Rússland-Úkraína: samningar frekar en stríð Michelle Yerkin skrifar 15. febrúar 2022 09:00 Heimurinn fylgist með tilefnislausum yfirgangi Rússa gagnvart Úkraínu. Aðgerðir Rússa ógna ekki aðeins Úkraínu heldur Evrópu allri og alþjóðafriði sem byggist á ákveðnum reglum. Markmið okkar eru einföld. Við stöndum með bandamönnum okkar og samstarfsaðilum til að styðja við evrópska samheldni, styrkja tengsl okkar yfir Atlantshafið og efla lýðræðisríki og -stofnanir. Þetta gerum við til að bæta líf bæði bandarískra ríkisborgara og íslenskra. Þetta gerum við í sameiningu. Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, hefur talað skýrt: Bandaríkin munu ekki semja um Evrópu án aðkomu Evrópubúa. Við munum ekki semja um Úkraínu án aðkomu Úkraínumanna. Hin raunverulega ógn Undanfarna tvo áratugi hafa Rússar ráðist inn í tvö nágrannalönd, haft afskipti af kosningum annarra landa, notað efnavopn til að myrða á erlendri grund, beitt gasflutningum sem pólitísku vopni og brotið gegn alþjóðlegum vopnaeftirlitssamningum. Árið 2014, eftir að milljónir Úkraínumanna mótmæltu með ákalli um lýðræðislega framtíð, sköpuðu Rússar neyðarástand. Þeir réðust inn á yfirráðasvæði Úkraínu á Krímskaga og yfirtóku það. Þeir hófu stríð í Austur-Úkraínu með rússnesku starfsliði og vopnuðum sveitum sem þeir stjórna, þjálfa, sjá fyrir búnaði og fjármagna. Þetta stríð hefur kostað fleiri en 14.000 Úkraínumenn lífið. Herseta Rússa í Georgíu og Úkraínu stendur enn yfir og þeir hafa svikið loforð sín um að draga herlið sitt til baka frá Moldavíu. Enn á ný valda aðgerðir Rússa hættuástandi, ekki aðeins í Úkraínu heldur í Evrópu allri. Ekki síst vegna herliðsins sem þeir hafa sent að landamærum Úkraínu og telur fleiri en 100.000 hermenn. Pútín Rússlandsforseti kennir Úkraínu ranglega um tilefnislausa hernaðaruppbyggingu Rússa. Þó hefur hernaðaruppbygging Úkraínu og Atlantshafsbandalagsins alltaf verið eingöngu varnarlegs eðlis. Ólíkt Rússlandi hefur Úkraína staðið við skuldbindingar sínar samkvæmt Minsk-samningunum, sem ætlað var að tryggja vopnahlé í Donbas. Það sem Pútín óttast raunverulega er að framganga lýðræðislegra gilda og mannréttinda haldi áfram að grafa undan völdum hans. Viðbrögð Rússa við þessum ótta koma fram í miskunnarlausum tilraunum til að grafa undan lýðræði í Úkraínu með upplýsingafölsun og hernaðarógnum. Í stuttu máli eru aðgerðir Rússa hættulegar og ýta undir óstöðugleika. Stuðningur við Úkraínu Bandaríkin og bandamenn þeirra og samstarfsaðilar eru staðráðin í að styðja fullveldi Úkraínu og landamærahelgi. Við munum aðstoða Úkraínu í viðleitni hennar við að verjast frekari yfirgangi Rússa. Að auki munum við halda áfram að styðja Úkraínu til að stuðla að lýðræðisumbótum, vinna gegn spillingu og endurheimta og tryggja alþjóðlega viðurkennd landamæri landsins. Evrópskir og bandarískir öryggishagsmunir eru í húfi Eins og kom fram í máli Blinken utanríkisráðherra í Berlín þann 20. janúar er mikið í húfi. Við erum vissulega að tala um framtíð Úkraínu en einnig um þær grundvallarreglur sem hafa stuðlað að öruggari og stöðugri heimi um áratuga skeið. Við eigum ríkra hagsmuna að gæta vegna stöðunnar í Úkraínu vegna þess að við virðum þessar grundvallarreglur sem eru undirstaða alþjóðafriðar og -öryggis: að landamærum og landhelgi ríkis skuli ekki breyta með valdi og að það sé réttur hvers ríkis að taka eigin ákvarðanir og ráða eigin framtíð. Allir meðlimir alþjóðasamfélagsins ættu að mæta afleiðingum gjörða sinna brjóti þeir gegn þeim formlegu skyldum sem þeir taka sér á herðar. Yrði Rússum leyft að brjóta þessar grundvallarreglur án refsingar myndi það senda heimsbyggðinni þau skilaboð að reglurnar séu óþarfar. Aðgerða er þörf Bandaríkin vilja halda áfram að byggja upp alþjóðlegt bandalag samstarfsaðila sem sjá þessa ógn í réttu ljósi, innan Evrópu og víðar. Vinir okkar á Íslandi eru ómissandi hvað þetta varðar. Tenging okkar og samvinna yfir Atlantshafið eru bestu ráðin sem við höfum til að vinna gegn yfirgangi Rússa. Við erum staðráðin í að fara samningaleiðina og höfum talað skýrt fyrir því að diplómatískar aðferðir séu eina varanlega lausnin fyrir alla aðila. Þó skal tekið fram að ef Rússar kjósa hina leiðina og hefja frekari innrás í Úkraínu erum við reiðubúin til að svara slíkum yfirgangi með alvarlegum afleiðingum fyrir Rússa í samstarfi við samstarfsaðila okkar og bandamenn eins og fram hefur komið hjá G7, ESB og Atlantshafsbandalaginu. Þetta væru umtalsverðar refsiaðgerðir – fjárhagslegar aðgerðir, efnahagslegar aðgerðir og aðrar aðgerðir sem við höfum ekki beitt áður. Einnig myndum við efla varnir Úkraínu og Atlantshafsbandalagsins eftir þörfum, en það er einmitt það sem Pútín segist ekki vilja. Ógn Rússlands gagnvart Úkraínu ógnar lýðræðislegum gildum um allan heim. Bandaríkjamenn og Íslendingar verða að standa með Úkraínu til að tryggja frelsi og stöðugleika í Evrópu. Það tryggir hagsmuni allra sem búa í lýðræðisríkjum, hvort sem það er í Bandaríkjunum, á Íslandi eða í öðrum löndum. Höfundur er starfandi sendiherra Bandaríkjanna á Íslandi. Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Bandaríkin Rússland Úkraína Átök í Úkraínu Mest lesið Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason Skoðun Skoðun Skoðun Munar þig um 5-7 milljónir árlega? Jón Pétur Zimzen skrifar Skoðun Keldnaland – fjölmenn hverfi í mótun Þorsteinn R. Hermannsson skrifar Skoðun Eflum traustið Helgi Áss Grétarsson,Marta Guðjónsdóttir skrifar Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar Skoðun Hver er kjarninn í samfélagi sem selur hjarta sitt? Trausti Breiðfjörð Magnússon skrifar Skoðun Seljum börnum nikótín! Hugi Halldórsson skrifar Skoðun Sundrung á vinstri væng Jökull Sólberg Auðunsson skrifar Skoðun Þegar samfélagið missir vinnuna Hrafn Splidt Þorvaldsson skrifar Skoðun Akademískt frelsi og ókurteisi Kolbeinn H. Stefánsson skrifar Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar Skoðun Yfir hverju er verið að brosa? Árni Kristjánsson skrifar Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar Skoðun Stjórnvöld sem fjárfestatenglar Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Ákall til ESB-sinna: Hvar eru undanþágurnar? Einar Jóhannes Guðnason skrifar Skoðun Er ég ömurlegt foreldri ef ég segi nei við barnið mitt? Stefán Þorri Helgason skrifar Skoðun Vindorkuvæðing í skjóli nætur Kristín Helga Gunnarsdóttir skrifar Skoðun Þátttökuverðlaun Þórdísar Ragnar Þór Pétursson skrifar Skoðun Fjármálaráðherra búinn að segja A Ögmundur Jónasson skrifar Skoðun Hagfræði-tilgáta ómeðtekin Karl Guðlaugsson skrifar Skoðun Ótryggt aðgengi á Veðurstofureit Friðjón R. Friðjónsson skrifar Skoðun Stattu vörð um launin þín Davíð Aron Routley skrifar Skoðun Byggjum fyrir eldra fólk, ekki ungt Ólafur Margeirsson skrifar Skoðun Hlustum í eitt skipti á foreldra Jón Pétur Zimsen skrifar Skoðun Hugleiðingar um ástandið fyrir botni Miðjarðarhafs Örn Sigurðsson skrifar Skoðun Heildstætt heilbrigðiskerfi – hagur okkar allra Alma D. Möller skrifar Skoðun Vanþekking eða vísvitandi blekkingar? Hjörtur J. Guðmundsson skrifar Skoðun „I believe the children are our future…“ Karen Rúnarsdóttir skrifar Skoðun Mikilvægi félagasamtaka og magnað maraþon Þuríður Harpa Sigurðardóttir skrifar Skoðun Allt sem ég þarf að gera Dagbjartur Kristjánsson skrifar Skoðun Eldri borgarar – áhrif aðildar að Evrópusambandinu (ESB) Þorvaldur Ingi Jónsson skrifar Sjá meira
Heimurinn fylgist með tilefnislausum yfirgangi Rússa gagnvart Úkraínu. Aðgerðir Rússa ógna ekki aðeins Úkraínu heldur Evrópu allri og alþjóðafriði sem byggist á ákveðnum reglum. Markmið okkar eru einföld. Við stöndum með bandamönnum okkar og samstarfsaðilum til að styðja við evrópska samheldni, styrkja tengsl okkar yfir Atlantshafið og efla lýðræðisríki og -stofnanir. Þetta gerum við til að bæta líf bæði bandarískra ríkisborgara og íslenskra. Þetta gerum við í sameiningu. Antony Blinken, utanríkisráðherra Bandaríkjanna, hefur talað skýrt: Bandaríkin munu ekki semja um Evrópu án aðkomu Evrópubúa. Við munum ekki semja um Úkraínu án aðkomu Úkraínumanna. Hin raunverulega ógn Undanfarna tvo áratugi hafa Rússar ráðist inn í tvö nágrannalönd, haft afskipti af kosningum annarra landa, notað efnavopn til að myrða á erlendri grund, beitt gasflutningum sem pólitísku vopni og brotið gegn alþjóðlegum vopnaeftirlitssamningum. Árið 2014, eftir að milljónir Úkraínumanna mótmæltu með ákalli um lýðræðislega framtíð, sköpuðu Rússar neyðarástand. Þeir réðust inn á yfirráðasvæði Úkraínu á Krímskaga og yfirtóku það. Þeir hófu stríð í Austur-Úkraínu með rússnesku starfsliði og vopnuðum sveitum sem þeir stjórna, þjálfa, sjá fyrir búnaði og fjármagna. Þetta stríð hefur kostað fleiri en 14.000 Úkraínumenn lífið. Herseta Rússa í Georgíu og Úkraínu stendur enn yfir og þeir hafa svikið loforð sín um að draga herlið sitt til baka frá Moldavíu. Enn á ný valda aðgerðir Rússa hættuástandi, ekki aðeins í Úkraínu heldur í Evrópu allri. Ekki síst vegna herliðsins sem þeir hafa sent að landamærum Úkraínu og telur fleiri en 100.000 hermenn. Pútín Rússlandsforseti kennir Úkraínu ranglega um tilefnislausa hernaðaruppbyggingu Rússa. Þó hefur hernaðaruppbygging Úkraínu og Atlantshafsbandalagsins alltaf verið eingöngu varnarlegs eðlis. Ólíkt Rússlandi hefur Úkraína staðið við skuldbindingar sínar samkvæmt Minsk-samningunum, sem ætlað var að tryggja vopnahlé í Donbas. Það sem Pútín óttast raunverulega er að framganga lýðræðislegra gilda og mannréttinda haldi áfram að grafa undan völdum hans. Viðbrögð Rússa við þessum ótta koma fram í miskunnarlausum tilraunum til að grafa undan lýðræði í Úkraínu með upplýsingafölsun og hernaðarógnum. Í stuttu máli eru aðgerðir Rússa hættulegar og ýta undir óstöðugleika. Stuðningur við Úkraínu Bandaríkin og bandamenn þeirra og samstarfsaðilar eru staðráðin í að styðja fullveldi Úkraínu og landamærahelgi. Við munum aðstoða Úkraínu í viðleitni hennar við að verjast frekari yfirgangi Rússa. Að auki munum við halda áfram að styðja Úkraínu til að stuðla að lýðræðisumbótum, vinna gegn spillingu og endurheimta og tryggja alþjóðlega viðurkennd landamæri landsins. Evrópskir og bandarískir öryggishagsmunir eru í húfi Eins og kom fram í máli Blinken utanríkisráðherra í Berlín þann 20. janúar er mikið í húfi. Við erum vissulega að tala um framtíð Úkraínu en einnig um þær grundvallarreglur sem hafa stuðlað að öruggari og stöðugri heimi um áratuga skeið. Við eigum ríkra hagsmuna að gæta vegna stöðunnar í Úkraínu vegna þess að við virðum þessar grundvallarreglur sem eru undirstaða alþjóðafriðar og -öryggis: að landamærum og landhelgi ríkis skuli ekki breyta með valdi og að það sé réttur hvers ríkis að taka eigin ákvarðanir og ráða eigin framtíð. Allir meðlimir alþjóðasamfélagsins ættu að mæta afleiðingum gjörða sinna brjóti þeir gegn þeim formlegu skyldum sem þeir taka sér á herðar. Yrði Rússum leyft að brjóta þessar grundvallarreglur án refsingar myndi það senda heimsbyggðinni þau skilaboð að reglurnar séu óþarfar. Aðgerða er þörf Bandaríkin vilja halda áfram að byggja upp alþjóðlegt bandalag samstarfsaðila sem sjá þessa ógn í réttu ljósi, innan Evrópu og víðar. Vinir okkar á Íslandi eru ómissandi hvað þetta varðar. Tenging okkar og samvinna yfir Atlantshafið eru bestu ráðin sem við höfum til að vinna gegn yfirgangi Rússa. Við erum staðráðin í að fara samningaleiðina og höfum talað skýrt fyrir því að diplómatískar aðferðir séu eina varanlega lausnin fyrir alla aðila. Þó skal tekið fram að ef Rússar kjósa hina leiðina og hefja frekari innrás í Úkraínu erum við reiðubúin til að svara slíkum yfirgangi með alvarlegum afleiðingum fyrir Rússa í samstarfi við samstarfsaðila okkar og bandamenn eins og fram hefur komið hjá G7, ESB og Atlantshafsbandalaginu. Þetta væru umtalsverðar refsiaðgerðir – fjárhagslegar aðgerðir, efnahagslegar aðgerðir og aðrar aðgerðir sem við höfum ekki beitt áður. Einnig myndum við efla varnir Úkraínu og Atlantshafsbandalagsins eftir þörfum, en það er einmitt það sem Pútín segist ekki vilja. Ógn Rússlands gagnvart Úkraínu ógnar lýðræðislegum gildum um allan heim. Bandaríkjamenn og Íslendingar verða að standa með Úkraínu til að tryggja frelsi og stöðugleika í Evrópu. Það tryggir hagsmuni allra sem búa í lýðræðisríkjum, hvort sem það er í Bandaríkjunum, á Íslandi eða í öðrum löndum. Höfundur er starfandi sendiherra Bandaríkjanna á Íslandi.
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun
Skoðun Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson skrifar
Skoðun Hvar liggur ábyrgð hins fullorðna á hegðun ungmenna í samfélaginu? Rakel Guðbjörnsdóttir skrifar
Skoðun Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson skrifar
Börn í gámaskólum á meðan bæjarskrifstofur stækka – hvar er forgangsröðin? Ásgeir Elvar Garðarsson Skoðun
Umbætur á skólakerfinu. Hættum að ljúga. Hættum því alveg og hættum því strax Atli Harðarson Skoðun