Þegar storminn hefur lægt Jón Björn Hákonarson skrifar 10. janúar 2020 08:00 Nú þegar nýtt ár er gengið í garð og aðeins hefur liðið frá illviðri því sem geisaði um vestan og norðanvert landið í desember síðastliðnum og innviðir samfélaganna að komast aftur í lag er rétt að horfa aðeins yfir það sem gerðist og draga af því lærdóm. Efst í huga manns er þó þakklæti til alls þess fjölda sjálfboðaliða á vegum Landsbjargar og Rauða Krossins sem unnu dag og nótt til að aðstoða samborgara sína. Ásamt fjölmennu liði annara viðbragðsaðila, lögreglu, bænda og starfsmanna veitufyrirtækja sem unnu sleitulaust, svo dögum skiptir, til að koma innviðum samfélagsins aftur af stað. Án þessa fólks hefðu afleiðingar þessa óveðurs getað orðið miklu meiri og verri. En hvaða lærdóm tökum við með okkur úr þessum aðstæðum. Ljóst er að ýmsir innviðir landsins eru ekki í stakk búnir til að takast á við aðstæður líkar þessum og munum þá um leið að þetta óveður er ekki einstakt. Slík veður hafa komið áður og munu koma aftur. Því verðum við að hefjast þegar handa við að gera þær úrbætur sem þarf til að heilu landsvæðin séu ekki án rafmagns og fjarskipta svo dögum skiptir. Og þær úrbætur þarf að vinna hratt og geta ekki flækst í nefndum á vegum stjórnkerfisins um ókominn tíma þar sem þær verða vegnar í töflureiknum á alla kanta í innbyrðis slag ráðuneyta. Við erum nefnilega að tala um heimili og lífsviðurværi fólks sem við ætlum að gera kleift að geta búið um allt land. Almannahagsmunir umfram hagsmuni einstaklinga eða félagasamtaka Mikilvægt er að ráðist verði strax í styrkingu flutningskerfis raforku þannig að það þjóni því hlutverki að geta flutt raforku skammlaust og lagnaleiðir séu ekki fastar í lagaflækjum um árabil. Hagsmunir heildarinnar séu settir í forgang en ekki sérhagsmunir stöku landeiganda sem jafnvel búa ekki á jörðum sínum. Fjarskiptakerfin þarf að styrkja og bæta þannig að þau standi af sér öll veður og nýta til styrkingar flutningskerfi fjarskipta sem þegar er til staðar en í eigu ýmissa aðila. Öryggisfjarskipti eiga alltaf að vera í forgangi og ekki sett undir mælistiku hagnaðar. Þá þarf að slaka á hagnaðarkröfum sem gerðar eru til orkufyrirtækja í opinberri eigu og þeim gert skylt og mögulegt að byggja upp varaafl þar sem þess er þörf. Styrkja þarf starfsemi þeirra í dreifðum byggðum með auknum mannafla og tækjum sem þarf til að takast á við erfiðar veðurfarslegar aðstæður. Slíkt þarf að vera til staðar og ef eitthvað er þá sýna þær aðstæður sem sköpuðust í illviðrinu sem gekk yfir landið, svo ekki verður um villst, nauðsyn þess að raforkuframleiðsla og dreifing raforku eiga að vera að mestu í höndum opinberra aðila í ljósi mikilvægis og til slíkra fyrirtækja er hægt að gera kröfur sem ekki á bara að mæla í arðsemi til eiganda. Miðhálendisþjóðgarður á ís Því væri gott að þingmenn finndu nú hjá sér þörf til að leggja fram þingsályktunartillögu um opinbera eigu okkar helstu orkufyrirtækja sem táknrænt skref í þessa átt. Þá er ekki síður mikilvægt að þingmenn allra flokka sammælist um að leggja til hliðar áætlanir um miðhálendisþjóðgarð að sinni. Byrjum nú einu sinni á réttum enda í stórum málum eins og þetta er. Skipuleggjum fyrst hvernig fara skal með flutningskerfi raforku um landið allt. Hvernig skal standa að virkjunum til að tryggja okkur rafmagn til framtíðar ekki síst með orkuskipti í huga og hvernig það getur svo farið saman með verndun náttúru landsins. Þegar þessar lausnir liggja fyrir þá skulum við aftur taka upp málefni miðhálendisþjóðgarðs. Þetta ætti að vera forgangsmál núna. Munum að loftslagsmál og náttúruvernd geta skarast og vinnubrögð við það þarf að vanda. Ísland á að vera í farabroddi þegar kemur að loftslagsmálum á heimsvísu og það verður ekki gert með því að takmarka möguleika til nýtingar á endurnýjanlegum orkukostum. Það er líka ljóst að mikil andstaða er meðal sveitarfélaga landsins við áætlanir um miðhálendisþjóðgarð eins og þær liggja fyrir nú og nauðsynlegt að hlusta vel á þau rök og taka tillit til þeirra. Allir sitji við sama borð En fyrst og síðast; drögum lærdóm af því sem betur má fara eftir óveður í árslok og gerum betur. Ráðumst í aðgerðir strax því það á að vera sameiginlegt markmið okkar sem Ísland byggjum að við sitjum öll við sama borð þegar kemur að grundvallar skilyrðum til búsetu. Gerum það öll saman því þannig ganga hlutir alltaf best þegar máttur hinna mörgu er virkjaður. Með ósk um gæfuríkt og gott ár 2020.Höfundur er ritari Framsóknarflokksins Viltu birta grein á Vísi? Sendu okkur póst. Senda grein Orkumál Þjóðgarðar Mest lesið Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir Skoðun Ólögleg meðvirkni lækna Teitur Ari Theodórsson Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir Skoðun Afleiðingar verkfallsaðgerða á minnstu börnin - krafa um svör Jóhanna Dröfn Stefánsdóttir Skoðun Hvert er „útlendingavandamálið“? Karen Kjartansdóttir Skoðun Skoðun Skoðun Vill íslenska þjóðin halda í einmenninguna? Matthildur Björnsdóttir skrifar Skoðun Inngilding eða „aðskilnaður“? Jasmina Vajzović Crnac skrifar Skoðun Vonin má aldrei deyja Guðmunda G. Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Ég var barnið sem vildi ekki taka í höndina á kennaranum sínum Fida Abu Libdeh skrifar Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar Skoðun Bob Marley og íslenskar kosningar Gísli Hvanndal Jakobsson skrifar Skoðun Fólk eða fífl? Anna Gunndís Guðmundsdóttir skrifar Skoðun Eru til lausnir við mönnunarvanda heilsugæslunnar? Gunnlaugur Már Briem skrifar Skoðun Er eitthvað mál að handtaka börn? Elsa Bára Traustadóttir skrifar Skoðun Er ferðaþjónusta útlendingavandamál? Halla Signý Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Íslenska kerfið framleiðir afbrotamenn Ágústa Ágústsdóttir skrifar Skoðun Ekki fokka þessu upp! Gunnar Dan Wiium skrifar Skoðun Kosningaloforð og hvað svo? Björn Snæbjörnsson skrifar Skoðun Fólk, fjárfestingar og framfarir Baldur Thorlacius skrifar Skoðun Húsnæðis- og skipulagsmál Anna Sofía Kristjánsdóttir skrifar Skoðun Falleinkunn fyrrum forseta Vilhjálmur Þorsteinsson,Viktor Orri Valgarðsson skrifar Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar Skoðun Skattlögð þegar við þénum, eigum og eyðum Aron H. Steinsson skrifar Skoðun Kjaftæði Elliði Vignisson skrifar Skoðun Vitsmunaleg vanstilling í boði ungra Sjálfstæðiskvenna Erna Mist skrifar Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar Skoðun Kyrrstöðuna verður að rjúfa! Lausn fyrir verðandi innviðaráðherra Sigþór Sigurðsson skrifar Skoðun Íslenskan og menningararfurinn Sólveig Dagmar Þórisdóttir skrifar Skoðun Mannúðlegri úrræði Guðrún Hafsteinsdóttir skrifar Skoðun Læknar á landsbyggðinni Sigurjón Þórðarson skrifar Skoðun Íslensk verðtrygging á mannamáli! Elín Íris Fanndal Jónasdóttir skrifar Skoðun Varðhundar kerfisins Lára Herborg Ólafsdóttir skrifar Skoðun Mótum stefnu um iðn- og tæknimenntun á Íslandi Kristján Þórður Snæbjarnarson skrifar Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar Skoðun Kolkrabbinn og fjármálafjötrar Íslands Ágústa Árnadóttir skrifar Sjá meira
Nú þegar nýtt ár er gengið í garð og aðeins hefur liðið frá illviðri því sem geisaði um vestan og norðanvert landið í desember síðastliðnum og innviðir samfélaganna að komast aftur í lag er rétt að horfa aðeins yfir það sem gerðist og draga af því lærdóm. Efst í huga manns er þó þakklæti til alls þess fjölda sjálfboðaliða á vegum Landsbjargar og Rauða Krossins sem unnu dag og nótt til að aðstoða samborgara sína. Ásamt fjölmennu liði annara viðbragðsaðila, lögreglu, bænda og starfsmanna veitufyrirtækja sem unnu sleitulaust, svo dögum skiptir, til að koma innviðum samfélagsins aftur af stað. Án þessa fólks hefðu afleiðingar þessa óveðurs getað orðið miklu meiri og verri. En hvaða lærdóm tökum við með okkur úr þessum aðstæðum. Ljóst er að ýmsir innviðir landsins eru ekki í stakk búnir til að takast á við aðstæður líkar þessum og munum þá um leið að þetta óveður er ekki einstakt. Slík veður hafa komið áður og munu koma aftur. Því verðum við að hefjast þegar handa við að gera þær úrbætur sem þarf til að heilu landsvæðin séu ekki án rafmagns og fjarskipta svo dögum skiptir. Og þær úrbætur þarf að vinna hratt og geta ekki flækst í nefndum á vegum stjórnkerfisins um ókominn tíma þar sem þær verða vegnar í töflureiknum á alla kanta í innbyrðis slag ráðuneyta. Við erum nefnilega að tala um heimili og lífsviðurværi fólks sem við ætlum að gera kleift að geta búið um allt land. Almannahagsmunir umfram hagsmuni einstaklinga eða félagasamtaka Mikilvægt er að ráðist verði strax í styrkingu flutningskerfis raforku þannig að það þjóni því hlutverki að geta flutt raforku skammlaust og lagnaleiðir séu ekki fastar í lagaflækjum um árabil. Hagsmunir heildarinnar séu settir í forgang en ekki sérhagsmunir stöku landeiganda sem jafnvel búa ekki á jörðum sínum. Fjarskiptakerfin þarf að styrkja og bæta þannig að þau standi af sér öll veður og nýta til styrkingar flutningskerfi fjarskipta sem þegar er til staðar en í eigu ýmissa aðila. Öryggisfjarskipti eiga alltaf að vera í forgangi og ekki sett undir mælistiku hagnaðar. Þá þarf að slaka á hagnaðarkröfum sem gerðar eru til orkufyrirtækja í opinberri eigu og þeim gert skylt og mögulegt að byggja upp varaafl þar sem þess er þörf. Styrkja þarf starfsemi þeirra í dreifðum byggðum með auknum mannafla og tækjum sem þarf til að takast á við erfiðar veðurfarslegar aðstæður. Slíkt þarf að vera til staðar og ef eitthvað er þá sýna þær aðstæður sem sköpuðust í illviðrinu sem gekk yfir landið, svo ekki verður um villst, nauðsyn þess að raforkuframleiðsla og dreifing raforku eiga að vera að mestu í höndum opinberra aðila í ljósi mikilvægis og til slíkra fyrirtækja er hægt að gera kröfur sem ekki á bara að mæla í arðsemi til eiganda. Miðhálendisþjóðgarður á ís Því væri gott að þingmenn finndu nú hjá sér þörf til að leggja fram þingsályktunartillögu um opinbera eigu okkar helstu orkufyrirtækja sem táknrænt skref í þessa átt. Þá er ekki síður mikilvægt að þingmenn allra flokka sammælist um að leggja til hliðar áætlanir um miðhálendisþjóðgarð að sinni. Byrjum nú einu sinni á réttum enda í stórum málum eins og þetta er. Skipuleggjum fyrst hvernig fara skal með flutningskerfi raforku um landið allt. Hvernig skal standa að virkjunum til að tryggja okkur rafmagn til framtíðar ekki síst með orkuskipti í huga og hvernig það getur svo farið saman með verndun náttúru landsins. Þegar þessar lausnir liggja fyrir þá skulum við aftur taka upp málefni miðhálendisþjóðgarðs. Þetta ætti að vera forgangsmál núna. Munum að loftslagsmál og náttúruvernd geta skarast og vinnubrögð við það þarf að vanda. Ísland á að vera í farabroddi þegar kemur að loftslagsmálum á heimsvísu og það verður ekki gert með því að takmarka möguleika til nýtingar á endurnýjanlegum orkukostum. Það er líka ljóst að mikil andstaða er meðal sveitarfélaga landsins við áætlanir um miðhálendisþjóðgarð eins og þær liggja fyrir nú og nauðsynlegt að hlusta vel á þau rök og taka tillit til þeirra. Allir sitji við sama borð En fyrst og síðast; drögum lærdóm af því sem betur má fara eftir óveður í árslok og gerum betur. Ráðumst í aðgerðir strax því það á að vera sameiginlegt markmið okkar sem Ísland byggjum að við sitjum öll við sama borð þegar kemur að grundvallar skilyrðum til búsetu. Gerum það öll saman því þannig ganga hlutir alltaf best þegar máttur hinna mörgu er virkjaður. Með ósk um gæfuríkt og gott ár 2020.Höfundur er ritari Framsóknarflokksins
Skoðun Um áhrif niðurskurðar á fjárlögum 2025 til kvikmyndagerðar og lista Steingrímur Dúi Másson skrifar
Skoðun Séreignarsparnaður nauðsynlegur valkostur til að létta greiðslubyrði Kolbrún Halldórsdóttir skrifar
Skoðun Lítið gert úr áhyggjum íbúa Ölfuss og annarra landsmanna Ása Berglind Hjálmarsdóttir skrifar
Skoðun Stýrir gervigreind málflutningi stjórnmálamanna og semur stefnur stjórnmálaflokkanna? Tómas Ellert Tómasson skrifar