Innlent

Óróahviður í Mýrafjöllum sagðar líkjast upp­hafi Reykjaneselda

Kristján Már Unnarsson skrifar
Síðasta eldgos í Ljósufjallakerfinu er talið hafa verið í Rauðhálsum í Hnappadal í kringum árið 950. „Þar var bærinn, sem nú er borgin," segir í Landnámu um bæinn áður stóð þar sem gígarnir eru núna.
Síðasta eldgos í Ljósufjallakerfinu er talið hafa verið í Rauðhálsum í Hnappadal í kringum árið 950. „Þar var bærinn, sem nú er borgin," segir í Landnámu um bæinn áður stóð þar sem gígarnir eru núna. Arnar Halldórsson

Eldfjalla- og náttúruvárhópur Suðurlands líkir óróahviðum í Ljósufjallakerfinu við þær sem sáust í aðdraganda eldsumbrotanna á Reykjanesskaga. Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur vekur athygli á því að mun stærri jarðskjálftahrina hafi orðið í Ljósufjöllum árið 1938 með stærsta skjálfta upp á 5,2 stig.

Jarðskjálfti upp á 3,2 stig sem varð í fyrrakvöld við Grjótárvatn í fjöllunum ofan Mýra var að sögn náttúruvársérfræðings Veðurstofunnar sá stærsti frá upphafi mælinga, eða frá því skjálftakerfi Veðurstofunnar var tekið í notkun árið 1991.

Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur, sem er úr Stykkishólmi, næsta nágrannabæ Ljósufjalla, segir Ljósufjallakerfið núna hafa látið vita af sér. Hann rifjar upp í færslu á facebook-síðu sinni stóra skjálftahrinu sem varð í fjöllunum árið 1938.

Haraldur Sigurðsson eldfjallafræðingur í viðtali við Stöð 2 í Berserkjahrauni í Helgafellssveit. Það hraun rann úr Ljósufjallakerfinu.Stöð 2/Björn Sigurðsson.

„Við þurfum að fara aftur til ársins 1938 til að sjá meiri skjálftavirkni í Ljósufjallakerfinu, en þá gerðust stór tíðindi. Hinn 10. febrúar 1938 gengu yfir ellefu skjálftar sem voru á bilinu 4,2 til 5,2 af stærð, staðsettir um 32 kílómetra suðsuðaustur af Stykkishólmi, eða í miðju Ljósufjalla. Stórskjálftavirknin stóð yfir um sex klukkutíma. Ég fékk mínar upplýsingar í skrá um eldri skjálfta á vef Veðurstofunnar,“ segir Haraldur og bætir við:

„Þessi skjálftavirkni hlýtur að hafa fundist í byggð, einkum á Skógaströnd og í Miklholtshreppi, en ekki er mér kunnugt um ritaðar heimildir. Aðeins ellefu stærstu skjálftarnir eru í skránni, en sjálfsagt hafa gengið yfir hundruð smærri skjálfta þennan dag.“

Ljósufjöll séð úr StykkishólmiSkjáskot/stöð 2

„Vaxandi virkni við Grjótarvatn og órói,“ er fyrirsögn pistils á facebook-síðu Eldfjalla- og náttúruvárhóps Suðurlands.

Síðustu daga hafa komið fram nokkrar „óróahviður“ á skjálftamælum á svæðinu. Ein slík sást eftir miðnætti 16. desember og birtist hún á gröfum sem þétt röð smáskjálfta. Var hún yfirstaðin á um 15 mínútum.“

Önnur sambærileg óróahviða hafi komi fram á mælum aðfaranótt 18. desember. Stóri skjálftinn við Grjótarvatn hafi reynst 3,2 að stærð og fundist vítt um Vesturland. Í framhaldinu hefði nokkur fjöldi skjálfta mælst, sá stærsti 2,5 að stærð.

Jarðskjálftahrinan núna varð í fjöllunum ofan Mýra, austarlega í Ljósufjallakerfinu.Grafík/Hjalti Freyr Ragnarsson

„Álíka óróahviður voru töluvert í umræðunni í aðdraganda eldsumbrotanna á Reykjanesskaga. Eru þær gjarnan taldar tákna lítil kvikuinnskot, það er að segja að kvika leitar upp í jarðskorpuna.

Virknin í Ljósufjallakerfinu hefur vaxið verulega á þessu ári. Sést það glögglega í þeirri staðreynd að rúmlega 50 skjálftar yfir tvo að stærð hafa mælst á árinu, en þeir voru bara tveir allt síðasta ár. Nýr skjálftamælir var settur upp á svæðinu nýlega sem bætir nákvæmni mælinga og mælir um leið minni atburði en áður.

Virknin virðist enn sem komið er bundin við töluvert dýpi og var stóri skjálftinn í gær til dæmis á um 15 kílómetra dýpi. Skjálftarnir í dag hafa verið á allt að 20 kílómetra dýpi, sem þykir mjög djúpt fyrir íslenskar aðstæður,“ segir í pistil Suðurlandshópsins, sem birtist í gær.

Hér má sjá frétt Stöðvar 2 í gærkvöldi um jarðhræringarnar:


Tengdar fréttir

Eldstöðvar sem ógnað gætu Vestlendingum minna á sig

Stærsti jarðskjálfti sem mælst hefur í Ljósufjallakerfinu til þessa, upp á 3,2 stig, varð þar í gærkvöldi og fylgdi honum skjálftahrina í nótt og fram eftir morgni. Eldstöðvakerfið teygir sig í gegnum byggðir á Vesturlandi.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×