grein: Skuldbinding leikskólakennara til vinnustaðar: Starfsandi í lykilhlutverki - Netla (hi.is) Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Leikskólar Skóla - og menntamál Kópavogur Mest lesið Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Varðhundar kerfisins Lára Herborg Ólafsdóttir Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Afleiðingar verkfallsaðgerða á minnstu börnin - krafa um svör Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson Skoðun Íslensk verðtrygging á mannamáli! Elín Íris Fanndal Jónasdóttir Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Skoðun Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Skattlögð þegar við þénum, eigum og eyðum Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson skrifar Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist skrifar Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Kyrrstöðuna verður að rjúfa! Lausn fyrir verðandi innviðaráðherra Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Íslenskan og menningararfurinn Sólveig Dagmar Þórisdóttir skrifar Skoðun Mannúðlegri úrræði Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Læknar á landsbyggðinni Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Íslensk verðtrygging á mannamáli! Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Varðhundar kerfisins Lára Herborg Ólafsdóttir skrifar Skoðun Mótum stefnu um iðn- og tæknimenntun á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Kolkrabbinn og fjármálafjötrar Íslands Ágústa Árnadóttir skrifar Skoðun Næringarráðleggingar: fræðsla eða hroki? Guðrún Nanna Egilsdóttir,Dögg Guðmundsdóttir skrifar Sjá meira
Tilkynning um breytt skipulag og starfsumhverfi í leikskólum Kópavogsbæjar í síðustu viku hefur vakið sterk viðbrögð í samfélaginu. Samþykkt hefur verið að bjóða öllum leikskólabörnum í Kópavogi sex klukkustunda gjaldfrjálsan dvalartíma og að dvalargjöld umfram sex klukkustundir fari stigvaxandi með auknum dvalartíma. Samtímis verður komið til móts við tekjulág heimili með tekjutengdum afslætti.Opnunartími leikskóla verður sá sami, en skipulagt starf fer einkum fram milli klukkan níu og þrjú. Jafnframt verða leikskólar lokaðir milli jóla og nýárs, í dymbilviku og í vetrarfríum grunnskóla. Í lokunum verður þó boðið upp á opnun í að minnsta kosti tveimur leikskólum fyrir þau börn sem nauðsynlega þurfa vistun. Leikskóli á Íslandi hefur auk þess að mennta börn, ekki síður mikilvægt samfélagslegt þjónustuhlutverk, að annast börnin svo hjól atvinnulífsins snúist og forráðamenn geti framfleytt fjölskyldum sínum. Í Kópavogi greiða foreldrar einungis fyrir rúm 12% af raunkostnaði fyrir dvöl barna í leikskólanum en þungann af kostnaði þjónustunnar bera útsvarsgreiðendur í Kópavogi, hvort sem þeir eiga börn eða ekki. Það er hagur hvers samfélags að menntun ungra barna sé í höndum þeirra sem hafa sérþekkingu á uppeldi, menntun og þroska barna. Á Íslandi er leikskólinn skilgreindur sem fyrsta skólastigið og annast menntun barna fyrstu æviár þeirra. Þeir sem bera ábyrgð á og eru sérfæðingar í menntun leikskólabarna eru leikskólakennarar, hafa lokið námi á háskólastigi og eru handhafar leyfisbréfs til kennslu. Lögum samkvæmt ber leikskólum á Íslandi að lágmarki að vera mannaðir tveim þriðju hluta stöðugilda við menntun og umönnun, handhöfum leyfisbréfs til kennslu, en raunin er önnur! Í leikskólum á Íslandi eru að meðaltali um 30% starfsfólks leikskóla, leikskólakennarar. Hlutfallið er þó örlítið hærra í Kópavogi. Breytingarnar sem Kópavogsbær kynnti til að bæta starfsumhverfi í leikskólum eru ekki úr lausu lofti gripnar. Það er komið að þolmörkum leikskólastarfsemi í núverandi mynd og með óbreyttum starfsháttum mun starfsemin líða undir lok. Í leikskólum ríkir mikill mönnunarvandi og fjöldi leikskólaplássa er ónýttur vegna þessa. Fjöldi leikskóla hefur síðastliðinn vetur þurft að nýta svokallaða fáliðunarstefnu þar sem börnin hafa ekki tök á að koma í leikskólann alla daga, forráðamönnum til mikils ama. Skortur er á leikskólakennurum í leikskólum en fjölmargir kennarar hafa valið að starfa á öðrum skólastigum þar sem starfsumhverfið er fjölskylduvænna. Í leikskólum ríkir viðverandi álag sem skapast einkum vegna þess að ung börn vinna mun lengri vinnudag en við hin. 86% leikskólabarna dvelja í leikskólum í Kópavogi í átta til níu klukkustundir á dag í fjölmennum hópi barna. Vinnuframlag leikskólakennara í 100% starfshlutfalli er hins vegar að hámarki átta tímar á dag, en leikskólakennarinn á einnig undirbúningstíma, kaffitíma og vinnustyttingu sem ekki er varið með börnunum. Vinnudagur ungra barna er langur og það er vissulega gaman í leikskólanum en ímyndið ykkur að vera í barnafmæli í meira en átta tíma á hverjum einasta degi. Þarfir atvinnulífsins virðast því miður í okkar samfélagi vega þyngra en réttindi ungra barna til hvíldar og samveru með fjölskyldu. Innleiðing á aðgerðum Kópavogsbæjar er því fagnað ákaft meðal þeirra sem hafa sérþekkingu á þroska og velferð barna og innsýn í núverandi stöðu og rekstur leikskólanna. Aðgerðirnar koma til framkvæmdar af brýnni nauðsyn en eru jafnframt byggðar á niðurstöðum rannsókna og með aðkomu og í samráði við fulltrúa allra hagsmunaaðila. Ég vona innilega að allir sem hafa tök á að stytta dvalartíma barna sinna geri það, því ef börnum fækkar í lok dags dregur úr áreiti á þau börn sem dvelja þar lengur. Með aðgerðunum hafa öll börn færi á að njóta menntunar í leikskóla óháð efnahag og félagslegri stöðu foreldra. Lokanir leikskóla um hátíðir og vetrafríum grunnskóla er jafnframt liður í að jafna starfsaðstæður kennara á ólíkum skólastigum og því er von til að menntaðir leikskólakennarar velji umfram önnur skólastig að starfa í leikskólanum. Það er nauðsynlegt að grípa til aðgerða strax svo íslensk börn geti áfram notið faglegrar menntunar í leikskólum landsins. Ég er stolt af því að starfa í bæjarfélagi sem setur velferð og réttindi barna í fyrsta sætið og hefur hug og þor til að leiða breytingar sem þessar. Höfundur er starfandi aðstoðarleikskólastjóri í Kópavogi. M.Ed. í stjórnun menntastofnana og framkvæmdi nýverið rannsókn varðandi skuldbindingu leikskólakennara til vinnustaðar. Grein: Skuldbinding leikskólakennara til vinnustaðar: Starfsandi í lykilhlutverki - Netla (hi.is)
Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson Skoðun
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar
Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson Skoðun