Erlent

Sendu Úkraínustjórn hvað hún átti að segja um rannsóknir sem Trump vildi

Kjartan Kjartansson skrifar
Kurt Volker sendi ráðgjafa Zelenskíj Úkraínuforseta nákvæmt orðalag fyrir tilkynningu um rannsóknir sem Trump sóttist eftir. Volker sagði af sér skömmu eftir að rannsókn Bandaríkjaþings hófst.
Kurt Volker sendi ráðgjafa Zelenskíj Úkraínuforseta nákvæmt orðalag fyrir tilkynningu um rannsóknir sem Trump sóttist eftir. Volker sagði af sér skömmu eftir að rannsókn Bandaríkjaþings hófst. Vísir/EPA
Þáverandi sendifulltrúi ríkisstjórnar Donalds Trump Bandaríkjaforseta sendi nánasta ráðgjafa Úkraínuforseta nákvæmt orðalag sem hann vildi að úkraínsk stjórnvöld notuðu þegar þau tilkynntu um rannsóknir á pólitískum andstæðingum Trump. Annar sendiherra Bandaríkjanna breytti framburði sínum í gær og segir nú að Trump hafi skilyrt hernaðaraðstoð til Úkraínu við að þarlend stjórnvöld yrðu við kröfum hans um pólitískan greiða.

Þrjár nefndir fulltrúadeildar Bandaríkjaþings sem rannsaka hvort Trump hafi misbeitt valdi sínu með því að krefjast þess að úkraínsk stjórnvöld rannsökuðu pólitíska andstæðinga hans á vafasömum forsendum birtu eftirrit af framburði tveggja erindreka sem sáu að miklu leyti um samskiptin við úkraínsk stjórnvöld. Framburðirnir fóru fram á bak við luktar dyr í síðasta mánuði.

Þar kom meðal annars fram að Gordon Sondland, sendiherra Bandaríkjanna gagnvart Evrópusambandinu, sendi þingnefndunum yfirlýsingu til að breyta upphaflegum framburði sínum á mánudag.

Sondland segist nú hafa tjáð Andrei Jermak, aðalráðgjafa Volodímírs Zelenskíj, forseta Úkraínu, að hundruð milljón dollara hernaðaraðstoð sem Bandaríkjaþing hafði samþykkt fengist líklega ekki afhent nema stjórnvöld í Kænugarði tilkynntu opinberlega um rannsókn á Joe Biden, mögulegum mótframbjóðanda Trump í forsetakosningum á næsta ári, og Demókrataflokknum.

Nýr framburður Sondland grefur undan málsvörn Trump og bandamanna hans um að engin „kaup kaups“ hafi átt sér stað í samskiptum hans við Volodímír Zelenskíj, forseta Úkraínu, og ríkisstjórn hans.

Sondland, sem var hótelkeðjueigandi og fjárhagslegur bakhjarl repúblikana og Trump forseta, hefur verið talinn hollur forsetanum. Trump fól honum og Kurt Volker, þáverandi sendifulltrúa Bandaríkjanna vegna átakanna í Austur-Úkraínu, að sjá um samskipti við úkraínsk stjórnvöld ásamt Rudy Giuliani, persónulegum lögmanni forsetans.

Saman þrýstu þeir á úkraínska embættismenn að tilkynna um rannsóknir sem Trump sóttist eftir og gætu reynst honum persónulega verðmætar pólitískt í aðdraganda kosninga á næsta ári.

Andrei Jermak er nánasti ráðgjafi Zelenskíj Úkraínuforseta.Vísir/EPA

Átti að tengja rannsóknir við forsetakosningarnar 2016

Framburði Sondland og Volker fylgdi fjöldi textaskilaboða sem fóru á milli þeirra og Williams Taylor, starfandi sendiherra Bandaríkjanna í Úkraínu, að því er segir í frétt Politico. Þar kom skýrt fram hversu mikla áherslu þeir lögðu á að úkraínsk stjórnvöld tilkynntu opinberlega um rannsóknirnar sem Trump sóttist eftir.

Þannig sendi Volker skilaboð til Jermak, ráðgjafa Zelenskíj, með nákvæmu orðalagi sem hann vildi að úkraínsk stjórnvöld notuðu þegar þau tilkynntu um rannsóknirnar. Þar er vísað til úkraínsks olíufyrirtækis þar sem sonur Joe Biden var stjórnarmeðlimur þegar faðir hans var varaforseti og stoðlausrar samsæriskenningar Trump og bandamanna hans um að það hafi raunverulega verið Úkraínumenn, ekki Rússar, sem höfðu afskipti af forsetakosningunum í Bandaríkjunum árið 2016.

„Sérstaka áherslu ætti að leggja á vandamálið með afskipti af pólitísku ferli í Bandaríkjunum, sérstaklega varðandi meina þátttöku sumra úkraínskra stjórnmálamanna. Ég vil lýsa því yfir að þetta er óviðunandi. Við ætlum að hefja og ljúka gegnsærri og óhlutdrægri rannsókn á öllum staðreyndum og atvikum sem liggja fyrir, þar á meðal þeim sem tengjast Burisma og bandarísku kosningunum árið 2016 sem mun á móti koma í veg fyrir að þetta vandamál endurtaki sig í framtíðinni,“ vildi Bandaríkjastjórn að Zelenskíj segði opinberlega.

Úkraínsk stjórnvöld gáfu á endanum ekki frá sér slíka yfirlýsingu. Volker sagði af sér skömmu eftir að rannsókn Bandaríkjaþings hófst í september.

Endurtók það sem forsetinn sagði honum

Átta dögum eftir að Sondland tjáði Jermak, ráðgjafa Zelenskíj, að hernaðaraðstoðin væri háð því að Úkraínumenn hæfu rannsóknirnar sem Trump sóttist eftir fullyrti hann við Taylor, stafandi sendiherra, að Trump forseti hefði verið afdráttarlaus um að engin „kaup kaups“ ættu sér stað vegna hernaðaraðstoðarinnar. Taylor hafði þá lýst áhyggjum af því að hernaðaraðstoðin væri notuð til að knýja fram aðstoð erlends ríkis við stjórnmálaframboð Trump.

Sondland sagði þingnefndunum að þegar hann sendi Taylor skilaboðin hafi hann aðeins endurtekið það sem Trump hafði sagt honum í símtali. Það símtal átti sér stað sama dag og Hvíta húsið fékk spurnir af því að leyniþjónustumaður hefði kvartað undan því að Trump hefði mögulega misbeitt valdi sínu í símtali við Zelenskíj í júlí.

Taylor var starfandi sendiherra á þeim tíma sem þrýstingurinn á úkraínsk stjórnvöld átti sér stað vegna þess að Trump rak Marie Yovanovitch, þáverandi sendiherra, skyndilega í maí. Hún og fleiri vitni hafa fullyrt að Giuliani, persónulegur lögmaður Trump, hefði unnið að því að ryðja henni úr vegi.

Gordon Sondland er hótelkeðjueigandi og fjárhagslegur Trump og repúblikana. Hann var gerður sendiherra gagnvart ESB þrátt fyrir að hann hefði enga reynslu af opinberum erindrekstri.AP/Pablo Martinez Monsivais

Löngu hrakin samsæriskenning um tölvupóstþjón demókrata

Í framburði Volker var einnig að finna lýsingar á stækri andúð Trump á Úkraínu. Sú andúð virðist byggjast á samsæriskenningu um að það hafi verið Úkraína en ekki Rússland sem reyndi að hafa áhrif á forsetakosningarnar sem Trump vann árið 2016. Paul Manafort, fyrrverandi kosningastjóri Trump, er sagður hafa komið þeirri kenningu á kreik eftir að hann þurfti að segja af sér þegar gögn komu fram sem bentu til þess að hann hefði þegið milljónir dollara frá fyrrverandi ríkisstjórn Úkraínu sem var hliðholl Rússlandi.

Volker lýsti þannig samtölum þar sem Trump fór mikinn um Úkraínu. Trump fullyrti þar að allir Úkraínumenn væru spilltir og „hræðilegt fólk“. Vildi forsetinn meina að Úkraínumenn hefðu reynt að „taka mig niður“.

Þessar hugmyndir Bandaríkjaforseta tengjast samsæriskenningu um tölvupóstþjón landsnefndar Demókrataflokksins sem rússneskir hakkarar brutust inn í fyrir forsetakosningarnar 2016 og láku vandræðalegum póstum í gegnum Wikileaks. Trump hefur lengi verið gramur vegna niðurstöðu bandarísku leyniþjónustunnar að rússnesk stjórnvöld hafi háð upplýsingastríð og framið tölvuinnbrot til að hjálpa honum til sigurs.

Trump og bandamenn hans hafa því haldið þeirri hugmynd á lofti um að það hafi í reynd verið úkraínskir útsendarar sem frömdu innbrotið í tölvupóstþjón demókrata og að þeir hafi bókstaflega falið áþreifanlegan tölvupóstþjón í Úkraínu. Markmiðið hafi verið að koma sök á Rússa.

Hugmyndin grundvallast meðal annars á þeirri ranghugmynd að Crowdstrike, tölvuöryggisfyrirtæki frá Kaliforníu sem rannsakaði tölvuinnbrotið, hafi í raun verið í eigu úkraínsks auðkýfings. Crowdstrike, og alríkislögreglan FBI, komust að því að rússneskir hakkarar hefðu staðið að innbrotinu. Trump nefndi Crowdstrike sérstaklega á nafn í símtali sínu við Zelenskíj í júlí. Tölvupóstþjónn demókrata sem brotist var inn í var heldur ekki eitt áþreifanleg tæki eins og kenningin byggir á heldur skýþjónusta.

Þessa samsæriskenningu vildi Trump engu að síður að úkraínsk stjórnvöld rannsökuðu ásamt því að kanna Burisma. Forsetinn og bandamenn hans hafa sakað Joe Biden um spillingu vegna þess að hann þrýsti á úkraínsk stjórnvöld að reka saksóknara á sama tíma og Hunter, sonur hans, sat í stjórn olíufyrirtækisins. Það eigi Biden að hafa gert til að stöðva rannsókn sem beindist að Burisma.

Ekkert hefur þó komið fram sem bendir til þess að Biden-feðgarnir hafi gert nokkuð ólöglega eða að rannsókn hafi yfir höfuð staðið yfir á Burisma á þeim tíma sem þáverandi varaforsetinn reyndi að koma saksóknara frá. Sú viðleitni var hluti af alþjóðlegum þrýstingi þar sem vestræn ríki töldu saksóknarann ljón í vegi þess að uppræta langvarandi spillingu í Úkraínu.


Tengdar fréttir

Vilja að starfsmannastjóri Trump beri vitni

Þingmenn fulltrúadeildar Bandaríkjaþings hafa beðið Mick Mulvaney, fyrrverandi þingmann og starfandi starfsmannastjóra Hvíta hússins, um að mæta á fund þingmanna. Hann ætlar ekki að verða við beiðninni.

Lykilvitni breytir framburði sínum

Gordon Sondland, sendiherra Bandaríkjanna gagnvart Evrópusambandinu, hefur viðurkennt að hafa tilkynnt aðstoðarmanni forseta Úkraínu að hernaðaraðstoð yrði ekki afhent fyrr en Úkraínumenn hefðu rannsóknir sem Trump hafði krafið Volodymr Zelensky, forseta Úkraínu, um og lýstu því yfir opinberlega.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×