Innlent

Segir kaupmátt í sögulegu hámarki

Sérstök forsendunefnd Alþýðusambandsins og atvinnurekenda hefur ellefu daga til að úrskurða hvort grundvöllur kjarasamninga sé brostinn - vegna meiri verðbólgu en ráð var fyrir gert. Uppsögn kjarasamninga nú hefði skelfilegar afleiðingar fyrir allan vinnumarkaðinn, segir Ari Edwald og bendir á að kaupmáttur sé í sögulegu hámarki.

Í kjarasamningum Alþýðusambands Íslands og Samtaka atvinnulífsins er gengið út frá því að verðbólga verði sem næst tveimur og hálfu prósenti en ekki 4,6 prósent eins og nú er. Þetta þýðir það samt ekki að laun eigi sjálfkrafa að hækka sem því nemur enda væri það ekkert annað en gamaldags vísitölubinding launa.

Hana vilja menn í lengstu lög forðast ogóttast reynslu af víxlhækkunum og óðaverðbólgu.Ari Edwald, framkæmdastjóri Samtaka atvinnulífsins, segir samtökin hafa bent á það að ekki sé skynsamlegt að hækka mikið laun núna og það sé af ýmsum ástæðum. Kaupmáttur sé í sögulegu hámarki og þótt einn liður í neysluverðsvísitölu taki sig út úr, eins og fasteignaverð hafi gert, sé sjálfsagt að meta forsendur og skoða hvaða áhrif sú þróun hafi í raun haft á kjör almennings. Eignir almennings hafi hækkað í verði og fjármagnskostnaður hafi lækkað.

En staðreyndin er samt sem áður sú að verðbólgan er yfir viðmiðinu og kjarasamningar þar með í uppnámi. Ari segir neysluverðsvísitöluna hafa hækkað meira en samningar hafi gert ráð fyrir og þess vegna sé verðlagsforsenda kjarasamninganna virk. Nú sé að störfum forsendunefnd með tveimur fulltrúum frá ASÍ og tveimur frá SA og hún fari yfir stöðuna.

Hún hafi samkvæmt kjarasamningum möguleika á að ná saman um viðbrögð við þeirri stöðu sem uppi er þannig að samningar haldi gildi sínu. Nefndin eigi að ljúka störfum fyrir 15. nóvember og ef hún nái ekki samkomulagi fari umboðið til formanna þeirra félaga sem gert hafi samninga við SA og þeir verði að meta það fyrir 10. desember hvort samningum verði sagt upp og þá tæki það gildi um áramót.

Ari bendir á að það séu hins vegar ekki bara þessir samningar við ASÍ sem væru þá í uppnámi því aðrir samningar sem SA hafi gert og samningar ríkisins séu tengdir við forsenduákvæðið. Það myndi því hafa áhrif fyrir allan vinnumarkaðinn ef svo óhönduglega myndi takast til. Hann telji það skelfilega niðurstöðu fyrir allan vinnumarkaðinn ef sú staða kæmi upp.




Fleiri fréttir

Sjá meira


×